Huấn luyện mèo

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Mèo là loài động vật có tính độc lập cao. Trên thực tế, các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng mặc dù con người bắt đầu nuôi mèo từ 9.000 năm trước, nhưng mèo nhà vẫn chỉ được thuần hóa một nửa.[1] Việc huấn luyện mèo không phải là điều đơn giản, bởi vì người huấn luyện cần phải thuyết phục con mèo rằng nhiệm vụ trong tầm tay là điều quan trọng cần phải học được. Nhưng chỉ cần nỗ lực kiên trì và sử dụng một số phương pháp, bạn có thể huấn luyện mèo cưng trở thành thú nuôi có hành vi tốt hơn.

Các bước[sửa]

Huấn luyện Mèo Sử dụng Khay vệ sinh[sửa]

  1. Đặt khay vệ sinh ở nơi yên tĩnh. Mèo thích giải quyết nỗi buồn ở địa điểm riêng tư không có quá nhiều hoạt động hay tiếng ồn lớn xung quanh. Tuy nhiên, mèo cũng không thích đặt khay vệ sinh ở quá xa khó tiếp cận.
    • Bạn cần đảm bảo rằng mèo có thể tiếp cận khay vệ sinh dễ dàng. Không đặt khay ở trên kệ cao hoặc khu vực khó chạm tới nếu mèo đã lớn tuổi và gặp trở ngại trong việc chạy nhảy hoặc leo trèo.
    • Tránh khu vực ồn ào hoặc đông đúc. Ví dụ như bạn không nên đặt khay vệ sinh ngay cạnh máy giặt, hoặc trên lối đi đông người qua lại. Mèo cần sự yên tĩnh và riêng tư nhưng vẫn mang lại sự thuận tiện.[2]
    • Không đặt khay vệ sinh gần đĩa đựng thức ăn và nước. Nếu không mèo sẽ không sử dụng khay.[2]
  2. Đặt mèo vào trong khay vệ sinh ngay sau bữa ăn. Ngoài ra bạn cũng nên cho chúng vào khay sau khi thức dậy và chơi đùa, vì đây là những thời điểm mèo có nhu cầu giải quyết nỗi buồn. Hành động đặt chúng vào trong khay ở những thời điểm cần đi vệ sinh, như ngay sau khi ăn hoặc vừa mới thức dậy, sẽ có tác dụng nhắc nhở mèo cưng sử dụng khay mỗi khi cần.[3]
  3. Dọn sạch khay vệ sinh. Mèo không thích dùng khay bẩn, và có thể dẫn đến việc đi bậy quanh nhà.[4]
    • Mang găng tay cao su khi xử lý phân mèo nhằm giảm thiểu nguy cơ bị nhiễm giun từ động vật.[5]
    • Xúc đổ phân và đất dính nước tiểu mỗi ngày. Rửa tay sạch sẽ sau khi xử lý đất bẩn ngay cả khi đã mang găng tay.[6]
    • Vệ sinh kỹ lưỡng một tuần một lần. Quá trình dọn dẹp bao gồm các bước như là đổ đất cũ đi, rửa khay bằng nước tẩy dịu nhẹ và xả sạch xà phòng, hong khô khay vệ sinh, và đổ đất mới vào. Bạn chỉ nên đổ đất mới vào khay ở mức từ 5 đến 7 cm.[5]
  4. Dùng loại đất vệ sinh mà mèo ưa thích. Đất vệ sinh dành cho mèo khá đa dạng về chủng loại và thành phần. Điều quan trọng là bạn cần phải tìm đúng loại đất mà mèo muốn sử dụng. Hầu hết mèo thích đất vón cục không mùi.[7] Tuy nhiên, mèo cưng của bạn có thể ưa thích loại khác, đặc biệt là khi chúng được nhận nuôi và quen với loại đất mà người chủ trước kia cung cấp. Bạn có thể quan sát phản ứng của mèo và điều chỉnh cho thích hợp.
    • Một số loại đất vệ sinh phổ biến dành cho mèo đó là đất sét, đất vón cục, đất gel pha lê/silica, và đất phân hủy sinh học.[2]
