Our Stolen Future
Theo Colborn đã từng bị bêu riếu về những cảnh báo trong những nghiên cứu của bà về tác hại của những hóa chất có mặt trong những thứ gần gũi với con người như đồ nhựa, chất tẩy rửa, mỹ phẩm. Bà được cho là người buôn chuyện gây sợ hãi khi cùng với John Peterson Myers và Dianne Dumanoski cho ra đời cuốn sách Our Stolen Future và đông thời được coi là Rachel Carson của những năm 90 (Rachel Carson là tác giả cuốn Mùa xuân tĩnh lặng (Silent Spring).
Những quan tâm về môi trường đã thúc đẩy Theo Colborn, một dược sỹ , nuôi 4 đứa con cùng với công việc chăn nuôi quay trở lại con đường nghiên cứu khoa học và nhận bằng tiến sỹ động vật học ở tuổi 58. Những trăn trở về tác hại của những chất cận kề với con người đã hướng bà vào những quan sát, nghiên cứu, tìm tòi và tổng hợp cho nội dung cuốn sách. Bà cho rằng khi chúng ta mới là mầm sống 56 ngày tuổi trong bụng mẹ thì khó có thể nói ta là con trai hay là con gái. Phần mô bào đang phát triển thành dịch hoàn hay buồng trứng lúc đó rất dễ chịu tác động của hormon và những chất giống hormon. Ở động vật, những tác động của hóa chất làm sai lệch quá trình phát triển trong giai đoạn này đã làm xuât hiện những con chim hay và động vật có vú với hiện tượng ovotestes (trong dịch hoàn có mô của buồng trứng). Hiện tượng niệu đạo ẩn trong đầu dương vật (hypospadias) hay dịch hoàn ẩn (undescended testicles) ở các đứa trẻ nam cũng là một trong những hậu quả do những tác động này. Bên cạnh đó, một số chất như dioxin hay DDT còn có thể gây những biến đổi về mặt di truyền của bào thai...
Những sai lệch trong quá trình biệt hóa giới tính trong bào thai sẽ dẫn đến những biến đổi về đặc điểm giới tính của con người cùng với sự suy giảm về khả năng sinh sản. Đặc biệt, hiện tượng giảm số lượng và nồng độ tinh trùng trong tinh dịch - một nguyên nhân làm giảm khả năng sinh sản của con người được bà đề cập đến trong cuốn sách. Nhiều nhà khoa học đã tiếp tục hướng nghiên cứu của bà cho đến bây giờ. Giới công nghiệp và chính phủ các nước ngày một quan tâm hơn đến những vấn đề bà đã viết cũng như những lĩnh vực liên quan mà các nhà khoa học khác quan tâm.
Theo Colborn (nhà khoa học của Quỹ động vật hoang dã thế giới) mong được sống lâu để góp phần giữ cho thế hệ tương lai không bị đánh cắp bởi chính chúng ta.
Tên sách: Our Stolen Future (xuất bản 1996)
NGUYỄN BÁ TIẾP