Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Huấn luyện mèo đi vệ sinh
Từ VLOS
Đa số mèo được mẹ của chúng dạy cách sử dụng khay vệ sinh, nhưng mèo hoang mới được nhận nuôi lại không hề biết điều này.[1] Thậm chí ngay cả mèo được huấn luyện bài bản đôi khi vẫn “quên” và đi vệ sinh khắp nhà. Lí do chúng quên sử dụng khay vệ sinh có thể là do bệnh tật hoặc đơn giản là vì chúng thích như vậy.[2] Cho dù là đang huấn luyện chú mèo vừa mới nhận nuôi chưa có thói quen sử dụng khay vệ sinh hoặc dạy lại cho mèo cách đi vệ sinh đúng chỗ, thì những lời khuyên dưới đây sẽ giúp bạn tập cho mèo hình thành thói quen tốt này.
Mục lục
Các bước[sửa]
Lựa chọn Khay vệ sinh Phù hợp[sửa]
-
Chọn
khay
vệ
sinh
có
kích
thước
lớn.
Nguyên
nhân
phổ
biến
làm
cho
mèo
không
đi
vệ
sinh
đúng
chỗ
là
do
khay
quá
nhỏ.[3]
Điều
này
đặc
biệt
quan
trọng
nếu
mèo
vẫn
đang
phát
triển;
một
tấm
khay
có
kích
thước
vừa
vặn
sẽ
trở
nên
quá
chật
chội
đối
với
chúng
trong
vài
tháng
tới.[4]
Khi
mua
khay
vệ
sinh
cho
mèo,
bạn
nên
chọn
loại
lớn.
Khi
đó
chúng
sẽ
cảm
thấy
rộng
rãi
thoáng
mát
và
nghĩ
rằng
khay
vẫn
còn
đủ
chỗ
để
chứa
phân
và
nước
tiểu.
- Nếu mèo còn nhỏ hoặc đã già, bạn nên chọn loại khay có cạnh thấp để chúng dễ dàng ra vào không gặp trở ngại.[5]
-
Lựa
chọn
khay
kín
hoặc
mở.
Hai
loại
này
đều
có
ưu
khuyết
điểm
riêng.
Một
số
con
mèo
thích
cái
này
hơn
cái
kia,
trong
khi
số
khác
thì
không.
Bạn
có
thể
mua
cả
hai
loại
để
xem
chúng
thích
loại
nào.[6]
- Ưu điểm lớn nhất của khay vệ sinh kín đó là sự riêng tư mà mèo thường thích. Việc sử dụng khay kín cũng xua đuổi chó ăn phân trong khay vệ sinh, nếu điều này gây nguy hiểm trong nhà.[6]
- Khay vệ sinh kín giúp ngăn mùi hôi thối lan ra khắp phòng, tác nhân làm cho mèo càng không thích đi vệ sinh trong khay.[6]
- Nếu mèo có kích thước lớn, chúng khó có thể xoay người hoặc đào bới trong khay.[6]
- Mua ít nhất hai khay vệ sinh. Nếu nhà bạn đủ diện tích, thì nên mua thêm hai hoặc ba khay vệ sinh. Bước này khá cần thiết nếu bạn nuôi nhiều mèo, hoặc trong trường hợp mèo còn nhỏ và đang học cách đi vệ sinh đúng chỗ. Tuy nhiên, một số chuyên gia khuyến cáo mỗi con mèo cần có một khay riêng đặt trong nhà.[7]
-
Tìm
vị
trí
thích
hợp.
Mèo
có
bản
năng
tự
nhiên
là
chôn
phân
và
nước
tiểu,
nhưng
nếu
không
thể
tiếp
cận
khay
vệ
sinh
thì
chúng
sẽ
tìm
chỗ
khác
để
giải
quyết
nỗi
buồn.[2]
Việc
chọn
địa
điểm
phù
hợp
sẽ
hạn
chế
xảy
ra
vấn
đề,
nhưng
nói
chung
có
một
số
điểm
bạn
cần
lưu
ý
khi
lựa
chọn
vị
trí
đặt
khay
vệ
sinh.