    • Chuyển đổi loại đất dần dần chứ không nên quá đột ngột để giảm thiểu tình trạng sốc và bối rối ở mèo. Bạn có thể trộn ít đất mới với đất cũ mỗi ngày trong vòng từ ba đến năm ngày. Nếu thay đổi từ từ, mèo cưng sẽ không nhận ra sự khác biệt trong thành phần đất.[8]
    • Trong trường hợp mèo tiếp tục đi bậy trong chậu cây, thì có thể chúng thích dùng đất tự nhiên hơn là đất vệ sinh. Vấn đề này đặc biệt khá nan giải nếu mèo từng sinh sống ở ngoài trời. Bạn có thể rải đất tự nhiên vào khay rồi quan sát xem mèo có dùng hay không.[2]
  5. Thưởng cho mèo vì hành động sử dụng khay vệ sinh. Bạn nên tán dương chúng ngay sau khi giải quyết nỗi buồn trong khay. Điều này giúp hình thành thói quen tích cực và dạy cho mèo cưng biết rằng đó là nơi mà chúng nên đi vệ sinh.[4]
  6. Không nên phạt mèo vì sự cố đi bậy ngoài khay vệ sinh. Hành động trừng phạt tiêu cực không những không có tác dụng mà còn khiến cho chúng tránh né khay vệ sinh.[3]
    • Nếu mèo đi vệ sinh không đúng chỗ, ngay lập tức bạn nên rửa sạch vị trí đó bằng chất tẩy enzym khử mùi.[7] Nếu mèo cưng ngửi thấy mùi nước tiểu trên thảm trải sàn, chúng có thể hình thành liên kết địa điểm đó là nơi để đi vệ sinh.
    • Trong trường hợp mèo phóng uế bừa bãi, bạn có thể dùng khăn giấy hoặc găng tay để nhặt phân và cho vào trong khay. Điều này giúp mèo ngửi được mùi chất thải của chúng và lần tới nếu cần sẽ đi vệ sinh trong đó.[3]
    • Bạn có thể làm cho khu vực mà mèo hay đi bậy trở nên kém hấp dẫn hơn. Nếu mèo cưng hay phóng uế ở một khu vực nào đó trong nhà thay vì dùng khay, thì bạn nên lót giấy bạc hoặc dán băng keo hai mặt lên sàn để ngăn chúng không lại gần.[7]
  7. Áp dụng hình thức huấn luyện giam cầm như là biện pháp cuối cùng. Nếu mèo có ác cảm với khay vệ sinh và các phương pháp huấn luyện khác đều không hiệu quả, thì bạn có thể tạm thời nhốt mèo vào trong phòng cùng với khay vệ sinh giúp cho mèo thấm nhuần hành động sử dụng khay.[9]
    • Bạn chỉ nên áp dụng biện pháp này khi những cách khác đều không thành công.
    • Không nên giam mèo trong phòng nhỏ trong thời gian dài. Việc nhốt chúng quá lâu là một hành động hết sức tàn nhẫn.
    • Ngoài khay vệ sinh ra, bạn cần cung cấp thêm thức ăn, nước uống và chỗ nghỉ trong phòng giam. Đặt khay ở góc phòng đối diện với đồ ăn thức uống và chỗ nghỉ.
    • Nếu mèo đi ị lên sàn nhà, bạn cần xúc phân và đổ vào khay để đánh dấu mùi nhằm kích thích chúng quay lại. Trong trường hợp mèo hoàn toàn chỉ sử dụng chất nền cố định như là đất tự nhiên hoặc thảm trải sàn và từ chối sử dụng khay vệ sinh, thì bạn nên rải chất nền đó lên khay. Nếu cần, bạn có thể mua vài tấm thảm cắt thành nhiều miếng nhỏ và cho vào trong khay. Một khi mèo bắt đầu sử dụng khay có thảm bên trong, bạn có thể rải đất vệ sinh lên lớp thảm trong khay để tập cho mèo làm quen. Thay lớp thảm ướt bằng thảm mới lót lên khay.

