Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Sống cùng bệnh trầm cảm
Từ VLOS
(đổi hướng từ Sống cùng Bệnh trầm cảm)
Chung sống với bệnh trầm cảm có thể sẽ là trải nghiệm khá khó khăn và cô đơn cho bất kỳ ai, từ trẻ đến già. Cảm giác trống rỗng trong lòng có thể khiến bạn trở nên tê liệt. Sống chung với bệnh trầm cảm là hành trình tìm lại ý nghĩa cho cuộc sống và tìm lại niềm vui thích trong mọi hành động của bạn.
Các bước[sửa]
Hiểu rõ về Bệnh trầm cảm[sửa]
- Gọi 1900599830 (đường dây tư vấn Tâm sự bạn trẻ) nếu bạn đang suy nghĩ về việc tự sát. Nếu bạn hoặc một người nào đó mà bạn quen biết đang có ý định tự tử, bạn nên gọi 1900599830 hoặc đi đến phòng cấp cứu gần nhất.
-
Tìm
hiểu
triệu
chứng
của
trầm
cảm.
Trầm
cảm
là
một
dạng
rối
loạn
khi
người
mắc
bệnh
lâm
vào
tâm
trạng
thất
vọng
và
mất
đi
sự
hào
hứng
trước
những
điều
mà
họ
đã
từng
rất
thích
thú.
Cảm
xúc
này
sẽ
xuất
hiện
cả
ngày
và
gần
như
mỗi
ngày
trong
vòng
ít
nhất
là
2
tuần.
Các
triệu
chứng
khác
bao
gồm:[1]
- Chán ăn hoặc sụt cân
- Ngủ quá nhiều hoặc quá ít
- Khích động
- Thờ ơ
- Kiệt sức hoặc không có năng lượng để hoạt động mỗi ngày
- Cảm thấy vô dụng hoặc có lỗi một cách không hợp lý
- Khó tập trung
- Suy nghĩ về việc tự tử
-
Theo
dõi
cảm
xúc
và
hoạt
động
của
bản
thân.
Khi
bạn
cảm
thấy
chán
nản
cùng
cực,
bạn
có
thể
bắt
đầu
tách
bản
thân
khỏi
hoạt
động
thường
ngày,
chẳng
hạn
như
đi
học
hoặc
đi
làm,
đến
thăm
bạn
bè,
tập
thể
dục,
và
thậm
chí
là
tắm
rửa.
Bạn
cũng
có
thể
sẽ
cảm
thấy
tệ
hại
hơn
hoặc
hình
thành
nhiều
triệu
chứng
trầm
cảm
nghiêm
trọng
hơn.
Ghi
chép
về
những
hoạt
động
và
cảm
xúc
của
bản
thân
để
nằm
được
thời
điểm
khi
bạn
cảm
thấy
phiền
muộn
nhất.
- Quan sát mức độ thường xuyên của việc khóc lóc, vì khóc lóc vô cớ có thể khiến tâm trạng của bạn trở nên chán nản hơn. [2]
- Nếu bạn nhận thấy rằng bạn không thể theo dõi hoạt động của bản thân, đây có thể là dấu hiệu cho thấy rằng tình trạng trầm cảm đang gây ảnh hưởng đến bạn nhiều hơn bạn nghĩ. Bạn nên nhờ người thân giúp đỡ. Mặc dù, tự mình theo dõi cảm xúc của bản thân là hành động khá quan trọng để bạn biết được liệu triệu chứng của bạn có phải là dấu hiệu của bệnh trầm cảm hay chỉ là sự thay đổi tâm trạng bình thường, tham khảo ý kiến của người khác sẽ khá hữu ích.
-
Xem
xét
liệu
bản
thân
có
đang
cảm
thấy
buồn
bã.
Đôi
khi,
buồn
bã
có
thể
khá
giống
với
bệnh
trầm
cảm.
Nếu
bạn
đã
phải
trải
qua
một
sự
kiện
lớn
nào
đó
trong
cuộc
sống,
chẳng
hạn
như
sự
qua
đời
của
người
thân,
bạn
có
thể
sẽ
cảm
nhận
một
vài
triệu
chứng
tương
tự
như
trầm
cảm.
