Làm xà phòng thiên nhiên

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Khi hầu hết mọi người đề cập đến "xà phòng thiên nhiên", nghĩa là họ đang nói đến xà phòng được làm từ nguyên liệu tự nhiên. Các loại dầu thực vật như dầu ô-liu, dầu dừa và dầu cọ chỉ là một vài trong số rất nhiều dầu thực vật được dùng làm xà phòng thiên nhiên thủ công. Ngoài ra, mỡ động vật như mỡ heo hoặc mỡ dùng làm xà phòng cũng có thể làm ra những thanh xà phòng thiên nhiên tuyệt vời. Làm xà phòng thiên nhiên không khó, nhưng nó đòi hỏi phải chú ý đến các biện pháp an toàn, cân đong chính xác, kiên nhẫn, và sẵn sàng rút kinh nghiệm từ sai lầm cũng như thành công. Sau khi nắm được các kỹ thuật cơ bản về làm xà phòng thiên nhiên, bạn sẽ có thể tự làm cho bản thân, bạn bè và gia đình một sự thay thế tuyệt vời bằng những thanh xà phòng khô và tiết kiệm. Hãy xem Bước 1 bên dưới để bắt đầu.

Các bước[sửa]

Chuẩn bị Dụng cụ và Nguyên liệu[sửa]

  1. Chuẩn bị nguyên liệu. Để làm ra 450 g xà phòng thiên nhiên cơ bản, bạn cần đong thật chính xác những nguyên liệu sau:
    • 68 ml dung dịch kiềm (natri hiđroxit)
    • 180 ml nước cất
    • 140 ml dầu dừa nóng chảy ở nhiệt độ 24°C
    • 140 ml dầu cọ
    • 190 ml dầu ô-liu (nhão, chưa tinh luyện)
  2. Chuẩn bị dụng cụ. Để làm xà phòng thiên nhiên từ đầu bằng phương pháp chế biến nguội, bạn cần:
    • Cân có thể cân đến chính xác 3 ml
    • Hai bình chịu nhiệt loại tốt (bình dung tích 2 lít rất phù hợp cho người mới bắt đầu)
    • Hai thìa múc bằng thép không gỉ, loại cán dài
    • Nhiệt kế thực phẩm số
    • Cốc nhựa dùng một lần loại 240 ml
    • Máy xay cầm tay (hoặc máy đánh trứng)
    • Thìa vét bột bằng nhựa
    • Bộ thìa đong
  3. Chuẩn bị khuôn đựng xà phòng. Khi đã làm xong hỗn hợp xà phòng, bạn sẽ cần đổ chúng vào khuôn để chúng đông lại. Để làm bốn thanh xà phòng hình chữ nhật dày 3 cm, dùng khuôn đong có kích thước tương đương dài 10 cm x rộng 10 cm x cao 8 cm.
    • Khi chọn khuôn, một hộp giấy bìa cứng dùng đựng giày em bé là lựa chọn hoàn hảo nhất. Nhưng nên nhớ xếp giấy lót khuôn bên trong để hỗn hợp xà phòng không thấm vào hộp. Nếu bạn làm xà phòng cỡ lớn, thì nên dùng hộp pizza có lót giấy sáp bên trong.
    • Ngoài ra, bạn có thể dùng khay bánh có xếp giấy lót khuôn, hoặc khuôn nhựa (không cần xếp giấy lót khuôn/giấy sáp bên trong). Nếu muốn làm riêng từng bánh xà phòng tròn thay vì làm thanh, bạn có thể dùng khuôn bánh nhỏ chuyên dùng để làm xà phòng. Cần lưu ý rằng kiềm là chất ăn mòn mạnh và sẽ làm hỏng khuôn nướng bánh, nhất là khi chúng không được bảo vệ (giấy nến sẽ không chịu được và sáp có thể chảy ra do xà phòng nóng; giấy lót khuôn dày hơn và hiệu quả hơn).
    • Bạn sẽ cần vài tấm chăn cũ hoặc khăn để quấn xung quanh khuôn khi xà phòng đặc lại.
  4. Luôn giữ an toàn. Làm xà phòng tại nhà nguy hiểm hơn bạn nghĩ, vì vậy nắm vững các quy tắc an toàn là điều rất quan trọng.
    • Khi pha kiềm với nước (bạn sẽ làm việc này trong suốt quá trình làm xà phòng) hỗn hợp sẽ rất nóng và có khí bốc lên. Do đó, pha kiềm ở nơi thoáng gió và đeo kính bảo hộ trong suốt quá trình thực hiện là điều quan trọng.
    • Kiềm là chất ăn mòn mạnh, vì vậy bạn cần phải thật cẩn thận để tránh bị dính vào da. Để đề phòng, hãy mang găng tay nhựa trong quá trình làm xà phòng và giữ hỗn hợp kiềm xa tầm tay trẻ em hoặc thú cưng.
    • Nếu thực hiện sai, việc làm xà phòng có thể gây hư hại cho bàn, tủ, sàn nhà, đồ nội thất… Ngoài ra, thực hiện không đúng hướng dẫn có thể gây ra thương tích, như bị mù hoặc bỏng. Hãy cẩn thận khi tuân thủ các quy tắc an toàn trong quá trình thực hiện.