Huấn luyện Mèo Không dùng Răng để Cắn[sửa]

  1. Giả chết. Nếu mèo quá hung hăng trong khi chơi đùa và dùng răng cũng như móng vuốt để cào cắn, bạn nên phản ứng bằng cách ngay lập tức ngừng ngay hoạt động chơi đùa, đứng hoặc ngồi yên, và phớt lờ chúng. Con mèo sẽ muốn chơi đùa, và khi bạn tách khỏi hoạt động và tương tác, chúng sẽ nhanh chóng hiểu được rằng chúng không muốn xảy ra kết quả như vây.[10]
    • Không nên đánh mèo. Ngoài ra, bạn cũng không nên la mắng hoặc xịt nước nếu chúng cắn bạn. Theo thời gian, những phản ứng tiêu cực này có thể khiến cho con mèo cảm thấy sợ hãi người chủ của mình.[10]
    • Thay đổi cách chơi nếu con mèo quá hung hăng. Có thể là chúng đang ở thế chuẩn bị săn mồi. Bạn có thể lấy đồ chơi có dây hoặc móc dài để mèo được thỏa mãn nhu cầu săn bắt mà không làm bạn bị thương hay thực hiện hành vi xấu.[10]
  2. Tôn trọng ranh giới của mèo. Chúng cắn hoặc cào xước bạn có thể là vì bạn đụng chạm cơ thể chúng quá mạnh hoặc khiến chúng chuyển sang tư thế phòng thủ. Nếu mèo cưng cần sự riêng tư thì không nên làm phiền nữa. Còn trong trường hợp mèo không thích đụng chạm thì bạn đừng nên đụng vào người chúng.[11]
  3. Cung cấp cho mèo phương tiện thỏa mãn nhu cầu săn bắt. Mèo cưng có thể chưa hoạt động hết công suất hoặc có đủ tác nhân để thỏa mãn bản năng săn mồi. Bạn nên cho chúng chơi đồ chơi có độ nảy như là quả bóng hoặc con chuột đồ chơi. Điều này giúp cho mèo cảm thấy như thể mình đang đi săn bắt con mồi.[12] Hơn nữa, bạn có thể sử dụng đồ chơi dạng dây hoặc cọc như là đồ chơi "câu cá" để bạn và mèo cưng có thể chơi cùng nhau.[13]
    • Dùng lá bạc hà mèo. Nhiều loại đồ chơi dành cho mèo thường đi kèm túi khóa dán để đựng lá bạc hà mèo, hoặc bạn có thể rải ít lá bạc hà mèo lên sàn và để cho mèo cưng lăn người qua lại trên đó. Khoảng một nửa loài mèo không có hứng thú với lá bạc hà mèo, nhưng số còn lại sẽ chơi đùa trong thời gian ngắn và tiếp theo là sẽ nằm ì ra với tâm trạng ngây ngất.[14]

Huấn luyện Mèo Không dùng Móng vuốt để Cào xước Đồ đạc[sửa]