- Biểu hiện của sự đau buồn và trầm cảm sẽ rất khác nhau. Ví dụ, cảm giác vô dụng và suy nghĩ về việc tự sát thường không xuất hiện khi bạn đang đau buồn. Tuy nhiên, cảm giác muốn tự tử (và trong nhiều trường hợp, hình thành các triệu chứng nghiêm trọng khác của bệnh trầm cảm) cần phải được giải quyết ngay lập tức bất kể là vì lý do gì.
- Trong giai đoạn đau thương, bạn vẫn sở hữu ký ức tích cực về người quá cố, và bạn vẫn sẽ tìm được niềm vui trong hoạt động mà bạn yêu thích, và các triệu chứng khác thường sẽ xuất hiện trong hầu hết mọi thời điểm.[3]
- Nếu sự thay đổi trong tâm trạng khiến bạn đau khổ quá mức hoặc chúng ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của bạn, bạn có thể đang phải trải qua quá trình đau buồn nặng hơn bình thường.[3]
Tìm kiếm Sự trợ giúp của Chuyên gia[sửa]
-
Thường
xuyên
đến
gặp
chuyên
gia
sức
khỏe
tâm
thần.
Điều
trị
trầm
cảm
có
thể
giúp
giảm
thiểu
triệu
chứng
và
cải
thiện
chức
năng
tổng
thể
của
bạn.
Chuyên
gia
sức
khỏe
tâm
thần
sẽ
giúp
bạn
thiết
lập
kế
hoạch
điều
trị
toàn
diện
để
cải
thiện
sức
khỏe
tâm
thần
của
bạn.
- Bác sĩ tư vấn tâm lý sẽ tập trung vào việc giúp đỡ bệnh nhân vượt qua thời gian khó khăn trong cuộc sống của họ. Phương pháp điều trị dạng này có thể sẽ diễn ra ngắn hạn hoặc dài hạn và thường tập trung vào việc cụ thể hóa vấn đề và xoay quanh mục tiêu chính.[4] Bác sĩ tư vấn thường sẽ cẩn thận đưa ra câu hỏi và lắng nghe câu trả lời của bạn. Họ có thể là người quan sát khách quan, giúp bạn xác định tư tưởng và thời điểm, và bàn luận chi tiết hơn với bạn về chúng. Cuộc thảo luận này sẽ giúp bạn giải quyết vấn đề về mặt cảm xúc và vấn đề liên quan đến môi trường xung quanh có thể góp phần hình thành sự trầm cảm của bạn.[4]
- Nhà tâm lý học lâm sàng được đào tạo để tiến hành các xét nghiệm và từ đó, có xu hướng tập trung nhiều hơn về bệnh học tâm thần.[5]. Họ cũng được huấn luyện để sử dụng nhiều loại kỹ thuật trị liệu khác nhau.
- Bác sĩ tâm thần có thể sử dụng liệu pháp tâm lý và thang đánh giá hoặc kiểm tra trong quá trình điều trị, nhưng bệnh nhân thường tìm đến họ để tham khảo về loại thuốc mà họ có thể sử dụng. Tại nhiều nơi, chỉ có bác sĩ tâm thần mới có thể kê toa thuốc cho bệnh nhân.[6]
- Bạn có thể lựa chọn tiến hành điều trị với nhiều nhà trị liệu khác nhau. Bác sĩ tâm lý và bác sĩ tâm thần thường sẽ khuyên bệnh nhân đến gặp bác sĩ chuyên khoa khác khi họ không thể cung cấp cho bệnh nhân phương pháp điều trị mà họ cần.
-
Nhờ
người
khác
giác
thiệu.
Nếu
bạn
vẫn
chưa
đến
gặp
bác
sĩ
tư
vấn,
bạn
có
thể
xem
xét
lời
giới
thiệu
từ
phía
bạn
bè
hoặc
gia
đình,
người
đứng
đầu
tôn
giáo
trong
cộng
đồng
của
bạn,
trung
tâm
sức
khỏe
tâm
thần
địa
phương,
Chương
trình
Trợ
giúp
Nhân
viên
(nếu
công
ty
của
bạn
có
cung
cấp),
hoặc
liên
lạc
với
bác
sĩ
của
bạn.[7]
- Bạn có thể tham khảo trang web danh bạ bác sĩ để tìm kiếm bác sĩ trong khu vực.
