Chuẩn bị cho thụ tinh trong ống nghiệm
Thụ tinh trong ống nghiệm (In Vitro Fertilization hay IVF) bao gồm một loạt các thủ thuật dùng để điều trị vô sinh và các vấn đề khác về di truyền nhằm hỗ trợ bạn thụ thai. IVF là kỹ thuật hỗ trợ sinh sản hiệu quả nhất hiện nay, nhưng cơ hội thụ thai nhờ kỹ thuật IVF còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm tuổi tác và nguyên nhân khiến bạn hay bạn tình của bạn vô sinh.[1] Sau đây là một số bước bạn có thể áp dụng để chuẩn bị về tinh thần và thể chất trước khi tiến hành thụ tinh trong ống nghiệm, nhằm đạt được tỷ lệ thành công cao hơn. Chế độ ăn lành mạnh đầy đủ dinh dưỡng, giàu protein là yếu tố quan trọng để kích thích sản xuất trứng ở phụ nữ, trong khi đó về mặt tinh thần bạn cần chuẩn bị cho các lần tiêm thuốc định kỳ và xét nghiệm kiểm tra khả năng thụ thai.
Mục lục
Các bước[sửa]
Hiểu về toàn bộ quá trình[sửa]
-
Hiểu
về
quá
trình
thụ
tinh
trong
ống
nghiệm.
Trước
khi
tiến
hành
điều
trị
bạn
nên
tìm
hiểu
đầy
đủ
về
quá
trình
thực
hiện
kỹ
thuật
IVF,
để
bản
thân
và
bạn
tình
có
sự
chuẩn
bị
nếu
bạn
dự
định
tiến
hành
IVF
với
sự
hỗ
trợ
của
họ.
IVF
có
năm
bước
chính
sau:
kích
thích
rụng
trứng,
lấy
trứng,
lấy
tinh
trùng,
thụ
tinh
và
chuyển
phôi.
Một
chu
kỳ
IVF
cần
khoảng
hai
tuần
và
bạn
thường
phải
thực
hiện
nhiều
hơn
một
chu
kỳ
để
thụ
thai.
Quá
trình
thụ
tinh
trong
ống
nghiệm
bao
gồm
ba
giai
đoạn:[2][3]
- Giai đoạn 1: Tiêm thuốc tăng sản xuất nang trứng và ngừng rụng trứng. Bạn phải đến gặp bác sĩ nhiều lần để xét nghiệm máu và siêu âm âm đạo.
- Giai đoạn 2: Sau khi trứng chín sẽ tiến hành một phẫu thuật nhỏ để lấy trứng ra. Chuyên gia phôi học chuẩn bị trứng và đặt chúng vào đĩa Petri, sau đó tiêm một con tinh trùng vào mỗi quả trứng.
- Giai đoạn 3: Sau khi trứng đã thụ tinh, vỏ trứng tiếp tục phân chia cho đến Ngày 3 hoặc Ngày 5 khi phôi được chuyển vào tử cung. Nếu muốn, bác sĩ có thể kiểm tra phôi tìm các khuyết tật như xơ nang, loạn dưỡng cơ và hội chứng Down. Sau đó bạn phải quyết định số lượng phôi muốn chuyển vào tử cung, và quyết định có cần giữ đông các phôi còn lại không.
- Nên nhớ bạn không thể dự đoán được khả năng thụ thai thành công qua kỹ thuật IVF, vì mỗi cặp vợ chồng có xác suất thành công khác nhau, chịu ảnh hưởng của tuổi tác và sức khỏe sinh sản. Bác sĩ có thể cho bạn biết sơ về khả năng thụ thai thành công, dựa vào nền tảng sức khỏe và tiền sử bệnh. Tuy nhiên, IVF là kỹ thuật điều trị vô sinh khả thi nhất hiện nay và có tỷ lệ thành công cao.[4][3]
-
Nhận
thức
về
các
rủi
ro
của
IVF.
IVF
là
thủ
thuật
tốn
nhiều
tiền
và
thời
gian
thực
hiện,
đồng
thời
cũng
khiến
bạn
căng
thẳng,
đặc
biệt
khi
vợ
chồng
bạn
đang
muốn
có
con
nhưng
phải
trải
qua
nhiều
chu
kỳ
IVF
để
đạt
được
kết
quả.