  1. Cung cấp trụ mài vuốt cho mèo cưng. Nếu mèo liên tục cào xước da bạn hoặc đồ đạc trong nhà, thì có thể là vì chúng cần phải mài vuốt. Con mèo cào xước đồ vật để đánh dấu mùi lên đồ vật đó (dùng tuyến mùi hương dưới bàn chân), và để tháo gỡ vỏ bọc tự nhiên bên ngoài móng vuốt. Bạn nên cung cấp cho mèo phương tiện để thỏa mãn, như là trụ mài vuốt, để đáp ứng nhu cầu mài sắc móng của chúng mà không dẫn đến hành vi xấu.[15]
    • Nếu bắt gặp mèo cào đồ đạc, thảm trải sàn, hoặc bất kỳ nơi nào mà chúng có thể cào, thì bạn nên can thiệp hành động của chúng bằng âm thanh đột ngột. Vỗ tay hoặc rung lọ thủy tinh chứa đồng xu để khiến chúng giật mình và ngừng ngay hành động cào xé.[16]
    • Hướng mèo cưng đến trụ mài vuốt ngay lập tức. Bạn có thể can thiệp hành vi cào xé đồ đạc và chuyển chúng sang đồ vật khác có thể chấp nhận được như là trụ mài vuốt để khẳng định cho mèo cưng biết rằng chúng có thể cào lên một số đồ vật nhưng số khác thì không.[16]
  2. Sử dụng cam quýt hoặc tinh dầu bạc hà. Mèo thường không thích mùi cam quýt và tinh dầu bạc hà. Bạn có thể thoa ít dầu lên đồ đạc mà mèo hay cào nhất để ngăn chúng không tiếp tục hành vi xấu trong tương lai.[16]
    • Nhúng vài miếng bông gòn vào tinh dầu cam quýt hoặc kem giảm đau có tinh dầu bạc hà.[16]
    • Chạm bông gòn lên chân và chỗ gác tay của đồ vật mà mèo nhắm tới. Bạn cần lưu ý rằng dung dịch này có thể làm cho đồ đạc có mùi hôi nhẹ và gây ố vàng. Dầu cam quýt thường ít để lại vết ố hơn. Nếu lo ngại về việc dầu thấm vào trong đồ đạc, bạn có thể chấm bông lên chân ghế bành và chân bàn mà mèo hay cào xước.[16]
  3. Sử dụng phương pháp xịt. Nếu mèo cứ tiếp tục vồ chụp tay hoặc chân bạn, hay phá phách đồ đạc trong nhà, thì đã đến lúc bạn phải dùng phương pháp xịt nước. Đổ nước lạnh vào trong chai xịt. Khi mèo có hành động vồ chụp, bạn xịt nhanh lên người chúng. Mèo không thích bị xịt nước, và sẽ sớm học cách liên kết cảm giác khó chịu này với hành động cắn hoặc cào.
    • Tuy nhiên, bạn cần lưu ý rằng mèo cưng sẽ liên kết bạn với cảm giác khó chịu khi bị xịt nước. Chúng có thể trở nên sợ hãi người chủ của mình.[17]
  4. Không cắt trụi móng của mèo. Cho dù mèo cưng có gây nên vấn đề cào phá tồi tệ như thế nào chăng nữa, thì việc cắt trụi móng của chúng chỉ làm cho mọi thứ xấu hơn mà thôi. Quá trình cắt móng cực kỳ gây đau đớn cho mèo và dẫn đến một số vấn đề nghiêm trọng kéo dài như là hoại tử mô tế bào, đau đớn dai dẳng, không dùng khay vệ sinh, và thái độ gay gắt mãnh liệt đối với con người.[18] Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ thú y một số biện pháp khác để kiềm chế thói quen hay cào xước của mèo nếu hành vi này trở nên khó giải quyết.

Huấn luyện Mèo Tránh xa Kệ bếp[sửa]

