Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Vượt qua chứng cuồng ăn
Từ VLOS
Có bao giờ bạn nghĩ rằng mình mắc chứng cuồng ăn, hay những vấn đề về ăn uống có gây khó khăn cho cuộc sống của bạn? Ước lượng có khoảng 4% phụ nữ Mỹ mắc chứng cuồng ăn vào giai đoạn nào đó trong cuộc đời và chỉ có 6% trong số đó được điều trị.[1] Nếu cho rằng mình mắc chứng cuồng ăn hoặc nếu đang tìm phương pháp điều trị thì bạn có thể tìm hiểu những lựa chọn dưới đây.
Mục lục
Các bước[sửa]
Tự mình vượt qua chứng cuồng ăn[sửa]
-
Xác
định
xem
bạn
có
bị
cuồng
ăn
hay
không.
Thật
ra
tự
chẩn
đoán
một
bệnh
tâm
thần
là
điều
không
nên.[2]
Vì
vậy
nếu
cảm
thấy
cần
phải
khám
bệnh
thì
bạn
nên
nhờ
bác
sĩ
tư
vấn,
đặc
biệt
trong
trường
hợp
xuất
hiện
các
triệu
chứng
sau:[3]
- Ăn vô độ hoặc ăn nhiều hơn bình thường vào mỗi lần ăn.
- Cảm thấy mất kiểm soát với việc ăn uống.
- Uống thuốc xổ và áp dụng các phương pháp ngừa tăng cân khác như nôn, sử dụng thuốc nhuận tràng/lợi tiểu để bù đắp cho việc ăn quá nhiều, kiêng ăn hay tập thể dục. Người mắc chứng cuồng ăn làm việc này tối thiểu một lần mỗi tuần và kéo dài trong 3 tháng.
- Bạn quá quan tâm đến vẻ bề ngoài cơ thể so với các yếu tố khác, và tự ti quá mức về bề ngoài đó (cân nặng, vóc dáng và v.v...) mặc dù thực tế không như vậy.
-
Nhận
diện
nguyên
nhân
thúc
đẩy.[4]
Nếu
bạn
muốn
tăng
nhận
thức
về
vấn
đề
này
thì
nên
tìm
hiểu
các
nguyên
nhân
thúc
đẩy
cảm
xúc
của
mình.
Đó
là
những
sự
kiện
hoặc
tình
huống
thúc
đẩy
cảm
xúc
và
khiến
bạn
muốn
ăn
thật
nhiều
rồi
làm
cho
nôn
hết
ra.
Bạn
có
thể
tránh
những
nguyên
nhân
đó
nếu
xác
định
được
chúng,
hoặc
ít
nhất
là
tìm
cách
tiếp
cận
khác.
Một
số
nguyên
nhân
thúc
đẩy
phổ
biến
là:
- Nhận thức bi quan về cơ thể. Bạn có hay ngắm mình trong gương và có suy nghĩ tiêu cực hay cảm xúc bi quan về vẻ bề ngoài?
- Căng thẳng trong mối quan hệ cá nhân. Cãi nhau với bố mẹ, anh em, bạn bè hay người yêu có khiến bạn muốn ăn thật nhiều không?
- Tâm trạng tiêu cực nói chung. Bồn chồn, buồn rầu, bức xúc và những cảm xúc khác có thể thôi thúc ham muốn ăn thật nhiều và nôn.
-
Tìm
hiểu
phương
pháp
ăn
uống
trực
quan.[5]
Các
chương
trình
ẩm
thực
truyền
thống
thường
không
hiệu
quả
trong
điều
trị
rối
loạn
ăn
uống
và
thậm
chí
còn
làm
triệu
chứng
xấu
đi.
Tuy
nhiên
phương
pháp
ăn
uống
trực
quan
có
thể
giúp
bạn
tổ
chức
lại
vấn
đề
ẩm
thực
của
mình.
Đây
là
kỹ
thuật
học
cách
lắng
nghe
và
tôn
trọng
cơ
thể
do
chuyên
gia
dinh
dưỡng
Evelyn
Tribole
và
bác
sĩ
chuyên
khoa
dinh
dưỡng
Elyse
Resch
phát
triển.[6]
Phương
pháp
này
có
thể
giúp:
- Phát triển nhận thức nội quan. Nhận thức nội quan là khả năng nhận thức những gì đang diễn ra bên trong cơ thể, đây là khả năng bắt buộc có để bạn biết được cơ thể muốn gì và cần gì. Thiếu nhận thức nội quan cho thấy có liên quan đến các bệnh rối loạn ăn uống.[7]
- Tăng cường khả năng kiểm soát bản thân. Phương pháp ăn uống trực quan giúp giải tỏa ức chế, giảm mất kiểm soát và ăn uống vô độ.
