Ngăn ngựa lồng lên

Một số con ngựa không thích bị người cưỡi và một số con khác thì không thích bị đeo yên hoặc những thứ xung quanh nó. Và có một số con đơn giản chỉ muốn giải phóng năng lượng dư thừa. Dù lí do là gì, thì việc ngựa lồng lên cũng không an toàn cho người cưỡi và những người xung quanh. May mắn là có một số cách để giúp con ngựa của bạn thư giãn và ngăn nó không bao giờ lồng lên nữa.

Các bước

Đối phó với Cú hất của Ngựa

1. Khi con ngựa định lồng lên, ngay lập tức làm mất điểm tựa chân sau của nó. Làm việc này bằng cách kéo mạnh dây cương về bên trái hoặc bên phải, làm cho mũi của ngựa bị ghìm chạm vào chân bạn. Ngựa không thể lồng lên khi nó ở tư thế này; nó chỉ có thể di chuyển theo một vòng tròn rất hẹp. Việc này sẽ giúp bạn củng cố vai trò đầu đàn của mình và làm cho cơ bắp của con ngựa giãn ra giúp nó dễ cử động hơn.
   • Đừng thả con ngựa ra cho tới khi nó hoàn toàn dừng lại, khi đó hãy giữ thêm ba giây. Làm tương tự ở phía còn lại, nhằm củng cố cho con ngựa biết vị thế của bạn đối với nó. Mỗi khi con ngựa có ý định, hoặc bắt đầu lồng lên, hãy lặp lại như thế. Nếu đó là một con ngựa có tính hay lồng, hãy làm thế này mỗi khi bạn cưỡi ngựa – kể cả khi bạn đứng bên cạnh nó hay khi đã trèo lên.
2. Tạo ra một “vòng kẹp”. Dùng một tay, nắm lấy dây cương và trượt tay còn lại xuống theo dây cương tạo thành một “vòng kẹp” chặt trên cổ ngựa. Nó sẽ tác động đến những đốt sống cổ của con ngựa và làm chúng không thể lồng lên được. Nhớ dùng chân bạn kẹp chặt và con ngựa sẽ lùi dần lại. Khi nó đã bắt đầu bình tĩnh lại, nhớ thả lỏng chân và dây cương ra.
   • Ngựa không thể lồng lên nếu nó không cúi được đầu xuống. Hãy giữ dây cương thật chặt để bạn có thể kéo ngược lại khi cảm thấy con ngựa đang cố cúi đầu xuống, nhờ đó sẽ ngăn nó có thể lồng lên.
3. Nếu con ngựa của bạn lồng lên, hãy ngồi lùi về phía sau yên ngựa. Ghì gót chân xuống và hạ thấp vai, sau đó kéo mạnh dây cương lên để ngăn không cho con ngựa cúi đầu xuống. Hãy nhớ rằng – ngựa không thể lồng lên khi đang ngẩng đầu.
   • Bạn cũng cần nhớ là phải bắt ngựa tiếp tục chạy. Rất nhiều người cưỡi ngựa sẽ cố làm ngựa thôi lồng lên bằng cách dừng nó lại. Nhưng đúng ra là nên tiếp tục chạy. Đừng để con ngựa dừng lại. Sau nhiều lần dừng lại do lồng lên như vậy, nó sẽ hiểu là việc lồng lên có thể giúp nó khỏi phải làm việc.