  1. Dọn dẹp đồ ăn. Nếu bạn cất đồ trên kệ bếp, bao gồm bát thức ăn của mèo, thì chúng sẽ nghĩ đây là nơi để tìm thức ăn. Bạn nên dọn hết thực phẩm ra khỏi kệ bếp, và đặt bát đồ ăn cho mèo dưới sàn nhà (trong khi chúng đang ăn) hoặc trong bồn nước để ngăn chúng không leo trèo lên kệ.[19]
  2. Làm cho kệ bếp trở nên kém hấp dẫn. Một trong những cách để ngăn chặn mèo nhảy lên kệ đó là biến thành nơi khó chịu đối với mèo cưng.[19]
    • Dán keo hai mặt lên cạnh bên tấm lót đĩa nhựa.[19]
    • Đặt tấm lót đĩa chồng chéo lên kệ.[19]
    • Theo thời gian, mèo cưng sẽ liên kết kệ bếp với việc dẫm lên băng dán gây khó chịu.
  3. Cung cấp cho mèo dụng cụ để leo trèo. Mèo thích leo trèo vì chúng muốn tách khỏi mặt đất càng cao càng tốt. Có thể kệ bếp là nơi trú ngụ cao nhất mà mèo có thể với tới. Bạn có thể cho chúng leo lên thứ khác như là "tháp trú ẩn" có thể đặt ở bất kỳ vị trí nào trong nhà và tạo điều kiện cho mèo được thỏa mãn nhu cầu leo trèo.[19]
  4. Đuổi mèo ra khỏi bếp. Nếu mèo cưng vẫn cứ tiếp tục leo lên kệ mỗi khi bạn đang nấu ăn trong bếp thì nên nhốt mèo trong phòng ngủ hoặc phòng tắm nếu có thể. Biện pháp này có tác dụng ngăn chặn chúng leo trèo và pháp hỏng bữa ăn của bạn. Sau khi nấu ăn xong bạn có thể thả mèo cưng ra ngoài.[19]

Huấn luyện Mèo Tuân theo Mệnh lệnh[sửa]

  1. Sử dụng phần thưởng hấp dẫn. Quá trình huấn luyện mèo có chút khác biệt so với huấn luyện chó. Loài chó học cách tuân theo mệnh lệnh để làm chủ nhân vui lòng; còn khi huấn luyện mèo, bạn cần phải tôn trọng sự độc lập của chúng và đưa ra lý do thú vị để mèo cưng nghe lời bạn. Thức ăn viên dành cho mèo sẽ không có hiệu quả và cũng là phần thưởng quá lớn, khiến cho mèo không hứng thú nhiều như chó. Bạn nên dùng loại thức ăn vặt chất lượng cao mà mèo luôn thèm thuồng, ví dụ như lá bạc hà mèo, miếng thịt gà, hoặc cá ngừ tươi.[20]
  2. Khuyến khích mèo tham gia. Trước khi bắt đầu huấn luyện mèo cưng bất kỳ mệnh lệnh mới, bạn nên cho chúng biết rằng bạn đang cố gắng dạy cho mèo cưng thứ gì đó.
    • Giữ phần thức ăn trước mũi mèo để chúng hiểu rằng phần thưởng đang đợi sẵn.
    • Nhẹ nhàng di chuyển thức ăn ra sau đầu của mèo. Lặp lại động tác cho đến khi con mèo nâng đầu lên và ngồi xuống.
    • Khen ngợi mèo cưng và cho chúng ăn phần thưởng ngay sau khi hoàn thành "mệnh lệnh" ngồi xuống.
  3. Sử dụng công tắc. Nếu không có công tắc, bạn có thể dùng bút bi bấm để phát ra âm thanh tương tự.[20] Thưởng đồ ăn cho mèo mỗi lần bạn sử dụng công tắc sao cho chúng liên kết âm thanh với việc được thưởng đồ ăn. Sau đó dùng công tắc và phần thưởng mỗi khi mèo cưng hoàn thành mệnh lệnh mới, như là đuổi theo cây gậy mà bạn ném ra xa. Cuối cùng mèo sẽ có hành động phản ứng mỗi lần bạn ném cây gậy và nhấn công tắc.[21]
  4. Không nên kéo dài các buổi huấn luyện và vui chơi giải trí. Bạn cần nhớ rằng mèo cưng sẽ sớm đuối sức. Vì thế bạn chỉ nên tiến hành các buổi huấn luyện hoặc vui chơi giải trí khoảng 15 phút, một hoặc hai lần mỗi ngày.[13]
  5. Tôn trọng mèo cưng. Là người nuôi mèo, bạn cần nhận thức rõ đặc điểm tính cách độc nhất và bản năng độc lập của mèo. Không nên ép buộc chúng làm theo mệnh lệnh khi chúng không muốn. Một số con mèo sẽ vui vẻ học cách sử dụng bồn cầu và dội nước sau khi đi vệ sinh, hoặc phóng lên vai chủ nhân khi bạn đang đi quanh nhà, trong khi những con khác lại không thích bị làm phiền hoặc đụng chạm. Bạn nên học cách chung sống với mèo sao cho cả hai luôn có mối quan hệ tốt đẹp.

