Điều trị viêm xoang tắc nghẽn

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm
Chia sẻ lên facebook Chia sẻ lên twitter In trang này

Nghẹt mũi là do có tác nhân kích thích và gây viêm mô mũi, bao gồm nhiễm trùng (như cảm lạnh, cảm cúm hoặc viêm xoang), dị ứng và các tác nhân kích ứng khác (như khói thuốc lá) hoặc vấn đề sức khỏe mãn tính như viêm mũi không phải do dị ứng. Theo hướng dẫn của Tổ chức Y tế Thế giới WHO, cách điều trị viêm xoang tắc nghẽn tốt nhất là kết hợp nhiều phương pháp điều trị khác nhau (dùng thuốc và không dùng thuốc), để giảm triệu chứng.[1]

Ảnh minh họa

Các bước[sửa]

Sử dụng nguyên liệu tại nhà[sửa]

  1. Xông hơi. Xông hơi. Đổ nước vào nồi 950 ml. Đun sôi nước 1-2 phút cho đến khi nước bốc hơi dữ dội. Tắt bếp rồi đặt nồi lên bàn, trên đế chịu nhiệt. Trùm khăn bông sạch, lớn qua đầu rồi úp mặt trên nồi nước đang bốc hơi. Nhắm mắt và úp mặt sao cho cách mặt nước ít nhất 30 cm để tránh bị bỏng. Hít vào bằng lỗ mũi và thở ra bằng miệng trong 5 nhịp. Sau đó, giảm nhịp hít thở xuống 2 nhịp. Xông hơi 10 phút hoặc lâu hơn (khi nước vẫn đang bốc hơi). Thử hỉ mũi trong và sau khi xông hơi.[2]
    • Tránh để trẻ đến gần nồi nước đang sôi và khi bạn đang xông hơi. Nên xông hơi ở khu vực không có trẻ nhỏ.
    • Có thể xông hơi thường xuyên, tối đa hai tiếng một lần. Bạn có thể xông hơi mỗi 2 tiếng hoặc nhiều hơn nếu muốn. Khi ở ngoài, ở nơi làm việc, bạn có thể xông hơi bằng cách hứng lấy hơi nước nóng bốc lên từ tách trà hoặc bát súp nóng.[3]
    • Có thể cho thêm thảo mộc hoặc tinh dầu (1-2 giọt) vào nước xông hơi. Bạc hà lục, bạc hà, cỏ xạ hương, xô thơm, lá Oregano, hoa oải hương, tinh dầu tràm trà và tinh dầu oải hương đen đều có đặc tính kháng khuẩn, kháng nấm hoặc khử trùng.[4][5][6][7]
  2. Tắm nước nóng. Hiệu quả khi tắm nước nóng bốc hơi trong thời gian dài cũng tương tự như phương pháp xông hơi. Nước nóng từ vòi hoa sen tạo không khí ẩm, ấm hữu ích trong việc giải phóng hốc mũi bị tắc nghẽn và giảm áp lực xoang. Bạn có thể thử hỉ mũi. Nhiệt độ và hơi nước sẽ giúp làm ẩm và tan dịch tiết trong xoang, giúp bạn dễ hỉ mũi ra hơn. [2]
    • Có thể tiếp nhận hiệu quả tương tự bằng cách chườm ấm lên mặt để giúp làm thông thoáng hốc mũi và giảm áp lực trong xoang. Cho khăn mặt ẩm vào lò vi sóng 2-3 phút để làm ấm. Cẩn thận khi chườm khăn để tránh bị bỏng.[8]
  3. Rửa mũi. Pha 1/2 thìa cà phê muối vào 240 ml nước ấm. Dùng bơm tiêm tròn (mua ở các hiệu thuốc) để rửa mũi bằng dung dịch nước muối, giúp làm loãng và tan nước mũi, giảm nghẹt mũi. Nên thử xịt hai lần mỗi bên lỗ mũi.[9][10]
    • Dùng nước cất, đã tiệt trùng hoặc nước đun sôi để nguội. Luôn rửa sạch dụng cụ sau khi sử dụng và để khô tự nhiên cho lần dùng sau.