- Địa điểm cần phải dễ dàng tiếp cận và tiện lợi. Mèo sẽ không muốn phải đi quãng đường xa khi đang cần giải quyết gấp. Vì vậy bạn nên chọn chỗ nào giúp chúng có thể đi vệ sinh ngay khi có nhu cầu.[8]
- Không đặt khay vệ sinh gần khay thức ăn và nước uống của mèo. Mèo thường xem chỗ ăn uống là nhà của mình, khi đó chúng sẽ đi vệ sinh xa khu vực này theo bản năng tự nhiên vốn có. Việc đặt khay vệ sinh gần chỗ sinh hoạt sẽ làm chúng khó chịu và có khuynh hướng giải quyết nhu cầu bên ngoài khay.[8]
- Tạo không gian yên tĩnh cho mèo. Đa số loài mèo thường chọn địa điểm vắng người để đi vệ sinh. Nếu bạn đặt khay vệ sinh ở khu vực ồn ào, tập trung nhiều người (phòng giặt giũ hay phòng sinh hoạt gia đình), thì chúng sẽ không sử dụng khay vệ sinh. Cho nên bạn cần di chuyển khay đến khu vực yên tĩnh ít người lui tới nhưng vẫn dễ tìm.[8]
Bảo quản Khay vệ sinh[sửa]
-
Chọn
đất
phù
hợp.
Mèo
nói
chung
thường
thích
đất
nhám
vì
chúng
có
thể
thoải
mái
đi
trên
đó
và
dễ
lấp
kín
phân
hơn.
Ngoài
ra
loại
đất
này
cũng
giúp
bạn
dọn
dẹp
khay
vệ
sinh
dễ
dàng.[6]
- Một vài chú mèo thích đất không mùi. Hiệp hội Nhân đạo cảnh báo không nên dùng đất có mùi thơm hoặc chất khử mùi, vì có khả năng làm mèo bị kích ứng hoặc dị ứng.[5]
- Dùng lượng đất phù hợp. Nếu bạn đổ quá nhiều đất sẽ gây nên đống lộn xộn bừa bãi vì đất có thể rơi vãi ra ngoài sau khi mèo đào bới để chôn phân. Nhưng nếu không dùng đủ lượng có thể làm mèo nghĩ rằng chúng không thể chôn phân và sẽ đi vệ sinh ra ngoài. Hơn nữa khay vệ sinh quá ít đất cũng gây mùi hôi thối khiến cho công việc dọn dẹp trở nên khó khăn hơn.[9]
-
Giữ
khay
vệ
sinh
sạch
sẽ.
Nếu
nuôi
mèo
con
hoặc
mèo
đang
học
cách
sử
dụng
khay
vệ
sinh,
bạn
chỉ
nên
để
lại
ít
phân
hoặc
nước
tiểu
trong
vài
tuần
đầu
để
nhắc
nhở
chúng
đi
vệ
sinh
đúng
chỗ.[4]
Tuy
nhiên,
sau
khi
mèo
đã
biết
cách
sử
dụng
khay
vệ
sinh,
bạn
cần
dọn
dẹp
khay
sạch
sẽ.
