Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Xác định hướng Đông, Tây, Nam, Bắc
Từ VLOS
Biết cách xác định các hướng chính bằng nhiều phương pháp khác nhau có thể giúp bạn thắng trong các cuộc thi định hướng, tìm đúng đường nếu bạn cần đổi hướng, thậm chí bạn còn có thể tự cứu mình khi bị lạc ở nơi hoang dã. Có nhiều cách để đoán phương hướng, nhưng nếu không có la bàn hoặc điện thoại di động, bạn vẫn có cách để xác định các hướng Đông, Tây, Nam, Bắc.
Mục lục
Các bước[sửa]
Dùng bóng cọc[sửa]
-
Thu
thập
vật
liệu.
Mặt
trời
mọc
ở
hướng
Đông
và
lặn
ở
hướng
Tây,
do
đó
bóng
của
mặt
trời
đổ
xuống
cũng
luôn
chuyển
động
theo
hướng
đó,
và
bạn
có
thể
quan
sát
sự
chuyển
động
của
bóng
mặt
trời
để
định
hướng.
Phương
pháp
này
cần
có:[1]
- Một chiếc cọc thẳng dài khoảng 0,6 – 1,5 mét
- Một chiếc que dài khoảng 30 cm
- Hai hòn đá hoặc các vật khác (đủ nặng để không bị gió thổi sang chỗ khác).
- Cắm cọc thẳng đứng trên mặt đất. Đặt một hòn đá đánh dấu đầu bóng cọc trên mặt đất.
-
Chờ
khoảng
15-20
phút.
Bóng
cọc
sẽ
di
chuyển.
Dùng
hòn
đá
thứ
hai
đánh
dấu
vị
trí
mới
của
đầu
bóng
cọc.
- Nếu có thời gian, bạn hãy chờ thêm và dùng đá đánh dấu các vị trí bóng di chuyển.
-
Nối
các
điểm
đã
đánh
dấu.
Bạn
có
thể
vẽ
một
đường
thẳng
trên
mặt
đất
giữa
hai
điểm,
hoặc
dùng
chiếc
que
ngắn
hơn
để
nối
hai
điểm.
Cái
bóng
sẽ
di
chuyển
ngược
hướng
mặt
trời,
do
đó
đường
thẳng
này
xác
định
đường
Đông
–
Tây:
điểm
đầu
tiên
đại
diện
cho
hướng
Tây,
và
điểm
thứ
hai
đại
diện
cho
hướng
Đông.
Nếu không nhớ thứ tự các hướng, bạn hãy bắt đầu với hướng Bắc, di chuyển theo chiều kim đồng hồ và dùng cụm từ gợi nhớ:
Bắt Đầu Nổi Tiếng.
Hoặc bạn có thể vẽ hình chiếc đồng hồ với hướng Bắc ở vị trí 12 giờ, hướng Đông ở 3 giờ, hướng Nam ở 6 giờ, và hướng Tây ở 9 giờ.- Lưu ý rằng phương pháp này chỉ gần đúng và có thể sai số khoảng 23 độ.[2]
Dùng đồng hồ mặt trời[sửa]
-
Thu
thập
vật
liệu.
Phương
pháp
này
tương
tự
như
phương
pháp
dùng
bóng
cọc
nhưng
chính
xác
hơn
vì
thời
gian
quan
sát
diễn
ra
lâu
hơn.
Chọn
mặt
đất
bằng
phẳng
và
thu
thập
các
vật
liệu:
- Một chiếc cọc dài khoảng 0,6 - 1,5 mét
- Một chiếc que nhỏ và nhọn
- Hai hòn đá nhỏ
- Một đoạn dây dài
- Cắm chiếc cọc trên mặt đất. Việc này cần được thực hiện trước buổi trưa. Đầu bóng cọc in trên mặt đất ở đâu, đặt một hòn đá ở đó.
- Buộc sợi dây vào chiếc que và cây cọc. Buộc chiếc que nhọn vào một đầu sợi dây, và đầu dây bên kia buộc vào cọc, đảm bảo sợi dây đủ dài để chạm đến hòn đá trên mặt đất.
