Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Chăm sóc mèo sau khi triệt sản
Từ VLOS
(đổi hướng từ Chăm sóc Mèo Sau khi Triệt sản)
Phẫu thuật triệt sản là tác vụ thường kỳ, nhưng bản chất vẫn là quá trình phẫu thuật. Nếu bạn lo lắng về việc làm sao để chăm sóc cho mèo cưng sau khi bị hoạn (mèo cái) hoặc thiến (mèo đực), thì đừng nên sợ hãi! Bạn đã tìm đúng nơi rồi đấy. Dưới đây là các bước mà bạn có thể thực hiện nhằm giúp mèo hồi phục sau phẫu thuật và quay trở lại đời sống khỏe mạnh, hoạt bát của loài mèo.
Mục lục
Các bước[sửa]
Tạo Không gian Phục hồi An toàn[sửa]
-
Cung
cấp
không
gian
thoải
mái
yên
tĩnh
cho
mèo.
Chúng
có
thể
cảm
thấy
buồn
nôn
và
khó
chịu
trong
vòng
18-24
giờ
đầu
tiên
sau
khi
gây
mê.[1]
Có
khả
năng
mèo
sẽ
táp
vào
người
và
động
vật
khác,
vì
vậy
cung
cấp
không
gian
yên
tĩnh
và
biệt
lập
để
chúng
nghỉ
ngơi
là
điều
rất
quan
trọng.[2]
- Bạn cần đảm bảo vẫn có thể quan sát mèo khi chúng đang nghỉ. Chặn kín mọi vị trí khuất nguy hiểm cũng như những địa điểm mà bạn không thể tiếp cận dễ dàng được.
- Giữ trẻ em và vật nuôi khác tránh xa con mèo. Chúng cần được nghỉ ngơi và hồi phục, và điều này sẽ trở nên khó khăn hơn nếu nó liên tục bị gián đoạn hoặc làm phiền bởi tác nhân xung quanh.
-
Tạo
sự
thoải
mái
cho
mèo.
Bạn
nên
chuẩn
bị
ổ
nằm
tiện
nghi
cho
mèo
ngủ.
Nếu
không
có
ổ,
bạn
có
thể
dùng
gối
mềm
hoặc
chăn
lót
vào
trong
hộp.
- Nếu có thể, bạn nên đặt ổ của mèo ở khu vực có sàn gạch hoặc gỗ. Mèo thích làm mát phần bụng bằng cách duỗi thẳng người trên sàn cứng, mát, và điều này có thể giúp làm dịu vết mổ.[3]
-
Điều
chỉnh
độ
sáng
ở
mức
thấp.
Mèo
sau
khi
gây
mê
thường
nhạy
cảm
với
ánh
sáng.
Bạn
nên
hạ
bớt
ánh
đèn
trong
khu
vực
để
ổ
của
mèo,
hoặc
tắt
ánh
sáng
đi.[4]
- Nếu không thể điều chỉnh ánh sáng, bạn có thể chọn loại giường có mái vòm để che bớt ánh đèn chói lên mèo.
-
Đặt
khay
vệ
sinh
sạch
sẽ
cũng
như
thức
ăn
và
nước
uống
gần
chỗ
nằm
của
mèo.
Để
hồi
phục
sau
phẫu
thuật,
mèo
không
nên
nhảy,
leo
trèo
cầu
thang,
hoặc
cố
gắng
vươn
người
dài
ra
để
tìm
kiếm
đồ
ăn.[1]
- Không dùng đất vệ sinh thông thường ít nhất một tuần sau khi phẫu thuật. Loại đất này có thể lọt vào vết mổ và gây nhiễm trùng, đặc biệt là mèo đực. Bạn nên dùng giấy vụn hoặc giấy báo, đất vệ sinh làm bằng giấy vụn, hoặc gạo hạt dài đổ vào trong khay.[4]
- Giữ mèo trong nhà. Không cho mèo ra ngoài ít nhất hai tuần sau khi thiến hoặc hoạn. Bước này giúp vết mổ được sạch sẽ, khô ráo và không bị nhiễm trùng.[5]
Chăm sóc Mèo sau Phẫu thuật[sửa]
-
Kiểm
tra
vết
rạch
của
mèo.