4. Nếu bạn cảm thấy không ổn, hãy nhảy xuống ngựa, nhưng đừng chạy đi chỗ khác. Việc đầu tiên bạn cần làm là ngửa về phía sau; việc này sẽ giúp giảm nguy cơ bị ngã bổ về phía trước làm tổn thương đầu của bạn. Tuy nhiên, nếu bạn không phải là một người cưỡi ngựa thuần thục, thì có thể bạn sẽ thấy dễ hơn nếu như chỉ đơn giản là nhảy xuống khỏi lưng ngựa. Điều này nghe có vẻ là một ý tưởng tồi, nhưng hãy nghĩ xem: Khi bạn đã biết là bạn không thể ngồi trên lưng ngựa nữa, bạn thích tự nhảy xuống hay để con ngựa hất bạn xuống?
   • Hướng an toàn nhất để xuống ngựa là bên hông nó. Nhanh chóng tháo chân khỏi bàn đạp và trượt xuống bên nào có vẻ an toàn nhất. Sẽ tốt hơn nếu như bạn chọn phía không có con ngựa nào khác ở gần đó.
   • Nếu có người ở gần, họ có thể đã sẵn sàng để giúp bạn. Nếu bạn đi cưỡi ngựa một mình, hãy gọi ai đó đến giúp đỡ. Có nhiều khả năng là quanh đó sẽ có ít nhất một người làm việc ở chuồng ngựa có thể giúp bạn kiểm soát tình hình.
   • Khi bạn đã rời khỏi lưng ngựa, đừng cố chạy. Điều này có thể khiến con ngựa nghĩ rằng có một mối nguy hiểm nào đó và sẽ chạy theo bạn hoặc thậm chí là chạy chồm lên người bạn. Hãy đi bộ từ từ khỏi chỗ con ngựa đồng thời để mắt tới nó. Khi con ngựa đã bình tĩnh lại, và bạn không bị ảnh hưởng gì, cứ thoải mái quay lại cưỡi lên lưng nó. Không phải lúc nào cũng là lỗi của nó và sẽ thật tàn nhẫn để phán xét một con ngựa qua một việc nó mới làm có một lần. Hãy để nó chứng minh với bạn rằng thực ra nó là một con ngựa tốt và đáng tin!
5. Nếu bạn đã quen với con ngựa từ lâu, hãy để nó ngửi bạn. Bước đầu tiên để ngăn một con ngựa khỏi việc lồng lên là loại bỏ các mối đe dọa mà nó cảm nhận được. Bước thứ hai là báo hiệu cho con ngựa biết mùi hương của bạn (đặc điểm nhận dạng) bằng cách thổi hơi gần lỗ mũi nó. Ngựa có tuyến khứu giác nhạy cảm có thể phân biệt được nhiều mùi và chúng dựa vào đặc điểm này để xác định sự khác nhau giữa người/động vật/ một con ngựa khác/v.v… Khi ngựa đã ngửi thấy mùi hương, và nếu bạn đã quen với nó thì thường nó sẽ bình tĩnh lại.
   • Nếu con ngựa vẫn chưa bình tĩnh lại, bạn sẽ cần phải chờ một lúc. Khi nó đã bình tĩnh lại một chút, bước tiếp theo là đặt tay bạn lên mũi người bạn ngựa của mình và nói chuyện với nó, thu hút sự chú ý của nó về phía bạn. Tiếp tục kéo nó lại gần và vuốt ve lên cổ. Sau đó, tốt hơn là bạn dẫn nó đi xung quanh để nó lấy lại sự tin tưởng vào môi trường xung quanh và thấy là không có gì để phải lo lắng.