- Vẽ một đường tròn xung quanh cọc. Bắt đầu từ vị trí hòn đá, dùng chiếc que nhọn được buộc vào cọc để vẽ một đường tròn trên mặt đất xung quanh cọc.
- Chờ đợi. Khi đầu bóng cọc chạm vào đường tròn lần nữa, đánh dấu điểm đó bằng hòn đá kia.
-
Nối
hai
điểm.
Đường
thẳng
nối
hai
hòn
đá
là
đường
Đông-Tây,
trong
đó
hòn
đá
thứ
nhất
đại
diện
cho
hướng
Tây
và
hòn
đá
thứ
hai
đại
diện
cho
hướng
Đông.[3]
- Để tìm hướng Bắc và hướng Nam, bạn hãy nhớ là hướng Bắc sẽ kế tiếp hướng Tây theo chiều kim đồng hồ, và hướng Nam kế tiếp hướng Đông theo chiều kim đồng hồ.
Định hướng bằng môi trường tự nhiên[sửa]
- Quan sát mặt trời vào buổi trưa. Vào buổi trưa, mặt trời có thể chỉ cho bạn hướng Bắc Nam, từ đó có thể xác định hướng Đông và Tây. Tuy nhiên nó không chỉ chính xác hướng Bắc hay hướng Nam. Ở bán cầu Bắc, đường đi thẳng về phía mặt trời vào buổi trưa sẽ dẫn bạn đến hướng Nam, và hướng ra xa mặt trời sẽ là hướng Bắc. Ở bán cầu Nam thì ngược lại: đi về phía mặt trời tức là về hướng Bắc, ra xa mặt trời là hướng Nam.
-
Dùng
hướng
mặt
trời
mọc
và
lặn
để
xác
định
phương
hướng
tương
đối.
Mặt
trời
mọc
ở
hướng
Đông
và
lặn
ở
hướng
Tây,
do
đó
bạn
có
thể
dùng
vị
trí
mặt
trời
mọc
và
lặn
để
xác
định
phương
hướng.
Quay
mặt
về
phía
mặt
trời
mọc
nghĩa
là
bạn
đang
đối
diện
hướng
Đông,
khi
đó
hướng
Bắc
sẽ
ở
bên
trái,
và
hướng
Nam
ở
bên
phải.
Quay
mặt
về
phía
mặt
trời
lặn
có
nghĩa
là
bạn
đang
đối
diện
hướng
Tây,
khi
đó
hướng
Bắc
sẽ
ở
bên
phải,
và
hướng
Nam
ở
bên
trái.
- Vị trí mặt trời mọc và lặn chỉ cho biết tương đối về phương hướng của 363 ngày trong năm, vì chỉ có hai ngày xuân phân và thu phân (ngày đầu tiên của mùa xuân và mùa thu) là mặt trời mọc đúng hướng đông và lặn đúng hướng tây.[4]
-
Quan
sát
thực
vật.
Mặc
dù
việc
quan
sát
cây
cối
không
được
cho
là
khoa
học
và
chính
xác,
nhưng
bạn
cũng
có
thể
dựa
vào
đó
để
xác
định
phương
hướng
một
cách
tương
đối.
Ở
bán
cầu
Bắc,
mặt
trời
thường
ở
hướng
Nam
trên
bầu
trời,
và
hiện
tượng
này
sẽ
ngược
lại
khi
ở
bán
cầu
Nam.
Như
vậy
khi
ở
bán
cầu
Bắc,
lá
cây
và
các
tán
lá
mặt
Nam
của
cây
hoặc
bụi
cây
thường
dày
hơn
và
sum
suê
hơn.[5]
Ở
bán
cầu
Nam
thì
ngược
lại,
cây
sẽ
phát
triển
tươi
tốt
hơn
ở
mặt
Bắc
của
cây.
