Làm Xà phòng Castile

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Xà phòng thực vật Castile là xà phòng sinh học được làm từ dầu ô-liu, nước và kiềm. Nó được phát minh ở Aleppo, sau đó được mang đến vùng Castile ở Tây Ban Nha trong cuộc Thập tự chinh, và trở nên khá phổ biến tại đây. Qua nhiều thế kỷ, con người đã sử dụng loại xà phòng dịu nhẹ này trong mọi việc từ tắm rửa, gội đầu cho đến giặt quần áo, lau sàn. Sau khi làm ra những bánh xà phòng Castile, bạn có thể dùng chúng ở dạng rắn hoặc pha với nước để để làm xà phòng lỏng. Tham khảo Bước 1 và các bước bên dưới để tìm hiểu thêm về cách làm xà phòng Castile.

Các bước[sửa]

Chuẩn bị Nguyên vật liệu Làm Xà phòng[sửa]

  1. Chuẩn bị dụng cụ. Chuẩn bị một chỗ trong nhà bếp hoặc gần nguồn nước, và bày dụng cụ ra để bắt đầu thực hiện. Tô, dụng cụ đong và các dụng cụ chỉ dành riêng cho việc làm xà phòng – không dùng chúng để chế biến thức ăn, vì bã xà phòng sẽ dính vào. Bạn cần có những dụng cụ sau để làm xà phòng Castile:
    • Cốc đong lớn
    • Nồi thép không gỉ
    • Tô lớn
    • Thìa trộn bột
    • Máy xay cầm tay hoặc máy trộn
    • Nhiệt kế đo thịt
    • Cân dùng trong nhà bếp
    • Găng tay nhựa và kính bảo hộ (dùng khi xử lý kiềm)
    • Kiềm tinh khiết (được đựng trong chai nhựa, bạn có thể cất đi khi không dùng đến; bạn sẽ cần 120 g kiềm để tạo ra trung bình 10 bánh xà phòng)
  2. Chuẩn bị các loại dầu. Xà phòng Castile nguyên chất được làm 100% từ dầu ô-liu, nhưng nhiều thợ làm xà phòng dùng nhiều loại dầu khác nhau để làm xà phòng có tính cân bằng. Xà phòng nguyên chất từ dầu ô-liu không tạo bọt mịn, và điều này làm cho bánh xà phòng chỉ có một ít nhớt trên bề mặt. Dầu dừa thường được cho vào để giúp tạo nhiều bọt hơn, dầu cọ giúp xà phòng rắn lại. Với tỉ lệ 8 phần dầu ô-liu, 1 phần dầu dừa và 1 phần dầu cọ sẽ tạo ra xà phòng tốt. Sau khi đong lượng dầu như trong công thức này. Bạn sẽ có 1010 ml dầu:
    • 810 ml dầu ô-liu
    • 100 ml dầu dừa
    • 100 ml dầu cọ
  3. Cho thêm tinh dầu nếu muốn. Nếu muốn tạo mùi hương cho xà phòng, bạn sẽ cần cho vào 10 giọt tinh dầu mà bạn thích. Tăng lượng tinh dầu để có mùi mạnh hơn, hoặc giảm xuống còn 5 – 7 giọt để có mùi hương dịu nhẹ. Các loại tinh dầu phổ biến được dùng làm xà phòng Castile gồm có:
    • Bạc hà
    • Cam, chanh hoặc bưởi
    • Oải hương
    • Hoa hồng
    • Cỏ hương bài
    • Thông
    • Đàn hương
    • Cam Bergamot
  4. Chuẩn bị khuôn. Khuôn bạn dùng sẽ xác định kích thước và hình dáng của bánh xà phòng khi hoàn thành. Nếu bạn muốn làm bánh xà phòng hình chữ nhật, chọn khuôn chữ nhật như khuôn bánh mì; xà phòng sẽ có hình như bánh mì, bạn có thể cắt thành từng bánh nhỏ có độ dày tùy ý. Lót giấy sáp vào khuôn để dễ tách xà phòng ra.
    • Khuôn có bán tại các cửa hàng thủ công và cửa hàng làm xà phòng, bạn có thể tìm kiếm trên mạng để có thêm nhiều lựa chọn.
    • Nếu bạn không muốn gặp rắc rối trong việc mua khuôn, bạn có thể biến hộp đựng giày cũ thành khuôn xà phòng tương tự. Chỉ cần tìm một hộp giày cứng, dùng băng keo dán các góc lại để các cạnh được kín, rồi lót giấy sáp vào.
    • Bạn cũng có thể tự làm khuôn bằng gỗ, hoặc dùng một chiếc hộp gỗ làm thành khuôn xà phòng.[1] Khuôn cần phải rộng và sâu để tạo ra được những thanh xà phòng như ý muốn.