Ngăn chặn Ngựa Lồng lên

1. Giữ đầu ngựa ngẩng cao, cổ mềm dẻo và hơi uốn cong. Bạn có thể làm việc này bằng cách hơi thả lỏng dây cương và tạo ra một mối liên kết giữa miệng ngựa và tay bạn. Đừng để ngựa cắn vào miếng sắt trong miệng để kéo tay bạn và đừng để dây cương quá trùng hay đặt tay bạn lên cổ nó.
   • Hầu hết những con ngựa chỉ làm động tác hất chân sau – là một “phiên bản” yếu hơn của động tác lồng lên. Còn khi lồng lên thì đầu ngựa sẽ nằm ở giữa hai chân trước còn hai chân sau sẽ đá tung về phía sau đuôi nó.
   • Động tác lồng lên có thể giúp ngựa giữ thăng bằng. Một số con ngựa đua thường làm vậy khi phi nước kiệu ngoài không gian rộng hoặc ở trường đua.
2. Giữ trọng tâm – đừng nghiêng người về phía trước trên lưng ngựa. Truyền đạt ý định của bạn – trọng lượng cơ thể của bạn là một công cụ giao tiếp với ngựa rất hiệu quả. Hãy ngồi thoải mái trên lưng ngựa. Hình dung ra hướng bạn muốn đi và nghiêng đầu một chút về hướng đó – việc này sẽ thay đổi trọng tâm và chỉ ra hướng rẽ cho con ngựa mà không cần dùng động tác tay quá nhiều.
   • Bạn cần dùng mệnh lệnh một cách cứng rắn với con ngựa của mình, nhưng đừng cứng rắn quá. Nếu nó coi bạn là một người cưỡi ngựa hay làm nó bị đau thì đó có thể là lí do nó hất bạn ngã.
3. Giữ đà tiến về phía trước. Nếu bạn lưỡng lự thì con ngựa sẽ biết ngay lập tức và có thể coi như đây là một cơ hội để hất ngã bạn.Giữ chân bạn chắc chắn trên bàn đạp và khi bạn cảm thấy con ngựa chuẩn bị lồng lên, hãy cố gắng bắt nó chạy tiếp – ngựa không thể lồng lên nếu như không chống chắc chân trước xuống đất.
   • Không để cho ngựa dừng lại. Một con ngựa có thể lồng lên rồi dừng chạy; lí do duy nhất để nó lồng lên là vì nó biết người cưỡi nó sẽ cho nó dừng lại vì nó đã có hành động sai. Cứ tiếp tục di chuyển trong trường hợp đó, và con ngựa sẽ biết nó chẳng nhận được lợi lộc gì từ việc ấy cả.
4. Khi cho ngựa nhảy lên, tránh bị "khựng" lại ngay trước khi nhảy. Nếu ngựa của bạn thường hay hẩy người, nó sẽ dùng cơ hội này để cắm chân trước xuống đất và hất bạn bay về phía trước. Hãy chắc chắn là bạn đã căn trước khoảng cách để có thể đáp xuống dễ dàng. Khi bạn đã làm được, hãy giữ đà tiến lên!
   • Hỗ trợ ngựa của bạn bằng cách thả lỏng chân và cho nó khoảng cách thoải mái để vươn cổ ra bằng cách đưa tay cầm cương và hướng cả trọng tâm của bạn về phía trước.
