Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Giúp đỡ bạn đời mắc chứng trầm cảm
Từ VLOS
(đổi hướng từ Giúp đỡ Bạn đời mắc Chứng trầm cảm)
Trầm cảm là chứng bệnh tinh thần cần có liệu pháp điều trị cũng tương tự như mọi vấn đề sức khỏe khác. Nếu bạn đời của bạn đang phải chịu đựng chứng trầm cảm, thì có nhiều điều mà bạn có thể làm để giúp đỡ họ. Việc giúp bạn đời chấp nhận điều trị, ủng hộ người chồng/vợ trong suốt quá trình điều trị, và chăm sóc tốt bản thân là tất cả điều quan trọng mà bạn có thể làm để giúp họ hồi phục sau trầm cảm. Hãy tiếp tục đọc để biết thêm về cách giúp đỡ người bạn đời mắc chứng trầm cảm.
Mục lục
Các bước[sửa]
Sắp xếp Điều trị cho Bạn đời[sửa]
-
Nhận
biết
triệu
chứng
trầm
cảm
ở
người
bạn
đời.
Có
thể
bạn
nghi
ngờ
rằng
chồng/vợ
đang
bị
trầm
cảm
qua
cách
mà
họ
hành
động.
Nếu
bạn
không
chắc
chắn,
thì
có
một
vài
dấu
hiệu
phổ
biến
của
trầm
cảm
có
thể
giúp
bạn
xác
định
được
điều
bất
ổn.
Một
số
triệu
chứng
thường
gặp
của
bệnh
trầm
cảm
gồm
có:[1]
- Cảm giác buồn phiền dai dẳng
- Mất hứng thú với sở thích, bạn bè và/hoặc chuyện chăn gối
- Mệt mỏi quá mức hoặc chậm chạp khi suy nghĩ, khi trò chuyện, hoặc khi di chuyển.
- Thèm ăn hơn hoặc biếng ăn
- Khó ngủ hoặc ngủ quá nhiều
- Khó tập trung và đưa ra quyết định
- Dễ nổi nóng
- Cảm giác vô vọng và/hoặc bi quan
- Giảm cân hoặc tăng cân
- Suy nghĩ tự tử
- Đau nhức hoặc vấn đề tiêu hóa
- Cảm thấy tội lỗi, không có giá trị, và/hoặc vô dụng[2]
-
Động
viên
bạn
đời
hoặc
người
yêu
tìm
kiếm
sự
giúp
đỡ
nếu
họ
vẫn
chưa
làm
thế.
Tình
trạng
trầm
cảm
của
chồng/vợ
có
thể
làm
họ
quá
suy
nhược
đến
mức
họ
không
thể
tìm
kiếm
sự
giúp
đỡ.
Cũng
có
thể
là
họ
thấy
ngượng
ngùng
về
tình
trạng
sức
khỏe.
Nếu
bạn
nghi
ngờ
rằng
bạn
đời
của
mình
mắc
chứng
trầm
cảm,
thì
hãy
động
viên
họ
trò
chuyện
với
bác
sĩ
chuyên
khoa.
- Sắp xếp để bạn đời có thể trò chuyện với bác sĩ chuyên khoa. Bác sĩ chuyên khoa có thể sẽ tư vấn chồng/vợ của bạn đến gặp chuyên gia sức khỏe tâm thần.
- Bạn cũng có thể hỏi xem bạn đời hoặc người yêu có muốn bạn đi cùng để ủng hộ tinh thần không.[3]
- Nếu không biết bắt đầu từ đâu, thì bạn có thể cân nhắc đặt một cuộc hẹn với bác sĩ chăm sóc sức khỏe chính của chồng/vợ để nhận được một vài lời giới thiệu.
-
Tự
rèn
luyện
bản
thân.
Việc
hiểu
được
bệnh
trầm
cảm,
ảnh
hưởng
và
cách
điều
trị
bệnh
này
sẽ
giúp
bạn
hiểu
hơn
về
người
bạn
đời
và
giúp
họ
đưa
ra
quyết
định
sáng
suốt.
