Áp dụng quy luật ABCDE để phát hiện sớm ung thư hắc tố
Nốt ruồi thông thường (common moles): khối tế bào không phải là ung thư phát triển trên da, là tập hợp của đám các tế bào hắc tố (melanocytes). Nốt ruồi có thể màu tối, màu giống thịt và có thể lồi khỏi bề mặt da.
Nevi loạn sản (dysplatic nevi): một loại nốt ruồi có thể phát triển thành ung thư hắc tố (malignant melanoma hay còn gọi là mêlanôm). Chúng trông khác với các nốt ruồi thông thường, thường lớn hơn, bờ không rõ, màu sắc không đồng nhất từ hồng tới nâu đậm, có thể lồi khỏi bề mặt da.
Ung thư hắc tố (melanoma): một dạng ung thư bắt nguồn từ tế bào hắc tố, nó có thể có ở da hoặc bất kỳ mô nào có hắc tố như là mắt hay ruột.
Mục lục
Quy luật ABCDE để phát hiện sớm ung thư hắc tố[sửa]
A (Asymmetry: Không đối xứng): Một nửa của nốt ruồi hoặc bớt không giống với nửa còn lại.
B (Border: Bờ): Gồ ghề, bị làm mờ, nứt, không liên tục.
C (Color: Màu sắc): Màu sắc khác với những nốt khác.
D (Diameter: Đường kính): >6mm
E (Evolving: Tiến triển): Nốt ruồi thay đổi hình dạng, kích thước, màu sắc.
Một số hình ảnh phân biệt[sửa]
Nốt ruồi 1[sửa]
Nốt ruồi có 30 năm, không thay đổi kích thước. Áp dụng quy luật ABCDE
A (Asymmetry: Không đối xứng): không
B (Border: Bờ): không đều
C (Color: Màu sắc): đồng nhất
D (Diameter: Đường kính): 6mm
E (Evolving: Tiến triển): không tiến triển
Chẩn đoán: Nốt ruồi thông thường
Nốt ruồi 2[sửa]
Nốt ruồi có 17 năm, gần đây mờ dần, kích thước từ 2mm lên 3mm, lồi lên. Áp dụng quy luật ABCDE
A (Asymmetry: Không đối xứng): có một chút không đối xứng
B (Border: Bờ): bờ không thấy rõ
C (Color: Màu sắc): hơi không đồng nhất
D (Diameter: Đường kính): nhỏ, 2-3mm
E (Evolving: Tiến triển): có thay đổi
Chẩn đoán: Nốt ruồi thông thường
Nốt ruồi 3[sửa]
Nốt ruồi mới xuất hiện, bất thường ở cung bàn chân mà trước đây chỗ này hoàn toàn bình thường. Nốt ruồi tăng kích thước nhanh. Áp dụng quy luật ABCDE
A (Asymmetry: Không đối xứng): hơi không đối xứng
B (Border: Bờ): bờ không đều
C (Color: Màu sắc): không đồng nhất
D (Diameter: Đường kính): 10mm
E (Evolving: Tiến triển): tiến triển về kích thước, màu sắc, bờ
Chẩn đoán: Ung thư hắc tố
Nốt ruồi 4[sửa]
Bệnh nhân này có nốt ruồi mới xuất hiện khoảng 6 tháng và lớn nhanh. Áp dụng quy luật ABCDE
A (Asymmetry: Không đối xứng): không đối xứng
B (Border: Bờ): bờ hơi không đều
C (Color: Màu sắc): không đồng nhất
D (Diameter: Đường kính): 6mm
E (Evolving: Tiến triển): tiến triển về kích thước, màu sắc, bờ
Chẩn đoán: Ung thư hắc tố
Nốt ruồi 5[sửa]
2 nốt ruồi phẳng, bờ không đều 22 năm qua không to hơn, nhợt màu hẳn đi. Áp dụng quy luật ABCDE
A (Asymmetry: Không đối xứng): không đối xứng
B (Border: Bờ): bờ không đều
C (Color: Màu sắc): không đồng nhất, nhạt màu dần
D (Diameter: Đường kính): 5mm
E (Evolving: Tiến triển): biến mất theo thời gian
Chẩn đoán: Nevi loạn sản đang biến mất
Nốt ruồi 6[sửa]
Hình ảnh nốt ruồi sau 4 năm rưỡi . Áp dụng quy luật ABCDE
A (Asymmetry: Không đối xứng): không đối xứng
B (Border: Bờ): bờ không đều
C (Color: Màu sắc): không đồng nhất, thêm nhiều mảng tối
D (Diameter: Đường kính): 8mm lên 9mm
E (Evolving: Tiến triển): tiến triển theo thời gian
Chẩn đoán: ung thư hắc tố
Chẩn đoán xác định bằng mô học: nevi loạn sản nặng
Tóm lại[sửa]
Có thể áp dụng “Quy luật ABCDE” để phát hiện một nốt ruồi bất thường, có nhiều yếu tố bất thường thì khả năng là ung thư hắc tố càng cao.
Nốt ruồi có hình dạng, màu sắc rất đa dạng vì vậy khi có dấu hiệu nghi ngờ bạn phải đến gặp BS Da liễu hoặc BS chuyên về ung thư da để khám, chẩn đoán xác định phải dựa vào mô học.
Chịu trách nhiệm nội dung[sửa]
- BS Trần Hoàng Hiệp
Tài liệu tham khảo[sửa]
- Online Tool Helps Users Distinguish Moles from Melanoma – National Cancer Institue