Làm Xà phòng[sửa]

  1. Pha kiềm với nước. Bước đầu tiên trong quá trình làm xà phòng nguội là pha kiềm với nước.
    • Đặt cốc nhựa lên bàn cân và chỉnh cân về số 0. Đong chính xác 28 ml kiềm vào cốc, sau đó đặt sang một bên.
    • Đặt một chiếc bình lên bàn cân và chỉnh cân về số 0. Đong 180 ml nước cất.
    • Ở nơi thoáng gió, từ từ cho kiềm vào bình chứa nước cất. Dùng thìa cán dài pha từ từ hai chất lại.
    • Hỗn hợp nước và kiềm sẽ rất nóng và bắt đầu bốc hơi. Không được hít khí này. Khi nước và kiềm đã hòa vào nhau, đặt bình sang một bên để nguội.
  2. Trộn dầu. Bước tiếp theo là trộn và hòa các loại dầu bạn chọn để làm xà phòng.
    • Đặt chiếc bình thứ hai lên bàn cân và chỉnh cân về số 0. Cho vào 140 ml dầu dừa, sau đó chỉnh lại cân về số 0. Cho thêm 140 ml dầu cọ vào, chỉnh cân về số 0. Sau cùng cho thêm 190 ml dầu ô-liu.
    • Nung hỗn hợp dầu trong lò vi sóng hoặc trên chảo nước cho đến khi tan chảy. Khuấy cho đến khi hỗn hợp hòa vào nhau.
  3. Cho hỗn hợp dầu vào kiềm. Bước tiếp theo hơi phức tạp một chút. Hỗn hợp kiềm và dầu không dễ hòa vào nhau, vì vậy chúng phải ở nhiệt độ tương đương nhau trước khi trộn.
    • Dùng nhiệt kế thực phẩm số thường xuyên kiểm tra nhiệt độ của cả kiềm và hỗn hợp xà phòng. Bạn có thể trộn chúng lại với nhau khi cả hai đều mát và có nhiệt độ khoảng 38- 41°C.
    • Tuy nhiên, một số người không cần dùng nhiệt kế để đo nhiệt độ, họ chỉ chạm vào bên ngoài bình và cảm nhận.
    • Đặt bình chứa kiềm vào bồn rửa rồi từ từ đổ hỗn hợp dầu vào bình chứa kiềm. Dùng thìa vét bột vét dầu còn sót lại ở thành và đáy bình.
  4. Trộn hỗn hợp kiềm và dầu lại với nhau. Dùng máy xay cầm tay cho vào hỗn hợp kiềm và dầu rồi trộn trong vài giây. Dùng máy xay khuấy hỗn hợp thêm một chút, sai đó trộn một lần nữa.
    • Thay phiên khuấy và trộn (thường xuyên dùng máy xay cầm tay nạo bên dưới thành và đáy bình) cho đến khi hỗn hợp giống như bột bánh xèo đặc. Việc này sẽ mất khoảng ba phút để thực hiện.
    • Ngoài ra, bạn có thể dùng cây đánh trứng để đánh hỗn hợp (nếu bạn muốn trải nghiệm làm xà phòng theo phương pháp xưa), tuy nhiên cách này sẽ mất nhiều thời gian và mỏi tay để có thể đánh được đều và đúng.
  5. Tìm "vệt". Tiếp tục trộn và khuấy hỗn hợp cho đến khi thấy hỗn hợp xà phòng "sánh" lại, đây là dấu hiệu khi hỗn hợp dầu và kiềm đã mịn, điều này nghĩa là hỗn hợp xà phòng đã sẵn sàng.
    • Để kiểm tra xem hỗn hợp xà phòng đã sánh lại chưa, cho thìa vét bột vào hỗn hợp, múc lên, sau đó cho hỗn hợp chảy xuống. Nếu nó nằm trên bề mặt hỗn hợp trong vài giây trước khi chìm xuống (để lại "vệt") thì hỗn hợp đã mịn.
    • Khi hỗn hợp xà phòng đạt đến điểm này, bạn sẽ cần cho tinh dầu thơm, thảo mộc hoặc chất tạo màu bạn muốn, trước khi xà phòng bắt đầu đặc lại và không thêm vào được nữa. Khi những chất này đã được cho vào, bạn có thể đổ hỗn hợp xà phòng vào khuôn đã chuẩn bị sẵn.
    • Các thành phần bổ sung phổ biến gồm tinh dầu 100% như oải hương, hoa cúc, quế và dầu vani; nhỏ vài giọt phẩm màu tự nhiên hoặc tổng hợp để tạo màu sắc dịu nhẹ hoặc sặc sỡ cho xà phòng; thảo mộc khô và hoa như oải hương, xô thơm, húng quế, bạc hà, vỏ cam hoặc chanh; và ngũ cốc như bột yến mạch nguyên cám hoặc mầm lúa mì để tạo kết cấu xà phòng. Hãy thử kết hợp nhiều nguyên liệu để tạo ra loại xà phòng đặc biệt!

