Hạ huyết áp nhanh chóng

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Huyết áp cao là bệnh lý nghiêm trọng không thể chữa khỏi trong ngày một ngày hai. Nếu bị huyết áp cao, bạn có thể thay đổi lối sống và chế độ ăn uống để hạ huyết áp nhanh chóng. Ngoài ra, nên đi khám sức khỏe đều đặn, ít nhất 2 năm một lần, để được sàng lọc và xác định có cần dùng thuốc hay không. [1][2]

Các bước[sửa]

Nhanh chóng thay đổi lối sống[sửa]

  1. Bắt đầu tập thể dục ngay lập tức. Tập thể dục là cách tốt nhất điểm kiểm soát tình trạng huyết áp cao. Tập thể dục giúp bạn giảm cân, giảm căng thẳng và cảm thấy khỏe hơn. Trao đổi với bác sĩ trước khi bắt đầu chương trình tập luyện mới nhằm đảm bảo bạn đủ khỏe để tập thể dục. Nếu bác sĩ đồng ý, bạn có thể tập các bài tập sau:[3]
    • 75—150 phút tập sức bền mỗi tuần. Bạn sẽ thích tập luyện hơn nếu chọn hoạt động mình thích. Nhiều người thích các môn thể thao cộng đồng, tham gia lớp tập thể hình hay đơn giản là ra ngoài đi bộ, chạy bộ hoặc đạp xe. Không tập bài tập cường độ cao ngay nếu trước đây bạn ít vận động. Thay vào đó, nên tập từ từ .
    • Thói quen tập thể dục sẽ mang lại hiệu quả nhất khi kết hợp với bài tập sức bền như nâng tạ. Cách kết hợp này giúp xương chắc khỏe và cơ được săn chắc.
  2. Bắt đầu thư giãn ngay. Căng thẳng làm tăng huyết áp. Huyết áp tăng cao tạm thời do căng thẳng có thể được hạ thấp nhanh chóng. Các kỹ thuật thư giãn có thể giúp bạn suy nghĩ tích cực và giảm căng thẳng về mặt thể chất bao gồm: [3]
    • Hít thở sâu
    • Thiền
    • Yoga
    • Thái Cực Quyền
  3. Bỏ thuốc lá. Thuốc lá làm hẹp và cứng động mạch, từ đó tăng huyết áp. Điều này đúng với cả người hút thuốc và hít phải khói thuốc. Bỏ thuốc lá giúp cải thiện sức khỏe ngay trông thấy. Nếu cần được giúp đỡ bỏ thuốc, bạn có thể:[3][4]
    • Tìm sự giúp đỡ từ bạn bè, gia đình, tư vấn viên, nhóm hỗ trợ hoặc đường dây nóng hỗ trợ quá trình bỏ thuốc lá
    • Trao đổi với bác sĩ về việc dùng thuốc hoặc liệu pháp thay thế Nicotine
    • Có nhiều chương trình địa phương giúp ích cho người muốn cai thuốc. Bạn có thể thử tìm kiếm trên mạng hoặc đến bệnh viện để được giới thiệu.
  4. Uống ít rượu bia. Rượu bia chứa nhiều calo khiến bạn dễ bị béo phì và tăng nguy cơ bị huyết áp cao. Nếu uống rượu bia, bạn nên uống trong giới hạn được khuyến nghị.[5]
    • Nam giới chỉ nên uống không quá 1-2 phần thức uống chứa cồn mỗi ngày. Nữ giới nên uống tối đa 1 phần mỗi ngày.
    • Một phần thức uống chứa cồn là 1 ly rượu vang, bia hoặc 1 ly nhỏ rượu nặng.
  5. Xem xét thuốc bạn đang sử dụng. Thuốc bao gồm thuốc “hộp đêm” và thuốc chữa bệnh. Thuốc “hộp đêm” cũng làm tăng huyết áp. Một số thuốc chữa bệnh cũng góp phần dẫn đến huyết áp cao. Nếu cho rằng thuốc chữa bệnh là nguyên nhân, bạn không được ngừng uống thuốc. Thay vào đó, nên hỏi bác sĩ để được khuyến nghị dùng thuốc thay thế phù hợp hơn. Một số chất và thuốc chữa bệnh góp phần gây huyết áp cao gồm:[6]
    • Amphetamine, cocaine và crystal methamphetamine
    • Một số thuốc thông mũi và thuốc cảm
    • Một số thuốc giảm đau không kê đơn (thuốc kháng viêm không steroid hay NSAID, ví dụ như Ibuprofen, Celebrex, Naproxen Sodium,...)
    • Một số thuốc ngừa thai

Cải thiện chế độ ăn bằng chế độ ăn DASH[sửa]