- Cảm thấy khỏe hơn nói chung. Phương pháp này cũng có tác dụng cải thiện sức khỏe tổng quát: ít bận tâm hơn với bề ngoài cơ thể, có lòng tự trọng cao hơn và v.v...
- Viết nhật ký. Viết nhật ký về chứng cuồng ăn sẽ giúp bạn kiểm soát những gì mình ăn và thời gian ăn, điều gì thúc đẩy triệu chứng rối loạn ăn uống và nhật ký cũng đóng vai trò là nơi để bạn thể hiện cảm xúc ra bên ngoài.[8]
- Chỉ mua đủ thực phẩm.[9] Không mua quá nhiều thực phẩm dự trữ để bạn không có cơ hội ăn ngấu nghiến. Lên kế hoạch trước và mang theo càng ít tiền càng tốt. Nếu người khác đi chợ thì bạn nên nhắc họ chú ý đến nhu cầu ẩm thực của mình.
- Lên kế hoạch cho bữa ăn.[9] Mục tiêu đặt ra là 3-4 bữa chính và 2 bữa phụ, đồng thời xác định thời gian cụ thể để bạn biết khi nào mình sẽ ăn và hạn chế bản thân chỉ ăn vào những giờ đó. Phát triển kế hoạch này thành thói quen hằng ngày để chống lại hành vi thôi thúc của bản thân.
Tìm sự hỗ trợ từ chuyên gia và người có cùng hoàn cảnh[sửa]
-
Tìm
biện
pháp
trị
liệu.
Các
cách
can
thiệp
bằng
trị
liệu
như
liệu
pháp
hành
vi
nhận
thức
và
giao
tiếp
trị
liệu
có
thể
hỗ
trợ
hồi
phục
và
có
hiệu
quả
lâu
dài.[10]
Nếu
đang
sống
ở
Mỹ
bạn
có
thể
vào
trang
psychologytoday.com
để
tìm
một
chuyên
gia
trị
liệu
gần
nơi
mình
sống.[11]
Bạn
nên
tìm
một
chuyên
gia
về
điều
trị
các
bệnh
rối
loạn
ăn
uống.
- Liệu pháp hành vi nhận thức tìm cách kết cấu lại suy nghĩ và hành vi của bạn sao cho khuynh hướng tự hủy hoại bản thân bắt nguồn từ những yếu tố này được thay thế bởi cách suy nghĩ và hành động lành mạnh hơn. Nếu thói quen ăn vô độ có nguyên nhân từ những niềm tin đã hằn sâu trong bạn, cũng như nhiều người khác, liệu pháp hành vi nhận thức giúp định hình lại nền tảng cho những suy nghĩ và mong muốn đó.[12]
- Liệu pháp giao tiếp tập trung vào các mối quan hệ và đặc điểm cá tính thay vì tập trung cụ thể vào hành vi và lối suy nghĩ,[13] vì vậy nó sẽ hiệu quả hơn nếu bạn muốn được hướng dẫn thay đổi hành vi-nhận thức một cách ít tập trung hơn, mà chủ yếu nhắm đến mối quan hệ với gia đình, bạn bè và bản thân bạn.
- Liên minh trị liệu là một trong những yếu tố quan trọng nhất để biện pháp trị liệu đạt hiệu quả, do đó bạn phải tìm được một chuyên gia trị liệu phù hợp với mình. Có lẽ bạn phải dành thời gian "tìm kiếm đây đó" cho đến khi tìm thấy một người mà mình có thể thoải mái tâm sự, điều đó có ý nghĩa quan trọng với kết quả điều trị nên bạn không được ép mình điều trị với người nào mà cảm thấy không phù hợp.
-
Tìm
hiểu
các
lựa
chọn
về
thuốc.
Bên
cạnh
liệu
pháp
trị
liệu
cũng
có
một
số
loại
thuốc
tâm
thần
có
thể
trị
được
chứng
cuồng
ăn.
Nhóm
thuốc
cơ
bản
được
khuyến
nghị
dùng
trong
điều
trị
rối
loạn
ăn
uống
là
thuốc
chống
trầm
cảm,
đặc
biệt
là
các
thuốc
ức
chế
tái
hấp
thu
serotonin
có
chọn
lọc
(SSRI)
như
fluoxetine
(Prozac).[14]
- Hỏi bác sĩ gia đình hoặc bác sĩ chuyên khoa tâm thần về sử dụng thuốc chống trầm cảm điều trị chứng cuồng ăn.
