Cổ học tinh hoa. Nguyễn Văn Ngọc, Trần Lê Nhân/58
LÁ DÓ
Nước Tống có người lấy ngọc, tỉa làm một cái lá dó, ba năm mới xong. Cái lá làm rất khéo; sống, cuống, cạnh sắc, lông tơ, màu mỡ giống như hệt, đem chộn với những lá dó thật, không ai phân biệt được nữa.
Người ấy đem cái lá dâng vua Tống. Vua khen lá khéo, cấp lương bổng cho.
Tử Liệt Tử nghe thấy chuyện, nói rằng: "Giá bây giờ những cây cối trong khoảng giời đất ba năm mới mọc được một cái lá, thời dễ không có mấy cây có lá nữa!"
LIỆT TỬ
GIẢI NGHĨA[sửa]
- Lá dó: là cây dó dùng để làm giấy, gần giống như lá dâu, nhưng xù xì và ram ráp hơn.
- Phân biệt: chia rẽ tách bạch.
- Lương bổng: thóc gạo hay tiền bạc cấp cho ai.
NHỜI BÀN[sửa]
Bài này cũng gần một ý như bài trên, nói sự khôn khéo chỉ làm trò chơi được một lúc, không đáng chuộng bằng sự thực dụng làm lợi cho mọi người được làu dài. Song tay người làm ra mà giống được như Tạo hoá thi thật là khôn khéo. Mỹ thuật xưa nay thường lấy sự bắt chước hệt được như Hoá công làm mục đích. Liệt Tử vốn là một nhà Lão học, thi lại cho cái cảnh tự nhiên là đẹp hơn cả, chỉ một cái cảnh ấy cũng làm cho con người được đủ khoái lạc.