  4. Dùng bình Neti. Bình Neti là dụng cụ giống bình trà nhỏ được các chuyên gia y tế ủng hộ dùng để vệ sinh xoang. Nước từ bình Neti giúp tăng lưu dẫn và giảm viêm trong hốc mũi. Cơ chế hoạt động của bình Neti là làm ngập nước ấm trong một bên lỗ mũi và thoát ra từ lỗ mũi còn lại. Chỉ cần đổ nước ấm vào bình Neti và nghiêng đầu, đồng thời đổ nước vào lỗ mũi bên phải cho nước thoát ra ở lỗ mũi bên trái. Sau đó đổi bên.[9]
    • Dùng nước cất, đã tiệt trùng hoặc nước đun sôi để nguội. Luôn rửa sạch bình Neti sau khi sử dụng.
    • Một số báo cáo cho thấy sự xuất hiện của những trường hợp nhiễm amip (hiếm gặp) khi dùng bình Neti ở những khu vực nước bẩn. Bạn nên dùng nước đạt tiêu chuẩn như trên để tránh nhiễm amip. [11]
  5. Dùng máy tạo độ ẩm. Để cải thiện sức khỏe xoang, bạn nên đặt máy tạo độ ẩm trong phòng ngủ khi ngủ. Không khí ẩm, ẩm từ máy tạo độ ẩm giúp xoa dịu cơn nghẹt mũi.[9]
    • Khi hốc mũi bị tắc nghẽn, bạn cần tập trung giữ ẩm cho hốc mũi và xoang. Nhiều người cho rằng không khí khô sẽ giúp giảm chảy nước mũi nhưng trên thực tế, không khí khô chỉ gây kích ứng thêm cho mô trong hốc mũi.
    • Máy tạo độ ẩm đặc biệt hữu ích vào mùa đông vì không khí trong nhà thường khô khi bạn bật lò sưởi.
    • Đặt bình nước nóng gần tai cũng mang đến hiệu quả tương tự và giúp lưu dẫn dịch tai.
  6. Uống nước. Cung cấp đủ nước cho cơ thể bằng cách uống nhiều nước (ít nhất 8 cốc nước đầy mỗi ngày). Uống nước giúp làm loãng dịch nhầy và ngăn ngừa tắc nghẽn xoang, từ đó xoa dịu áp lực trong xoang.[2][9]
    • Chất nhầy loãng ra sẽ dễ thoát ra ngoài hơn. Khi cảm thấy áp lực xoang xuất hiện, bạn nên cố gắng uống nhiều nước.[3]
    • Trà ấm cũng có hiệu quả tương tự phương pháp xông hơi. Độ ấm của trà giúp nước mũi dễ chảy ra hơn.
  7. Ăn thức ăn cay. Sốt Salsa cay, ớt, cánh gà chiên cay, củ cải ngựa và các món ăn cay khác có thể giúp tăng lưu dẫn nước mũi và nhờ đó giảm áp lực trong xoang. Hỉ mũi khi nước mũi ẩm và lỏng là tốt nhất Chính vì vậy thức ăn cay khiến nước mũi lỏng và ẩm là phương pháp hiệu quả. [12][13]
    • Đối với người yêu thích món Sushi, nên thử ăn mù tạt. Mù tạt cay sẽ tạm thời giúp giảm áp lực xoang và làm sạch xoang.
  8. Thử châm cứu hoặc mát-xa. Nhẹ nhàng dùng ngón trỏ và ngón tay giữa ấn nhẹ và xoa theo chuyển động tròn ở vùng trán (xoang trán), sống mũi và sau mắt (xoang ổ mắt), dưới mắt (xoang hàm trên). Mát-xa xoang vài phút trước khi hỉ mũi.[14]
    • Bạn cũng có thể dùng một loại tinh dầu như tinh dầu hương thảo hoặc bạc hà khi mát-xa để giúp làm thông thoáng xoang. Không để tinh dầu dính vào mắt.
  9. Tập thể dục. Tập thể dục là phương pháp chữa nghẹt mũi tự nhiên. Tăng nhịp tim đến mức toát mồ hôi sẽ giúp làm sạch nước mũi. Tập các bài tập Aerobic như chạy bộ hoặc đạp xe khoảng 15 phút và bạn sẽ thấy bớt nghẹt mũi. [15]
    • Bạn cũng có thể tập các bài tập cường độ vừa như đi bộ nhanh.
  10. Nâng cao đầu. Khi đi ngủ, bạn nên đặt thêm vài chiếc gối bên dưới để nâng đầu lên. Cách này giúp bạn dễ thở và ngăn tích tụ áp lực trong xoang, từ đó giảm đau đầu.[16]