- Thuốc trở nên hiệu quả nhất đối với một số bệnh tâm thần khi được kết hợp song song với liệu pháp trị liệu thay vì chỉ điều trị bằng thuốc.[15]
-
Tham
gia
nhóm
hỗ
trợ.
Dù
không
có
nhiều
dữ
liệu
nghiên
cứu
về
tính
hiệu
quả
của
việc
tham
gia
nhóm
hỗ
trợ
trong
điều
trị
rối
loạn
ăn
uống,
tuy
nhiên
một
số
người
cho
biết
các
nhóm
như
Overeaters
Anonymous
có
thể
là
lựa
chọn
điều
trị
phụ
trợ.[16]
- Vào trang web này để tìm một nhóm hỗ trợ gần nơi bạn sống: nhấp vào đây.
-
Xem
xét
điều
trị
nội
trú.
Đối
với
những
ca
cuồng
ăn
nghiêm
trọng,
người
ta
nên
tham
gia
điều
trị
nội
trú
tại
một
cơ
sở
chữa
bệnh
tâm
thần.
Tại
đây
bạn
được
chăm
sóc
về
y
tế
và
tâm
thần
tốt
hơn
so
với
tự
điều
trị
ở
nhà,
điều
trị
ngoại
trú
hay
tham
gia
nhóm
hỗ
trợ.[17]
Bạn
cần
điều
trị
nội
trú
nếu[18]:
- Sức khỏe suy giảm hay tính mạng bị đe dọa do chứng cuồng ăn gây ra.
- Bạn đã áp dụng các phương pháp điều trị khác trong quá khứ nhưng bệnh tái phát.
- Có những biến chứng khác về sức khỏe như bệnh tiểu đường.
- Tìm trang web hỗ trợ hồi phục. Nhiều người tìm sự hỗ trợ ở các diễn đàn trực tuyến trong thời gian chờ hồi phục.[19] Những trang web này là nguồn hỗ trợ quan trọng về mặt giao tiếp, cho phép bệnh nhân gặp gỡ những người đang gặp tình trạng tương tự và thảo luận về các khó khăn khi sống chung với bệnh rối loạn ăn uống.[20] Dưới đây là một vài trang web bạn có thể quan tâm:
Tìm sự hỗ trợ từ gia đình và bạn bè[sửa]
- Hướng dẫn những người trong mạng lưới hỗ trợ. Nghiên cứu cho thấy sự hỗ trợ từ gia đình đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi.[21] Để tăng cơ hội chữa khỏi bệnh bạn nên hướng dẫn cho bạn bè thân và gia đình hiểu thêm về căn bệnh này. Đây là cách để bạn khai thác sự trợ giúp từ môi trường xã hội xung quanh, nơi quá trình phục hồi bắt đầu diễn ra. Vào những trang web như của trung tâm giáo dục sức khỏe Đại học Brown[22] và hướng dẫn chăm sóc người bị rối loạn ăn uống của Caltech.[23]
- Mời bạn bè và gia đình tham dự các sự kiện giáo dục. Tìm thông tin về các sự kiện giáo dục đối với chứng cuồng ăn từ trường đại học, bệnh viện hay cơ sở khám bệnh tâm thần ở địa phương. Đây là cơ hội để những người ở gần bạn hiểu hơn về vai trò của họ trong quá trình phục hồi của bạn. Họ sẽ học được các kỹ thuật truyền đạt tốt và thông tin tổng quát về chứng cuồng ăn vô độ.[24]
-
Hiểu
rõ
nhu
cầu
của
bản
thân.
Gia
đình
và
bạn
bè
có
thể
muốn
giúp
bạn
nhưng
họ
không
biết
rõ
phải
làm
thế
nào,
vì
vậy
bạn
phải
cho
họ
biết
những
gì
bạn
cần
ở
họ.
Nếu
bạn
có
nỗi
lo
cụ
thể
nào
đó
về
cách
ẩm
thực,
hoặc
nếu
cảm
thấy
bị
phán
xét
về
thói
quen
ăn
uống
của
mình,
bạn
nên
nói
ra
điều
đó!
- Một số nghiên cứu cho thấy chứng cuồng ăn có liên quan đến cách bạn được bố mẹ giáo dục, cụ thể khi họ thường cự tuyệt, lúc nói này lúc nói khác hoặc can thiệp quá nhiều vào cuộc sống của con. Nếu bố mẹ bạn có cách giáo dục như vậy thì bạn nên nói ra những gì mình cảm thấy thiếu, hoặc ngược lại được họ quan tâm quá mức. Nếu bố bạn lúc nào cũng lảng vảng xung quanh khi bạn đang ăn, hãy nói rằng mình rất biết ơn sự quan tâm đó nhưng việc can thiệp quá nhiều chỉ làm bạn cảm thấy tiêu cực về bản thân và hành vi của mình.
