Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Giúp trẻ tránh mất nước
Từ VLOS
Tình trạng mất nước ở trẻ nhỏ xảy ra khi lượng nước trẻ uống không đủ bù đắp lượng nước bài tiết. Các điều kiện thường khiến trẻ bị mất nước bao gồm: thời tiết nóng, vấn đề ăn uống, sốt, tiêu chảy và nôn mửa. Bạn có thể giúp trẻ tránh bị mất nước bằng cách nhận biết triệu chứng, hạn chế các điều kiện gây ra mất nước, và biết khi nào cần sự giúp đỡ y tế. Mất nước nghiêm trọng có thể gây ra những vấn đề lớn về sức khỏe ở trẻ nhỏ và gây tử vong.
Mục lục
Các bước[sửa]
Nhận biết tình trạng mất nước[sửa]
-
Biết
các
nguyên
nhân
chính
gây
ra
mất
nước
ở
trẻ
nhỏ.
Sốt,
tiêu
chảy,
nôn
mửa,
thời
tiết
nóng
bức
và
giảm
khả
năng
ăn
uống
là
một
vài
nguyên
nhân
thường
gặp
nhất.
Các
bệnh
như
xơ
nang
hoặc
tiêu
chảy
phân
mỡ
hạn
chế
hấp
thụ
thức
ăn
và
có
thể
gây
ra
tình
trạng
mất
nước.[1]
Các
dấu
hiệu
mất
nước
ở
trẻ
bao
gồm:[2]
- Mắt trũng xuống.
- Giảm tần suất tiểu tiện.
- Nước tiểu màu sẫm.
- Phần mềm ở phía trước đỉnh đầu trẻ nhỏ (gọi là thóp) có thể bị lõm xuống.
- Trẻ khóc không ra nước mắt.
- Màng nhầy (lớp nhầy trong miệng hoặc lưỡi) bị khô hoặc dính.
- Trẻ hoạt động lờ đờ (chậm hơn thông thường).
- Khóc hoặc quấy không dỗ được nhiều hơn.
-
Nhận
biết
các
triệu
chứng
mất
nước
của
trẻ
nhỏ
ở
mức
độ
nhẹ
đến
vừa
phải.
Nhiều
trường
hợp
mất
nước
nhẹ
hoặc
vừa
phải
có
thể
xử
lý
tại
nhà.
Nếu
không
được
chăm
sóc,
tình
trạng
mất
nước
có
thể
nghiêm
trọng.
Hãy
chú
ý
để
nhận
biết
những
triệu
chứng
này
trước
khi
chúng
diễn
biến
nặng
hơn.
Những
triệu
chứng
nói
trên
bao
gồm:[3]
- Trẻ ít hoạt động.
- Phản xạ bú ở trẻ chậm.
- Trẻ không muốn ăn.
- Thay tã ít hơn bình thường.
- Vùng da quanh miệng khô, nứt nẻ.
- Miệng và môi trẻ bị khô.
-
Nắm
bắt
được
triệu
chứng
mất
nước
nghiêm
trọng
ở
trẻ
nhỏ.
Trong
trường
hợp
như
vậy,
cần
chăm
sóc
y
tế.
Hãy
gọi
điện
cho
bác
sĩ
ngay
lập
tức
nếu
trẻ
bị
mất
nước
trầm
trọng.
Các
triệu
chứng
bao
gồm:[3]
- Trẻ khóc không ra nước mắt hoặc có rất ít nước mắt.
- Tã không ướt trong vòng 6 đến 8 giờ hoặc thay tã chưa đến ba lần trong vòng 24 giờ, hoặc chỉ có một chút nước tiểu màu vàng sậm.
- Thóp và mắt bị trũng.
- Tay chân lạnh hoặc tím tái.
- Da hoặc màng nhầy trong miệng rất khô
- Thở gấp
- Trẻ cử động chậm chạp (vận động rất ít) hoặc rất quấy
Kiểm soát chất lỏng[sửa]
-
Bổ
sung
chất
lỏng
đối
với
các
bệnh
có
thể
dẫn
đến
mất
nước.[4]
Quá
nóng
hoặc
thậm
chí
nhiệt
độ
xung
quanh
cao
hơn
mức
bình
thường
có
thể
dẫn
đến
mất
nước
nhanh
chóng.
Sốt,
tiêu
chảy
và
nôn
mửa
cũng
dẫn
đến
mất
nước.