Uống thuốc[sửa]

  1. Dùng thuốc xịt mũi Steroid. Thuốc xịt mũi Steroid như Fluticasone (Flonase) và Triamcinolone (Nasacort) bán ở dạng thuốc không kê đơn giúp giảm viêm ở mũi. Thuốc xịt mũi Steroid không gây tác dụng phụ như khi uống các thuốc chữa nghẹt mũi và thuốc kháng histamin như buồn ngủ và khô miệng. Tuy nhiên, phải mất vài ngày để thuốc đạt hiệu quả tối ưu và tình trạng viêm xoang tắc nghẽn sẽ không giảm ngay lập tức.[10]
    • Nếu dùng thuốc Flonase, liều thông thường là xịt một lần một bên lỗ mũi, hai lần mỗi ngày.
    • Có nhiều thuốc xịt mũi Steroid khác được kê đơn như Mometasone Furoate (Nasonex).
    • Tác dụng phụ tiềm ẩn gồm có khó tiêu, buồn nôn, đau đầu.
    • Các hướng dẫn điều trị mới cho rằng nên dùng thuốc xịt mũi Steroid làm phương pháp đầu tiên để điều trị viêm xoang tắc nghẽn. [17]
  2. Uống thuốc kháng histamin. Trong một số trường hợp, thuốc kháng histamin có thể hữu ích, đặc biệt là khi viêm xoang kéo dài vì thuốc kháng histamin có thể giúp giảm nghẹt mũi. Thuốc uống kháng histamin gồm có Diphenhydramine (Benadryl), Cetirizine (Zyrtec) và Loratadine (Claritin). Mặt khác, bạn cần biết rằng một số thuốc kháng histamin cũ như Benadryl có thể gây tác dụng phụ nghiêm trọng cho xoang như khô màng nhầy của mô mũi và làm đặc dịch tiết, đồng thời gây buồn ngủ.[10][17]
    • Uống 25 mg Benadryl mỗi 8 tiếng để giảm nghẹt mũi. Người bệnh có thể cảm thấy khó chống chịu khi uống thuốc do tác dụng như buồn ngủ và “lờ đờ”.
    • Uống 10 mg Zyrtec một lần mỗi ngày. Trẻ trên 6 tuổi có thể uống thuốc này với liều 5-10 mg mỗi ngày, tùy thuộc độ tuổi và cân nặng. Tham khảo và tuân thủ theo lời khuyên của bác sĩ. Thuốc Zyrtec có thể gây buồn ngủ.
    • Uống 10 mg Claritin một lần một ngày. Thuốc kháng histamin thế hệ hai như Claritin ít gây tác dụng phụ hơn và ít gây buồn ngủ.[17]
    • Bạn có thể dùng các thuốc xịt mũi kháng histamin dạng kê đơn như Azelastine (Astelin, Astepro) hoặc Olopatadine Hydrochloride (Patanase).
  3. Dùng thuốc chữa nghẹt mũi. Thuốc chữa nghẹt mũi không kê đơn có thể giúp giảm áp lực trong xoang bằng cách giải phóng hốc mũi và lưu dẫn chất dịch trong mũi. Bạn có thể mua thuốc ở dạng xịt hoặc thuốc uống ở hầu hết các hiệu thuốc. Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi muốn dùng thuốc chữa nghẹt mũi (dạng xịt hoặc thuốc uống) và luôn tuân thủ hướng dẫn trên nhãn sản phẩm.[10][16]
    • Không nên dùng thuốc xịt chữa nghẹt mũi quá 3 ngày trong một đợt. Dùng trong thời gian dài có thể khiến tình trạng sưng hốc mũi "tái phát". Mặt khác, thuốc uống chữa nghẹt mũi như Sudafed hoặc Bronkaid có thể uống trong 1-2 tuần mà không cần sự giám sát của bác sĩ.
    • Mặc dù tình trạng sưng "tái phát" hiếm xảy ra hơn nhưng một số trường hợp sẽ bị tăng huyết áp hoặc tim đập nhanh.
    • Tránh dùng thuốc xịt mũi chứa kẽm. Thuốc xịt mũi chứa kẽm có thể gây mất khứu giác tạm thời (hiếm gặp).