- Qua nghiên cứu người ta nhận thấy trong nhiều gia đình có người mắc chứng cuồng ăn, vấn đề giao tiếp dường như đã bị xem nhẹ hay bỏ qua. Nếu cảm thấy không ai quan tâm lời nói của mình, bạn phải khẳng định mạnh mẽ hơn nhưng không được chỉ trích. Nói với bố hoặc mẹ rằng bạn có điều quan trọng cần nói và bạn đang lo lắng vì không ai quan tâm lời nói của mình. Điều này giúp họ hiểu được mối lo và vị thế của bạn khi đó.
- Lên lịch cho bữa ăn với gia đình. Nghiên cứu chứng minh những người ăn ít nhất ba bữa với gia đình mỗi tuần sẽ giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh rối loạn ăn uống.[25]
- Thảo luận cách điều trị lấy gia đình làm nền tảng. Cách điều trị lấy gia đình làm nền tảng là mô hình mà các thành viên gia đình phải tham gia vào quá trình trị liệu.[26] Cách này hiệu quả với thanh thiếu niên[27], có tiềm năng hơn so với liệu pháp trị liệu cho riêng cá nhân.[28]
Lời khuyên[sửa]
- Chứng cuồng ăn có tỷ lệ tái phát cao,[29] vì vậy bạn không nên cảm thấy tội lỗi hoặc từ bỏ nếu không thể chữa khỏi bệnh ngay.
Cảnh báo[sửa]
- Chứng cuồng ăn có thể dẫn đến nhiều vấn đề khác nguy hiểm hơn, chẳng hạn suy dinh dưỡng, rụng tóc, mục răng, trào thực quản và thậm chí tử vong.[30] Nếu bạn mắc bệnh rối loạn ăn uống nặng thì phải liên hệ với bác sĩ ngay.
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ http://www.eatingdisorderhope.com/information/statistics-studies
- ↑ https://www.psychologytoday.com/blog/debunking-myths-the-mind/201005/the-dangers-self-diagnosis
- ↑ http://www.thecenternc.org/dsm-5-criteria-for-bulimia-nervosa.html
- ↑ http://psychcentral.com/lib/bulimia-binging-and-purging/
- ↑ https://www.psychologytoday.com/blog/eating-mindfully/201406/the-evidence-intuitive-eating
- ↑ https://www.intuitiveeating.com/
- ↑ http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1471015313000962
- ↑ http://www.everydayhealth.com/eating-disorders/journaling-to-treat-eating-disorders.aspx
- ↑ 9,0 9,1 http://www.moodcafe.co.uk/media/11461/Self-HelpManualforBulimiaNervosa_1.pdf
- ↑ https://archpsyc.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=496200
- ↑ https://therapists.psychologytoday.com/rms/
- ↑ http://www2.nami.org/Content/NavigationMenu/Inform_Yourself/About_Mental_Illness/About_Treatments_and_Supports/Cognitive_Behavioral_Therapy1.htm
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10445862
- ↑ http://www.nhs.uk/Conditions/Bulimia/Pages/Treatment.aspx
- ↑ http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0165032700002597
- ↑ http://scholar.lib.vt.edu/theses/available/etd-05092002-143548/unrestricted/Dissertation.pdf
- ↑ http://www.bulimiaguide.org/summary/detail.aspx?doc_id=9465
- ↑ http://www.futuresofpalmbeach.com/bulimia-treatment/do-you-need-inpatient-or-outpatient/
- ↑ http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/eat.20542/abstract
- ↑ http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/eat.20629/abstract
- ↑ http://www.uchospitals.edu/news/2007/20070903-bulimia.html
- ↑ https://brown.edu/Student_Services/Health_Services/Health_Education/nutrition_&_eating_concerns/eating_concerns/bulimia.php
- ↑ https://counseling.caltech.edu/general/InfoandResources/Eating_Disorder
- ↑ http://www.eatingrecoverycenter.com/eating-disorder-treatment-professionals/rocky-mountain-eating-disorder-conference/
- ↑ http://www.anad.org/news/teens-who-regularly-attend-family-meals-lower-risk-of-eating-disorders/
- ↑ http://www.maudsleyparents.org/bulimianervosa.html
- ↑ http://europepmc.org/abstract/med/12817553
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2927890/
- ↑ http://www.clevelandclinicmeded.com/medicalpubs/diseasemanagement/psychiatry-psychology/eating-disorders/Default.htm
- ↑ http://www.webmd.com/mental-health/eating-disorders/bulimia-nervosa/bulimia-nervosa-what-happens