Đặt
ra
câu
hỏi,
đọc
sách
và
truy
cập
trang
web
uy
tín
về
sự
chẩn
đoán
và
điều
trị
chứng
trầm
cảm.
Có
nhiều
tổ
chức
cung
cấp
nguồn
thông
tin
dành
cho
ngườiđang
mắc
bệnh
trầm
cảm.[4]
Tìm
hiểu
những
trang
web
này
để
tìm
thông
tin
hữu
ích
khi
bạn
hỗ
trợ
bạn
đời.
- Trang web Liên minh Quốc gia Trợ giúp Người Bệnh tâm thần (The National Alliance on Mental Illness) đưa ra nhiều nguồn thông tin, từ thông tin cơ bản, đến hội những người hỗ trợ nhau, và khóa học miễn phí.
- Trang web Hiệp hội Tâm Lý của Mỹ (The American Psychological Association) cung cấp thông tin về chứng trầm cảm, công cụ tìm kiếm chuyên gia tâm lý, và thông tin về một số quyển sách hoặc bài viết về chứng trầm cảm.
- Trang web Liên minh Hỗ trợ Lưỡng cực và Trầm cảm (The Depression and Bipolar Support Alliance) gồm có nhiều nguồn thông tin đa dạng, như là âm thanh (podcast), video, và tìm thấy nhóm người ủng hộ.
Ủng hộ Bạn đời[sửa]
-
Động
viên
chồng/vợ
chia
sẻ
với
bạn.
Việc
thẳng
thắn,
cởi
mở
trò
chuyện
về
trầm
cảm
như
một
loại
bệnh
với
một
số
hậu
quả
thực
tế
thường
giúp
người
mắc
chứng
trầm
cảm
thấy
nhẹ
nhõm,
bởi
vì
nó
chứng
minh
rằng
cho
họ
biết
rằng
có
ai
đó
luôn
quan
tâm
và
sẵn
lòng
giúp
đỡ.
Người
bạn
đời
cần
phải
nhờ
đến
chuyên
gia,
và
cũng
sẽ
tốt
cho
họ
khi
trò
chuyện
với
bạn
về
điều
mà
họ
cảm
nhận.
- Hãy nói lời động viên, cổ vũ với người bạn đời mỗi ngày để họ biết là bạn quan tâm họ. Thử nói như thế này, “Em yêu anh và em ở đây vì anh”, trước khi bạn đi làm. Hoặc ghi nhận thành tích trong ngày của họ bằng cách nói “Em rất tự hào vì anh và thành tích anh đạt được hôm nay”.
- Hãy để cho bạn đời biết rằng bạn có mặt ở đấy là vì họ bằng cách nói thế này, “Em biết là hiện tại anh đã trải qua khoảng thời gian khó khăn, và em chỉ muốn anh biết là em ở đây vì anh bất cứ khi nào anh cần ai đó trò chuyện. Thậm chí nếu em không có mặt ở nhà và anh muốn tâm sự với em, thì hãy gọi cho em và em sẽ ở đấy vì anh”.
-
Lắng
nghe
khi
bạn
đời
muốn
tâm
sự.
Việc
chứng
minh
rằng
bạn
đang
lắng
nghe
chồng/vợ
và
hiểu
được
quan
điểm
của
họ
là
một
điều
quan
trọng
khác
để
ủng
hộ
họ
suốt
quá
trình
phục
hồi.
Để
cho
người
bạn
đời
chia
sẻ
cảm
xúc
với
bạn
và
chắc
chắn
là
bạn
tạo
điều
kiện
để
họ
hoàn
toàn
bày
tỏ
bản
thân.
- Không tạo áp lực để chồng/vợ chia sẻ. Chỉ cần để họ biết rằng bạn luôn sẵn lòng lắng nghe khi họ sẵn sàng và cho họ thời gian để chia sẻ.
- Chăm chú lắng nghe bạn đời. Gật đầu và phản ứng thích hợp để chồng/vợ biết là bạn đang lắng nghe họ.
- Đôi khi thử lặp lại điều người bạn đời vừa nói trong suốt cuộc trò chuyện để họ biết là bạn đang tập trung.