   • Khi một con ngựa lồng lên, đồng nghĩa với việc nó nhấc cả hai chân sau lên. Việc này có thể rất nguy hiểm nếu bạn đang cưỡi trên lưng nó và cũng có thể nguy hiểm cho cả những người cưỡi ngựa xung quanh nữa. Nếu một con ngựa khác lồng lên, hãy ra lệnh cho ngựa của bạn tránh ra hướng khác.
5. Giữ bình tĩnh để bạn có thể giữ bình tĩnh cho cả ngựa của mình nữa. Bạn không nên chia sẻ nỗi sợ hãi hay khiếp đảm với con ngựa của mình bởi nó có thể nhận ra điều đó từ giọng nói và mùi hương từ bạn. Nếu bạn đang trên lưng ngựa lúc đó, hãy cúi người thấp xuống và giữ đầu bạn ở bên cạnh cổ nó, tránh xa cái đầu đang lắc mạnh. Nói với nó nhẹ nhàng nhất có thể đồng thời liên tục nhắc đến tên con ngựa.
   • Đừng chỉ nói với nó giống như một đứa trẻ mà hãy coi nó như một đứa trẻ đang sợ hãi. Sau vài giây, bạn có thể nói lớn và có vẻ cứng rắn hơn (nhưng không tức giận) những mệnh lệnh để nó thực hiện những việc đã được huấn luyện. Đó là một cách tốt để trấn an con ngựa, vì vậy nếu bạn dùng cách này để ra lệnh cho nó trong khi di chuyển thì cũng là một ý tưởng hay. Tuy nhiên, đừng làm vậy khi ngựa đang phi nhanh vì có thể nó sẽ phi nhanh hết sức và làm bạn mất kiểm soát.
   • Giúp ngựa thoát khỏi cơn giận dữ và sợ hãi của nó là tất cả những gì bạn có thể làm. Nếu như bạn đang ở trên mặt đất, hãy giữ bình tĩnh rồi quay nhẹ đầu sang hướng khác, nhìn xuống để tránh nhìn vào mắt nó. Nói nhẹ nhàng và bình tĩnh. Hãy nhớ là nó đang bị hoảng loạn, hãy thử mỉm cười, ngáp, ho hay cười to. Bạn sẽ phát triển được một kỹ năng giúp con ngựa của mình được thư giãn khi nó trở nên khó kiểm soát.
6. Bạn cần phải hiểu về con ngựa của mình. Thường thì ngựa sẽ hất những người cười ngựa chưa có kinh nghiệm hoặc những người nó không quen. Trong những trường hợp đó, bạn cần dành thời gian cho nó. Bạn phải tìm hiểu về con ngựa và phát triển một mối quan hệ với nó. Bằng cách này khi bạn cưỡi nó, nó sẽ biết rằng nó có thể tin tưởng được bạn.
   • Một gợi ý giúp bạn và con ngựa của mình tôn trọng lẫn nhau là hãy rời khỏi yên ngựa và dắt nó đi cùng bạn. Nói chuyện và làm nó dịu xuống trước đã. Dắt nó đi cùng bạn vòng quanh sân tập hoặc cho nó ăn quà vặt và dạy nó một số thủ thuật! Tạo ra một sự gắn bó mật thiết với con ngựa là chìa khóa để tôn trọng lẫn nhau, mà một mối gắn bó thực sự thì không chỉ đến từ việc cưỡi lên lưng nó.

