Đánh giá tình trạng viêm gân cẳng tay

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Cẳng tay kéo dài từ khuỷu tay (cùi chỏ) đến cổ tay. Trong mỗi khớp ở trên và dưới cẳng tay là các dây gân giúp các khớp này di chuyển và duy trì chức năng xương, cơ. Khi bị viêm gân cẳng tay, bạn sẽ bị viêm ở các gân liên kết khuỷu tay với cẳng tay và cổ tay. Nếu nghi ngờ bản thân bị viêm gân cẳng tay, bạn cần đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị. Mặt khác, bạn có thể đánh giá tình trạng viêm gân cẳng tay ngay khi cảm thấy cơn đau hoặc cảm giác khó chịu ở cẳng tay.

Các bước[sửa]

Quan sát triệu chứng[sửa]

  1. Quan sát triệu chứng viêm gân cẳng tay. Bạn có thể cảm nhận cơn đau do viêm gân quanh các gân liên kết đến xương gần khuỷu tay. Một số tên gọi phổ biến của viêm gân cánh tay là hội chứng viêm cầu lồi ngoài xương cánh tay (Tennis Elbow) và viêm cầu lồi trong xương cánh tay (Golfer's Elbow). Các triệu chứng sau có thể là viêm gân cẳng tay:[1]
    • Sưng nhẹ ở cẳng tay
    • Cảm giác đau khi hoạt động và khi ấn lên gân cẳng tay
    • Cơn đau âm ỉ
    • Đau thường xuyên khi cử động tay bị viêm gân cẳng tay
  2. Xem xét để biết có bị viêm cầu lồi trong xương cánh tay hay không. Thuật ngữ y khoa của tình trạng viêm cầu lồi trong cánh tay là Medial Epicondylitis. Cơn đau xuất hiện bên trong khuỷu tay do viêm cơ gấp - cơ giúp khuỷu tay gập lại. [2] Tạo quá nhiều áp lực lên dây gân thông qua các chuyển động lặp lại sẽ làm tăng nguy cơ viêm cầu lồi trong xương cánh tay. Triệu chứng gồm có:
    • Đau bắt đầu ở khuỷu tay rồi lan dần đến phần dưới cánh tay
    • Cảm giác cứng cánh tay
    • Đau hơn khi gập và uốn cổ tay[3]
    • Đau trầm trọng hơn khi thực hiện một số cử động như mở nắp hũ hoặc bắt tay [3]
  3. Xem xét để biết có bị viêm cầu lồi ngoài xương cánh tay hay không. Viêm cầu lồi ngoài cánh tay (Tennis Elbow hay Lateral Epicondylitis) là tình trạng viêm ở phần bên ngoài khuỷu tay. Cơn đau bắt đầu do các cử động lặp lại liên quan đến các cơ duỗi - cơ giúp duỗi thẳng khuỷu tay.[4] Triệu chứng viêm cầu lồi ngoài xương cánh tay thường bắt đầu là những cơn khó chịu nhẹ, sau đó dần trở thành cơn đau dữ dội sau hàng tháng. Không có chấn thương hay tai nạn rõ ràng nào góp phần dẫn đến cơn đau này. Triệu chứng thường gặp khi viêm cầu lồi ngoài xương cánh tay bao gồm:
    • Cảm giác đau hoặc bỏng rát bên ngoài khuỷu tay và dưới cẳng tay
    • Lực nắm tay yếu
    • Triệu chứng trở nặng khi sử dụng quá mức các cơ liên quan, ví dụ như khi chơi các môn thể thao dùng vợt, vặn mỏ lết hoặc bắt tay

Xem xét nguyên nhân dẫn đến viêm gân cánh tay[sửa]