Cắt và Để khô Xà phòng[sửa]

  1. Đổ xà phòng vào khuôn đã chuẩn bị sẵn. Dùng thìa vét bột đổ xà phòng vào khuôn. Nên đổ xà phòng thành một lớp đều.
    • Đậy nắp khuôn (cho dù là nắp hộp đựng giày, nắp hộp pizza, hay khay nướng bánh thứ hai) và phủ hộp lại bằng khăn cũ hoặc chăn.
    • Bước này sẽ giúp giữ nhiệt bên trong để phản ứng hóa học diễn ra.
  2. Để yên khuôn trong 24 giờ. Ngày hôm sau lấy khăn phủ xung quanh và nắp khuôn ra. Lúc này xà phòng nên cứng và nguội khi sờ vào.
    • Nếu bánh xà phòng thiên nhiên của bạn có bất kỳ dấu hiệu nào như bị lỏng, có lớp dầu trên bề mặt, hoặc màng trắng khô (tuy nhiên một lớp bụi mỏng màu trắng trên mặt xà phòng là bình thường), không nên dùng mẻ xà phòng đó. Có khả năng phản ứng kiềm đã không xảy ra.
    • Thử lại lần nữa, nên nhớ trộn kỹ dung dịch kiềm và dầu, cũng như vét thành bình thường xuyên bằng thìa vét bột.
  3. Cắt xà phòng thành từng thanh. Nếu xà phòng của bạn không đều và cứng, bạn có thể dùng dao để cắt (với điều kiện là nó không quá dày).
    • Cẩn thận khi cắt xà phòng. Ấn dao xuống đều và không để tay vào đường cắt!
    • Xà phòng cũng có thể cắt bằng dụng cụ cắt bột (có bán ở cửa hàng dụng cụ nhà bếp) hoặc thậm chí dùng dây đàn ghi-ta để cắt tương tự như dùng đồ cắt phô mai.
  4. Để khô xà phòng. Sau khi cắt xà phòng thành thanh, bạn cần để chúng khô trong gần một tháng trước khi sử dụng.
    • Dựng đứng các thanh xà phòng trên giấy nâu hoặc trên vỉ nướng ở nơi mát mẻ, việc này khá quan trọng vì nó giúp cho không khí lưu thông xung quanh các bánh xà phòng.
    • Để chúng cứng lại trong 4 tuần. Sau ít nhất 4 tuần để khô, cuối cùng bạn đã có thể dùng thử xà phòng thiên nhiên do mình làm. Hy vọng bạn sẽ thấy xà phòng thiên nhiên của mình rất đáng để chờ đợi!