Trên
thực
tế,
việc
để
phân
và
nước
tiểu
sót
lại
là
nguyên
nhân
phổ
biển
nhất
làm
chúng
đi
bậy
ra
ngoài.[2]
- Bạn nên dọn dẹp phân và nước tiểu mèo hằng ngày. Một số chuyên gia khuyến cáo nên dọn hai ngày một lần để khay vệ sinh luôn sạch sẽ.[10]
- Chùi rửa khay vệ sinh một tuần một lần. Bạn nên sử dụng nước ấm và xà phòng dịu nhẹ; không nên dùng hóa chất tẩy rửa mạnh vì sẽ bám lại trên khay hoặc gây nên mùi khó chịu làm tổn thương mèo hoặc khiến chúng không muốn sử dụng khay vệ sinh.[5]
- Sau khi rửa sạch khay vệ sinh và để khô ráo, bạn đổ đất sạch ở mức vừa phải theo nhu cầu của mèo (vẫn là độ sâu từ 5 đến 10 cm).[5]
Dạy Mèo Sử dụng Khay vệ sinh[sửa]
- Tìm hiểu lịch trình của mèo. Nói chung mèo thường đi vệ sinh sau khi ngủ trưa, chơi đùa hay chạy quanh nhà, hoặc sau khi ăn no.[4] Việc nắm rõ thời gian đi vệ sinh của chúng sẽ giúp bạn xác định khi nào mèo cần đi vệ sinh để có thể hướng dẫn chúng sử dụng khay vệ sinh thay vì thải lên ghế sofa.
-
Chơi
đùa
với
mèo
gần
khay
vệ
sinh.
Vì
mèo
thường
có
nhu
cầu
giải
quyết
nỗi
buồn
sau
khi
chơi
đùa
hoặc
chạy
quanh,
nên
bạn
có
thể
tạo
điều
kiện
bằng
cách
chơi
đùa
với
chúng
gần
chiếc
khay
vệ
sinh.
Bước
này
sẽ
kích
thích
mèo
đi
vệ
sinh,
khi
đó
bạn
có
thể
hướng
chúng
đến
(hoặc
đặt
chúng
vào)
trong
khay.[11]
- Nếu khay vệ sinh nằm trong phòng có cửa sổ, bạn nên đóng cửa lại và ở trong phòng cùng với mèo. Mang theo đồ chơi và để chúng đùa nghịch cho đến khi muốn đi vệ sinh.[11]
-
Dạy
cho
mèo
biết
phải
làm
gì.
Nếu
mèo
chưa
được
mèo
mẹ
dạy
cách
sử
dụng
khay
vệ
sinh,
bạn
cần
phải
hướng
dẫn
chúng.
Điều
này
không
có
nghĩa
bạn
phải
tự
mình
đi
vệ
sinh
vào
trong
khay
mà
là
ẵm
mèo
đặt
trong
khay
tại
thời
điểm
chúng
sắp
đi
vệ
sinh,
và
dạy
mèo
cách
đào
bới
đất.[4]
- Dùng ngón tay cào đất sang hai bên cho đến khi mèo đã hiểu rõ động tác. Nếu chúng đã thải phân vào khay nhưng chưa lấp đất lại, bạn nên dùng ngón tay bốc một ít đất phủ lên chất thải của chúng. Bước này mất khá nhiều thời gian, nhưng mèo sẽ hiểu được rằng chúng nên làm theo ví dụ này.[4]
- Khi làm mẫu cách đào và chôn chất thải cho mèo xem, bạn cần dùng ngón tay của mình. Nếu bạn nắm lấy bàn chân của chúng và cố gắng “chỉ” cho mèo cách đào bới và chôn lấp, thì chúng sẽ sợ hãi hoặc khó chịu và có ác cảm với khay vệ sinh.[4] Bạn nên hết sức kiên nhẫn, và tin tưởng rằng mèo yêu sẽ học được cách sử dụng khay vệ sinh một cách thành thạo.
Khắc phục Tình trạng Đi vệ sinh Không đúng chỗ[sửa]
- Không nên la mắng mèo. Điều quan trọng mà bạn cần ghi nhớ đó là chúng không cố ý gây rối. Có thể mèo đang mắc bệnh, hoặc bạn cho chúng sử dụng khay vệ sinh hoặc đất gây khó chịu. Việc chửi rủa chỉ làm mèo sợ bạn hơn, cũng như không có tác dụng giải quyết vấn đề.[1]
- Xúc chất thải đổ vào vị trí thích hợp. Nếu mèo đi bậy ở ngoài, thay vì dọn phân đổ vào thùng rác, bạn nên dùng khăn giấy nhặt lên và cho vào khay vệ sinh. Hành động này có tác dụng nhắc nhở chúng, vì mèo sẽ ngửi được mùi chất thải và gắn kết hành vi đi vệ sinh với hành động bước vào khay đất.[4]
-
Dọn
sạch
chất
thải
bên
ngoài
khay
thật
kỹ
càng.