Căng
thẳng
và
bồn
chồn
có
thể
trở
thành
những
rủi
ro
lớn
trong
quá
trình
tiến
hành
kỹ
thuật
IVF.
Các
rủi
ro
về
mặt
y
khoa
khi
trải
qua
kỹ
thuật
thụ
tinh
trong
ống
nghiệm
là:[5]
- Đa thai: IVF tăng nguy cơ mang đa thai nếu có nhiều hơn một phôi được cấy vào tử cung, và nếu mang đa thai thì khả năng bạn sinh non cao hơn.
- Sinh non và trẻ nhẹ cân.
- Hội chứng quá kích buồng trứng: Hội chứng này xảy ra khi buồng trứng bị sưng và đau, nguyên nhân do bạn sử dụng thuốc tiêm kích thích buồng trứng. Có một số triệu chứng thường gặp như đau bụng, phù, buồn nôn, nôn và tiêu chảy. Nếu thụ thai thành công bạn sẽ thấy các triệu chứng này trong nhiều tuần.
- Sảy thai: Mặc dù tỷ lệ sảy thai ở phụ nữ thụ tinh bằng ống nghiệm cũng tương tự với phụ nữ thụ thai tự nhiên, nhưng tỷ lệ này sẽ tăng lên cùng với tuổi tác của người mẹ. Sử dụng phôi đông lạnh trong quá trình thực hiện IVF có rủi ro sảy thai hơi cao hơn.
- Biến chứng xảy ra trong khi lấy trứng: Bác sĩ phải dùng kim hút trứng ra và có thể khiến bạn chảy máu, nhiễm trùng hoặc làm tổn thương trực tràng, bàng quang hay mạch máu.
- Mang thai ngoài tử cung: Thai ngoài tử cung là khi phôi thai làm tổ ngoài tử cung, thường ở trong ống dẫn trứng. Có khoảng 2-5% phụ nữ trải qua thụ tinh trong ống nghiệm bị mang thai ngoài tử cung.
- Khiếm khuyết ở thai nhi: có bằng chứng cho thấy tỷ lệ khiếm khuyết ở thai nhi trong các ca thụ thai bằng IVF hơi cao hơn thụ thai tự nhiên, nhưng người ta vẫn không rõ cơ chế xảy ra thế nào.
-
Thảo
luận
về
nghĩa
vụ
tài
chính
khi
thực
hiện
IVF.
IVF
là
một
trong
những
cách
điều
trị
vô
sinh
tốn
kém
nhất
hiện
nay.
Chi
phí
thực
hiện
một
chu
kỳ
IVF
tại
Việt
Nam
thường
từ
50-60
triệu
đồng.
Đa
số
các
công
ty
bảo
hiểm
sẽ
chịu
chi
phí
xét
nghiệm
chẩn
đoán
như
siêu
âm
hay
chụp
x-quang
tử
cung
vòi
trứng,
nhưng
đa
số
không
chịu
chí
phí
IVF.
Chi
phí
còn
phụ
thuộc
vào
nhu
cầu
cá
nhân
của
bạn,
cũng
như
phí
tiêu
chuẩn
tại
từng
bệnh
viện.
Các
hạng
mục
chi
phí
khi
điều
trị
vô
sinh
bằng
IVF
bao
gồm:[6]
- Thuốc kích thích buồng trứng
- Xét nghiệm khả năng thụ thai ban đầu
- Siêu âm và theo dõi
- Xét nghiệm máu
- Bạn có thể cần một số phương pháp điều trị bổ sung như tiêm tinh trùng vào bào tương trứng (ICSI) tốn khoảng 10 triệu đồng, nghĩa là bác sĩ tiêm trực tiếp một tinh trùng vào trứng, hoặc kiểm tra tiền chuyển phôi (PGD) là kỹ thuật phân tích di truyền của phôi và tốn khoảng 30 triệu đồng. Nếu quyết định giữ đông phôi bạn có thể phải chi thêm vài triệu đồng cho lần giữ đông ban đầu.