- Nhiều sách hướng dẫn ghi chú rằng rêu chỉ mọc ở mặt Bắc của cây khi sống ở bán cầu Bắc, nhưng điều này không đúng. Tuy nhiên, mặc dù rêu mọc ở mọi hướng trên cây, nhưng đúng là rêu thường mọc dày hơn ở nơi nhiều bóng mát (phía Bắc khi ở bán cầu Bắc, và phía Nam khi ở bán cầu Nam).
-
Tính
toán
phương
hướng
bằng
đồng
hồ
có
kim
chỉ
giờ
và
mặt
trời.
Bạn
có
thể
kết
hợp
đồng
hồ
đeo
tay
có
kim
chỉ
giờ
và
mặt
trời
để
xác
định
các
hướng
chính
một
cách
tương
đối
nếu
chẳng
may
bị
lạc
trong
rừng
nhưng
ít
nhất
vẫn
có
đồng
hồ
đeo
trên
tay.
Nếu
ở
bán
cầu
Bắc,
bạn
hãy
hướng
kim
chỉ
giờ
trên
đồng
hồ
về
phía
mặt
trời.
Hướng
Nam
sẽ
ở
điểm
giữa
số
12
và
kim
chỉ
giờ.[6]
Ở
bán
cầu
Nam,
khi
điều
chỉnh
số
12
hướng
về
mặt
trời,
điểm
giữa
số
12
và
kim
chỉ
giờ
sẽ
chỉ
hướng
Bắc.[7]
- Khi bạn quay mặt về hướng Bắc, hướng Đông sẽ ở bên phải và hướng Tây sẽ ở bên trái bạn. Khi quay mặt về hướng Nam, hướng Đông sẽ ở bên trái, và hướng Tây sẽ ở bên phải.
- Vào mùa hè ở các khu vực có chỉnh giờ theo mùa, bạn hãy dùng số 1 giờ thay vì 12 giờ trên đồng hồ để xác định hướng.[8]
- Phương pháp này chỉ có tác dụng khi đồng hồ của bạn được chỉnh đúng giờ. Phương pháp này có thể sai số khoảng 35 độ, do đó nó chỉ cho biết phương hướng tương đối.[2]
Định hướng bằng sao Bắc cực (ngôi sao phương Bắc)[sửa]
-
Nhận
biết
sao
Bắc
cực.
Ở
Bắc
bán
cầu,
sao
Bắc
cực
có
thể
giúp
bạn
tìm
hướng
Bắc.
Đây
là
một
trong
những
cách
nhanh
nhất
để
xác
định
phương
hướng
ban
đêm
nếu
bạn
không
có
la
bàn
hoặc
thiết
bị
định
vị
GPS.
- Sao Bắc cực là một trong những ngôi sao sáng nhất trên bầu trời đêm. Ngôi sao này nằm trên bầu trời gần Bắc cực, do đó nó không di chuyển nhiều, nghĩa là nó sẽ giúp xác định phương hướng khá chính xác.
- Xác định vị trí sao Bắc cực. Tìm chòm sao Big Dipper (Đại HùngTinh) và Little Dipper (Tiểu Hùng Tinh). Tưởng tượng chòm sao Big Dipper như một cái gáo múc nước, cạnh ngoài của phần thân gáo (xa nhất so với cán gáo) sẽ hướng đến sao Bắc cực. Để chắc chắn, bạn có thể thấy sao Bắc cực là ngôi sao cuối cùng tạo thành hình cán gáo của chòm Little Dipper.[9]
- Vẽ một đường thẳng tưởng tượng từ sao Bắc cực xuống đất. Đó sẽ là hướng Bắc tương đối chính xác. Khi quay mặt về hướng chính Bắc; sau lưng bạn sẽ là hướng chính Nam, hướng chính Tây ở bên trái, và hướng chính Đông ở bên phải.[9]
Định hướng bằng chòm sao Nam Thập[sửa]
- Nhận biết chòm sao Southern Cross (Nam Thập). Ở Nam bán cầu, chòm sao Nam Thập (Nam Tào) có thể dùng để xác định hướng Nam. Chòm sao này gồm năm ngôi sao, và bốn sao sáng nhất tạo thành hình cây thập tự).
