Tuyến tuỵ và các hormon tuyến tuỵ
Tuyến tuỵ hay tuỵ tạng (pancreas) được cấu tạo từ hai loại tổ chức:
- Phần ngoại tiết gồm các túi tuyến tuỵ (acini) tiết dịch tuỵ theo ống dẫn tuỵ đổ vào tá tràng (dịch tiết cũng như tác dụng của dịch tuỵ được trình bày chi tiết hơn tại bài viết về sinh lý tiêu hoá).
- Phần nội tiết gồm các đảo tuỵ (hay các đảo Langerhans: islets of Langerhans) tiết hormon (đi trực tiếp vào máu) trong đó có hai hormon quan trọng là insulin và glucagon.
Tuyến tuỵ của người có đến hàng triệu đảo Langerhans nằm xem kẽ với các túi tuyến tiết dịch tuỵ. Đường kính các đảo tuỵ chỉ được tính bằng đợn vị micron. Các đảo tuỵ phân bố xung quanh các mao mạch và tiết hormon trực tiếp vào các mao mạch đó.
Đảo tuỵ có 3 loại tế bào chính là các tế bào alpha, beta và delta. Các tế bào này khác nhau về hình thái và tính chất bắt màu. Tế bào beta (chiếm khoảng 60% số lượng) tiết insulin. Tế bào alpha (khoảng 25%) tiết glucagon. Tế bào beta (khoảng 10%) tiết somatostatin. Các tế bào khác có số lượng rất nhỏ trong đó tế bào PP tiết pancreatic polypeptide.
Các hormon do từng loại tế bào của đảo tuỵ có tác dụng đến những hormon của tế bào khác: Ví dụ insulin có khả năng ức chế tiết glucagon, somatostatin ức chế tiết cả insulin và glucagon.
trang trước |