- Bác sĩ sẽ cho bạn biết chi phí tổng quát của phương pháp điều trị vô sinh bằng IVF, và cung cấp thông tin về các nguồn tài trợ thay thế nếu bạn không có đủ tiền. Tại Mỹ một số phòng khám có chương trình hoàn tiền IVF, nghĩa là bạn phải trả trước một khoản phí (20.000-30.000 đô-la) và phòng khám sẽ trả lại một phần tiền nếu bạn không thể thụ thai sau 3-4 chu kỳ. Tuy nhiên, bạn phải làm rõ với phòng khám về thế nào là kết quả tốt, vì kết quả mang thai sau khi rời phòng khám không chắc bạn có thể sinh con thành công sau đó. Có khả năng bạn bị sảy thai hoặc có biến chứng, và khi đó bạn mất cơ hội được hoàn tiền.
- Một số công ty bảo hiểm cũng chịu một phần chi phí điều trị bằng IVF hoặc các thủ thuật chẩn đoán khả năng thụ thai. Bạn nên trao đổi với họ về chính sách đối với chi phí điều trị vô sinh bằng IVF. Có thể bạn phải chuyển sang phòng khám khác để được công ty bảo hiểm của mình chấp nhận.
-
Yêu
cầu
sự
hỗ
trợ
từ
bạn
tình
và/hoặc
thành
viên
gia
đình.
Kỹ
thuật
IVF
yêu
cầu
bạn
phải
tiêm
8-10
mũi
mỗi
ngày,
trải
qua
nhiều
xét
nghiệm,
cũng
như
phải
đến
gặp
bác
sĩ
nhiều
lần.
Trong
quá
trình
điều
trị
bạn
cần
được
bạn
tình
và/hoặc
thành
viên
gia
đình
giúp
đỡ.
Bạn
phải
nhờ
một
người
học
cách
tiêm
hóc
môn
sinh
sản
cho
bạn
nhiều
lần
mỗi
ngày,
và
bạn
cũng
cần
họ
giúp
đỡ
khi
đối
mặt
với
tác
dụng
phụ
của
các
liều
hóc
môn.
- Tác dụng phụ của kỹ thuật IVF bao gồm kích ứng da tại chỗ tiêm thuốc, phù bụng, đau ngực khi sờ, nhức đầu và buồn nôn. Bạn cũng phải đến gặp bác sĩ theo định kỳ trong một chu kỳ IVF để theo dõi sự tiến triển. Không ngại nhờ bạn tình và/hoặc người thân giúp đỡ trong thời gian điều trị bằng IVF, đặc biệt khi đang gặp tác dụng phụ từ các liều tiêm hóc môn.
- Tham gia nhóm hỗ trợ IVF. Nhiều cặp vợ chồng đang trải qua quá trình điều trị bằng IVF cảm thấy việc tham gia nhóm hỗ trợ là hữu ích. Bạn có thể tìm trên mạng một nhóm hỗ trợ IVF trong địa phương nơi mình sống. IVF là quá trình điều trị căng thẳng và bạn sẽ thấy thư giãn hơn khi kết nối với những người khác cũng trong tình trạng tương tự, như vậy vợ chồng bạn sẽ đối phó tốt hơn với các vấn đề gặp phải.[7]
Bắt đầu quá trình thụ tinh trong ống nghiệm[sửa]
-
Xét
nghiệm
tìm
các
vấn
đề
về
sinh
sản.
Trước
khi
thực
hiện
kỹ
thuật
IVF
bác
sĩ
phải
làm
nhiều
xét
nghiệm
cho
vợ
chồng
bạn
để
xác
nhận
khả
năng
sinh
sản
của
mỗi
người,
trong
trường
hợp
chồng
bạn
là
người
hiến
tinh
trùng.[8]
- Bác sĩ tiến hành xét nghiệm dự trữ buồng trứng để xác định số lượng và chất lượng trứng. Việc này có thể làm thông qua xét nghiệm máu được tiến hành trong những ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt. Các kết quả xét nghiệm cùng với hình ảnh siêu âm buồng trứng giúp bác sĩ dự đoán được phản ứng của buồng trứng với thuốc kích thích sinh sản.