  1. Giảm tiêu thụ đường và chất béo ngay lập tức. Cách này giúp kiểm soát cân nặng và giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Ăn tối đa 3 thìa chất béo mỗi ngày và 5 thìa đường mỗi tuần. Cách đơn giản để cắt giảm tiêu thụ đường và chất béo gồm có:[7]
    • Ăn tráng miệng bằng hoa quả thay cho các món ngọt truyền thống, nhiều chất béo như bánh nướng, bánh quy, bánh kem, bánh Pudding, kẹo.
    • Ăn bánh mì kẹp khô thay vì ăn kèm với sốt Mayonnaise hoặc bơ.
    • Giảm lượng dầu và bơ khi chế biến thức ăn. Tránh dùng mỡ lợn, mỡ trừu, dầu dừa và dầu cọ.
    • Đảm bảo bổ sung đủ lượng chất béo "tốt" được khuyến nghị, ví dụ như chất béo không bão hòa đơn và không bão hòa đa, có trong các thực phẩm như quả bơ và dầu ôliu.
  2. Giảm tiêu thụ muối ngay lập tức. Ăn quá nhiều muối có thể dẫn đến cao huyết áp. Chế độ ăn DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension - Cách tiếp cận Chế độ ăn Ngăn chặn Huyết áp cao) chỉ cho phép bổ sung 2300 mg muối mỗi ngày. Cắt giảm tiêu thụ muối bằng cách:[7]
    • Giảm đồ ăn vặt đóng gói, đã qua xử lý. Những món ăn vặt này thường chứa nhiều muối nhằm tăng hương vị. Bạn nên đọc kỹ bao bì để xác định hàm lượng muối. Tránh tiêu thụ các món ăn vặt như bánh Pretzel mặn, khoai tây chiên và các loại hạt ướp mặn.
    • Đọc nhãn thực phẩm đóng hộp. Nhiều loại rau củ được đóng hộp trong nước muối. Bạn có thể giảm dung nạp muối bằng cách mua rau củ tươi hoặc rau củ đông lạnh. Nếu mua rau củ đóng hộp, bạn cần tìm loại không ngâm trong nước muối.
    • Giảm lượng muối dùng chế biến thức ăn. Ban đầu có thể bạn sẽ thấy “thiêu thiếu” nhưng từ từ, khẩu vị sẽ tự được điều chỉnh và bạn sẽ cảm thấy hương vị tự nhiên của món ăn vẫn ngon khi không có muối.
  3. Tăng cường tiêu thụ rau củ quả. Đây là cách nhanh nhất để cải thiện chế độ ăn. Chế độ ăn DASH khuyến nghị ăn 4-5 phần hoa quả và 4-5 phần rau củ. Một phần là 1/2 cốc. Rau củ quả là nguồn kali và magie dồi dào nên sẽ giúp kiểm soát huyết áp ngay lập tức. Tăng cường rau củ quả trong chế độ ăn bằng cách:[7]
    • Dùng rau củ quả làm món ăn nhẹ giữa các bữa chính. Táo, lê, cà rốt hay ớt chuông xanh tươi là món ăn nhẹ gọn gàng, đơn giản những khi bận rộn.
    • Mua rau củ đông lạnh. Đây là cách tiện lợi để bạn có thể ăn rau củ giàu dinh dưỡng và ngon miệng quanh năm. Rau củ đông lạnh cũng dễ rã đông và dùng làm món ăn kèm trong bữa ăn.
    • Tráng miệng bằng salad. Đây là tuyệt vời để tăng cường nhiều loại rau củ quả. Bạn có thể chọn món salad nhẹ nhàng với cà rốt, cà chua, ớt, xà lách hoặc sáng tạo bằng cách thêm vị ngọt từ cam hoặc táo cắt lát. Lưu ý theo dõi lượng nước sốt dùng cùng salad vì nước sốt thường mặn và nhiều dầu mỡ.
  4. Đổi sang bổ sung nguồn cacbon-hydrat từ ngũ cốc nguyên hạt. Chế độ ăn DASH khuyến nghị 6-8 phần ngũ cốc mỗi ngày. Ngũ cốc nguyên hạt thường chứa nhiều chất dinh dưỡng và chất xơ hơn bột mì trắng đã qua xử lý. Như vậy, bạn có thể bổ sung thêm dưỡng chất trong mỗi phần ăn và ít thấy đói hơn. Một lát bánh mì hoặc 1/2 cốc mì ống nấu chín được tính là một phần. Cách tăng cường ngũ cốc nguyên hạt bao gồm:[7]
    • Nướng bánh bằng bột mì ngũ cốc nguyên hạt thay vì bột mì trắng.
    • Mua mì ống ngũ cốc nguyên hạt thay vì bột mì trắng.
    • Ăn gạo lứt thay cho gạo trắng.
    • Đọc kỹ nhãn mác trên bao bì để xem bánh mì có được làm từ bột mì ngũ cốc nguyên hạt không.
  5. Kiểm soát lượng thịt tiêu thụ. Thịt nạc như thịt gia cầm và cá là tốt nhất nhưng bạn cũng không nên ăn quá nhiều. Thịt cá là nguồn dồi dào sắt, kẽm và protein và vitamin. Tuy nhiên, vì cũng chứa nhiều chất béo và cholesterol nên thịt cá góp phần làm tắc nghẽn động mạch. Hạn chế lượng thịt cá mỗi ngày ở mức 170 g.[7]
    • Sử dụng phương pháp chế biến thịt ít dầu mỡ. Thay vì chiên, bạn nên thử nướng lò, nướng lửa trên hoặc nướng lửa dưới.
    • Thịt đỏ đặc biệt nhiều chất béo. Nếu ăn thịt đỏ, bạn nên lóc bớt mỡ xung quanh.
    • Cá hồi, cá trích, cứ ngừ giàu axit béo omega-3 nên có thể giúp kiểm soát nồng độ cholesterol. Cố gắng ăn cá 1-2 lần mỗi tuần.
  6. Xem xét chế phẩm từ sữa động vật. Sữa động vật giàu canxi và vitamin D nhưng tốt nhất bạn nên uống sữa ít béo thay vì sữa nguyên kem (nguyên béo). Cách này giúp giảm lượng chất béo. Uống 2-3 cốc sữa ít béo mỗi ngày là đủ. [7]
    • Đọc trên bao bì để biết phần trăm chất béo trong sữa, phô mai và sữa chua. Chế phẩm sữa động vật ít béo hoặc tách béo chứa ít chất béo hơn sữa nguyên kem.
    • Bắt đầu ngày mới bằng bữa sáng lành mạnh gồm ngũ cốc nguyên hạt và sữa/sữa chua ít béo hoặc tách béo.