Nếu
mèo
đi
vệ
sinh
bên
ngoài
khay,
trên
sàn,
thảm,
hoặc
đồ
nội
thất,
bắt
buộc
bạn
phải
lau
chùi
sạch
sẽ
để
tránh
sự
cố
về
sau.
Một
khi
mèo
đánh
hơi
được
mùi
phân
hay
nước
tiểu,
chúng
sẽ
tiếp
tục
đi
vệ
sinh
ở
đó.[5]
- Sử dụng chất tẩy rửa có chứa enzym để lau chùi thảm và đồ nội thất bị vấy bẩn. Loại hóa chất tẩy rửa này có tác dụng khử sạch mùi hôi, giảm nguy cơ mèo tiếp tục đi vệ sinh tại vị trí đó trong tương lai.[5]
- Trong trường hợp mèo tiếp tục đi bậy ở khu vực nhạy cảm, bạn nên đóng kín cửa để chúng không vào phòng được. Ngoài ra bạn cũng có thể trải chất liệu kém hấp dẫn trên sàn quanh khu vực này, như là giấy nhôm hoặc thảm lật ngược.[5]
- Di chuyển thức ăn và nước uống đến khu vực đang gặp sự cố. Nếu mèo vẫn không ngừng đi vệ sinh bên ngoài khay và thích đi một chỗ cố định, bạn có thể đặt khay đồ ăn và bát nước ở nơi mà chúng đi bậy. Mèo có bản năng không bao giờ đi vệ sinh gần khu vực ăn uống, do đó chúng sẽ ngừng đi bậy bên ngoài khay vệ sinh.[5]
-
Áp
dụng
phương
pháp
giam
cầm
tạm
thời.
Nếu
mèo
vẫn
không
chấm
dứt
hành
động
đi
vệ
sinh
không
đúng
chỗ,
bạn
nên
cân
nhắc
sử
dụng
phương
thức
giam
giữ.
Bạn
chỉ
nên
thực
hiện
như
phương
sách
cuối
cùng,
khi
mà
toàn
bộ
giải
pháp
khác
đều
không
phát
huy
tác
dụng.[12]
- Chọn căn phòng thích hợp trong nhà để mèo cảm thấy được nhốt an toàn. Nơi mà bạn lựa chọn cần có đủ không gian thoáng đãng để giam chúng lại, và nhiệt độ phòng không nên quá khắc nghiệt. Nói cách khác, bạn nên bảo đảm căn phòng mát mẻ vào mùa hè cũng như luôn ấm áp trong mùa đông lạnh lẽo (tùy thuộc vào thời gian tiến hành giam giữ).[12]
- Đặt khay vệ sinh ở góc phòng và chỗ nằm, thức ăn cũng như nước uống ở góc khác xa hơn. Diện tích căn phòng cần đủ lớn để tạo điều kiện tốt nhất vì mèo sẽ không đi vệ sinh gần khu vực ăn uống của chúng.[12]
- Nếu mèo đi bậy ngoài khay vệ sinh liên tiếp nhiều lần, bạn nên rải đất xung quanh sàn nhà trong căn phòng giam. Chắc chắn chúng sẽ đi vệ sinh trên đất, và theo thời gian mèo tự động hình thành liên kết mùi đất với việc đi vệ sinh.[12]
Khắc phục Bệnh tật[sửa]
-
Kiểm
tra
xem
mèo
có
đi
bậy
ở
chỗ
khác
hay
không.