- Họ cũng có thể tiến hành xét nghiệm siêu âm buồng tử cung, đây là thủ thuật tiêm dịch lỏng vào tử cung qua cổ tử cung và siêu âm tạo hình ảnh khoang tử cung. Ngoài ra bác sĩ phải nội soi tử cung bằng một ống nội soi mềm có gắn đèn, lồng qua âm đạo và cổ tử cung để đi vào tử cung, sau đó họ quan sát xác định tình trạng khoang tử cung.
- Một thủ thuật phổ biến khác là HSG. Họ sẽ tiêm thuốc nhuộm qua cổ tử cung và chụp X-quang quan sát hình dạng khoang tử cung, đây cũng là cách để xác nhận ống dẫn trứng đang mở.
-
Kiểm
tra
khả
năng
sinh
sản
của
bạn
tình.
Người
nam
cần
phải
trải
qua
xét
nghiệm
phân
tích
tinh
dịch
trước
khi
bắt
đầu
thực
hiện
kỹ
thuật
IVF
nếu
đó
là
người
hiến
tinh
trùng
cho
bạn.
Đây
là
cách
tìm
ra
những
vấn
đề
về
sinh
sản
ở
họ.
- Bạn và bạn tình của mình cần phải xét nghiệm tầm soát các bệnh lây truyền, bao gồm HIV, trước khi quá trình IVF bắt đầu.
-
Tham
gia
chu
kỳ
IVF
giả.
Khoảng
một
tháng
trước
khi
tiến
hành
chu
kỳ
IVF
đầu
tiên,
bác
sĩ
sẽ
yêu
cầu
bạn
tham
gia
một
chu
kỳ
IVF
giả.
Đây
là
phương
pháp
để
thấy
được
bạn
và/hoặc
người
hiến
tặng
tinh
trùng
có
phản
hồi
tốt
với
liệu
pháp
hóc
môn
hay
không.[9]
- Trong thời gian thực hiện chu kỳ giả, bác sĩ sẽ tiến hành siêu âm sau khi bạn trải qua chu kỳ tăng cường estrogen 10-12 ngày. Siêu âm giúp họ xác định chiều sâu khoang tử cung và kỹ thuật nào là phù hợp nhất để đặt phôi vào tử cung.[8] Bạn cũng bắt đầu uống thuốc ngừa thai để điều hòa chu kỳ kinh nguyệt sao cho đồng bộ với chu kỳ của người hiến tặng nếu bạn muốn dùng tinh trùng hiến tặng.
- Bác sĩ có thể cho bạn uống hóc môn kích thích giải phóng gonadotropin để ức chế không cho hóc môn LH tăng cao, mục đích để đảm bảo thành tử cung ở trạng thái sẵn sàng trước khi cấy phôi.
Điều chỉnh thói quen sinh hoạt và chế độ ăn[sửa]
-
Uống
viên
dầu
cá
bổ
sung
omega
3
và
thực
phẩm
chức
năng
bổ
sung
axít
folic.
Axít
béo
omega
3
vốn
là
chất
cải
thiện
hình
thái
phôi
trong
quá
trình
điều
trị
bằng
IVF.
Phụ
nữ
mang
thai
sử
dụng
axít
folic
để
tăng
cường
sức
khỏe
thai
nhi,
và
việc
bổ
sung
chất
này
trong
giai
đoạn
chuẩn
bị
thụ
thai
bằng
kỹ
thuật
IVF
sẽ
giúp
cơ
thể
ở
vào
trạng
thái
sẵn
sàng.[9][10]
- Thực phẩm chức năng không thuộc quyền quản lý của Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), vì vậy bạn nên chọn những nhãn hiệu đã được bên thứ ba kiểm tra về độ sạch và được bác sĩ khuyên dùng. Ngoài ra bác sĩ cũng cho bạn biết nên dùng với liều lượng bao nhiêu.
-
Tập
thể
dục
nhẹ
đến
vừa
phải.
Những
phụ
nữ
quá
cân
hay
có
thể
chất
yếu
có
xác
suất
thụ
thai
thấp
hơn
trong
một
chu
kỳ
IVF.[11]
Tập
thể
dục
nhẹ
hằng
ngày
như
đi
bộ
hoặc
yoga
có
thể
giảm
căng
thẳng
trong
thời
gian
chuẩn
bị
cho
thụ
tinh
trong
ống
nghiệm,
và
điều
hòa
tuần
hoàn
máu.