Lời khuyên[sửa]

  • Không nên thưởng cho mèo quá nhiều. Nếu không chúng sẽ trở nên quá quen thuộc với đồ ăn vặt và không còn xem đó là phần thưởng. Hơn nữa việc ăn quá nhiều thức ăn vặt cũng làm mèo tăng cân gây nên vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
  • Mèo con thường dễ huấn luyện hơn, nhưng mèo trưởng thành vẫn có thể tiếp thu tốt.
  • Cho mèo ăn thức ăn vặt mà chúng thích.
  • Sau khi mèo làm theo mệnh lệnh mà bạn thích, nhớ khen chúng và cho ăn ít thức ăn vặt!

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

  1. http://www.independent.co.uk/news/science/why-cats-will-probably-never-be-as-domesticated-as-dogs-9858889.html
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 http://www.humanesociety.org/animals/cats/tips/preventing_litter_box_problems.html?referrer=https://www.google.com/
  3. 3,0 3,1 3,2 http://www.catbehaviorassociates.com/kitten-litter-box-training/
  4. 4,0 4,1 http://www.perfectpaws.com/litter.html#.VYtM-RNViko
  5. 5,0 5,1 http://www.animalplanet.com/pets/how-to-safely-clean-cat-ltter-box/
  6. http://www.pethealthnetwork.com/cat-health/cat-behavior/how-often-do-i-really-need-clean-my-cats-litter-box/page/0/1
  7. 7,0 7,1 7,2 https://www.aspca.org/pet-care/virtual-pet-behaviorist/cat-behavior/litter-box-problems
  8. http://www.catbehaviorassociates.com/how-to-change-brands-of-litter/
  9. https://www.aspca.org/pet-care/virtual-pet-behaviorist/cat-behavior/remedial-litter-box-training
  10. 10,0 10,1 10,2 http://www.catbehaviorassociates.com/teach-gentle-play-to-your-kitten/
  11. http://www.animalplanet.com/pets/how-to-stop-a-cat-from-biting/
  12. http://www.humanesociety.org/animals/cats/tips/cat_toys.html
  13. 13,0 13,1 http://www.catbehaviorassociates.com/interactive-play-therapy/
  14. http://www.humanesociety.org/animals/cats/tips/catnip.html
  15. http://www.vet.cornell.edu/fhc/Health_Information/brochure_destructive.cfm
  16. 16,0 16,1 16,2 16,3 16,4 http://www.humanesociety.org/animals/cats/tips/destructive_scratching.html?referrer=https://www.google.com/
  17. http://www.catbehaviorassociates.com/the-squirt-bottle-controversy/
  18. http://www.humanesociety.org/animals/cats/tips/declawing.html
  19. 19,0 19,1 19,2 19,3 19,4 19,5 http://www.animalhumanesociety.org/training/how-do-i-keep-my-cat-counter
  20. 20,0 20,1 https://www.aspca.org/pet-care/virtual-pet-behaviorist/cat-behavior/training-your-cat
  21. http://www.vetstreet.com/dr-marty-becker/3-tricks-to-teach-your-cat-with-a-clicker

Liên kết đến đây