Phòng ngừa bệnh chấy (chí) ở trẻ em

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Chấy là sinh vật không cánh đôi khi sống trong tóc của con người. Chúng sinh tồn dựa trên một lượng máu nhỏ từ da đầu. Bất kỳ người nào cũng có thể bị chấy, nhưng trẻ em thường dễ mắc bệnh nhất vì chúng thường gần gũi với người khác và có xu hướng chia sẻ vật dụng dùng trên đầu với nhau như lược và mũ. Bạn có thể hành động để ngăn ngừa con của bạn nhiễm chấy.

Các bước[sửa]

Giúp trẻ phòng bệnh chấy[sửa]

  1. Tránh chạm đầu vào nhau. Bạn nên khuyên trẻ tránh chạm đầu vào đầu của những đứa trẻ khác khi đi học, chơi thể thao, hoặc thực hiện hoạt động khác (ví dụ, trong tiệc sinh nhật, tiệc ngủ, tại sân chơi).[1] Chạm đầu với nhau là cách phổ biến để chấy lây lan. Trẻ con thường bị lây chấy từ bạn bè trong lớp, gia đình, và từ những đứa trẻ khác mà chúng gần gũi.[2]
  2. Khuyên con của bạn không nên chia sẻ vật dụng chăm sóc cá nhân với bất kỳ ai. Không nên sử dụng chung mũ, áo khoác, khăn choàng, phụ kiện cho tóc, lược, bàn chải, tai nghe, và khăn tắm với người khác. Hành động này sẽ gián tiếp lây lan chấy cho trẻ.[3]
    • Trẻ cũng nên tránh cất đồ đạc cá nhân tại không gian chung như tủ đựng đồ hoặc trên cùng một chiếc móc treo.[3]
  3. Bảo đảm rằng lũ trẻ nhà bạn sẽ không nằm trên chiếc giường hoặc thảm có nguy cơ bị nhiễm chấy. Chấy có thể gián tiếp lây lan nếu con của bạn nằm trên giường, ghế bành, thảm, thú nhồi bông, hoặc gối khi những vật dụng này đã từng tiếp xúc với người bị chấy.[1] Nguy cơ lây nhiễm sẽ thấp hơn so với hành động chạm đầu vào nhau, nhưng vẫn có thể xảy ra.
  4. Cất riêng vật dụng cá nhân. Trẻ không nên treo đồ dùng của mình trên cùng một chiếc móc treo áo khoác, tại cùng một vị trí hoặc tủ đồ. Nếu trường học hoặc nhà trẻ không cung cấp cho từng đứa trẻ không gian riêng, bạn nên bảo con của bạn cho đồ dùng của chúng trong túi nhựa kín trước khi cất chúng vào không gian chung.[4]
    • Ngoài ra, bạn cũng nên nhắc trẻ tránh chơi đùa trong quần áo hóa trang chung và không được giặt giũ một cách thường xuyên.[4]

Tiến hành các biện pháp phòng tránh nhiễm chấy[sửa]