- Tránh ở thế phòng thủ, che giấu tình trạng, tránh cố gắng kiểm soát cuộc trò chuyện, hoặc tránh ngắt lời họ. Hãy kiên nhẫn thậm chí đôi khi bạn cảm thấy khó khăn.
- Tiếp tục giúp người bạn đời cảm thấy có người chịu lắng nghe họ bằng cách nói một vài điều như là, “Em hiểu,” “Nói tiếp đi anh,” và “Đúng rồi”.[5]
-
Tham
gia
đóng
góp
vào
quá
trình
hồi
phục
của
bạn
đời
hoặc
người
yêu.
Dù
có
thể
bạn
không
hiểu
được
nguyên
nhân
gây
ra
bệnh
trầm
cảm,
thì
điều
quan
trọng
là
bạn
ủng
hộ,
hỗ
trợ
họ
trong
suốt
quá
trình
điều
trị.
Bạn
có
thể
nghĩ
ra
một
vài
điều
mà
bạn
có
thể
làm
để
giúp
đỡ
bạn
đời,
nhưng
nếu
bạn
còn
do
dự,
thì
bạn
cũng
nên
hỏi
ý
kiến
họ.
Một
vài
cách
có
thể
giúp
đỡ
chồng/vợ
gồm
có:
- Nhận một số công việc thường nhật của bạn đời. Điều này có nghĩa là bạn tiếp tục thực hiện một vài nhiệm vụ mà trước đây chồng/vợ hoặc người yêu đã từng chịu trách nhiệm, chẳng hạn như thanh toán hóa đơn, nói chuyện với những ai đến gõ cửa trước nhà, xử lý tranh chấp với hàng xóm, v.v. Hãy hỏi người bạn đời xem liệu bạn có thể giúp gì cho họ nếu bạn không chắc họ cần gì. Nhớ rằng bạn sẽ không thể mãi mãi tiếp quản mọi trách nhiệm thuộc về chồng/vợ, tốt nhất là chỉ tới khi họ hồi phục. Bạn cũng có thể tranh thủ sự giúp đỡ từ gia đình và bạn bè.
- Chắc chắn rằng chồng/vợ đang quan tâm đến nhu cầu cơ thể của bản thân họ. Đảm bảo là người bạn đời đang ăn uống ngon miệng, tập thể dục thể thao đều đặn, ngủ ngon giấc, và uống thuốc theo chỉ định.
- Tham dự một số buổi tư vấn nếu có thể hoặc nếu bạn muốn (nhưng không nên ép buộc bạn đời hoặc người yêu đồng ý để bạn ngồi ở đó với họ).[6]
-
Cung
cấp
cho
bạn
đời
hoặc
người
yêu
mọi
thứ
mà
họ
mong
đợi
và
chấp
nhận.
Niềm
hy
vọng
có
thể
xuất
hiện
ở
nhiều
dạng,
gồm
có
niềm
tin
vào
Chúa,
tình
yêu
dành
cho
con
cái
và
mọi
tiêu
chuẩn
có
ý
nghĩa
đối
với
họ.
Tìm
hiểu
điều
gì
ảnh
hưởng
người
vợ/chồng
nhiều
nhất
và
nhắc
nhở
họ
về
những
điều
này
trong
suốt
giai
đoạn
mà
họ
cảm
thấy
bản
thân
không
thể
chịu
đựng
thêm
nữa.
Nói
với
họ
rằng
những
điều
tồi
tệ
rồi
sẽ
qua
thôi
thậm
chí
nếu
điều
đó
không
thể
xảy
ra
ngay
lập
tức,
rằng
bạn
sẽ
luôn
bên
họ
để
vượt
qua
mọi
chuyện,
và
họ
rất
quan
trọng
trong
cuộc
đời
bạn.
- Chắc chắn rằng chồng/vợ hiểu được bạn yêu họ nhiều ra sao và bạn sẽ hỗ trợ họ vượt qua thời gian khó khăn bằng mọi giá. Nói với họ rằng bạn biết rằng họ không có lỗi.
