Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Phát hiện thai ngoài tử cung
Từ VLOS
Mang thai ngoài tử cung là hiện tượng trứng được thụ tinh ở một vị trí không phải là tử cung, ví dụ như ống dẫn trứng.[1] Mang thai ngoài tử cung có thể biến chứng thành một tình trạng nguy kịch nếu không kịp thời phát hiện và chữa trị. Vì vậy, việc xác định được các triệu chứng thường gặp cũng như cách mà bác sĩ chẩn đoán và chữa trị mang thai ngoài tử cung là rất cần thiết.
Mục lục
Các bước[sửa]
Xác định các dấu hiệu mang thai ngoài tử cung[sửa]
-
Trễ
kinh.
Nếu
bạn
bị
trễ
kinh
và
trước
đó
có
quan
hệ
tình
dục
mà
không
dùng
biện
pháp
tránh
thai,
hãy
thử
thai
sớm
nhất
có
thể.[2]
- Dù mang thai ngoài tử cung không xảy ra ở tử cung, cơ thể bạn vẫn sẽ có những biểu hiện, dấu hiệu của việc mang thai.
- Nếu bạn mang thai ngoài tử cung, theo lý thuyết thì kết quả thử thai của bạn sẽ là dương tính.[2] Tuy nhiên, hãy lưu ý rằng các phương pháp thử thai cũng có thể cho kết quả dương tính giả hoặc âm tính giả, vì thế, nếu còn nghi ngờ về kết quả thử thai, hãy đến gặp bác sĩ để thử máu.
- Xem xét các dấu hiệu mang thai khác. Khi mang thai, dù trứng được thụ tinh trong tử cung (như bình thường) hay trong ống dẫn trứng hoặc ở chỗ khác (trong trường hợp mang thai ngoài tử cung), bạn cũng sẽ trải qua một vài hoặc phần lớn các dấu hiệu phổ biến như sau:[1]
-
Đau
bụng
dưới.
Đau
bụng
dưới
có
thể
là
do
mang
thai
ngoài
tử
cung,
dù
bạn
đã
khẳng
định
mình
mang
thai
hay
chưa.[1]
- Cơn đau bạn cảm nhận thường xảy ra khi bào thai lớn lên và chèn ép các tế bào khác, khi mang thai ngoài tử cung, bào thai không có đủ không gian để lớn lên (ví dụ trong ống dẫn trứng, đây không phải là vị trí được hình thành để lưu chứa thai nhi).
- Cơn đau bụng dưới có thể đau thắt dữ dội, tuy nhiên một số phụ nữ mang thai ngoài tử cung không hề trải qua cơn đau này.
- Cơn đau thường ở một bên và tăng lên khi di chuyển hay bị căng ra.
- Bạn cũng có thể bị nhức mỏi vai do máu được dồn xuống bụng dưới gây kích thích dây thần kinh dẫn đến vai.
- Đau dây chằng cũng rất phổ biến khi mang thai. Tương tự như đau bụng dưới, cơn đau có thể ở một hoặc cả hai bên và thường đến theo đợt (mỗi lần kéo dài vài giây). Đau dây chằng thường xuất hiện ở tam cá nguyệt thứ hai. [4] Trong khi đó đau bụng dưới thường xảy ra ở phần đầu của thai kỳ.
-
Lưu
ý
khi
xuất
huyết
âm
đạo.
Khi
ống
dẫn
trứng
bị
kéo
căng
hoặc
dãn
ra
có
thể
gây
xuất
huyết
nhẹ,
xuất
huyết
sẽ
nặng
hơn
khi
thai
nhi
lớn
lên
tới
một
mức
nào
đó,
lúc
này,
ống
dẫn
trứng
có
thể
bị
vỡ.