  1. Cập nhật kịp thời mọi dịch chấy tại trường học hoặc nhà trẻ. Trường học và nhà trẻ sẽ thông báo cho phụ huynh biết nếu một đứa trẻ nào đó bị chấy. Bạn nên bắt đầu giám sát tóc tai và quần áo của trẻ để phòng tránh bệnh.[5] Dưới ánh sáng, bạn nên chải tóc bằng một chiếc lược răng khít để loại bỏ chấy trưởng thành và nhộng (chấy nhỏ) cũng như trứng của chúng (trứng chấy). Bạn cần phải tìm kiếm vật thể giống như hạt đậu có màu nâu nhạt, vàng, trắng hoặc nâu vàng.[6]
    • Đặc biệt chú ý đến khu vực quanh tai, chân tóc, và gáy. Bạn sẽ dễ tìm thấy trứng chấy tại những nơi này. Ngứa ngáy tại khu vực này cũng có thể là triệu chứng của bệnh chấy.[7] Bạn cũng sẽ nhận thấy vết sưng đỏ nhỏ hoặc cảm giác đau trên da đầu.
    • Kiểm tra chăn ga gối đêm, khăn tắm, và mọi quần áo mà con của bạn đã sử dụng trong 2 ngày gần đây để tìm kiếm dấu hiệu của chấy.[5]
    • Nhắc con của bạn tránh chạm đầu và chia sẻ vật dụng cá nhân với trẻ khác.
    • Tiếp tục kiểm tra cho đến khi dịch chấy tại trường học đã chấm dứt.
  2. Làm sạch mọi vật dụng đã từng tiếp xúc với người bị chấy. Quần áo, bộ đồ giường ngủ, và mọi đồ vật mà người bị chấy đã sử dụng 2 ngày trước khi họ bắt đầu điều trị chấy cần phải được giặt sạch với nước ấm và sấy khô ở nhiệt độ cao. Bạn cũng có thể đem chúng đi giặt khô hoặc cất chúng trong túi nhựa kín trong 2 tuần.[1]
    • Hút bụi sàn nhà và đồ nội thất, đặc biệt tại vị trí người bệnh đã ngồi hoặc nằm. Chấy chỉ có thể sống sót trong 1 hoặc 2 ngày sau khi rơi khỏi tóc của người bệnh, vì vậy, bạn chỉ cần hút bụi mọi đồ vật này là đủ.[1]
    • Thú nhồi bông cũng nên được sấy khô với nhiệt độ cao.[8]
    • Bạn nên nhớ rằng chấy không sống được trên cơ thể thú cưng.[8]
  3. Không nên cho con của bạn nghỉ học. Bạn không cần thiết phải cho con bạn nghỉ học nếu một đứa trẻ nào đó trong trường hoặc nhà trẻ bị chấy. Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP) đã khuyên rằng trẻ em khỏe mạnh không nên nghỉ học nếu chúng hoặc một đứa trẻ khác trong trường bị chấy. Con của bạn hoàn toàn có thể kết thúc ngày học, tiến hành điều trị chấy, và đi học lại vào ngày hôm sau.[9]
    • AAP đã khuyến khích trường học thay đổi chính sách nghiêm cấm trẻ em mắc bệnh chấy đi học. Không một đứa trẻ nào nên nghỉ học chỉ vì chúng bị chấy.[9]
  4. Cẩn thận với dầu gội đầu được cho là giúp ngăn ngừa chấy. Một vài sản phẩm chăm sóc tóc không cần kê toa đã được tuyên bố rằng chúng sẽ giúp loại bỏ chấy. Tuy nhiên, chúng thường không được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ kiểm nghiệm, và sự an toàn cũng như hiệu quả của chúng vẫn chưa được biết rõ. Tốt nhất là bạn nên sử dụng phương pháp đã được chứng minh để ngăn ngừa chấy hơn là dùng các loại sản phẩm này.[3]
    • Sản phẩm ngăn ngừa chấy thường đắt tiền hơn sản phẩm chăm sóc tóc thông thường và cần phải được sử dụng thường xuyên. Do đó, đây sẽ là giải pháp tốn kém nhưng lại không có bất kỳ sự bảo đảm nào rằng chúng sẽ đem lại hiệu quả.[3]

Điều trị chấy[sửa]

  1. Nhận thức triệu chứng. Triệu chứng phổ biến nhất của chấy đó là sự ngứa ngáy trên da đầu, cổ, và tai.[7] Con của bạn cũng sẽ than phiền rằng chúng có cảm giác như có thứ gì đó đang bò trên đầu.[10] Bạn có thể nhận thấy trứng chấy màu vàng, nâu, trắng, nâu vàng, hoặc chấy trưởng thành và nhộng trên da đầu. Bạn cũng sẽ thấy vỏ trứng chấy trong suốt nếu chúng đã nở.[10]
    • Không phải đứa trẻ nào bị chấy cũng cảm thấy ngứa ngáy da đầu.[10]
    • Trứng chấy và chấy rất khó thấy. Vì vậy, bạn nên bảo đảm rằng bạn ở nơi có đủ ánh sáng khi tìm kiếm chúng. Chúng thường dễ xuất hiện tại khu vực quanh tai và gáy.[10]
    • Trứng chấy thường nằm trên tóc gần phía da đầu. Chúng trông giống như gàu, nhưng không dễ rơi ra khỏi tóc bằng cách chải hoặc rũ tóc.[11]
  2. Đi khám bệnh. Bạn nên đưa con của bạn đi khám bệnh để xác định rõ liệu chúng có bị nhiễm chấy hay không trước khi bắt đầu điều trị. Đôi khi, cha mẹ lại tiến hành điều trị chấy cho trẻ trong khi chúng không bị chấy.[7] Ngoài ra, ngứa da đầu cũng có thể là triệu chứng của loại bệnh khác như gàu hoặc chàm.[10]
    • Con của bạn có thể sẽ không cảm thấy ngứa ngáy cho đến tuần thứ 2 hoặc thứ 6 sau khi bị nhiễm chấy.[7]
  3. Dùng thuốc không cần kê toa (OTC). Bác sĩ có thể sẽ khuyên bạn dùng thuốc OTC. Bạn nên nhớ tham khảo hướng dẫn cụ thể của bác sĩ về thời gian và tần suất sử dụng chúng. Một vài loại thuốc phổ biến bao gồm Permethrin (Nix) và Pyrethrin (Rid, A-200, Triple X).[12] Bạn phải tuân theo hướng dẫn trên bao bì.
    • Bạn nên gội đầu và dùng dầu xả cho tóc trước khi sử dụng một trong những phương pháp điều trị này. Bạn cũng có thể thử xả tóc với giấm trắng trước khi dùng thuốc.[12]
    • Tác dụng phụ phổ biến của thuốc là đỏ và ngứa.
    • Không được sử dụng pyrethrin nếu con của bạn bị dị ứng với cỏ phấn hương hoặc hoa cúc.[12]
    • Tiếp tục kiểm tra chấy ở mọi người trong gia đình 1 tuần sau khi kết thúc quá trình điều trị.[13] Bác sĩ khoa nhi thường cho rằng bạn nên lặp lại quá trình điều trị một lần sau 1 tuần.
  4. Dùng thuốc kê toa. Nếu thuốc OTC không đem lại hiệu quả, bác sĩ sẽ kê toa thuốc như Benzyl alcohol (Ulesfia) và Malathion (Ovide) cho bạn. Benzyl Alcohol có thể gây đỏ và ngứa nên chỉ được sử dụng cho trẻ em trên 6 tháng tuổi. Malathion chỉ được dùng cho trẻ trên 6 tuổi.[12]
  5. Chải tóc của trẻ khi còn ướt. Làm ướt tóc của trẻ, bôi dầu xả tóc và sau đó chải tóc với lược chải chấy răng khít để loại bỏ chấy. Bạn cần phải chải tóc từ gốc đến ngọn ít nhất là 2 lần. Lặp lại quá trình này sau mỗi 3 hoặc 4 ngày cho đến khi đã khỏi chấy trong 2 tuần.[14]
    • Chưa có một bằng chứng khoa học nào chứng minh rằng chải tóc khi tóc còn ướt sẽ đem lại hiệu quả trong việc loại bỏ chấy.[14]
  6. Thoa dầu hoặc chất làm mượt tóc trên tóc của trẻ. Mayonnaise, dầu ôliu, và mỡ khoáng cũng có thể được thoa lên tóc và da đầu. Bạn nên nhớ rằng chưa có một bằng chứng khoa học nào ủng hộ các phương pháp tại nhà này,[15] và chúng có thể gây ra khá nhiều vết bẩn.
    • Bôi sản phẩm lên tóc và sau đó dùng mũ trùm khi tắm để bao phủ tóc. Bạn nên để tóc qua đêm và sau đó gội đầu vào hôm sau.[14]
  7. Dọn dẹp nhà cửa kỹ càng. Bất kỳ một vật dụng nào mà người bị nhiễm chấy đã sử dụng trong vòng 2 ngày qua đều cần phải được làm sạch. Chúng bao gồm chăn ga gối đệm, quần áo, và dụng cụ chăm sóc tóc. Nếu bạn không thể cho chúng vào máy giặt, bạn nên giặt khô hoặc cất chúng trong túi nhựa kín trong 2 tuần.[14]
    • Vật dụng chăm sóc tóc cần phải được làm sạch với nước xà phòng nóng.
    • Bộ đồ giường ngủ, thú nhồi bông, và quần áo cần phải được giặt sạch trong nước nóng và sấy khô với nhiệt độ cao.[14]
    • Bạn cũng nên hút bụi sàn nhà và đồ nội thất.