- Đảm bảo là họ biết được bạn sẽ thấu hiểu, thông cảm trường hợp họ không thể hoàn thành môt số nghĩa vụ nội trợ nào đó. Những điều mà bạn cho là nhiệm vụ bình thường mỗi ngày như cho chó ăn, lau nhà hoặc thanh toán hóa đơn lại trở nên quá áp lực đối với họ.
- Việc luôn nói đến căn bệnh khiến bạn đời hoặc người yêu có suy nghĩ rằng đây là một căn bệnh và điều này làm cho họ xem mọi thứ tệ hại, không thể làm được, không thể sửa chữa, v.v. Thừa nhận cảm xúc của vợ/chồng và hứa hẹn cùng nhau tìm ra giải pháp.[7]
-
Động
viên
bạn
đời
hoặc
người
yêu
làm
những
việc
mà
họ
đã
từng
yêu
thích
và
cố
gắng
thử
làm
điều
mới
mẻ
giúp
ích
cho
quá
trình
phục
hồi
của
họ.
Mời
họ
đi
xem
phim
hoặc
đi
dạo
cùng
với
bạn.
Nếu
họ
từ
chối
vài
lần
đầu,
thì
hãy
kiên
nhẫn
và
tiếp
tục
đưa
ra
lời
mời.
Chỉ
là
không
nên
ép
họ
quá
mức,
bởi
vì
chồng/vợ
không
có
khả
năng
theo
đuổi
quá
nhiều
hoạt
động
cùng
một
lúc.
- Hãy nhớ khen ngợi bạn đời hoặc người yêu bất cứ khi nào họ đang làm một điều gì đó mà có ích cho bản thân họ và giúp họ cảm thấy khá hơn. Một câu nói đơn giản như thế này "Cảm ơn anh vì đã cắt bãi cỏ. Giờ trông nó thật đẹp. Em thật sự rất cảm kích việc này" có ý nghĩa thật nhiều với một người mắc chứng trầm cảm.[8]
-
Lên
kế
hoạch
cho
nhiều
hoạt
động
vui
vẻ.
Bạn
đời
có
thể
sẽ
cảm
thấy
thoải
mái
hơn
khi
chỉ
dành
thời
gian
ở
nhà
với
bạn
và
gia
đình,
nhưng
bạn
cũng
nên
lên
kế
hoạch
thực
hiện
một
số
hoạt
động
vui
vẻ
cho
cả
gia
đình
và
cùng
nhau
tận
hưởng.
Đây
là
một
ý
hay
cho
mọi
thành
viên
trong
gia
đình
để
họ
có
nhiều
thứ
mong
chờ
cùng
nhau.
Các
hoạt
động
sẽ
có
ích
không
chỉ
cho
bạn
đời
hoặc
người
yêu,
mà
còn
cho
bản
thân
bạn
và
bọn
trẻ,
bởi
vì
một
thay
đổi
trong
môi
trường
sống
sẽ
tạo
cho
bạn
một
khoảng
thời
gian
nghỉ
ngơi
cùng
nhau.[8]
- Nếu gia đình bạn chưa có con, hãy cân nhắc việc mời một số bạn thân đến chơi. Chỉ cần đảm bảo là bạn mời những người bạn mà chồng/vợ thực sự cảm thấy thoải mái khi họ ở xung quanh.
-
Nhận
biết
dấu
hiệu
tự
tử.
Người
mắc
chứng
trầm
cảm
thực
tế
đôi
khi
tự
tử
khi
cảm
giác
tuyệt
vọng
và
vô
dụng
trở
nên
quá
sức
chịu
đựng.
Nếu
bạn
đời
tâm
sự
về
vấn
đề
tự
tử,
thì
bạn
hãy
nghiêm
túc
xử
lý.
Không
nên
cho
rằng
họ
sẽ
không
hành
động
theo
suy
nghĩ
đó,
nhất
là
khi
có
bằng
chứng
rằng
họ
đã
có
kế
hoạch.