-
Dùng
chòm
sao
Nam
Thập
để
tìm
hướng
Nam.
Tìm
hai
ngôi
sao
tạo
thành
chiều
dài
của
cây
thập
tự,
tưởng
tượng
một
đường
thẳng
kéo
dài
gấp
5
lần
chiều
dài
cây
thập
tự.
- Khi đến cuối đường thẳng tưởng tượng đó, bạn hãy vẽ một đường thẳng khác xuống mặt đất. Đại khái đây sẽ là hướng Nam.[7]
- Chọn một cột mốc. Khi đã xác định hướng Nam một cách tương đối, bạn nên chọn một cột mốc nào đó trên mặt đất để tránh mất phương hướng.
Tự làm la bàn[sửa]
-
Thu
thập
dụng
cụ
và
vật
liệu.
La
bàn
là
một
thiết
bị
có
hình
tròn,
trên
đó
có
in
các
hướng
chính.
Một
chiếc
kim
có
thể
quay
được
dùng
từ
trường
của
trái
đất
để
xác
định
hướng
của
la
bàn.
Bạn
có
thể
tạo
một
chiếc
la
bàn
thô
sơ
nếu
có
một
số
vật
liệu.
Bạn
sẽ
cần:[10]
- Một chiếc kim khâu bằng kim loại và nam châm
- Một bát nước
- Kìm và kéo
- Nút bần (hoặc chỉ cần một chiếc lá)
- Chà xát chiếc kim vào thỏi nam châm. Chà xát ít nhất 12 lần nếu bạn dùng nam châm yếu như nam châm tủ lạnh, hoặc 5 lần nếu bạn có nam châm mạnh hơn. Động tác chà xát sẽ khiến chiếc kim nhiễm từ.
- Cắt nút bần thành một hình tròn dày khoảng 0,5 cm. Tiếp đó dùng kìm đẩy chiếc kim xuyên qua nút bần. (Nếu không có nút bần, bạn có thể đặt kim lên một chiếc lá).
- Đặt nút bần vào giữa bát nước. Chiếc kim sẽ quay tự do như chiếc kim trong la bàn và cuối cùng sẽ chỉ đúng hướng của hai cực.
-
Chờ
cho
kim
ngừng
quay.
Nếu
chiếc
kim
nhiễm
từ,
nó
sẽ
chỉ
hướng
Bắc
–
Nam.
Lưu
ý,
trừ
khi
bạn
có
la
bàn
hoặc
có
vật
tham
chiếu
nào
khác,
bạn
sẽ
không
biết
chiếc
kim
chỉ
hướng
Bắc
hay
hướng
Nam,
chỉ
biết
rằng
nó
chỉ
một
trong
hai
hướng.
- Nhiều trang web và tài liệu nói rằng bạn có thể làm chiếc kim nhiễm từ bằng cách chà xát vào len hoặc lụa, nhưng thực ra việc đó chỉ tạo nên tĩnh điện chứ không tạo từ tính.
Xác định hướng bằng nam châm hoặc các thiết bị điện tử[sửa]
-
Tìm
phương
hướng
bằng
la
bàn.
Dù
là
ban
ngày
hay
ban
đêm,
la
bàn,
GPS
hoặc
điện
thoại
di
động
là
cách
tốt
nhất
và
dễ
nhất
để
xác
định
phương
hướng.
Các
thiết
bị
này
cũng
chính
xác
nhất,
do
đó
cũng
là
các
phương
pháp
đáng
tin
cậy
nhất.
Nhưng
một
điều
quan
trọng
cần
lưu
ý
là
khi
chiếc
la
bàn
chỉ
hướng
Bắc
nghĩa
là
nó
chỉ
bạn
đến
cực
Bắc
của
từ
trường,
khác
với
hướng
Bắc
thực
sự
(tương
tự
như
cực
Nam
của
từ
trường
khác
với
hướng
Nam
thực
sự).[11]
- Khi bạn quay la bàn theo các hướng khác nhau, chiếc kim trong la bàn cũng sẽ quay và chỉ hướng mà bạn đang đối diện.