Lời khuyên[sửa]

  • Chấy rất phổ biến ở trẻ nhỏ. Chấy không phải là dấu hiệu của tình trạng vệ sinh kém hoặc không gian sống thiếu vệ sinh.
  • Không bao giờ được sử dụng sản phẩm dễ cháy để điều trị chấy.
  • Đưa trẻ ở mọi độ tuổi đi khám bệnh nếu da đầu của chúng viêm, có vết loét rỉ nước, hoặc sưng hạch bạch huyết trong suốt quá trình bị chấy. Tình trạng nhiễm khuẩn có thể phát triển.
  • Đưa trẻ dưới 3 tuổi đi khám bệnh. Một vài loại thuốc trị chấy không được dùng cho trẻ nhỏ ở độ tuổi này. Bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị tốt nhất.
  • Đến gặp bác sĩ nếu bạn phát hiện chấy còn sống sau 2 tuần điều trị.[11]

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 http://www.cdc.gov/parasites/lice/head/prevent.html
  2. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/head-lice/basics/causes/con-20030792
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/head-lice/expert-answers/head-lice-prevention/faq-20058386
  4. 4,0 4,1 https://www.beyondpesticides.org/assets/media/documents/alternatives/factsheets/Head%20Lice%20Control2.pdf
  5. 5,0 5,1 https://www.aad.org/dermatology-a-to-z/diseases-and-treatments/e---h/head-lice/tips
  6. https://www.aad.org/dermatology-a-to-z/diseases-and-treatments/e---h/head-lice/diagnosis-treatment
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/head-lice/basics/symptoms/con-20030792
  8. 8,0 8,1 http://healthvermont.gov/prevent/lice/headlice.aspx
  9. 9,0 9,1 https://www.aap.org/en-us/about-the-aap/aap-press-room/Pages/AAP-Updates-Treatments-for-Head-Lice.aspx
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 https://www.aad.org/dermatology-a-to-z/diseases-and-treatments/e---h/head-lice/signs-symptoms
  11. 11,0 11,1 http://kidshealth.org/parent/infections/common/head_lice.html#
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/head-lice/basics/treatment/con-20030792
  13. http://www.fda.gov/ForConsumers/ConsumerUpdates/ucm171730.htm?utm_campaign=Google2&utm_source=fdaSearch&utm_medium=website&utm_term=head%20lice&utm_content=1
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/head-lice/basics/lifestyle-home-remedies/con-20030792
  15. http://lancaster.unl.edu/pest/lice/headlice018.shtml

Liên kết đến đây