Trộn Kiềm và Dầu[sửa]

  1. Đeo đồ bảo hộ. Kiềm là chất ăn mòn nên có thể gây bỏng da và mắt cũng như gây hại cho phổi khi hít vào. Nếu đây là lần đầu bạn xử lý kiềm, hãy thật cẩn thận để đảm bảo rằng bạn thao tác một cách an toàn. Đeo găng tay nhựa và kính bảo hộ trước khi mở lọ chứa kiềm. Mở cửa sổ và bật quạt để đảm bảo phòng được thoáng gió.
    • Đặt một chai giấm trắng gần đó. Nếu bạn làm đổ một ít kiềm ra bàn, giấm sẽ làm trung hòa nó.
    • Nếu bạn vô tình chạm hoặc hít quá nhiều kiềm, hãy gọi cho trung tâm xử lý chất độc gần nhất ngay lập tức, bạn có thể tìm thấy số điện thoại trên mạng. Ở Mỹ, hãy gọi Trung tâm Xử lý Chất độc theo số 1-800-222-1222.
  2. Làm dung dịch kiềm. Điều quan trọng khi pha kiềm với nước là phải đong thật chính xác. Trong công thức này, bạn cần 300 ml nước và 120 g kiềm. Dùng hai bình chứa riêng, đong thật chính xác liều lượng bằng cân. Cẩn thận cho kiềm vào nước. Hỗn hợp ngay lập tức sẽ bắt đầu tỏa nhiệt và đục, sau đó trong lại khi nguội. Mất vài phút để hỗn hợp nguội. Dùng nhiệt kế đo thịt để kiểm tra nhiệt độ. Kiềm có thể sử dụng được khi đạt nhiệt độ 38°C.
    • Không được đổ nước vào kiềm – phải luôn đổ kiềm vào nước. Cho nước vào kiềm sẽ gây ra phản ứng nổ.
    • Khi cân nguyên liệu, hãy chắc rằng bạn đã chỉnh cân về số 0 sau khi cân bình đầu tiên, để không ảnh hưởng đến lần cân sau.
    • Nếu bạn muốn làm mẻ xà phòng lớn hơn hoặc nhỏ hơn, dùng máy tính kiềm[2] để đong chính xác lượng nước và kiềm cần sử dụng.
  3. Nung hỗn hợp dầu. Nung hỗn hợp dầu trong khi chờ kiềm nguội. Cho hỗn hợp dầu vào chảo và nung ở nhiệt độ cao vừa phải. Khuấy đều dầu để chúng tan vào nhau. Tiếp tục nung cho đến khi đạt nhiệt độ 38°C. Dùng nhiệt kế đo thịt để xác định khi nào hỗn hợp dầu có thể đem trộn với kiềm được. Dầu và kiềm cần phải có nhiệt độ gần như bằng nhau mới có thể hòa vào nhau.
    • Không chú ý đến việc dầu và kiềm có nhiệt độ gần như nhau sẽ làm cho xà phòng hình thành không đúng. Hãy nhớ dùng nhiệt kế đo thịt đo nhiệt độ của cả hai hỗn hợp và hoàn thành khâu quan trọng này.
  4. Trộn kiềm và hỗn hợp dầu. Đổ dung dịch kiềm vào hỗn hợp dầu. Dùng máy xay cầm tay hoặc máy trộn để trộn mọi thứ với nhau. Sau vài phút, hỗn hợp sẽ bắt đầu đặc lại. Khi lấy máy xay ra và thấy có vệt để lại, đó là khi hỗn hợp đã "sánh". Hỗn hợp cần có độ sánh như mật ong.
    • Bạn có thể dùng thìa để trộn kiềm và dầu, nhưng sẽ mất thời gian hơn để hỗn hợp sánh lại.
  5. Cho tinh dầu vào. Khi hỗn hợp đã sánh lại, bạn có thể cho tinh dầu để tạo hương cho xà phòng. Nhỏ 10 giọt tinh dầu rồi trộn chúng với xà phòng cho đến khi hỗn hợp đã tan vào nhau hoàn toàn.