- Bạn nên bảo đảm rằng chuyên viên tư vấn của bạn đã được cấp phép hành nghề. Điều quan trọng nhất trong việc lựa chọn bất kỳ một chuyên gia sức khỏe tâm thần nào không phải là những cụm từ theo sau tên của họ, mà là giấy phép hành nghề của họ tại nơi bạn sinh sống. Bạn có thể tham khảo Hệ thống Văn bản Quy phạm Pháp luật để tìm hiểu thêm thông tin liên quan đến chứng chỉ hành nghề của bác sĩ.
- Kiểm tra xem liệu bảo hiểm sức khỏe của bạn có chấp nhận thanh toán chi phí cho quá trình điều trị. Bảo hiểm phải chi trả cho quá trình điều trị sức khỏe tâm thần tương tự như chữa trị bệnh lý về mặt thể chất, tuy nhiên, bạn nên kiểm tra để xác định phạm vi chi trả cụ thể của loại bảo hiểm mà bạn đang sử dụng. Hãy đến gặp chuyên viên tư vấn chấp nhận thanh toán thông qua bảo hiểm.[8]
-
Thử
qua
nhiều
loại
liệu
pháp
khác
nhau.
Liệu
pháp
nhận
thức
–
hành
vi
(cognitive
behavioral
therapy),
giao
tiếp
trị
liệu
(interpersonal
therapy),
và
trị
liệu
hành
vi
(behavioral
therapy)
là
ba
loại
liệu
pháp
đã
được
chứng
minh
đem
lại
hiệu
quả
lâu
dài
cho
bệnh
nhân.
Bạn
nên
sử
dụng
liệu
pháp
nào
phù
hợp
với
bạn
nhất.[9]
Nếu
bạn
không
nhận
thấy
bất
kỳ
một
sự
cải
thiện
nào,
hãy
tham
khảo
ý
kiến
của
nhà
trị
liệu
về
việc
thử
một
phương
pháp
khác.
- Liệu pháp Nhận thức – Hành vi (CBT): Mục tiêu của liệu pháp này là thách thức và thay đổi niềm tin, thái độ, và định kiến tiềm ẩn trong các triệu chứng trầm cảm và đem lại sự thay đổi cho hành vi không phù hợp.
- Giao tiếp Trị liệu (IPT): Biện pháp này tập trung vào những thay đổi trong cuộc sống, cách ly xã hội, thiếu hụt trong kỹ năng giao tiếp xã hội, và vấn đề giao tiếp khác có thể góp phần hình thành triệu chứng trầm cảm. IPT có thể sẽ khá hiệu quả trong việc đối phó với một vài sự kiện cụ thể (ví dụ như sau sự qua đời của một người nào đó) đã kích hoạt giai đoạn trầm cảm xuất hiện.
- Trị liệu Hành vi: Phương pháp này nhằm mục đích lên kế hoạch cho hoạt động thú vị trong khi giảm thiểu trải nghiệm không vui thông qua nhiều kỹ thuật khác nhau chẳng hạn như thiết lập kế hoạch hoạt động, liệu pháp tự kiểm soát bản thân, huấn luyện kỹ năng xã hội, và giải quyết vấn đề.
Sử dụng Thuốc[sửa]
-
Uống
thuốc
thường
xuyên.
Nhiều
nghiên
cứu
đã
chỉ
ra
rằng
phương
pháp
điều
trị
tốt
nhất
sẽ
bao
gồm
thuốc
men
và
tâm
lý
trị
liệu.[9]
Thuốc
chống
trầm
cảm
ảnh
hưởng
đến
hệ
thống
chất
dẫn
truyền
thần
kinh
của
não
để
chống
lại
vấn
đề
trong
cách
sản
sinh
chất
dẫn
truyền
thần
kinh
và/hoặc
cách
bộ
não
sử
dụng
chúng.
Nếu
bạn
đã
có
sẵn
toa
thuốc
do
bác
sĩ
chỉ
định,
bạn
nên
nhớ
uống
thuống
thường
xuyên.