Đi khám bác sĩ[sửa]

  1. Đi khám bác sĩ nếu có dấu hiệu huyết áp cao. Nếu bị huyết áp cao, bạn cần đi khám bác sĩ để lên kế hoạch kiểm soát huyết áp. Hầu hết người bệnh huyết áp cao đều không có triệu chứng nên bạn cần đi khám sức khỏe mỗi 1-2 năm một lần. Triệu chứng huyết áp cao (nếu có) bao gồm:[8]
    • Thường xuyên chảy máu cam
    • Thở gấp
    • Mờ mắt hoặc nhìn đôi
    • Đau đầu không khỏi
  2. Trao đổi với bác sĩ về thuốc chữa bệnh. Bác sĩ có thể khuyến nghị dùng thuốc để hạ huyết áp. Cần đảm bảo trao đổi với bác sĩ về tất cả các thuốc kê đơn, không kê đơn, thực phẩm chức năng hoặc thảo dược mà bạn đang dùng. Một số thuốc huyết áp có thể tương tác với các loại thuốc này. Thuốc thường được kê đơn cho bệnh nhân huyết áp cao bao gồm:[9]
    • Thuốc ức chế ACE. Thuốc này giúp hạ huyết áp bằng cách làm giãn mạch máu. Một số trường hợp sẽ gặp tác dụng phụ là ho mãn tính.
    • Thuốc ức chế kênh canxi. Thuốc này khiến động mạch giãn rộng, giảm huyết áp tuần hoàn máu. Thuốc có thể tương tác với nước ép bưởi. Nên hỏi kỹ bác sĩ về tác dụng phụ và tương tác thuốc.
    • Thuốc lợi tiểu. Thuốc này khiến bạn đi tiểu nhiều và giảm lượng muối trong cơ thể.
    • Thuốc chặn beta. Thuốc này khiến tim đập chậm lại và giảm bớt áp lực. Thông thường, bác sĩ sẽ khuyến nghị dùng thuốc khác kết hợp thay đổi lối sống trước khi kê đơn thuốc chặn beta.
  3. Gọi cấp cứu nếu lên cơn đau tim hoặc đột quỵ. Huyết áp cao làm tăng nguy cơ đột quỵ và lên cơn đau tim. Nếu không chắc chắn bản thân có đang lên cơn đột quỵ hay đau tim hay không, tốt nhất bạn nên gọi cấp cứu ngay và nhân viên cấp cứu sẽ biết bạn cần gì.
    • Dấu hiệu đột quỵ gồm có mặt xệ, đặc biệt là chỉ ở một bên mặt, đột ngột gặp vấn đề về giao tiếp (nói hoặc hiểu), tê hoặc yếu ở cánh tay, cẳng chân hoặc mặt, vấn đề thị lực ở một hoặc hai bên mắt, mất khả năng phối hợp tay chân, lú lẫn, choáng váng hoặc đau đầu dữ dội. [10]
    • Dấu hiệu lên cơn đau tim gồm có cảm giác nhói trong lồng ngực, đau ngực, đau lan rộng đến một hoặc hai cánh tay, đến cổ, lưng, hàm hoặc bụng, khó thở, thở gấp, đổ mồ hôi, chóng mặt hoặc buồn nôn. Bạn có thể đang lên cơn đau tim ngay cả khi không gặp phải tất cả các triệu chứng kể trên.
    • Nữ giới ít bị đau ngực khi lên cơn đau tim.[11] Nữ giới có triệu chứng mơ hồ hơn, ví dụ như mệt mỏi dữ dội, buồn nôn, triệu chứng như trào ngược hoặc cảm thấy như sắp chết đến nơi.

Lời khuyên[sửa]

  • Tiền sử bệnh tật trong gia đình một cách tổng quan có thể giúp xác định xem bạn có nguy cơ bị huyết áp cao không.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]