Hãy
chú
ý
đến
các
dấu
hiệu
cảnh
báo
dưới
đây:
- Đe dọa hoặc nói về việc tự tử
- Nói những câu ám chỉ rằng họ không quan tâm bất cứ điều gì hoặc sẽ không xuất hiện quanh bạn nữa
- Từ bỏ mọi thứ mà họ có; lập di chúc hoặc sắp xếp tang lễ
- Mua súng hoặc vũ khí khác
- Đột nhiên vui vẻ không lý do hoặc trầm tĩnh lại sau môt giai đoạn trầm cảm
- Nếu bạn quan sát thấy bất cứ hành động nào kể trên thì hãy gọi giúp đỡ ngay lập tức! Gọi cho chuyên gia chăm sóc sức khỏe, phòng khám sức khỏe tâm thần hoặc số điện thoại của Cơ quan Ngăn chặn Tự tử Quốc Gia (National Suicide Prevention Lifeline) là 800-273-8255 tại Mỹ để nhận được lời khuyên về giải pháp tức thời.[8] Ở Việt Nam, bạn có thể gọi số 1900599930 để liên lạc với Trung tâm Phòng chống Khủng hoảng Tâm lý (PCP).
-
Chăm
sóc
bản
thân.
Bạn
thường
dễ
dàng
quên
đi
nhu
cầu
của
riêng
mình
khi
bạn
đời
đang
đau
khổ,
nhưng
nếu
bạn
không
thể
hoạt
động
khỏe
mạnh,
thì
bạn
sẽ
không
thể
giúp
đỡ
họ.
Thực
tế
thì
cảm
giác
trầm
cảm
có
thể
ảnh
hưởng
tới
tâm
trạng
của
toàn
thể
các
thành
viên
trong
gia
đình.
Đó
là
lý
do
vì
sao
bạn
nên
chắc
chắn
chăm
sóc
bản
thân
thật
tốt
trong
khi
bạn
đang
giúp
bạn
đời
đối
phó
với
chứng
trầm
cảm.
- Ngủ đủ giấc, ăn uống đầy đủ, tiếp tục tập thể dục thể thao, và giữ liên lạc với gia đình và bạn bè để nhận được sự hỗ trợ về phương diện tình cảm.
- Dành chút thời gian ở một mình để tạm lánh khỏi việc này.
- Cân nhắc nhận liệu pháp điều trị hoặc gia nhập hội những người ủng hộ nhau bởi vì điều này có thể giúp họ xử lý chứng trầm cảm của chồng/vợ tốt hơn.[9]
- Giảm căng thẳng trong công việc và một số trường hợp khác. Có quá nhiều nguồn gây căng thẳng sẽ khiến bạn kiệt sức.
- Bạn cũng sẽ cần phải đối mặt với tác động của chứng trầm cảm ở bạn đời hoặc người yêu đối với bọn trẻ; tìm lời khuyên từ bác sĩ hoặc chuyên gia y tế chịu trách nhiệm chăm sóc sức khỏe toàn diện cho trẻ.
Lời khuyên[sửa]
- Cố gắng duy trì tâm trạng tích cực. Bạn sẽ dễ bị tác động bởi suy nghĩ tiêu cực về người bạn yêu quý, nhưng biết rằng trầm cảm là một bệnh hoàn toàn có thể chữa lành được.
- Hành vi trầm cảm của bạn đời không phải là dấu hiệu cho thấy đó chính là con người thật của họ. Kỹ năng xã hội bị khiếm khuyết sẽ khiến họ trở nên lãnh đạm, rụt rè, buồn rầu, hoặc thậm chí tức giận. Nếu bạn đời bộc phát cơn giận, thì đó chính là cơn giận chính bản thân họ và cảm giác trong họ; họ không hề giận dữ với bạn, mà bạn chỉ đúng lúc có mặt ở đấy.
- Chuẩn bị cho tình huống bị từ chối. Vì sự trầm cảm thường vô hiệu hóa khả năng phán đoán, lời khuyên mà bạn đưa ra có thể được chấp nhận và cũng có thể bị từ chối. Bạn nên cố gắng hết sức để không tức giận hoặc xem vấn đề như đang chĩa vào mình. Một điều nên làm khác là không nên đưa ra lời khuyên; lời khuyên có thể mang ý tốt nhưng nó luôn xuất phát từ người được cho là có địa vị cao và nếu bạn không thực sự hiểu được điều mà họ đang trải qua, thì khó lòng mà đưa ra dự đoán về điều gì là tốt nhất cho họ "theo như kinh nghiệm của bạn". Tập trung vào sự thật, lời khuyên sức khỏe, và một số điều mà bạn đời sẽ phản ứng với chúng.
