Lên dây đàn ukulele

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Dù đàn ukulele chỉ có 4 dây chứ không phải là 6 hay 12 giống như ghi-ta nhưng vẫn có thể hơi khó lên dây đàn nếu bạn mới sử dụng nhạc cụ có dây. Thật may là có nhiều cách để lên dây đàn ukulele. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn quy trình lên dây đàn ukulele sao cho âm thanh nghe hay nhất, bắt đầu từ việc ghi nhớ cao độ của các dây từ thấp đến cao tới việc lên dây.

Các bước[sửa]

Tìm hiểu thiết kế của đàn[sửa]

  1. Ghi nhớ cao độ của các dây. Hai loại đàn ukulele phổ biến nhất hiện nay là ukulele soprano và ukulele tenor có 4 dây tương ứng với các nốt Sol-Đô-Mi-La: Nốt Sol nằm bên dưới nốt Đô trung trong khuông nhạc (nốt Sol thấp), nốt Đô trung, nốt Mi và nốt La. Độ căng của dây đàn được điều chỉnh thông qua các khóa đàn nằm phía trên đầu cần đàn.
  2. Xác định vị trí các khóa đàn. Để gọi đúng tên dây đàn ukulele, cầm đàn sao cho đầu cần đàn hướng lên phía trên. Ở cạnh trên, khóa đàn thấp hơn bên tay trái của bạn là khóa chỉnh dây Sol, khóa cao hơn nó là khóa chỉnh dây Đô. Ở cạnh dưới, khóa cao hơn bên tay phải của bạn là khóa chỉnh dây Mi, khóa còn lại là khóa chỉnh dây La.
    • Khóa đàn là thứ bạn sẽ vặn để điều chỉnh độ cao thấp của dây đàn. Hướng vặn có thể khác nhau tùy thuộc vào từng loại đàn, vì vậy nên thử trước. Thường thì hướng chỉnh khóa của các loại đàn ghi-ta là giống nhau.
    • Để tăng cao độ, bạn chỉ cần lên dây đàn cho căng, ngược lại khi nới lỏng dây đàn thì cao độ sẽ giảm.
    • Tuyệt đối không lên dây đàn quá căng vì dây có thể bị đứt.
  3. Xác định vị trí dây đàn. Tưởng tượng bạn là một người chơi đàn thuận tay phải và đang ôm ukulele trong tay, các dây được đánh số theo thứ tự từ vị trí xa nhất đến vị trí gần bạn nhất. Dây đầu tiên là dây La, dây thứ hai là dây Mi, dây thứ ba là dây Đô và dây thứ tư là dây Sol.
  4. Xác định phím đàn. Các phím được đánh dấu từ vị trí núm chỉnh dây đàn tới mặt cảm âm, phím gần núm nhất được gọi là phím 1. Để chơi nốt nhạc, dùng tay trái nhấn dây đàn sao cho áp dây vào phím, sau đó tay phải gảy dây đàn.

Chọn cao độ cho đàn của bạn[sửa]