Bạn
nên
cố
gắng
uống
thuốc
cùng
một
thời
điểm
mỗi
ngày.
Dùng
thuốc
cùng
thức
ăn
cũng
sẽ
khá
hữu
ích.
- Nếu bạn quên uống thuốc, hãy tuân theo hướng dẫn sử dụng của thuốc để có thể quay về với thời điểm uống thuốc thông thường. Không nên uống hai liều thuốc cùng một lúc.
-
Theo
dõi
tác
dụng
phụ
của
thuốc.
Một
vài
loại
thuốc
có
thể
gây
nên
tác
dụng
phụ,
chẳng
hạn
như
tăng
cân,
mất
ngủ
hoặc
các
vấn
đề
khác.
Nếu
tác
dụng
phụ
của
thuốc
khá
rõ
ràng
và
gây
rắc
rối
cho
bạn,
bạn
nên
giám
sát
triệu
chứng
mà
bạn
trải
nghiệm.
Sau
đó,
hãy
tham
khảo
ý
kiến
bác
sĩ.
- Không nên ngừng uống thuốc. Bạn nên thành thật với bác sĩ hoặc chuyên viên tư vấn về tác dụng phụ của thuốc. Nhiều người ngừng sử dụng thuốc vì gặp phải tác dụng phụ không mong muốn, nhưng hành động này cũng có nguy cơ khiến tình trạng trầm cảm quay về với bạn.[10]
-
Hãy
kiên
nhẫn.
Lựa
chọn
phương
pháp
điều
trị
cụ
thể
có
thể
sẽ
là
quá
trình
tiến
hành
nhiều
thử
nghiệm
và
phạm
phải
sai
lầm.
Khi
điều
trị
với
chuyên
gia
sức
khỏe
tâm
thần,
không
nên
nản
lòng
nếu
một
hoặc
hai
biện
pháp
chữa
trị
đầu
tiên
không
đem
lại
hiệu
quả;
nó
chỉ
có
nghĩa
là
bạn
nên
thử
qua
phương
pháp
khác.
- Nếu bạn cảm thấy rằng loại thuốc mà bạn đang sử dụng không giúp xoa dịu triệu chứng, bạn nên trò chuyện với bác sĩ tâm lý hoặc bác sĩ chuyên khoa của bạn để xác định phương pháp điều trị thay thế khác. Bác sĩ của bạn có thể kê toa thuốc chống loạn thần kèm theo thuốc chống trầm cảm nếu việc sử dụng riêng thuốc chống trầm cảm không đem lại hiệu quả cho bạn.[11]
-
Theo
sát
phương
pháp
điều
trị.
Nếu
biện
pháp
mà
bạn
đang
thực
hiện
đem
lại
kết
quả
cho
bạn,
đây
thường
là
dấu
hiệu
cho
thấy
rằng
nó
khá
hiệu
quả
trong
việc
chống
lại
triệu
chứng
cụ
thể
mà
bạn
đang
gặp
phải.
Bạn
nên
tiếp
tục
điều
trị
để
tránh
khiến
tình
trạng
trầm
cảm
trở
nên
trầm
trọng
hơn.
- Trong một vài trường hợp, phương pháp điều trị sẽ được điều chỉnh sau một khoảng thời gian, nhưng bất kỳ một sự điều chỉnh nào cũng chỉ nên được tiến hành sau khi đã tham khảo ý kiến của chuyên gia sức khỏe tâm thần, tốt hơn hết là người đã chỉ định biện pháp điều trị này từ lúc đầu. Tin tốt lành là với biện pháp chữa trị phù hợp, bạn sẽ có thể giảm thiểu triệu chứng trầm cảm và tác động của nó đến chất lượng của cuộc sống.
Tham gia Mạng lưới Hỗ trợ[sửa]
-
Viết
danh
sách
tất
cả
những
người
có
thể
giúp
hình
thành
mạng
lưới
hỗ
trợ
cho
bạn.