- La bàn có thể chỉ sai hướng khi xung quanh có các vật kim loại như chìa khóa, đồng hồ và khóa thắt lưng. Tương tự như vậy khi la bàn ở gần các vật có từ tính như một số đá hoặc dây tải điện.
-
Dùng
thiết
bị
định
vị
toàn
cầu.
Không
thể
phủ
nhận
thiết
bị
GPS
là
cách
dễ
nhất
để
xác
định
hướng
hoặc
tìm
đường,
vì
thiết
bị
này
dùng
vệ
tinh
để
định
vị.
Thiết
bị
GPS
có
thể
cho
biết
bạn
đang
ở
đâu,
chỉ
đường
đến
một
vị
trí
cụ
thể
và
theo
dõi
đường
di
chuyển
của
bạn.[12]
Thiết
bị
GPS
đòi
hỏi
phải
trả
phí
và
có
pin
để
hoạt
động.
Nó
cũng
cần
phải
kích
hoạt
trước
khi
sử
dụng
để
tự
định
vị
(biết
nó
đang
ở
đâu)
và
tải
về
các
bản
đồ
chính
xác
cập
nhật
nhất.
- Mở GPS để có tín hiệu cần thiết.
- Thiết bị GPS không những có la bàn giúp bạn xác định hướng Đông, Tây, Nam, Bắc, mà còn có mũi tên trên bản đồ chỉ hướng mà bạn đang đối diện.
- Tọa độ của bạn cũng sẽ hiện trên đầu màn hình với thông tin về kinh độ và vĩ độ.
- Vì GPS định hướng qua vệ tinh, do đó các tòa nhà cao, cây to và các cấu trúc địa lý khác có thể làm nhiễu tín hiệu.
-
Chuyển
điện
thoại
thành
thiết
bị
định
hướng.
Hầu
hết
điện
thoại
thông
minh
đều
được
trang
bị
la
bàn,
GPS,
hoặc
cả
hai.
Bạn
có
thể
tải
các
ứng
dụng
hoặc
cài
đặt
các
phần
mềm
để
điện
thoại
có
chức
năng
này.
Để
dùng
chức
năng
GPS
trên
điện
thoại,
bạn
cần
phải
kết
nối
Wi-Fi
hoặc
mạng
internet,
đồng
thời
GPS
hoặc
các
dịch
vụ
định
hướng
khác
phải
hoạt
động.
- Để có chức năng này, bạn hãy tìm các ứng dụng “la bàn”, “bản đồ”, hoặc “định hướng”.
Lời khuyên[sửa]
- Nếu có kế hoạch đi dã ngoại, bạn luôn luôn nên chuẩn bị thức ăn, nước, và ít nhất cũng phải đem theo la bàn và bản đồ. Tránh đi một mình, nhưng nếu nhất định đi, bạn nhớ cho người khác biết bạn đang ở đâu.
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ http://www.compassdude.com/no-compass.php
- ↑ 2,0 2,1 http://www.wildwoodsurvival.com/survival/navigation/rbsolarnav/index.html
- ↑ http://www.learn-orienteering.org/old/nocompass1.html
- ↑ http://solar-center.stanford.edu/AO/sunrise.html
- ↑ http://www.naturalnavigator.com/find-your-way-using/plants
- ↑ http://www.armystudyguide.com/content/SMCT_CTT_Tasks/Skill_Level_1/land-nav-task-14-determin.shtml
- ↑ 7,0 7,1 http://www.wilderness-survival.net/chp18.php
- ↑ http://adventure.howstuffworks.com/survival/wilderness/true-north2.htm
- ↑ 9,0 9,1 http://earthsky.org/brightest-stars/polaris-the-present-day-north-star
- ↑ http://www.scientificamerican.com/article/steering-science-make-a-homemade-compass/
- ↑ http://adventure.howstuffworks.com/survival/wilderness/true-north.htm
- ↑ http://www.rei.com/learn/expert-advice/gps-receiver-howto.html