Trong
những
trường
hợp
như
vậy,
bạn
cần
cho
trẻ
uống
thêm
chất
lỏng.
- Cho trẻ ăn nửa giờ một lần thay vì vài giờ một lần.
- Khuyến khích trẻ bú thường xuyên hơn nếu cho bú mẹ.
- Cho trẻ bú bình nhiều hơn với lượng sữa mỗi bình ít hơn.
- Bổ sung các chất lỏng khác ngoài nước nếu trẻ hơn 4 tháng tuổi. Nếu trẻ chưa ăn dặm, không cho trẻ uống quá 120 ml. Bạn có thể cho trẻ uống thêm nước nếu trẻ bắt đầu ăn dặm. Pha loãng nước hoa quả nếu cho trẻ uống.[5] Bạn cũng có thể cho trẻ uống dung dịch điện giải như Pedialyte, Rehydralyte, hay Enfalyte.
- Liên hệ với bác sĩ hoặc chuyên gia về sữa mẹ nếu trẻ không ngậm bú chính xác. Nếu bạn không cho trẻ bú đúng cách, mất nước là rủi ro thực sự. Môi trẻ phải ngậm vào quầng vú chứ không chỉ núm vú. Nếu bạn nghe thấy âm thanh lớn phát ra khi trẻ bú, có thể trẻ không mút được nhiều sữa. Chuyên gia có thể giúp chẩn đoán và đưa ra biện pháp giải quyết vấn đề khi cho trẻ bú.
- Trao đổi những lo ngại của bạn với bác sĩ nếu trẻ không muốn ăn. Theo dõi lượng tã thay mỗi ngày và lượng thức ăn/tần suất ăn của trẻ. Bác sĩ có thể sử dụng những thông tin này để đánh giá liệu trẻ có uống đủ nước không.[6]
Tránh tình trạng quá nóng[sửa]
- Kiểm tra xem trẻ có bị quá nóng bằng cách sờ nhẹ vào gáy. Thông thường, sờ là cách tốt nhất để kiểm tra thân nhiệt của trẻ. Nếu da trẻ nóng và ra mồ hôi, điều đó chứng tỏ trẻ mặc quá ấm. Quá nóng có thể gây ra tình trạng mất nước ở trẻ nhỏ.[7]
-
Giảm
thiểu
thời
gian
trẻ
tiếp
xúc
với
nhiệt
độ
nóng.
Tạo
môi
trường
mát
mẻ
xung
quanh
trẻ
sẽ
giảm
tốt
đa
việc
mất
nước.
Nhiệt
độ
xung
quanh
cao
hơn
cũng
là
nguyên
nhân
dẫn
đến
hội
chứng
đột
tử
ở
trẻ
(SIDS).
Các
nghiên
cứu
cho
thấy
trẻ
tiếp
xúc
với
nhiệt
độ
trung
bình
là
28,9
°C
có
nguy
cơ
đột
tử
cao
gấp
hai
lần
so
với
nhiệt
độ
trung
bình
là
20
°C.[8]
- Dùng nhiệt kế để theo dõi nhiệt độ phòng của trẻ.
- Sử dụng điều hòa nhiệt độ vào mùa hè.
- Đừng dùng lò sưởi quá nóng vào mùa đông.
-
Dùng
chăn
hoặc
quần
áo
phù
hợp
với
thời
tiết
bên
ngoài
và
nhiệt
độ
trong
nhà.
Đừng
quấn
trẻ
trong
chăn
dày
nếu
trong
nhà
đã
quá
ấm
dù
ngoài
trời
lạnh.
Tình
trạng
quá
nóng
do
nhiều
đồ
bao
bọc
bên
ngoài
bị
coi
là
nguyên
nhân
dẫn
đến
hội
chứng
đột
tử
ở
trẻ.[9]
- Đừng bao bọc trẻ quá nhiều khi ngủ.
- Cho trẻ mặc quần áo phù hợp với thời tiết.
- Tránh những loại vải dày, áo khoác, mũ trùm đầu, quần áo dài trong mùa hè trừ khi chúng được làm từ chất liệu thoáng khí.
- Giữ trẻ trong bóng mát khi đi ra ngoài.[10] Cách này cũng giúp bảo vệ da trẻ. Sử dụng xe đẩy có mái che di động. Mang theo ô che nắng nếu bạn ở những nơi nhiều ánh nắng, như bãi biển. Dùng màn che cửa kính ô tô để bảo vệ trẻ khỏi ánh nắng khi bạn lái xe.