Bao
gồm
chuyên
viên
tư
vấn
và/hoặc
bác
sĩ
tâm
thần
của
bạn,
bác
sĩ
y
khoa,
và
một
vài
thành
viên
trong
gia
đình
và
bạn
bè
của
bạn.[12]
- Hãy thực tế về mức độ giúp đỡ của mỗi người dành cho bạn. Danh sách của bạn không nên chỉ có một người duy nhất, bởi vì suy nghĩ rằng người đó luôn luôn có mặt để giúp đỡ bạn là suy nghĩ không thực tế. Điều này sẽ vắt kiệt sức người đó và có khả năng gây căng thẳng cho mối quan hệ của bạn.
- Suy nghĩ về người có thể ủng hộ và không phán xét bạn. Người khiến bạn cảm thấy lo lắng hoặc khó chịu nhiều hơn sẽ không phải là lựa chọn phù hợp để bạn thêm họ vào mạng lưới hỗ trợ.
-
Chia
sẻ
chẩn
đoán
về
tình
trạng
của
bạn
với
người
thân
hoặc
bạn
bè
luôn
ủng
hộ
bạn.
Bạn
có
thể
lựa
chọn
chia
sẻ
thông
tin
chẩn
đoán
về
bệnh
trầm
cảm
của
bản
thân
với
thành
viên
trong
gia
đình
hoặc
với
bạn
bè
thân
thiết.
Hành
động
này
sẽ
giúp
họ
hiểu
rõ
về
những
gì
mà
bạn
đang
phải
trải
qua.
Ngoài
ra,
nó
cũng
sẽ
giúp
họ
hiểu
rằng
bạn
chỉ
đơn
giản
là
không
thể
“bỏ
tính
xấu”,
nhưng
rằng
bạn
đang
gặp
phải
tình
trạng
y
tế
đã
được
chẩn
đoán.
- Không nên giấu diếm chỉ bởi vì bạn “không muốn làm người khác lo lắng”. Nếu họ là người thân hoặc bạn bè thân thiết của bạn, họ sẽ muốn biết về cảm giác của bạn và sẵn sàng giúp đỡ bạn.[13]
- Chỉ nên cung cấp thông tin mà bạn muốn chia sẻ. Bạn nên giữ kín một số chi tiết về tình trạng trầm cảm của bạn, và chỉ nên trình bày về chúng với chuyên viên tư vấn.[14] Nếu bạn không muốn trò chuyện với người khác về vấn đề này, chẳng hạn như với đồng nghiệp của bạn, bạn chỉ cần nói rằng bạn đang phải trải qua thời điểm khó khăn nhưng bạn đang cố gắng nỗ lực hết sức để mọi việc có thể trở nên tốt đẹp hơn.
- Không ngừng thực hiện hoạt động mà bạn yêu thích. Khi bạn sống cùng căn bệnh trầm cảm, bạn có thể sẽ cảm thấy khá khó khăn khi phải bước ra khỏi nhà và tham gia vào các hoạt động. Nhưng bạn nên tiếp tục thực hiện những việc mà bạn yêu thích để xây dựng mối quan hệ hỗ trợ. Tìm kiếm một vài hoạt động mà bạn muốn thử. Có thể là tham dự một lớp học nào đó, tham gia tình nguyện tại trại chăm sóc động vật, hoặc thậm chí là đi xem phim cùng bạn bè. Bạn nên thiết lập mục tiêu thực hiện ít nhất là một hoạt động mà bạn yêu thích mỗi tuần.[15]
-
Nuôi
thú
cưng.
Vật
nuôi
có
thể
trở
thành
một
phần
quan
trọng
trong
mạng
lưới
hỗ
trợ
của
bạn.
Thú
cưng
đã
được
Viện
Sức
khỏe
Tâm
thần
Quốc
gia
chứng
nhận
rằng
sẽ
đem
lại
lợi
ích
cho
người
mắc
bệnh
trầm
cảm.
Ngoài
ra,
ngay
cả
khi
bạn
không
muốn,
bạn
vẫn
phải
chăm
sóc
chúng
bằng
cách
thực
hiện
hoạt
động
chẳng
hạn
như
là
dắt
chó
đi
dạo.[16]
- Nếu nơi ở của bạn không cho phép bạn sở hữu vật nuôi, bạn vẫn có thể nhận được liệu pháp chữa trị thông qua việc tương tác với vật cưng bằng cách tình nguyện tham gia tổ chức bảo vệ động vật chẳng hạn như Hội Bảo vệ Động vật (PETA) tại Việt Nam.