Việc
quan
sát
vết
rạch
có
thể
giúp
nắm
bắt
tình
hình
và
theo
dõi
tiến
trình.
Nếu
có
thể,
bạn
nên
đề
nghị
bác
sĩ
thú
y
cho
bạn
thấy
vết
mổ
trước
khi
đưa
mèo
về
nhà.[4]
Bạn
có
thể
chụp
ảnh
vết
mổ
vào
ngày
đầu
tiên
để
tiện
theo
dõi.
- Mèo cái và mèo đực có tinh hoàn không thụt vào trong bìu dái sẽ có vết rạch trên bụng. Hầu hết mèo đực có hai đường rạch nhỏ trên vùng bìu (dưới đuôi).
-
Sử
dụng
vòng
cổ
"Elizabeth".
Bác
sĩ
thú
y
có
thể
cung
cấp
loại
vòng
cổ
này,
hoặc
bạn
có
thể
mua
ở
cửa
hàng
vật
nuôi
tại
địa
phương.
Đây
là
kiểu
vòng
cổ
kéo
dài
qua
mặt
của
mèo
để
nó
không
thể
đụng
vào
vùng
bị
rạch.[6]
- Loại vòng cổ này còn có tên gọi vòng cổ “bảo vệ”, “Vòng cổ E,” hoặc vòng cổ “hình nón”.
-
Cung
cấp
đồ
ăn
nước
uống
cho
mèo.
Bạn
có
thể
cho
mèo
uống
nước
trong
đĩa
cạn
(hoặc
đá
cục)
ngay
khi
chúng
về
nhà.[4]
Bác
sĩ
thú
y
sẽ
hướng
dẫn
cách
cho
ăn,
và
bạn
nên
làm
đúng
theo
trình
tự.
Nếu
không
được
chỉ
dẫn,
bạn
có
thể
thực
hiện
theo
các
bước
sau:
- Nếu mèo có vẻ cảnh giác và phản ứng nhanh, bạn có thể cho chúng ăn một phần tư khẩu phần thức ăn bình thường khoảng 2-4 tiếng sau khi phẫu thuật.[7] Tuy nhiên, bạn không nên ép buộc mèo ăn hoặc uống nước.
- Nếu mèo đủ sức ăn uống, bạn có thể cung cấp bữa ăn nhỏ trong 3-6 giờ. Lặp lại bước này cho đến khi con mèo đã ăn một phần đầy thức ăn, và sau đó tiếp tục lịch trình ăn uống bình thường của chúng.[7]
- Nếu mèo nhỏ hơn 16 tuần tuổi, bạn nên cho chúng ăn bữa nhỏ (khoảng một nửa số lượng bình thường) ngay khi mang mèo về nhà và ổn định sau khi phẫu thuật.[4]
- Nếu mèo con không ăn sau khi trở về nhà, bạn có thể xịt xi-rô lá phong hoặc ngô lên miếng bông hoặc tăm bông và chà xát lên nướu của chúng.[4]
- Không cho mèo ăn thực phẩm “đặc biệt”, phần thưởng, hoặc đồ ăn vặt sau khi phẫu thuật. Dạ dày của chúng có thể cảm thấy khó chịu, vì vậy bạn nên giữ chế độ ăn uống của mèo càng đơn giản càng tốt.[5] Không cho mèo uống sữa vì dạ dày của chúng không thể tiêu hóa được.
- Để cho mèo nghỉ ngơi. Bạn không nên vuốt ve âu yếm hay chơi đùa với chúng ngay sau khi phẫu thuật. Điều này giúp cho mèo cảm thấy an toàn và được nghỉ ngơi.
-
Tránh
nhấc
thân
mèo
lên
trừ
khi
cần
thiết.
Bạn
có
thể
dễ
dàng
làm
rách
vết
mổ
của
mèo
nếu
bạn
nâng
lên
hoặc
di
chuyển
cơ
thể
của
chúng
quá
nhiều.
Đối
với
mèo
đực,
tránh
gây
áp
lực
lên
phần
bìu
(dưới
đuôi).
Đối
với
mèo
cái
(và
mèo
đực
đã
phẫu
thuật
tinh
hoàn
không
tụt
vào
trong
bìu
dái),
tránh
gây
áp
lực
lên
vùng
bụng.