  1. Xác định xem triệu chứng xuất hiện ở một hay cả hai bên tay. Đối với bất kỳ trường hợp viêm gân cánh tay nào thì thường tay thuận sẽ dễ bị ảnh hưởng hơn nhưng cũng có thể cả hai tay bị ảnh hưởng. Viêm gân sẽ xuất hiện ở phần dây gân mà bạn tạo áp lực thường xuyên nhất.[3]
    • Viêm gân cũng có thể xảy ra ở dây gân kiểm soát việc duỗi hoặc gập (duỗi thẳng hoặc co gập), nhưng hiếm khi xảy ra cùng lúc. Các cử động lặp lại tạo áp lực nhiều nhất lên gân duỗi hoặc gân gập sẽ gây viêm gân.
  2. Xác định các cử động lặp lại có thể góp phần gây viêm cầu lồi ngoài xương cánh tay. Viêm cầu lồi ngoài xương cánh tay thường xuất hiện nếu bạn tạo áp lực lên một vật khi khuỷu tay duỗi ra.[3] Viêm cầu lồi ngoài cánh tay thường là do chơi tennis nhưng dùng vợt nhẹ và đánh tay sau bằng hai tay sẽ giúp giảm nguy cơ mắc tình trạng này. Một số cử động khác có thể gây viêm cầu lồi ngoài xương cánh tay gồm có:
    • Nâng vật nặng hoặc dùng dụng cụ nặng lặp đi lặp lại
    • Các công việc liên quan đến nắn bóp hoặc vặn, hoặc các cử động đòi hỏi độ chính xác
    • Các cử động mới hoặc không quen thuộc, ví dụ như dọn dẹp sân vườn lần đầu, bế em bé hoặc dọn dẹp và chuyển nhà.
  3. Xác định các cử động lặp lại có thể góp phần gây viêm cầu lồi trong cánh tay. Mặc dù được đặt theo tên môn thể thao đánh Golf nhưng tình trạng viêm cầu lồi trong xương cánh tay cũng có thể do các môn thể thao khác gây ra, bao gồm các môn liên quan đến việc nắm và/hoặc ném, ví dụ như bóng chày, bóng đá, bắn cung hoặc ném lao.[3] Một số cử động khác có thể gây viêm cầu lồi trong xương cánh tay gồm có:
    • Thực hiện các công việc phải chuyển động lặp lại ở khuỷu tay, bao gồm dùng máy tính, làm vườn, chặt cây hoặc vẽ vời
    • Dùng dụng cụ rung
    • Dùng vợt quá nhỏ hoặc quá nặng so với khả năng hoặc thực hiện động tác đánh bóng xoáy quá sức[5]
    • Tham gia các hoạt động mang tính lặp lại trong hơn 1 tiếng đồng hồ, liên tiếp nhiều ngày, ví dụ như nâng tạ, nấu nướng, đóng đinh, cào cuốc hoặc đốn gỗ [5]

Điều trị viêm gân cánh tay[sửa]