Chăm sóc Bản thân[sửa]
- Cưng chiều bản thân một chút mỗi ngày. Hãy dành thời gian để thư giãn và làm mới bản thân mỗi ngày. Điều này có thể là thực hiện một điều nhỏ nhặt nào đó, chẳng hạn như đi dạo hoặc xem trận thi đấu bóng rổ. Đôi khi, bạn có thể lựa chọn một hoạt động nào đó lớn lao hơn, chẳng hạn như là đi du lịch. Hãy cung cấp cho bản thân một điều gì đó để trông chờ mỗi ngày.[17]
-
Phát
triển
lòng
tự
trọng.
Xây
dựng
sự
tự
tin
và
lòng
tự
trọng
là
một
phần
cần
thiết
của
quá
trình
sống
cùng
bệnh
trầm
cảm.
- Lập danh sách điểm mạnh và thành tựu của bản thân. Bạn có thể nhờ bạn bè hoặc người thân giúp đỡ nếu bạn gặp khó khăn trong việc thiết lập danh sách này. Sau đó, hãy dán danh sách trên tủ lạnh hoặc trên chiếc gương trong nhà tắm như là lời nhắc nhở về giá trị của chính mình.[18]
- Chú ý đến vấn đề vệ sinh cá nhân. Bạn sẽ cảm thấy tốt hơn cả trong lẫn ngoài khi bạn chăm sóc cơ thể của mình.
-
Cố
gắng
sở
hữu
thái
độ
tích
cực.
Khi
đang
trong
trạng
thái
thất
vọng,
sẽ
khó
để
bạn
duy
trì
sự
tích
cực
của
mình,
nhưng
hình
thành
cái
nhìn
tích
cực
về
cuộc
sống
có
thể
giúp
bạn
quản
lý
tình
trạng
trầm
cảm
một
cách
hiệu
quả
hơn.
Bạn
nên
nhìn
nhận
suy
nghĩ
tiêu
cực
của
chính
mình
và
để
chúng
qua
đi.[19]
Và
bạn
cũng
nên
bắt
đầu
thay
thế
suy
nghĩ
tiêu
cực
bằng
suy
nghĩ
tích
cực
hơn.
- Ví dụ, nếu bạn cảm thấy buồn bực bởi vì hóa đơn của bạn đang chất chồng, hãy thay thế suy nghĩ này bằng cách nói rằng “Mình cảm thấy có thể kiểm soát tình hình hơn bởi vì mình đã cắt giảm chi tiêu hàng tháng”. Nói to câu nói này sẽ giúp đem lại hiệu quả tích cực cho quan điểm của bạn.[20]
-
Thiết
lập
mục
tiêu
cho
bản
thân.
Tạo
động
lực
cho
bản
thân
bằng
cách
hình
thành
mục
tiêu
cho
chính
mình.
Điều
quan
trọng
đó
là
bạn
nên
biến
chúng
thành
mục
tiêu
mà
bạn
có
thể
đạt
được,
vì
vậy,
bạn
có
thể
bắt
đầu
bằng
mục
tiêu
nhỏ
và
từ
từ
tiến
dần
đến
những
điều
to
tát
hơn.
- Tự thưởng cho bản thân khi hoàn thành mục tiêu.