Xác định Tại sao con Ngựa lại Lồng lên

1. Kiểm tra tất cả yên cương và các thiết bị khác. Xem trên con ngựa có những dấu hiệu của sự khó chịu như lưng bị trũng, tai cụp hay biểu hiện bứt rứt không. Có thể nó đang bị đau chỗ nào đó và nó lồng lên để mong thoát khỏi cơn đau. Tóm lại, phải có lí do nào đó thì con ngựa mới làm vậy.
   • Hãy chắc chắn là các thiết bị bạn sử dụng phải thật sự phù hợp với con ngựa. Ví dụ như cái yên ngựa mà chật quá sẽ không chỉ khiến ngựa bị đau lưng và sợ hãi mà còn gây ra nỗi sợ về mặt sinh lí học khi bị cưỡi khiến nó khó kiểm soát và điều khiển hơn.
   • Nhờ một chuyên gia kiểm tra giúp xem yên ngựa đã vừa hoàn toàn với lưng và cột sống của nó chưa. Khi đã kiểm tra hai thứ đó rồi thì hãy kiểm tra tiếp dây cương và miếng sắt chèn miệng nó. Nếu tất cả các vấn đề tiềm ẩn đã được kiểm tra thì thứ tiếp theo cần xem xét chính là bạn.
2. Tìm hiểu xem con ngựa của bạn đang cảm thấy thế nào. Bạn cần tìm ra vấn đề là gì. Liệu con ngựa có được chạy tập đầy đủ? Bạn có chắc là nó không bị đau chỗ nào? Hãy xem đôi tai của nó, nếu như tai ngựa ngả về phía trước, có thể nó đang có một khoảng thời gian tuyệt vời và tìm cách giải phóng bớt năng lượng dư thừa. Nếu tai nó cụp lại và áp sát vào đầu thì nó đang cảm thấy có gì đó khó chịu hoặc bị đau đớn chỗ nào đấy.
   • Đôi khi việc ngựa lồng hoặc nhảy lên là để nói với bạn điều gì đó. Việc bạn lắng nghe nó là rất quan trọng bởi có nhiều lúc nó cố để nói với bạn có gì đó không ổn. Một lí do khác có thể là nó có quá nhiều năng lượng dồn nén – ngay cả những con ngựa tốt nhất cũng có thể lồng lên nếu nó có quá nhiều năng lượng cần giải phóng. Trong hoàn cảnh này, hãy cho nó chạy quanh bãi chạy hình tròn hoặc tự do cho tới khi nó hết kích động.
   • Cho ngựa chạy một lúc trước khi cưỡi cũng có thể giúp bạn. Nó sẽ giải phóng được sự khó chịu và năng lượng dư thừa trước khi bạn cưỡi lên và cả hai có thể có một chuyến đi yên bình. Bạn cũng nên luồn dây cương và lắp bàn đạp lên sau đó dẫn ngựa đi xung quanh giúp nó quen với áp lực của dây cương và làm quen với việc đó.
3. Thử để ý xem có liên hệ nào giữa các yếu tố bên ngoài với lúc ngựa của bạn lồng lên không. Nếu nó đã có lần bị hoảng sợ khi đến gần một hàng rào nào đó, nó sẽ lại lồng lên mỗi lần đi qua đó. Thử một số cách nhằm hướng dẫn và giúp nó lấy lại bình tĩnh. Nếu nó trở nên khó điều khiển mỗi khi bạn thực hiện một bài tập nào đó, bạn hãy hạn chế thời gian thực hiện bài tập đó lại hoặc dành cho nó những sự khích lệ tích cực khi nó làm tốt. Sau đó cho nó thực hiện những bài tập hoặc hoạt động mà nó thích.
   • Đừng bắt nó phải làm những bài hoạt động khó chịu quá lâu – thay vào đó hãy từ từ tăng thời gian bạn muốn dành cho hoạt động đó.
4. Hãy từ tốn, nghiên cứu về những hành vi của ngựa từng bước một. Nếu bạn không thể cưỡi lên lưng nó mà không làm nó lồng lên thì hãy bắt đầu lại bằng cách dắt nó đi bộ và tìm ra cách cưỡi phù hợp cho bạn. Nghiên cứu về con ngựa và tìm hiểu xem nó hay lồng lên vào khi nào, dành cho nó cả sự trừng phạt và phần thưởng nữa, nếu cần.
   • Ví dụ, nếu con ngựa của bạn lồng lên khi bạn yêu cầu nó phi nước kiệu, hãy thể hiện một cách thận trọng nhưng chắc chắn rằng làm thế là không đúng sau đó tiếp tục ra lệnh cho nó. Làm đi làm lại cho đến khi nó không lồng lên mỗi khi bạn ra lệnh cho nó chạy nước kiệu, khi đó hãy dành cho nó lời khen ngợi. Phần thưởng là một phần quan trọng trong quá trình huấn luyện và bạn phải làm nó hiểu rõ rằng bạn có hài lòng hay không.
5. Huấn luyện lại ngựa. Đừng bỏ qua khả năng con ngựa của bạn đã được đào tạo có chủ đích là lồng lên. Có lẽ nó đã được huấn luyện để sử dụng trong cuộc thi cưỡi ngựa lồng. Hoặc có lẽ một người có thù ghét với chủ cũ của nó đã cố tình dạy nó lồng lên thường xuyên để chơi xấu người chủ cũ. Có thể bạn sẽ nhận ra rằng việc huấn luyện lại là cần thiết, hoặc để an toàn bạn nên bán con ngựa đó để mua con khác.
   • Ngựa sẽ nhanh chóng khám phá ra rằng lồng lên là cách rất hiệu quả để bắt người cưỡi ngựa chưa có kinh nghiệm thôi cưỡi chúng. Nếu vấn đề này xảy ra nhiều lần do thiếu sự huấn luyện, có thể con ngựa của bạn không tôn trọng bạn. Trong trường hợp đó, tốt nhất bạn nên gửi nó để huấn luyện lại đồng thời nâng cao kỹ năng cưỡi ngựa của bản thân hoặc xem xét việc mua con ngựa khác bởi có thể con ngựa bạn đang có quá khó cưỡi đối với trình độ của bạn.
   • Nếu bạn quyết định tiếp tục sử dụng con ngựa hiện tại, hãy chú ý rằng có thể nó sẽ “thử” bạn trong lần cưỡi tiếp theo (ngay cả khi nó đã được huấn luyện lại) vì vậy nếu bạn cảm thấy mình không chịu được một cú hất nào nữa, hãy kiếm một con ngựa khác.