Tập
thể
dục
nhẹ
đến
vừa
phải
không
có
tác
động
xấu
đến
phương
pháp
điều
trị
bằng
IVF.
- Tuy nhiên, bạn nên tránh hoạt động gắng sức và các hoạt động đòi hỏi hệ tim mạch phải làm việc nhiều như chạy bộ hay thể dục nhịp điệu, vì có thể dẫn đến nguy cơ sảy thai trong quá trình điều trị.[11]
-
Duy
trì
giờ
giấc
ngủ
lành
mạnh.
Để
tăng
khả
năng
thụ
thai
bạn
nên
duy
trì
dinh
dưỡng
tốt
và
các
thói
quen
lành
mạnh
tối
thiểu
4-6
tuần
trước
khi
bước
vào
chu
kỳ
IVF
đầu
tiên,
bao
gồm
duy
trì
giờ
giấc
ngủ
phù
hợp
với
thời
gian
ngủ
mỗi
đêm
ít
nhất
8-9
tiếng.[10]
- Cố gắng ngủ trong bóng tối hoàn toàn để đẩy mạnh sản xuất melatonin trong cơ thể. Melatonin là hóc môn giúp phát triển nang trứng đạt yêu cầu. Tạo điều kiện để cơ thể sản sinh melatonin một cách tự nhiên luôn tốt hơn sử dụng thực phẩm chức năng bổ sung melatonin.
-
Ăn
thực
phẩm
chất
lượng
cao
ít
béo.
Thực
hiện
chế
độ
ăn
giống
như
đang
chuẩn
bị
mang
thai,
và
duy
trì
thói
quen
ăn
uống
lành
mạnh
ít
béo
với
thực
phẩm
chất
lượng
cao,
bao
gồm
các
nguồn
thực
phẩm
giàu
chất
sắt,
kali
và
magiê.
Xây
dựng
chế
độ
ăn
nhiều
rau
có
lá,
hoa
quả,
canxi
và
protein.[9]
- Tránh cách ăn kiêng khắt khe như ăn ít calo hoặc ít cacbohydrat. Thay vào đó bạn nên ăn sao cho duy trì được cân nặng lành mạnh để không gây ra rủi ro cho quá trình điều trị bằng IVF.
- Hạn chế tiêu thụ caffein và rượu bia. Cũng giống như khi có thai, bạn nên hạn chế tiêu thụ caffein và tránh uống rượu bia hay hút thuốc lá, như vậy cơ thể sẽ đảm bảo ở trạng thái tốt nhất trước khi thực hiện thụ tinh qua ống nghiệm.[9]
Lời khuyên[sửa]
- Khi nhờ chuyên gia IVF tư vấn bạn cần phải biết rõ về khả năng thành công của mình.
- Có bằng chứng cho thấy sử dụng phôi đông lạnh dẫn đến tỷ lệ thụ thai cao hơn so với sử dụng phôi tươi.
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/in-vitro-fertilization/basics/definition/prc-20018905
- ↑ http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/in-vitro-fertilization/basics/what-you-can-expect/prc-20018905
- ↑ 3,0 3,1 http://health.clevelandclinic.org/2014/11/in-vitro-fertilization-be-prepared-to-go-all-in/
- ↑ http://www.ivf.com/ivffaq.html
- ↑ http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/in-vitro-fertilization/basics/risks/prc-20018905
- ↑ https://www.ihr.com/infertility/ivf/ivf-in-vitro-fertilization-cost.html
- ↑ http://www.ihr.com/infertility/support/main-fertility-support-groups.html
- ↑ 8,0 8,1 http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/in-vitro-fertilization/basics/how-you-prepare/prc-20018905
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 http://www.ivf.net/ivf/emotionally-and-physically-preparing-for-ivf-o3871.html
- ↑ 10,0 10,1 http://www.ivf.ca/article/acupuncture/10-ways-women-prepare-ivf
- ↑ 11,0 11,1 http://commons.pacificu.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1446&context=pa&sei-redir=1&referer