- Ví dụ, bạn có thể lên kế hoạch dành ít nhất là 15 phút mỗi tuần với người ủng hộ bạn, chẳng hạn như anh chị em hoặc bạn bè thân thiết. Bạn cũng có thể đặt mục tiêu thực hiện hai hoạt động thư giãn mỗi tuần, chẳng hạn như đi xem phim hoặc đi mát-xa.[21]
- Chú ý đến khả năng tự sáng tạo của bản thân. Nhiều nghiên cứu đã cho thấy sự liên kết giữa trầm cảm và tình trạng kìm nén trong khả năng sáng tạo. Khi người có óc sáng tạo cảm thấy khó có thể tìm được phương pháp biểu lộ cảm xúc, họ có thể đã bị trầm cảm. Cung cấp lối thoát sáng tạo cho bản thân bằng cách vẽ tranh, viết lách hoặc tham gia lớp học hội họa.[22]
- Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Ánh nắng mặt trời cung cấp vitamin D cho bạn. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng lượng vitamin D tăng cao và ánh nắng mặt trời có thể gây ảnh hưởng tích cực đến tâm trạng của bạn. Bạn nên mở rèm cửa hoặc đi ra ngoài để cảm nhận ánh nắng chiếu trên mặt và cải thiện tâm trạng của bạn.[23]
- Chăm sóc các vấn đề sức khỏe khác. Một vài vấn đề sức khỏe có thể khiến tình trạng trầm cảm trở nên tồi tệ hơn và khiến bạn khó có thể đối phó với nó. Bằng cách chăm sóc vấn đề sức khỏe khác, chẳng hạn như vấn đề răng miệng, tiểu đường, cao huyết áp, v.v, bạn đang bảo đảm rằng cơ thể của bạn luôn trong tình trạng thể chất tốt nhất.
Thêm Hoạt động Tập thể dục vào Quá trình Điều trị[sửa]
-
Biến
việc
tập
thể
dục
trở
thành
một
phần
của
quá
trình
điều
trị.
Tập
thể
dục
có
thể
đã
không
được
nhìn
nhận
một
cách
đúng
mức
trong
việc
cải
thiện
tâm
trạng.[24]
Nghiên
cứu
đã
chỉ
ra
rằng
tập
thể
dục
cũng
đem
lại
hiệu
quả
gần
như
tương
tự
với
sử
dụng
thuốc.[24].
Điều
này
có
nghĩa
là
tập
thể
dục
sẽ
giúp
nâng
cao
tâm
trạng
và
ngăn
ngừa
tình
trạng
trầm
cảm
tái
diễn.
- Nhiều nhà nghiên cứu nghĩ rằng cơ thể sản sinh chất dẫn truyền thần kinh và hormone để đáp lại quá trình tập thể dục. Ngoài ra, tập thể dục giúp điều chỉnh giấc ngủ, và điều này sẽ góp phần cải thiện sức khỏe tâm thần.
- Để bắt đầu, bạn có thể xem xét tiến hành chạy bộ hoặc thực hiện hoạt động khác không đòi hỏi quá nhiều chi phí.
-
Cùng
bác
sĩ
hoặc
huấn
luyện
viên
cá
nhân
thiết
lập
kế
hoạch
tập
luyện.
Trước
khi
bắt
tay
vào
thói
quen
tập
thể
dục
mới,
bạn
nên
tìm
hiểu
loại
hình
thể
thao
nào
là
phù
hợp
nhất
với
sở
thích,
dáng
vóc/sức
mạnh
cũng
như
lịch
sử
chấn
thương
của
bạn
(nếu
có).
- Trò chuyện với bác sĩ y khoa để đánh giá mức độ luyện tập phù hợp với bạn.
- Huấn luyện viên cá nhân có thể giúp bạn xác định loại bài tập an toàn và thú vị với bạn và có thể cung cấp cho bạn động lực để bắt đầu.
- Thiết lập mục tiêu tập thể dục cho bản thân. Để tạo động lực và duy trì động lực, bạn nên hình thành kế hoạch cụ thể về phương pháp và mức độ tập thể dục của bạn. Thiết lập mục tiêu theo sát kế hoạch “SMART”: Cụ thể (Specific), Có thể Đo lường (Measurable), Có thể Đạt được (Attainable), Thực tế (Realistic), và Kịp thời (Timely).
- Hình thành kế hoạch tập thể dục theo thời lượng cụ thể mỗi ngày. Bạn không cần thiết phải luyện tập quá nhiều. Chỉ cần đến phòng tập hoặc đi bộ hằng ngày là đủ.
-
Suy
nghĩ
về
mỗi
buổi
tập
luyện
như
là
sự
thành
công.
Bất
kể
bạn
tập
thể
dục
nhiều
hay
ít,
bạn
nên
xem
mỗi
buổi
luyện
tập
như
là
biện
pháp
xử
lý
tâm
trạng
và
là
cách
để
bạn
nhìn
lại
ý
chí
cải
thiện
của
bản
thân.[25]
- Ngay cả đi bộ trong 5 phút với tốc độ vừa phải cũng tốt hơn là hoàn toàn không tập thể dục.