Nếu
mèo
không
dùng
khay
vệ
sinh,
bạn
nên
kiểm
tra
xung
quanh
ngôi
nhà
để
chắc
chắn
rằng
chúng
vẫn
đang
đi
vệ
sinh.
Trong
trường
hợp
mèo
không
đi
bậy
trong
nhà,
có
thể
chúng
bị
tắc
nghẽn
niệu
đạo
một
phần
hoặc
toàn
phần.
Nếu
nhận
thấy
mèo
không
hề
đi
vệ
sinh,
bạn
cần
phải
đưa
chúng
đến
bệnh
viện
thú
y
ngay
lập
tức.[3]
- Nếu mèo vẫn đi vệ sinh nhưng không sử dụng khay đất, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo mắc bệnh đường tiết niệu. Một số con mèo bị nhiễm trùng hoặc tắc nghẽn đưỡng tiết niệu thường hay đi vệ sinh trên gạch hoa, xi măng, hoặc sàn gỗ, vì chúng có khuynh hướng tìm bề mặt có nhiệt độ mát và chất liệu mịn màng dành cho da.[13]
-
Kiểm
tra
máu
xuất
hiện
trong
nước
tiểu
của
mèo.
Một
trong
những
dấu
hiệu
sớm
của
bệnh
viêm
đường
tiết
niệu
ở
mèo
(FLUTD),
cũng
như
sỏi
thận
và
bàng
quang,
đó
là
xuất
hiện
máu
trong
nước
tiểu
và
thường
xuyên
hoặc
gắng
sức
đi
tiểu.[14]
Các
triệu
chứng
khác
cần
quan
sát
bao
gồm
hành
động
kêu
lên
thành
tiếng
khi
đi
tiểu
và
liếm/làm
sạch
bộ
phận
sinh
dục
quá
thường
xuyên.[13]
Nếu
mèo
có
các
triệu
chứng
này,
bạn
cần
đưa
chúng
đi
khám
bác
sĩ
thú
y
càng
sớm
càng
tốt.
Nếu
để
kéo
dài
sẽ
dẫn
đến
tình
trạng
niệu
đạo
tắc
nghẽn
gây
nguy
hiểm
đến
tính
mạng.[14]
- Ngoài việc khám tổng quát, bác sĩ thú y thường tiến hành phân tích nước tiểu, cấy nước tiểu nước tiểu và chụp x-quang để xác định nguyên nhân và vị trí mắc bệnh của mèo.[13]
- Bác sĩ thú y sẽ kê đơn thuốc điều trị bệnh sỏi thận. Nếu bác sĩ xác định rằng mèo của bạn có sỏi trong bàng quang, thì chúng cần được phẫu thuật để lấy hoặc phá vỡ sỏi bên trong bàng quang để tạo điều kiện lưu thông ra ngoài.[14]
- Nếu mèo mặc bệnh liên quan đến tiết niệu hoặc sỏi bàng quang/thận, thì có thể là do chúng không uống đủ nước. Luôn đảm bảo mèo được uống nước sạch (thay hàng ngày).[13] Bác sĩ thú y có thể đề nghị cho mèo ăn đồ ướt (đóng hộp) ít nhất 50% trong tổng số thời gian.[14]
-
Quan
sát
dấu
hiệu
nôn
mửa,
tiêu
chảy,
và
sút
cân.
Một
số
con
mèo
bị
viêm
dọc
theo
đường
tiêu
hóa,
gây
ra
bệnh
viêm
ruột
ở
mèo
(IBD).
Các
triệu
chứng
thường
gặp
nhất
của
viêm
ruột
bao
gồm
nôn
mửa,
tiêu
chảy,
sút
cân,
và
lờ
đờ.
Một
số
con
mắc
IBD
thường
hay
đi
phân
có
máu.
Những
triệu
chứng
có
thể
khác
nhau
tùy
thuộc
vào
phần
nào
của
đường
tiêu
hóa
bị
ảnh
hưởng.