  1. Để điều chỉnh cao độ của đàn ukulele, chọn thêm một nhạc cụ để căn tiếng theo. Cách đơn giản nhất là chỉnh các nốt của ukulele sao cho nghe khớp với các nốt của nhạc cụ đó. Bạn có vài sự lựa chọn như piano, phần mềm chỉnh dây đàn trên mạng, thiết bị chỉnh dây đàn bằng điện hoặc một cây sáo chỉnh âm. Bạn chỉ cần điều chỉnh một dây (rồi dựa vào đó để chỉnh các dây còn lại) hoặc nếu cẩn thận hơn, bạn có thể dùng nhạc cụ đó để căn từng dây ukulele một.
  2. Chỉnh cao độ ukulele bằng piano hoặc organ. Đầu tiên nhấn phím đàn piano sau đó gảy dây ukulele xem hai âm đã khớp với nhau chưa, nếu chưa thì vặn khóa đàn để điểu chỉnh.
  3. Chỉnh cao độ ukulele bằng sáo chỉnh âm. Bạn có thể sử dụng sáo chỉnh âm nửa cung dạng tròn hoặc sáo chỉnh âm được thiết kế riêng cho ukulele trông giống như chiếc sáo quạt nhỏ. Thổi sáo rồi gảy đàn để kiểm tra âm, điều chỉnh núm đàn cho tới khi hai âm nghe khớp nhau.
  4. Chỉnh cao độ ukulele bằng âm thoa. Nếu có âm thoa riêng cho mỗi dây đàn, bạn có thể gõ âm thoa để chỉnh từng dây. Nếu chỉ có một âm thoa, sử dụng nó để chỉnh một dây rồi chỉnh các dây còn lại theo dây đó.
  5. Dùng thiết bị chỉnh âm chạy bằng điện để chỉnh cao độ ukulele. Có hai loại máy chỉnh âm. Loại thứ nhất sẽ nhắc nốt để bạn tự căn đàn theo. Loại thứ hai sẽ phân tích cao độ của các dây, cho bạn biết liệu âm thanh nghe có cao hơn (dây quá căng) hay thấp hơn bình thường (dây quá chùng) hay không. Đây có lẽ là cách chỉnh âm ukulele hiệu quả nhất dành cho những người mới tập chơi thường chưa có nhiều kinh nghiệm trong việc phân biệt cao độ.

Chỉnh dây[sửa]

  1. Chỉnh dây Sol. Chỉnh dây Sol (dây gần với bạn nhất) cho tới khi nghe chuẩn.
  2. Chơi nốt La. Đặt ngón tay của bạn lên phím số hai dây Sol (khoảng trống thứ 2 của dây đầu tiên tính từ đầu cần đàn như trong hình). Đó chính là nốt La, cùng nốt với dây xa bạn nhất.
  3. Chỉnh dây La. Chỉnh dây La sao cho khớp với nốt La mà bạn vừa tìm được trên dây Sol.
  4. Chơi nốt Sol trên dây Mi. Đặt ngón tay bạn lên phím số ba dây Mi. Đó là nốt Sol nghe khớp với dây Sol. Nếu không, rất có thể dây Mi của bạn bị sai.
  5. Chỉnh dây Mi. Chỉnh dây Mi cho đến khi khớp với dây Sol.
  6. Chơi nốt Mi ở dây Đô. Đặt ngón tay bạn lên phím số bốn dây Đô. Đây sẽ là nốt Mi.
  7. Chỉnh dây Đô. Chỉnh dây Đô sao cho khớp với dây Mi.

Lời khuyên[sửa]

  • Sự thay đổi nhiệt độ phòng có thể gây ảnh hưởng tới cao độ của ukulele. Đừng quá ngạc nhiên nếu đàn nghe bị sai nốt khi bạn mang ra ngoài trời.
  • Có thể cân nhắc việc mua một chiếc máy giữ ẩm để hạn chế cao độ của đàn thay đổi theo điều kiện thời tiết.
  • Khi lên dây, hãy lên dây đủ căng chứ không khiến dây bị chùng.
  • Khi chơi hòa tấu ukulele hai người, nên chọn ra ukulele chính để căn âm thanh của đàn còn lại theo nó, nghe sẽ hài hòa hơn.
  • Một số người chơi ukulele gặp khó khăn trong việc nghe và chỉnh dây đàn. Nếu bạn không tự tin, hãy mang đàn ra cửa hiệu bạn mua để nhờ họ căn chỉnh.

Cảnh báo[sửa]

  • Đừng lên dây quá căng vì đàn có thể bị đứt dây và hỏng.
  • Sau khi chỉnh hết các dây, bạn có thể sẽ cảm thấy rằng dây Sol nghe hơi bị lạc và cần được chỉnh lại. Lý do là vì trong quá trình chỉnh dây, các dây khác được lên căng khiến thân đàn ukulele bị cong nhẹ khiến dây Sol theo quán tính tự căng ra nên nghe không được giống lúc ban đầu.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

__CÁC PHẦN__ __TÓM TẮT__