Đổ khuôn và Xử lý Xà phòng[sửa]

  1. Đổ xà phòng vào khuôn đã chuẩn bị sẵn. Cẩn thận để không đổ xà phòng ra ngoài khi đổ trực tiếp vào khuôn. Dùng một miếng vải hoặc khăn sạch phủ lên, không để vải dính vào xà phòng, nhưng bọc lại vào cạnh khuôn. Để yên trong 48 tiếng.
    • Trong suốt 48 tiếng đầu, xà phòng sẽ thành hình và cứng lại. Tuy nhiên, xà phòng vẫn chưa thể sử dụng được; chúng phải được để khô cho nước bốc hơi và trở nên mềm hơn. Không dùng xà phòng ngay lập tức, vì nó vẫn còn ráp cho da của bạn.
    • Kiểm tra bề mặt xà phòng sau 48 tiếng. Nếu có màng trên mặt, hoặc bị rời ra, thì xà phòng không thể dùng được. Nếu xà phòng có quá nhiều kiềm, sẽ gây tổn thương da khi dùng, hoặc hỗn hợp kiềm và dầu đã không tan vào nhau hoàn toàn. Thật không may là không có cách nào cứu vãn được nếu những điều này xảy ra – bạn sẽ phải bỏ hết mẻ xà phòng và bắt đầu làm lại.
  2. Lấy xà phòng ra khỏi khuôn. Khuôn xà phòng mua ở cửa hàng sẽ có các mặt có thể tháo ra giúp bạn tách các mặt của khối xà phòng ra khỏi khuôn một cách dễ dàng. Nếu dùng hộp đựng giày, bạn có thể vỗ nhẹ hoặc cắt bỏ mặt bên. Nếu dùng khuôn thông thường bạn chỉ cần vỗ để chúng rơi ra.
  3. Cắt xà phòng thành từng bánh. Quyết định độ dày của xà phòng: 3 cm là chuẩn, nhưng bạn có thể làm xà phòng mỏng hoặc dày hơn nếu muốn. Dùng thước đo độ dày của bánh xà phòng, và tạo các đường kẻ có khoảng cách bằng nhau để xác định nơi sẽ cắt xà phòng. Để cắt xà phòng, bạn có thể chọn các cách sau:
    • Dùng dao sắc. Không dùng dao có răng cưa, nếu bạn không muốn bánh xà phòng có hình gợn sóng.
    • Đồ cắt bột. Đây là dụng cụ làm bánh khá phổ biến được dùng để cắt bột nhào, và cũng rất hữu ích trong việc cắt xà phòng.
    • Dây cắt phô mai. Nên nhớ để dây nằm thẳng để tạo ra đường cắt gọn và thẳng.
  4. Xếp các bánh xà phòng để cho khô. Xếp khay nướng bánh hoặc khay có lót giấy sáp và đặt xà phòng lên. Đặt chúng ở nơi khô ráo, mát mẻ ít nhất 2 tuần, và nhiều nhất 9 tháng. Bạn càng để lâu, xà phòng càng tốt; nó sẽ tạo ra nhiều bọt và có kết cấu tốt hơn.[3]
    • Bạn có thể bắt đầu sử dụng xà phòng sau vài tuần. Xà phòng dùng được khi đã cứng và không có mùi hóa chất.