- Nếu bạn cần phải nhấc mèo lên, hãy thử cách này: khum chân sau của mèo bằng một tay và dùng tay kia đỡ phần ngực ngay dưới chân trước. Nâng cơ thể của chúng lên thật nhẹ nhàng.[7]
-
Hạn
chế
chuyển
động
của
mèo.
Trong
những
tuần
tiếp
theo
sau
khi
phẫu
thuật,
bạn
cần
đảm
bảo
mèo
không
chạy
nhảy
lung
tung,
chơi
đùa,
hoặc
di
chuyển
quá
nhiều.
Điều
này
có
thể
gây
kích
ứng
hoặc
nhiễm
trùng
vết
mổ.[4]
- Di chuyển cây cối, hàng rào, và đồ nội thất khác kích thích mèo nhảy lên đó.
- Giữ mèo trong phòng nhỏ như phòng giặt hoặc phòng tắm, hay trong cũi hoặc thùng khi bạn không thể giám sát nó.
- Cân nhắc mang mèo lên và xuống cầu thang. Chúng không có khả năng gây tổn hại vết mổ trong khi đi lên và xuống cầu thang, nhưng đây là biện pháp phòng ngừa hợp lý.
- Bạn cần hiểu rằng mèo đang cảm thấy đau đớn cũng như những con vừa trải qua phẫu thuật có thể cố gắng trốn thoát. Bạn nên thận trọng trong việc giám sát mèo, đặc biệt là trong vòng 24-48 giờ đầu tiên sau khi phẫu thuật.
-
Tránh
tắm
cho
mèo.
Không
nên
tắm
rửa
cho
chúng
trong
vòng
10-14
ngày
sau
khi
phẫu
thuật.
Nếu
không
có
thể
gây
kích
ứng
hay
nhiễm
trùng
vết
mổ.[4]
- Nếu cần, bạn có thể vệ sinh xung quanh vết mổ bằng khăn ẩm (không dùng xà phòng), nhưng không để nước dính vào vết mổ. Không chà xát khu vực vết mổ.[6]
-
Chỉ
cho
mèo
dùng
thuốc
giảm
đau
nếu
được
bác
sĩ
thú
y
chỉ
dẫn.
Bác
sĩ
có
thể
kê
đơn
thuốc
cho
con
mèo
khi
về
nhà.
Trong
trường
hợp
đó,
bạn
cần
cho
mèo
sử
dụng
thuốc
theo
chỉ
dẫn,
ngày
cả
khi
bạn
không
nhận
thấy
mèo
đang
cảm
thấy
đau
đớn.
Mèo
là
loài
vật
rất
giỏi
che
đậy
nỗi
đau
và
không
bao
giờ
thể
hiện
ra
bên
ngoài.
Không
bao
giờ
cho
mèo
uống
bất
kỳ
loại
thuốc
nào
nếu
không
được
bác
sĩ
thú
y
kê
toa.[4]
- Thuốc dùng cho người, và thậm chí các loại thuốc dành cho loài động vật khác như chó, có thể làm chết mèo! Không cho chúng uống bất kỳ loại thuốc nào, thậm chí là thuốc bán sẵn ở quầy thuốc tây mà bác sĩ thú y chưa xác minh là thích hợp dùng cho mèo. Ngay cả một số loại thuốc như Tylenol có thể gây tử vong cho chúng.[6]
- Không thoa bất kỳ sản phẩm nào lên vết mổ của mèo, bao gồm cả thuốc kháng sinh hoặc kem khử trùng, trừ khi bác sĩ thú y cho phép sử dụng.[1]
Theo dõi Tình trạng của Mèo[sửa]
- Quan sát dấu hiệu nôn mửa. Nếu mèo bị nôn sau khi ăn trong đêm về nhà sau khi phẫu thuật, bạn cần loại bỏ thức ăn ngay. Cho chúng ăn một lượng nhỏ vào sáng hôm sau. Nếu mèo bị nôn một lần nữa, hoặc tiêu chảy, bạn cần liên lạc với bác sĩ thú y.[4]
-
Kiểm
tra
vết
mổ
mỗi
buổi
sáng
và
ban
đêm.
7-10
ngày
sau
khi
phẫu
thuật,
bạn
nên
kiểm
tra
chỗ
rạch
của
mèo
mỗi
buổi
sáng
và
buổi
đêm.