Xuất
huyết
khi
đang
mang
thai
là
một
dấu
hiệu
cho
thấy
bạn
cần
đi
khám
bác
sĩ,
đặc
biệt
là
khi
xuất
huyết
nhiều
hoặc
xảy
ra
liên
tục,
trong
trường
hợp
này
bạn
cần
được
cấp
cứu
càng
sớm
càng
tốt.[1]
- Xuất huyết nhiều do vỡ ống dẫn trứng (có thể xảy ra khi mang thai ngoài tử cung) có thể dẫn tới mất máu nghiêm trọng, ngất xỉu và, dù rất hiếm gặp, dẫn tới tử vong nếu không được điều trị kịp thời.[1]
- Ngoài xuất huyết, bạn cần lưu ý tới một số dấu hiệu nghiêm trọng cần được xử lý kịp thời như đau bụng dưới dữ dội, cảm giác đầu nhẹ bẫng, chóng mắt, đột ngột tái xanh, hay loạn thần kinh.[1]
- Chú ý, "xuất huyết làm tổ " là dấu hiệu hoàn toàn bình thường khi mang thai. Xuất huyết làm tổ thường xảy ra khoảng 3 tuần sau kỳ kinh nguyệt gần nhất của bạn kèm theo dịch tiết màu hồng/nâu nhạt, bạn sẽ tốn khoảng vài miếng băng vệ sinh từ khi bắt đầu xuất huyết tới khi kết thúc.[5] Xuất huyết do mang thai ngoài tử cung thường xảy ra sau khi trứng đã làm tổ và bắt đầu phát triển trong một không gian hạn chế và không đủ cho sự phát triển của bào thai sau này.
- Hãy ngay lập tức đến các cơ sở y tế để kiểm tra nếu gặp phải tình trạng xuất huyết nhiều mà máu có màu nhạt, kéo dài hơn một ngày.
Chẩn đoán mang thai ngoài tử cung[sửa]
-
Xem
xét
các
nguy
cơ
mang
thai
ngoài
tử
cung
mà
bạn
có
thể
gặp
phải.
Nếu
bạn
đang
trải
qua
bất
kỳ
dấu
hiệu
nào
kể
trên,
hãy
xem
bản
thân
bạn
có
nằm
trong
diện
nguy
cơ
cao
khiến
bản
thân
mang
thai
ngoài
tử
cung
hay
không.
Có
một
số
nhân
tố
nhất
định
có
thể
khiến
phụ
nữ
mang
thai
ngoài
tử
cung.
- Nhìn chung, những người có tiền sử mang thai ngoài tử cung có nguy cơ mang thai ngoài tử cung cao hơn.[1]
- Các nhân tố nguy cơ khác bao gồm: viêm nhiễm vùng chậu (viêm nhiễm lây truyền qua đường tình dục), có nhiều bạn tình (bởi điều này tăng nguy cơ mắc các bệnh lây qua đường tình dục), có bất thường hoặc u ở ống dẫn trứng, từng trải qua phẫu thuật ổ bụng dưới hoặc vùng chậu, đặt vòng tránh thai, lạc nội mạc tử cung hay hút thuốc.[1][6]
- Dù rằng phẫu thuật thắt ống dẫn trứng rất hiệu quả trong việc phòng tránh thai, tuy nhiên khi trứng đã thụ tinh, người từng làm phẫu thuật này sẽ có nguy cơ mang thai ngoài tử cung cao hơn nhiều so với thông thường.[1]
-
Kiểm
tra
máu
để
xác
định
nồng
độ
β-HCG.
Đây
là
bước
đầu
tiên
cần
được
thực
hiện
trong
chẩn
đoán
mang
thai
ngoài
tử
cung.[7]
- β-HCG là hormone được tiết ra trong quá trình trứng và nhau thai phát triển, vì thế nồng độ hormone này sẽ tăng lên khi quá trình mang thai tiếp diễn và là một biện pháp đáng tin cậy trong các phương pháp thử thai.
- Nếu siêu âm không thấy dấu hiệu của phôi thai mà nồng độ β-HCG trong máu của bạn cao hơn 1500 IU/L (thường mức nghi ngờ là nằm trong khoảng 1500-2000 IU/L), bác sĩ sẽ đặt giả thiết vấn đề mang thai ngoài tử cung. Sở dĩ như vậy là do nồng độ β-HCG của người mang thai ngoài tử cung thường cao hơn so với mang thai thông thường.[1]
- Nếu mang thai ngoài tử cung được chẩn đoán dựa trên nồng độ β-HCG, bác sĩ sẽ thực hiện siêu âm đầu dò nhằm tìm ra phôi thai và vị trí của phôi.[2]
-
Siêu
âm
đầu
dò
âm
đạo.