Cảnh báo[sửa]

  • Đi khám bác sĩ nếu viêm xoang tắc nghẽn không thuyên giảm sau 10 ngày áp dụng các phương pháp điều trị trên. Đó có thể là triệu chứng của bệnh lý tiềm ẩn như dị ứng.[18]
  • Đi khám bác sĩ nếu nước mũi thay đổi màu sắc, kết cấu hoặc bạn có dấu hiệu sốt nhẹ hoặc đau đầu. Đó có thể là dấu hiệu nhiễm trùng xoang và cần dùng kháng sinh điều trị nhiễm trùng.[18]

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

  1. Denise Sur MD, Stephanie Scandale MD, Treatment of Allergic Rhinitis, American Family Physician, 2010, June 81 ( 12) 1440-1446
  2. 2,0 2,1 2,2 http://www.emedicinehealth.com/sinus_infection/page6_em.htm
  3. 3,0 3,1 http://www.sudafed.com/know/sinus-pain-headache-pressure
  4. Kamatou GP, Vermaak I, Viljoen AM, Lawrence BM., Menthol: a simple monoterpene with remarkable biological properties.Phytochemistry. 2013 Dec;96:15-25.
  5. Fournomiti M, Kimbaris A, Mantzourani I, Plessas S, Theodoridou I, Papaemmanouil V, Kapsiotis I, Panopoulou M, Stavropoulou E, Bezirtzoglou EE, Alexopoulos A. Antimicrobial activity of essential oils of cultivated oregano (Origanum vulgare), sage (Salvia officinalis), and thyme (Thymus vulgaris) against clinical isolates of Escherichia coli, Klebsiella oxytoca, and Klebsiella pneumoniae. Microb Ecol Health Dis. 2015 Apr 15;26:23289.
  6. Sienkiewicz, M.,Łysakowska, M., Ciećwierz, J.,Denys, P.,Kowalczyk, E.Antibacterial activity of thyme and lavender essential oils. Med Chem. (UAE); 7(6): 674-689, 2011.
  7. Rathi,P. Ahmad, M., Tomar,A. Study on Antimicrobial and antioxidant properties of WALNUT (Juglans nigra) OIL.Int.J.Curr.Res.Chem.Pharma.Sci.1(7):51-55. 2014.
  8. http://www.webmd.com/allergies/sinus-pain-pressure-11/sinus-congestion
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/nonallergic-rhinitis/basics/lifestyle-home-remedies/con-20026910
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/nonallergic-rhinitis/basics/treatment/con-20026910
  11. http://www.cdc.gov/parasites/naegleria/infection-sources.html#sixteen
  12. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16618018
  13. http://www.everydayhealth.com/sinus-health-guide/natural-remedies-for-sinus-pain.aspx
  14. http://www.modernreflexology.com/curing-nasal-congestion-with-acupressure-points/
  15. http://www.simple-remedies.com/home-remedies/common-cold/nasal-decongestant-home-remedy.html
  16. 16,0 16,1 http://www.health.harvard.edu/staying-healthy/what-to-do-about-sinusitis
  17. 17,0 17,1 17,2 http://www.medscape.com/viewarticle/839130
  18. 18,0 18,1 http://www.mayoclinic.org/symptoms/nasal-congestion/basics/when-to-see-doctor/sym-20050644
Chia sẻ lên facebook Chia sẻ lên twitter In trang này