So
sánh
vết
mổ
ngày
đầu
tiên
sau
khi
phẫu
thuật
để
xác
định
xem
đã
lành
hay
chưa.
Liên
lạc
với
bác
sĩ
thú
y
nếu
bạn
phát
hiện
những
dấu
hiệu
sau
đây:[7]
- Đỏ tấy. Đường rạch ban đầu có thể có màu đỏ hồng hoặc đỏ sáng ở viền xung quanh. Màu đỏ này nên mờ dần theo thời gian. Nếu màu đỏ trở nên đậm hơn hoặc chuyển sang đen, hiện tượng này có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng.
- Bầm tím. Một số vết bầm nhẹ chuyển từ màu đỏ sang màu tím khi lành là hoàn toàn bình thường. Nếu vết bầm lan rộng, tồi tệ hoặc nặng hơn, tuy nhiên, hoặc nếu vết bầm mới xuất hiện, bạn cần tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức.
- Sưng phồng. Xung quanh vết mổ sưng lên là một phần bình thường trong quá trình phục hồi, nhưng nếu vết sưng vẫn chưa xẹp xuống hoặc nặng hơn, bạn nên liên lạc với bác sĩ thú y.
- Dịch tiết. Bạn có thể thấy lượng rất nhỏ chất dịch màu đỏ sáng xung quanh chỗ rạch khi mang mèo về nhà. Đây có thể là bình thường, nhưng nếu vết mổ tiết dịch hơn một ngày, lượng chất dịch ngày càng nhiều, có lẫn máu, dịch tiết màu xanh lá cây, vàng, trắng, có mùi hôi, thì bạn cần đưa mèo đi khám bác sĩ.
- Các mép trên vết rạch hở ra. Ở mèo đực, vết rạch bìu sẽ hở, nhưng chỉ nên hở với diện tích nhỏ, và nên khép kín lại nhanh chóng. Mèo cái hay đực đã phẫu thuật phần bụng có thể có hoặc không có vết khâu rõ ràng. Nếu cơ thể mèo có hiện vết khâu, thì nên ở tình trạng nguyên vẹn. Nếu không có mũi khâu rõ rệt, mép vết thương có thể vẫn còn khép kín. Nếu vết mổ bắt đầu hở ra hoặc bạn nhận thấy bất cứ điều gì, bao gồm cả vật liệu khâu nhô ra khỏi vết thương, thì cần đưa mèo đến bác sĩ thú y ngay lập tức.
- Kiểm tra nướu răng của mèo. Bộ phận này nên có màu hồng nhạt hoặc đỏ. Khi ấn nhẹ vào nướu và thả ra, màu sắc nên trở lại nguyên vẹn nhanh chóng.[8] Trong trường hợp nướu răng có màu trắng bệch hoặc không trở lại màu sắc bình thường sau khi nhấn vào, thì bạn cần liên lạc với bác sĩ thú y.[2]
-
Tìm
dấu
hiệu
của
cơn
đau.
Mèo
thường
không
biểu
hiện
cảm
giác
đau
như
con
người
(hoặc
thậm
chí
là
chó).
Bạn
cần
quan
sát
dấu
hiệu
khó
chịu
ở
mèo.
Nếu
phát
hiện
bất
kỳ
dấu
hiệu
đau
đớn,
thì
mèo
cần
được
giúp
đỡ
và
bạn
nên
gọi
cho
bác
sĩ
thú
y.
Dấu
hiệu
đau
đớn
thường
gặp
sau
khi
phẫu
thuật
ở
mèo
bao
gồm:[9]
- Ẩn nấp liên tục hoặc cố gắng trốn thoát
- Trầm cảm hay thờ ơ
- Chán ăn
- Có tư thế gập người
- Cơ bụng căng cứng
- Gầm gừ
- Rít lên
- Lo âu hoặc lồng lên
-
Theo
dõi
dấu
hiệu
cảnh
báo
khác.
Bạn
cần
chắc
chắn
rằng
mèo
đang
phục
hồi
bằng
cách
quan
sát
hành
vi
của
nó.
Bất
cứ
điều
gì
không
có
vẻ
"bình
thường"
nên
biến
mất
trong
vòng
24
giờ
sau
khi
phẫu
thuật.