Siêu
âm
đầu
dò
âm
đạo
có
thể
xác
định
75
–
85%
các
ca
mang
thai
ngoài
tử
cung
(tức
là
75-85%
các
trường
hợp
có
thể
phát
hiện
phôi
thai
và
vị
trí
của
phôi)
.[8]
- Cần lưu ý rằng kết quả siêu âm âm tính không giúp loại bỏ hoàn toàn việc bạn có thể mang thai ngoài tử cung. Nhưng trái lại chỉ cần kết quả siêu âm dương tính (tức là đã xác định việc thai đang ở trong ống dẫn trứng hay một vị trí nào khác ngoài tử cung) cũng đủ để đưa ra kết luận cho việc chẩn đoán.[1]
- Nếu siêu âm cho kết quả âm tính (tức là chưa đi đến kết luận được), nhưng nồng độ β-HCG vẫn ở mức cao kèm theo các triệu chứng đáng ngờ, bác sĩ có thể sẽ thực hiện "chẩn đoán nội soi", tức là sẽ rạch một vết rất nhỏ để đặt một máy ảnh vào trong bụng dưới nhằm thu về những hình ảnh rõ ràng hơn.[9]
-
Chấp
nhận
chẩn
đoán
nội
soi.
Nếu
kết
quả
thử
máu
và
siêu
âm
chưa
đủ
để
đưa
ra
kết
luận
cuối
cùng
và
khả
năng
bạn
mang
thai
ngoài
tử
cung
vẫn
còn,
bác
sĩ
có
thể
sẽ
thực
hiện
chẩn
đoán
nội
soi
để
quan
sát
vùng
chậu
và
các
cơ
quan
nằm
trong
phần
bụng
dưới
để
xem
có
dấu
hiệu
thai
làm
tổ
hay
không.[10]
- Chẩn đoán nội soi có thể kéo dài từ 30 phút tới 1 tiếng.
Chữa trị mang thai ngoài tử cung[sửa]
- Điều trị càng sớm càng tốt. Khi bạn đã được xác định là mang thai ngoài tử cung, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị sớm nhất có thể bởi điều trị thai ngoài tử cung sớm sẽ có kết quả tích cực hơn. Đồng thời, việc một bào thai không làm tổ trong tử cung có thể "tồn tại" tới cuối thai kỳ là điều không thể, vì thế hãy xử lý càng sớm càng tốt để tránh được những diễn biến phức tạp có thể xảy ra (có thể gây nguy hiểm tính mạng nếu thai ngoài tử cung không được loại bỏ sớm) .[9]
-
Dùng
thuốc
để
ngăn
sự
phát
triển
của
bào
thai.
Loại
thuốc
phổ
biến
nhất
trong
trường
hợp
này
là
methotrexate.
Thuốc
này
được
đưa
vào
cơ
thể
bằng
cách
tiêm
vào
bắp
một
hoặc
vài
lần
tùy
thuộc
vào
lượng
thuốc
cần
thiết
để
loại
bỏ
thai
ngoài
tử
cung.[1]
- Sau khi được tiêm methotrexate, bạn sẽ được kiểm tra máu để xác định nồng độ β-HCG. Việc điều trị được xem là thành công khi nồng độ β-HCG xuống gần mức 0 (không phát hiện khi thử máu); trái lại, bạn có thể được tiêm thêm methotrexate cho tới khi nồng độ β-HCG gần 0, nếu không thể dùng thuốc để khống chế sự phát triển của thai nhi, có thể bạn sẽ phải thực hiện phẫu thuật.[1]
-
Phẫu
thuật
để
loại
bỏ
thai
ngoài
tử
cung.
Trong
quá
trình
phẫu
thuật,
bác
sĩ
có
thể
cố
gắng
cứu
vãn
phần
ống
dẫn
trứng
đã
bị
ảnh
hưởng,
hoặc
cũng
có
thể
sẽ
cắt
bỏ
phần
đó
nếu
cần
thiết.
Phẫu
thuật
được
chỉ
định
khi:[8]
- Thai phụ mất máu quá nhiều, cần điều trị gấp.
- Thất bại khi điều trị bằng methotrexate.
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 http://www.uptodate.com/contents/ectopic-tubal-pregnancy-beyond-the-basics
- ↑ 2,0 2,1 2,2 http://www.webmd.com/baby/tc/ectopic-pregnancy-exams-and-tests
- ↑ http://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/getting-pregnant/in-depth/symptoms-of-pregnancy/art-20043853
- ↑ http://www.webmd.com/baby/guide/pregnancy-round-ligament-pain
- ↑ http://implantationspotting.net/implantation-bleeding-top-5-signs-indicating-early-pregnancy/
- ↑ http://americanpregnancy.org/pregnancy-complications/ectopic-pregnancy/
- ↑ http://americanpregnancy.org/duringpregnancy/hcglevels.html
- ↑ 8,0 8,1 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/ectopic-pregnancy/basics/tests-diagnosis/con-20024262
- ↑ 9,0 9,1 http://www.medscape.com/viewarticle/568726_4
- ↑ http://www.medscape.com/viewarticle/750781_11