Giữ cho trẻ không bị mất nước khi bị ốm[sửa]
-
Đặc
biệt
chú
ý
cho
trẻ
uống
nhiều
nước
khi
bị
ốm.
Trẻ
bị
sốt,
tiêu
chảy
hoặc
nôn
mửa
dễ
bị
mất
nước.
Tăng
tần
suất
cho
trẻ
bú
hoặc
uống
sữa
công
thức.
Cho
trẻ
ăn
mỗi
lần
với
khẩu
phần
ít
hơn
nếu
bị
nôn
mửa.
- Với trẻ đang bị nôn mửa, thậm chí chỉ nên cho trẻ uống 5-10ml nước lọc bằng xilanh y tế hoặc thìa cứ 5 phút một lần. Bác sĩ có thể hướng dẫn bạn liều lượng và tần suất cho trẻ ăn.
-
Hãy
quan
sát
xem
trẻ
có
nuốt
không.
Trẻ
bị
tắc
mũi
hoặc
đau
họng
do
ốm
có
thể
khó
nuốt.
Trong
trường
hợp
đó,
bạn
cần
xử
lý
các
triệu
chứng
này.
- Hỏi bác sĩ về việc dùng thuốc giảm đau cho trẻ nếu trẻ không muốn nuốt do bị đau họng.
- Nhỏ dung dịch nước muối cho trẻ nhỏ để thông các hốc xoang khi trẻ bị tắc mũi và dùng xilanh để hút dịch nhầy. Hỏi bác sĩ cách sử dụng phù hợp và dùng biện pháp điều trị khác nếu tình trạng của trẻ không đỡ hoặc trầm trọng hơn.
-
Dùng
dung
dịch
bù
nước
qua
đường
uống
(ORS).
Có
những
loại
được
sản
xuất
chuyên
để
bù
nước
cho
trẻ
nhỏ,
giúp
bù
nước,
đường
và
muối
bị
mất.[10]
Cho
trẻ
uống
theo
hướng
dẫn
của
bác
sĩ
nếu
trẻ
không
thể
nuốt
và
tiếp
tục
bị
tiêu
chảy,
nôn
mửa.
Cho
trẻ
bú
và
uống
ORS
luân
phiên
nếu
bạn
đang
nuôi
con
bằng
sữa
mẹ.
Nếu
dùng
sữa
công
thức,
hãy
ngừng
cho
uống
loại
sữa
này
và
các
đồ
uống
khác
khi
sử
dụng
ORS.
- Các loại ORS phổ biến là Pedialyte, Rehydralyte, và Enfalyte.
- Hãy chăm sóc y tế khẩn cấp nếu trẻ bị ốm và mất nước nghiêm trọng. Mất nước ở trẻ nhỏ có thể nguy hiểm đến tính mạng. Nếu tình trạng sốt, tiêu chảy hoặc nôn mửa ở trẻ tiếp tục hoặc có chiều hướng xấu, hoặc trẻ có dấu hiệu mất nước trầm trọng, hãy gặp bác sĩ hoặc đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức.[11]
Cảnh báo[sửa]
- Tránh cho trẻ dùng nước ép hoa quả khi bị tiêu chảy vì có thể khiến bệnh trầm trọng hơn.
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ http://www.emedicinehealth.com/dehydration_in_children/article_em.htm
- ↑ http://www.emedicinehealth.com/dehydration_in_children/page3_em.htm
- ↑ 3,0 3,1 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/dehydration/basics/symptoms/con-20030056
- ↑ http://www.thebump.com/a/dehydration-baby
- ↑ http://www.babycenter.com/0_dehydration-in-babies_11527.bc
- ↑ http://www.the-essential-infant-resource-for-moms.com/Infant-Dehydration.html
- ↑ http://www.swaddledesigns.com/learn/temperature-awareness.html
- ↑ http://ehp.niehs.nih.gov/1307960/
- ↑ http://www.nih.gov/news/health/nov2010/nichd-02.htm
- ↑ 10,0 10,1 http://www.babycentre.co.uk/a557531/dehydration
- ↑ http://my.clevelandclinic.org/childrens-hospital/health-info/diseases-conditions/hic-dehydration-and-your-child