Muối (hóa học)

Tập tin:Calcium carbonate.jpg

Muối CaCO3 hay còn được gọi là đá vôi

Trong hóa học, muối là một khái niệm chung dùng để chỉ một hợp chất được tạo bởi phản ứng trung hòa của axít. Có 2 loại muối khác nhau: Muối trung hoà và muối axit. Muối có công thức hoá học gồm một hay nhiều nguyên tử kim loại (Na,Cu,Al,...) hoặc gốc amoni NH₄⁺ kết hợp với một hay nhiều gốc axit (Cl^-,SO₄^2-,PO₄^3-,...). Tuy vậy đó chỉ là với muối trung hoà, đối với muối axit trong hợp chất ngoài việc có cấu tạo trên, nó còn có một hoặc nhiều nguyên tử hidro.

Khi các muối hòa tan trong nước, chúng được gọi là chất điện phân, và có khả năng dẫn điện, một đặc điểm giống với các muối nóng chảy. Hỗn hợp của nhiều ion khác nhau ở dạng hòa tan trong tế bào chất của tế bào, trong máu, nước tiểu, nhựa cây và nước khoáng — thường không tạo nên muối sau khi nước bốc hơi hết. Tuy nhiên, hàm lượng muối trong chúng được tính theo lượng ion có mặt trong đó.

Tính chất

Muối tác dụng với chỉ thị màu

• Đổi màu thành xanh

Khi một kim loại mạnh kết hợp với một gốc axit yếu thì dung dịch muối đó sẽ chuyển màu quỳ tím thành xanh

VD: Na₂CO₃, KBr,...

• Đổi màu thành đỏ

Khi một kim loại yếu kết hợp với một gốc axit mạnh thì dung dịch muối đó sẽ chuyển màu quỳ tím thành đỏ

VD: AgNO₃, PbSO₄,...

• Không đổi màu

Khi một kim loại mạnh kết hợp với một gốc axit mạnh thì dung dịch muối đó sẽ không đổi màu quỳ tím

VD: KNO₃, NaCl,...

Muối tác dụng với các loại hợp chất

• Muối tác dụng với dung dịch axit: Muối khi tác dụng với axit sẽ cho ra muối mới và axit mới

Điều kiện: Cả axit và muối tham gia phải tan. Axit mới phải yếu hơn axit đã cho, nếu không thì muối mới phải kết tủa

VD: BaCl₂ + H₂SO₄ -> BaSO₄ (kết tủa) + 2HCl

CaCO₃ + 2HCl -> CaCl₂ + CO₂ + H₂O [H₂CO₃ -> CO₂ + H₂O (tham khảo ở bài axit)]

• Muối tác dụng với dung dịch bazơ: Muối khi tác dụng với bazơ sẽ cho ra muối mới và bazơ mới

Điều kiện: Cả bazơ và muối tham phải tan. Ít nhất một trong 2 muối mới và bazơ mới phải kết tủa

VD: Ca(OH)₂ + Na₂CO₃ -> CaCO₃ (kết tủa) + 2NaOH

Ngoại lệ: NH₄Cl + NaOH -> NaCl + NH₃ + H₂O

• Muối tác dụng với kim loại: Kim loại riêng lẻ sẽ đẩy kim loại trong muối ra ngoài

Điều kiện: Kim loại riêng lẻ phải đứng trước kim loại trong muối trong dãy điện hoá

VD: Mg + CuSO₄ -> MgSO₄ + Cu

• Muối tác dụng với muối: Muối khi tác dụng với muối sẽ cho ra 2 muối mới

Điều kiện: Cả 2 muối tham gia phải tan. Ít nhất một trong 2 muối mới phải kết tủa

VD: BaCl₂ + Na₂SO₄ -> BaSO₄(kết tủa) + 2NaCl

Nhiệt phân muối

Một vài loại muối khi nung nóng (nhiệt phân) sẽ cho ra các hợp chất khác nhau

• Muối nitrat:
  • Của các kim loại kiềm (Li,Na,K,...): Cho ra muối nitric và oxi

VD: 2KNO₃ -> 2KNO₂ + O₂

• • Của các kim loại từ Mg đến Cu trong dãy điện hoá (Mg,Al,Zn,Fe,Cu,...): Cho ra oxit bazơ, khí nitơ đioxit và oxi

VD: 2Cu(NO₃)₂ -> 2CuO + 4NO₂ + O₂

Lưu ý:4Fe(NO₃)₂ -> 2Fe₂O₃ + 8NO₂ + O₂ (Sau khi tạo ra sắt (II) oxit, nó tác dụng tiếp với oxi tạo sắt (III) oxit)

• • Của các kim loại đứng sau Cu (Ag,Hg,Au,...): Cho ra kim loại, khí nitơ đioxit và oxi

VD: 2AgNO₃ -> 2Ag + 2NO₂ + O₂

Tính tan của muối

Xem bài Bảng tính tan

Mùi vị

Tuy nhiều người nghĩ rằng muối mặn nhưng thật ra muối có rất nhiều mùi vị

1. Vị mặn: NaCl
2. Vị ngọt: Pb(CH₃COOH)₂
3. Vị chua: KC₄H₅O₆
4. Vị đắng: MgSO₄
5. Vị bùi: C₅H₈NNaO₄

Màu sắc

Tập tin:CopperSulphate.JPG

Dung dịch đồng (II) sunfat có màu xanh lam

• Cu²⁺: màu xanh lam
• Fe³⁺: màu vàng nâu
• Ag⁺

-Cl^-: màu trắng

-PO₄^3-: màu vàng

Các muối tiêu biểu

NaCl

• NaCl (hay còn được gọi là muối ăn) được dùng làm gia vị, điều chế các loại hoá chất như:

-Na (Natri) để điều chế NaOH,...

-NaOH (Natri hidroxit) để làm xà phòng,...

-Cl₂ (Khí Clo) để lọc nước hồ bơi,...

CaCO₃

CaCO₃ (đá vôi) được dùng để điều chế vôi sống, là thành phần chính của đá phấn

KNO₃

KNO₃ dùng để làm phân bón

NaHCO₃

NaHCO₃ (bột nở)được dùng trong thực phẩm

Liên kết đến đây

• Sao Hỏa