Lời khuyên

• Ngựa có thể cảm nhận được sự lo lắng của người cưỡi. Giữ bình tĩnh và đừng trở nên căng thẳng.
• Đừng kéo dây cương thẳng về phía ngực bạn, việc đó sẽ giúp con ngựa bạn cưỡi dễ lồng ngược lên hơn. Hãy kéo dây cương về một phía.
• Làm động tác cố định dây cương sẽ giúp ngựa dừng việc lồng lên. Cầm chỗ dây cương gần chỗ miếng sắt chắn miệng ngựa và kéo nó về phía đùi bạn. Hãy chắc chắn bạn không kéo dây cương ở phía còn lại. Giữ tay bạn trên đùi cho đến khi ngựa giữ im hoàn toàn và bạn lấy lại được sự kiểm soát.
• Một con ngựa hay lồng không nên để cho một người cưỡi ngựa nhút nhát hoặc mới tập cưỡi. Sự non nớt sẽ dẫn đến tổn thương!
• Hãy chắc chắn là yên ngựa được buộc chặt nếu như bạn biết là con ngựa đó hay hất người. Bởi vì khi ngựa lồng lên bạn có thể bị ngã ra. Khi cưỡi ngựa thường có một tay nắm trên yên ngựa, đừng ngại bám vào nó. Hãy chắc chắn là bạn vẫn giữ chắc dây cương nữa.
• Tham khảo ý kiến của bác sĩ thú ý hoặc người huấn luyện ngựa nếu như không cách nào có hiệu quả.
• Đừng nhảy xuống. Hãy cố ở trên lưng ngựa. Ngửa ra sau và đạp mạnh lên bàn đạp. Nhảy xuống sẽ dạy cho con ngựa đó cách để làm cho con người thôi cưỡi nó.
• Nếu bạn là người mới tập cưỡi ngựa, tốt nhất bạn nên dùng những loại yên ngựa có gắn tay nắm hỗ trợ ở đằng trước và đằng sau.
• Mang theo một cái roi da. Nếu như con ngựa lồng lên, hãy quất vào vai nó. Sau này khi nhìn thấy cái roi, nó sẽ không lồng lên nữa bởi nó được biết sẽ phải chịu cảm giác đau đớn khi nó lồng lên.
• Dành nhiều thời gian tìm hiểu về con ngựa của bạn sẽ tạo ra mối liên kết giữa cả hai, người và ngựa sẽ cảm thấy thoải mái hơn khi đi cùng nhau.
• Một con ngựa chưa bao giờ lồng lên không có nghĩa là khi bạn cưỡi nó sẽ không lồng lên và hất bạn xuống!
• Không bao giờ đầu hàng! Lồng lên là một thói quen xấu và có thể rất khó sửa, nhưng đừng để nó làm bạn mất tự tin. Nếu bạn bị hất té, hãy đứng dậy ngay sau đó.

Cảnh báo

• Nếu bạn bị ngã, hãy tránh khỏi chân ngựa. Ngựa sẽ cố gắng tránh bất cứ thứ gì trên mặt đất, nhưng không có gì đảm bảo cả. Có thể tai nạn sẽ xảy ra.
• Đừng hoảng loạn và kéo ghìm dây cương lại nhằm làm cho con ngựa dừng lồng lên. Việc này sẽ làm con ngựa bị bối rối và thậm chí sẽ lồng lên nhiều hơn. Mấu chốt là phải bình tĩnh và nhẹ nhàng.
• Khi bạn bắt đầu ngã, hãy cố lăn ra. Việc này sẽ giúp làm giảm tác động của cú ngã và giúp bạn tránh xa khỏi con ngựa.
• Nếu ngã xuống, hãy tiếp đất bằng cách nghiêng người. Tiếp đất bằng lưng, đầu hay ngực sẽ làm cho bạn bị tổn thương nhiều hơn.

Bài liên quan

• Ngựa
• Cho ngựa ăn
• Đánh bóng lông cho ngựa
• Chuẩn bị món ăn vặt cho ngựa
• Nhận biết ngựa cái đang mang thai

Liên kết đến đây

• Ngăn Ngựa Lồng lên