Nếu
mèo
xuất
hiện
các
triệu
chứng
này,
bạn
nên
đưa
chúng
đến
khám
bác
sĩ
thú
y
càng
sớm
càng
tốt.[13]
- Bác sĩ thú y thường tiến hành xét nghiệm máu và phân để xác định nếu các triệu chứng có phải là dấu hiệu của IBD hay không. Ngoài ra, bác sĩ sẽ chụp X-quang và / hoặc siêu âm để xác định vị trí ảnh hưởng.[15]
- Để điều trị IBD, bác sĩ thú y sẽ kê đơn thuốc corticosteroid để giảm viêm và hệ thống miễn dịch phản ứng với IBD. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của IBD ở mèo, bác sĩ cũng kê thêm kháng sinh cho chúng.[15]
- Bác sĩ thú y thường khuyến cáo thay đổi chế độ ăn uống nhằm giảm thiểu IBD ở mèo. Yêu cầu chế độ ăn uống chung dành cho mèo mắc IBD bao gồm thức ăn cho mèo ít gây dị ứng, cũng như các loại thực phẩm nhiều chất xơ và ít béo.[15]
Lời khuyên[sửa]
- Không nên trừng phạt mèo khi chúng đi vệ sinh không đúng chỗ.
- Khi chuyển nhà, điều đầu tiên bạn cần làm đó là nhốt mèo ở khu vực nhỏ của ngôi nhà mới. Điều này đảm bảo rằng nó cảm thấy an toàn và biết khay vệ sinh nằm ở đâu nhằm giảm thiểu việc đi bậy trong nhà.
- Chọn vị trí đặt khay vệ sinh sao cho mèo dễ dàng tìm thấy. Bạn cũng nên tìm nơi ít bị người khác làm phiền.
- Thưởng cho mèo mỗi lần chúng sử dụng khay vệ sinh để mèo không nghĩ rằng đây là sự trừng phạt.
- Nếu bạn có nuôi chó, thì không nên để nó làm phiền con mèo trong khi đang đi vệ sinh
Cảnh báo[sửa]
- Nếu mèo đau đớn trong khi đi vệ sinh, hoặc có máu trong phân hay nước tiểu, bạn cần đưa chúng đến bác sĩ thú y ngay lập tức.
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ 1,0 1,1 https://www.longmonthumane.org/?q=litter-box-training
- ↑ 2,0 2,1 2,2 http://www.humanesociety.org/animals/cats/tips/solving_litter_box_problems.html
- ↑ 3,0 3,1 http://www.catinfo.org/?link=litterbox
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 http://www.catbehaviorassociates.com/kitten-litter-box-training/
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 5,8 http://www.animalhumanesociety.org/training/litter-box-101-preventing-and-solving-litter-box-problems
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 http://www.humanesociety.org/animals/cats/tips/preventing_litter_box_problems.html
- ↑ http://www.catbehaviorassociates.com/how-many-litter-boxes-should-you-have/
- ↑ 8,0 8,1 8,2 http://www.catbehaviorassociates.com/litter-box-problems-due-to-location-aversion/
- ↑ 9,0 9,1 http://www.catbehaviorassociates.com/how-much-litter-to-put-in-the-litter-box/
- ↑ http://www.catbehaviorassociates.com/no-more-stinky-litter-boxes/
- ↑ 11,0 11,1 https://www.aspca.org/pet-care/virtual-pet-behaviorist/cat-behavior/litter-box-problems
- ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 https://www.aspca.org/pet-care/virtual-pet-behaviorist/cat-behavior/remedial-litter-box-training
- ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 http://www.vet.cornell.edu/fhc/health_information/brochure_urinary.cfm
- ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 http://www.vet.cornell.edu/fhc/health_information/BladderandKidneyStones.cfm
- ↑ 15,0 15,1 15,2 http://www.vet.cornell.edu/fhc/health_information/brochure_ibd.cfm