Lời khuyên[sửa]

  • Tìm trên mạng về nguyên liệu, khuôn, công thức làm xà phòng, và nhiều hơn thế, CÓ RẤT NHIỀU thông tin cho bạn!
  • Lường trước tai nạn. Bạn cần biết trước cách xử lý khi tiếp xúc với kiềm. Rửa kỹ da dưới nước rất hữu ích, nhưng nếu cần, hãy đi khám bác sĩ hoặc gọi cho trung tâm kiểm soát chất độc. Làm xà phòng rất thú vị, nhưng sẽ thú vị hơn nếu chúng được làm một cách an toàn.
  • Bạn có thể tìm một số nguyên liệu như dầu dừa, cũng như các thành phần bổ sung khác như bột hương thảo và thảo mộc tại cửa hàng thực phẩm sức khỏe hoặc cửa hàng thực phẩm lớn.
  • Biết thêm nhiều công thức mới và tìm hiểu về các nguyên liệu thiên nhiên bằng cách đọc sách hướng dẫn làm xà phòng thiên nhiên hoặc tìm kiếm trên mạng với các từ khóa như 'xà phòng thủ công,' hoặc 'xà phòng thiên nhiên.'
  • Không DÙNG nước rửa ống thay cho chất phụ gia natri hiđroxit. Hầu hết các loại nước rửa ống hiện nay không phải kiềm nguyên chất.
  • Nếu mẻ xà phòng đầu tiên bị hỏng, hãy thử lại lần nữa! Hoặc nếu bạn thích dùng xà phòng tự nhiên nhưng lại không muốn LÀM, hãy ghé qua hội chợ thủ công ở địa phương hoặc tìm xà phòng tự nhiên trên mạng, và nhờ đến thợ làm xà phòng thủ công!
  • Chia sẻ sản phẩm xà phòng thiên nhiên với bạn bè và gia đình để nhận được ý kiến- đóng góp chân thành, điều này sẽ giúp bạn cải thiện công thức của mình.
  • Nên nhớ rằng dầu thực vật như dầu ô-liu, dầu dừa và dầu cọ chỉ là một vài trong rất nhiều loại dầu có thể dùng làm xà phòng tự nhiên thủ công. Bạn cũng có thể dùng mỡ động vật như mỡ heo và mỡ làm xà phòng để tạo ra xà phòng tự nhiên tuyệt vời.
  • Đừng quá chú trọng đến nhiệt độ. Đã có thành công khi hỗn hợp nóng ở 45°C cũng như khi hỗn hợp dưới 38°C. Mục đích của việc cho thêm dầu vào dung dịch kiềm ở khoảng 38 - 41°C là vì đây là cách làm xà phòng dễ nhất. Nhiệt độ nóng sẽ đẩy nhanh tiến độ- nhiệt độ mát sẽ làm chậm tiến độ. Kịch bản tệ nhất là trộn các loại dầu và kiềm khi mọi thứ còn quá nóng- hỗn hợp sẽ keo và đặc lại rất nhanh, do đó bạn sẽ không có thời gian để có thể trộn mọi thứ hoặc cho các nguyên liệu tự chọn vào.

Cảnh báo[sửa]

  • Dùng khăn che miệng và mũi sẽ có ích trong việc tránh "khí" bốc ra khi pha kiềm với nước lần đầu. KHÔNG ĐƯỢC hít khí này!
  • Chỉ pha dung dịch kiềm khi bạn ở nơi thoáng gió. Nên pha ở bên ngoài hành lang. Cho dù bạn pha kiềm ở đâu, hãy chắc rằng dung dịch kiềm của bạn ở xa tầm tay trẻ em và thú cảnh.
  • Luôn luôn đeo găng tay và kính bảo hộ. Dùng khăn trải bàn để giảm tối đa sự rơi đổ.
  • Làm xà phòng thiên nhiên yêu cầu sử dụng kiềm, chất hóa học ăn mòn nguy hiểm có thể gây thương tích nặng.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

Liên kết đến đây