Làm Xà phòng Castile Lỏng[sửa]

  1. Nạo 110 g xà phòng Castile rắn. Số lượng này tương đương một bánh xà phòng kích thước trung bình. Dùng đồ nạo phô mai hoặc dao để nạo xà phòng thành những miếng nhỏ. Bước này giúp cho xà phòng tan vào nước nóng nhanh hơn.
  2. Đong 8 cốc nước để đun sôi. Đổ nước vào nồi và bật bếp ở nhiệt độ cao. Nấu nước thật sôi.
  3. Kết hợp nước và xà phòng nạo. Đổ nước vào tô hoặc bình nhựa lớn, sau đó khuấy đều xà phòng nạo. Để yên hỗn hợp trong vài giờ cho đến khi nó hơi đặc lại. Nếu xà phòng trở nên quá đặc, bạn sẽ cần phải nấu lại và cho thêm nước. Nó cần có nhiệt độ phòng tương đương với dầu gội.
  4. Cho vào chai. Giữ xà phòng lỏng trong chai nhựa, và cất chúng trong nhà tắm hoặc nhà bếp. Xà phòng lỏng sẽ giữ được trong vài tháng ở nhiệt độ phòng. Được dùng để gội đầu, làm sạch da, quần áo, chén dĩa, hoặc các đồ dùng khác trong nhà.

Lời khuyên[sửa]

  • Thử cho thêm một số loại dầu bổ sung như tinh dầu oải hương, tinh dầu khuynh diệp, hoặc tinh dầu cam để làm cho xà phòng được thơm và tạo màu.
  • Thử thay đổi tỉ lệ của các thành phần cơ bản để thay đổi kết cấu, nồng độ, và mùi hương của xà phòng. Sẽ là ý tưởng hay khi bắt đầu bằng cách giảm lượng kiềm và tiếp tục làm thay vì tăng quá nhiều lượng kiềm.
  • Máy xay cầm tay sẽ giúp làm quá trình trộn hỗn hợp kiềm vào dầu dễ và nhanh hơn. Để hỗn hợp kiềm và dầu hòa hoàn toàn vào nhau là rất quan trọng, vì vậy nên nhớ khuấy thật mạnh.

Cảnh báo[sửa]

  • Hãy thật cẩn thận khi xử lý kiềm và khi cho vào nước. Găng tay nhựa và một căn phòng thoáng gió là cách tốt để tránh bị bỏng kiềm và các khí độc hại.
  • Xà phòng Castile không tạo ra nhiều bọt, nhưng chúng làm sạch rất hiệu quả như xà phòng tạo bọt.

Những thứ Bạn Cần[sửa]

Dụng cụ[sửa]

  • Cốc đong lớn
  • Nồi thép không gỉ
  • Tô nhựa hoặc thủy tinh lớn
  • Thìa vét bột
  • Máy xay sinh tố cầm tay hoặc máy trộn
  • Nhiệt kế đo thịt
  • Cân dùng trong nhà bếp
  • Găng tay nhựa và kính bảo hộ (dùng khi xử lý kiềm)
  • Khay
  • Giấy sáp
  • Khuôn xà phòng

Nguyên liệu[sửa]

  • Kiềm tinh khiết (được đựng trong chai nhựa, bạn có thể cất đi khi không dùng; Bạn sẽ cần 130ml để làm 10 bánh xà phòng trung bình)
  • Dầu ô-liu
  • Dầu cọ
  • Dầu dừa
  • Tinh dầu
  • Nước

Nguồn và Trích dẫn[sửa]