Nếu
nhận
thấy
hành
vi
bất
thường
hoặc
các
triệu
chứng
ở
mèo,
bạn
cần
liên
lạc
với
bác
sĩ
thú
y
ngay
lập
tức.
Sau
đây
là
những
dấu
hiệu
cần
chú
ý:[4][7]
- Ngủ lịm trong hơn 24 giờ sau khi phẫu thuật
- Tiêu chảy
- Ói mửa sau đêm đầu tiên
- Sốt hoặc ớn lạnh
- Chán ăn hơn 24-48 giờ sau khi phẫu thuật
- Không ăn gì sau 24 giờ (đối với mèo trưởng thành) hoặc 12 giờ (đối với mèo con)
- Tiểu tiện khó khăn hoặc đau đớn
- Không đi ngoài hơn 24-48 giờ sau khi phẫu thuật
-
Liên
hệ
với
bác
sĩ
thú
y
cấp
cứu.
Trong
hầu
hết
các
trường
hợp,
việc
liên
hệ
với
bác
sĩ
thú
y
thông
thường
khi
phát
hiện
vấn
đề
là
đủ
để
giúp
mèo
hồi
phục.
Tuy
nhiên,
ở
một
số
trường
hợp,
bạn
nên
tìm
kiếm
sự
chăm
sóc
khẩn
cấp
cho
mèo.
Gọi
bác
sĩ
cấp
cứu
hoặc
bệnh
viện
thú
y
nếu
bạn
nhận
thấy
các
dấu
hiệu
sau
đây
ở
mèo:
- Bất tỉnh
- Không phản ứng
- Khó thở
- Dấu hiệu đau đớn cùng cực
- Trạng thái tinh thần bị biến đổi (mèo dường như không nhận ra bạn hay môi trường xung quanh, hoặc hành xử rất bất thường)
- Bụng sưng phồng
- Chảy máu
-
Tiến
hành
các
cuộc
hẹn
theo
dõi.
Mèo
của
bạn
có
thể
không
có
vết
khâu
da
(chỉ
khâu
hiện
rõ).
Tuy
nhiên,
nếu
mèo
có
vết
khâu
da,
bác
sĩ
thú
y
cần
phải
cắt
bỏ
trong
10-14
ngày
sau
khi
phẫu
thuật.
- Ngay cả khi cơ thể mèo không có đường khâu, bạn vẫn nên tiếp tục đưa mèo đi khám theo khuyến cáo của bác sĩ.
Lời khuyên[sửa]
- Giữ mèo tránh xa trẻ nhỏ trong ngày đầu tiên sau khi phẫu thuật.
- Sử dụng giấy in báo hoặc đất vệ sinh "không bụi" để dọn dẹp thuận tiện hơn.
- Giữ mèo đực đã thiến tránh xa mèo cái bình thường ít nhất là 30 ngày sau khi phẫu thuật. Mèo đực vẫn có thể thụ thai cho mèo cái trong vòng 30 ngày sau khi triệt sản.[4]
Cảnh báo[sửa]
- Không cho mèo ra ngoài ít nhất 7-10 ngày vì có thể làm tổn thương vết mổ.
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 http://www.operationpets.org/post_op.php3
- ↑ 2,0 2,1 http://files.dvm360.com/alfresco_images/DVM360/2014/09/26/ca50e33b-4a98-4584-bf15-dbf0f2a912c7/handout_afterspay_neuter.pdf
- ↑ http://trupanion.com/pet-care/how-cats-cool-down
- ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 https://www.aspca.org/sites/default/files/upload/images/caring-for-your-cat-or-dog-after-surgery-1.pdf
- ↑ 5,0 5,1 http://www.alleycatsandangels.org/dischargeinstructions_final.pdf
- ↑ 6,0 6,1 6,2 http://humanesocietytampa.org/animalhealthcenter/spayneuter/spayneuter-post-surgery-instructions/
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 Etienne Cote, Tư vấn Thú y Lâm sàng: Chó và Mèo, Ấn bản thứ 3 (St. Louis: Mosby, 2014).
- ↑ http://facespayneuter.org/spay-neuter/cat-post-operative/
- ↑ Debbie Grant, Kiểm soát cơn đau ở Động vật Nhỏ (Edinburgh: Butterworth-Heinemann/Elsevier, 2006).