  1. Tiếp nhận điều trị ngay lập tức. Mặc dù không đe dọa tính mạng nhưng viêm gân cẳng tay có thể cản trở bạn tham gia các hoạt động hoặc thực hiện cử động trong hàng tuần, hàng tháng do đau và khó chịu. Nếu không điều trị, viêm gân có thể làm tăng nguy cơ đứt gân. Đây là tình trạng nghiêm trọng hơn cần được phẫu thuật phục hồi chức năng dây gân.[6]
    • Nếu viêm gân dai dẳng hàng tháng, bạn sẽ bị thoái hóa gân, tác động tiêu cực đến dây gân và gây ra sự phát triển bất thường ở mạch máu mới.[6]
    • Biến chứng của viêm cầu lồi ngoài xương cánh tay trong thời gian dài có thể dẫn đến chấn thương tái phát, đứt dây gân và khó phục hồi bằng phương pháp phẫu thuật hoặc không phẫu thuật do dây thần kinh bị chèn ép trong cẳng tay.[7]
    • Biến chứng của viêm cầu lồi trong xương cánh tay trong thời gian dài có thể dẫn đến đau mãn tính, hạn chế trong cử động và cong khuỷu tay kéo dài hoặc dai dẳng. [8]
  2. Đi khám bác sĩ. Nếu nghi ngờ bị viêm gân, bạn cần đi khám bác sĩ để được đánh giá và điều trị. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giúp điều trị viêm gân cẳng tay thành công hơn.[9]
    • Để chẩn đoán viêm gân cẳng tay, bác sĩ sẽ kiểm tra kỹ thông tin về tiền sử bệnh của bạn và tiến hành khám sức khỏe tổng thể.
    • Bác sĩ có thể tiến hành chụp X quang nếu bạn từng bị chấn thương trước khi cơn đau xuất hiện.
  3. Trao đổi phương pháp điều trị với bác sĩ. Sau chẩn đoán, bác sĩ sẽ khuyến nghị điều trị để giảm đau và cải thiện cử động của cánh tay. Bạn cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ trong việc điều trị viêm gân cánh tay và hỏi kỹ nếu có thắc mắc về việc điều trị.
    • Bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng viêm để giảm viêm trong cẳng tay, giảm đau và cải thiện chức năng của cánh tay.
    • Bạn có thể cần đeo nẹp để hỗ trợ cẳng tay và giảm áp lực lên cơ, dây gân.[7] Nẹp giúp cố định cẳng tay hoặc hỗ trợ cẳng tay, tùy vào mức độ nghiêm trọng.
    • Bác sĩ có thể tiêm corticosteroid quanh dây gân cẳng tay để giảm viêm và giảm đau. Tuy nhiên, nếu bệnh kéo dài hơn 3 tháng, việc tiêm corticosteroid lặp lại có thể làm suy yếu dây gân và tăng nguy cơ đứt gân. [10]
  4. Hỏi bác sĩ về liệu pháp Plasma. Phương pháp điều trị Plasma giàu tiểu cầu là quy trình lấy máu và quay để tách lọc lấy tiểu cầu, sau đó bơm tiểu cầu lại vào khu vực dây gân cẳng tay.[10]
    • Mặc dù vẫn còn đang được nghiên cứu nhưng phương pháp này cũng mang lại lợi ích trong việc điều trị một số vấn đề về dây gân mãn tính. Bạn cần trao đổi với bác sĩ để biết phương pháp này có phải lựa chọn phù hợp hay không.
  5. Tìm hiểu về vật lý trị liệu. Bác sĩ có thể khuyến nghị kết hợp vật lý trị liệu với các phép điều trị viêm gân khác. Khi tiến hành vật lý trị liệu, bạn sẽ học cách giãn cẳng tay để giảm tình trạng căng cơ. Việc biết cách giảm tình trạng căng cơ là rất quan trọng vì nó góp phần dẫn đến các vết rách nhỏ do viêm gân. [11]
    • Nghề nghiệp và các hoạt động giải trí yêu cầu thực hiện động tác nắm, tạo áp lực lên cơ duỗi hoặc cơ gập hoặc cử động tay/cổ tay lặp lại có thể gây căng cơ, góp phần dẫn đến viêm gân.
    • Chuyên gia vật lý trị liệu có thể khuyến nghị tiến hành mát-xa ma sát sâu để hỗ trợ tiết các chất kích thích tự nhiên giúp chữa lành dây gân.[12] Kỹ thuật này rất an toàn, nhẹ nhàng và bạn dễ dàng học được từ chuyên gia vật lý trị liệu.
  6. Quan sát triệu chứng nghiêm trọng. Trong một số trường hợp, viêm gân có thể cần được điều trị y tế khẩn cấp. Bạn cần nhận biết triệu chứng nghiêm trọng để yêu cầu điều trị ngay lập tức. Tìm kiếm sự chăm sóc y tế tức thời nếu:[9]
    • Khuỷu tay nóng và viêm, người bị sốt
    • Không thể gập khuỷu tay
    • Khuỷu tay biến dạng
    • Bạn nghi ngờ bị nứt hoặc vỡ xương do chấn thương ở cẳng tay
  7. Hỗ trợ quá trình phục hồi bằng nguyên liệu tại nhà. Mặc dù nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị viêm gân nhưng bạn cũng có thể dùng một số nguyên liệu tại nhà để cải thiện các cơn đau nhẹ do viêm gân. Hỏi ý kiến bác sĩ để biết việc sử dụng nguyên liệu này có phù hợp hay không. Bạn có thể giảm đau do viêm gân bằng cách:
    • Để khớp bị viêm được nghỉ ngơi và ngừng hoạt động kích thích khớp viêm
    • Quấn đá viêm trong khăn rồi chườm lên khớp đau 3-4 lần mỗi ngày, mỗi lần 10 phút
    • Dùng thuốc kháng viêm không kê đơn, ví dụ như Naproxen (Aleve) hoặc Ibuprofen (Motrin)

Lời khuyên[sửa]

  • Nếu không thể khám bác sĩ ngay, bạn nên gọi điện hỏi xem có thể làm gì để xoa dịu cơn đau trong khi chờ đợi. Bác sĩ có thể khuyên bạn nghỉ ngơi, quấn đá viên trong khăn để chườm lên cánh tay và nâng khớp bị viêm để giảm sưng.

Cảnh báo[sửa]

  • Cảnh giác với một số nguy cơ nghiêm trọng khi tiêm steroid. Tiêm Steroid thường giúp giảm đau và cảm giác khó chịu, giúp bạn có thể sử dụng khớp nhiều hơn. Tuy nhiên, sử dụng khớp bị tổn thương trong thời gian dài có thể dẫn đến tổn thương sâu hơn và đứt gãy khớp.[13] Đứt gân thường đi kèm đau dữ dội, yếu cơ, bầm tím, không thể sử dụng khớp và biến dạng khớp trong một số trường hợp.[14]

Nguồn và Trích dẫn[sửa]