- Hãy kiên nhẫn và ghi nhận tiến độ mà họ đạt được, dù mất bao lâu thời gian đi nữa.
- Nếu bạn đời không có tâm trạng cho chuyện chăn gối, thì không nên cảm thấy bị xúc phạm. Sự mất hứng thú là kết quả của bệnh trầm cảm và không có liên quan gì đến bạn. Sinh lực suy giảm chính là triệu chứng tiêu biểu của bệnh trầm cảm, tác dụng phụ phổ biến của thuốc chống trầm cảm. Điều này không có nghĩa là chồng/vợ không yêu bạn hoặc không bị bạn thu hút.
- Đến bệnh viện địa phương hoặc phòng khám sức khỏe tâm thần để nhận được hỗ trợ và hướng dẫn. Nếu công ty có chương trình trợ giúp nhân viên, thì hãy sử dụng nó; họ có thể cung cấp hỗ trợ tuyệt vời giúp bạn tương tác với bạn đời hoặc người yêu, cũng như đối mặt với thách thức mà bệnh trầm cảm đã gây ra cho bạn.
Cảnh báo[sửa]
- Không nên cố tự mình sửa chữa mọi thứ, bởi vì một mình bạn thì không thể làm được. Bạn nên nhờ đến các thành viên trong gia đình và bạn bè giúp đỡ. Làm hết sức mình và ghi nhận mọi nỗ lực bạn đã thực hiện.
- Dù được hỗ trợ trên mọi con đường tiến tới hồi phục, không nên nuông chiều theo sự cố gắng của bạn đời hoặc người yêu phải dùng đến yếu tố bạo hành, lạm dụng như một cách để họ tự cảm thấy bản thân tốt hơn. Dù điều này có thể hoạt động trong khoảng thời gian ngắn, nó sẽ không giúp ích được gì về lâu về dài và cuối cùng sẽ trở nên tai hại hơn.
- Nếu có thể, thì trong trường hợp khẩn cấp, bạn nên cố gắng gọi cho chuyên gia chăm sóc sức khỏe hoặc số điện thoại phòng chống tự tử trước khi báo cho cảnh sát. Đã có một vài trường hợp mà sự can thiệp của cảnh sát lại khiến cho người bị khủng hoảng tinh thần cuối cùng làm tổn thương người khác hoặc dẫn đến cái chết. Nếu có thể, hãy liên hệ với ai đó mà bạn chắc rằng họ có kinh nghiệm và đã qua đào tạo để xử lý các trường hợp đặc biệt về sức khỏe tinh thần hoặc khủng hoảng tâm thần.[10][11][12]
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/depression/in-depth/depression/art-20045943
- ↑ http://www.webmd.com/depression/guide/detecting-depression
- ↑ http://psychcentral.com/lib/helping-your-husband-with-depression/638/
- ↑ http://www.webmd.com/depression/guide/depression-resources
- ↑ https://www.psychologytoday.com/blog/in-the-face-adversity/201111/being-good-listener
- ↑ http://www.livescience.com/45568-tips-dealing-depression-spouse-partner.html
- ↑ Ivanka Palmer, Gain control of mental illness and prevent relapse, p. 187, (2007), ISBN 978-1-921221-25-5
- ↑ 8,0 8,1 8,2 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/depression/in-depth/depression/art-20045943?pg=2
- ↑ http://psychcentral.com/lib/suffering-in-silence-when-your-spouse-is-depressed/334/
- ↑ The Washington Post: Distraught People, Deadly Results - Officers often lack the training to approach the mentally unstable, experts say (USA)
- ↑ Center for Public Representation on patterns of police violence against people with psychiatric disabilities
- ↑ Police Brutality's Hidden Victims: The Disabled