- Bước ra ngoài trời. Tham gia vào hoạt động ngoài trời để kết nối với thiên nhiên. Làm vườn và đi dạo là hai loại hoạt động có thể đem lại lợi ích cho bạn.[26]
Thay đổi Thói quen Ăn uống[sửa]
- Ăn nhiều thực phẩm giàu dinh dưỡng hơn. Bạn nên tiêu thụ thực phẩm giàu vitamin và dưỡng chất. Một số loại thức ăn cụ thể có liên quan đến việc giảm thiểu triệu chứng trầm cảm. Chúng bao gồm hoa quả, rau củ, và cá.[27]
- Cắt giảm lượng thực phẩm đã chế biến sẵn. Thực phẩm có liên quan đến việc làm tăng triệu chứng trầm cảm bao gồm thực phẩm đã chế biến sẵn, sôcôla, đồ ngọt, đồ chiên, ngũ cốc đã qua chế biến, và sản phẩm chế biến từ sữa có hàm lượng chất béo cao. Bạn nên cố gắng loại bỏ chúng khỏi chế độ dinh dưỡng.
-
Viết
nhật
ký
ăn
uống.
Bạn
có
thể
sẽ
không
suy
nghĩ
nhiều
về
dưỡng
chất
bởi
vì
ảnh
hưởng
của
thức
ăn
mà
bạn
sử
dụng
không
diễn
ra
ngay
lập
tức
và
từ
đó,
sẽ
khó
để
bạn
có
thể
quan
sát
thay
đổi
của
cơ
thể.
Tuy
nhiên,
bạn
nên
chú
ý
vào
những
thứ
bạn
ăn
và
cảm
giác
mà
chúng
đem
lại
cho
bạn
để
tránh
rơi
vào
tình
trạng
trầm
cảm
một
lần
nữa.[27]
- Viết lời nhận xét chung về những loại thực phẩm mà bạn đã ăn mỗi ngày. Bạn không cần phải ghi chú một cách tỉ mỉ mọi chất dinh dưỡng mà bạn đã tiêu thụ vì mặc dù dưỡng chất rất quan trọng để duy trì sự khỏe mạnh tổng thể, vẫn chưa có bất kỳ một nghiên cứu nào khẳng định mối quan hệ giữa một số loại dưỡng chất cụ thể và bệnh trầm cảm.
- Nhận thức rõ thời điểm bạn hình thành một dạng tâm trạng cụ thể nào đó (tốt hay xấu). Suy nghĩ về thực phẩm mà bạn đã tiêu thụ gần đây. Theo dõi khuôn mẫu này khi bạn ngày càng quen dần với tác động của thức ăn đến tâm trạng của bản thân.
- Thử qua Chế độ Dinh dưỡng Địa Trung Hải (Mediterranean Diet). Đây là chế độ ăn uống được đặt tên theo một khu vực trên thế giới nơi mà nó trở nên khá phổ biến. Bạn nên ăn bữa ăn có nhiều đậu hạt, các loại đậu khô (legumes) và dầu oliu. Chế độ này cũng nghiêm cấm sử dụng rượu bia.[28]
- Tránh uống rượu bia. Rượu bia là chất ức chế và có thể khiến bạn cảm thấy tồi tệ hơn. Bạn nên tránh xa rượu bia càng nhiều càng tốt.
- Tăng cường tiêu thụ axit béo Omega-3 và axit folic. Axit béo Omega-3 và axit folic có thể đem lại một vài lợi ích trong việc điều trị trầm cảm. Chưa có bất kỳ một bằng chứng nào chứng minh rằng chỉ đơn thuần sử dụng omega-3 và axit folic là đã đủ để chữa trị trầm cảm,[9] nhưng chúng có thể giúp ích được cho bạn khi được kết hợp với phương pháp trị liệu khác.
Quản lý Căng thẳng[sửa]
-
Hiểu
rõ
nguyên
nhân
gây
căng
thẳng
cho
bạn.
Lập
danh
sách
mọi
yếu
tố
khiến
bạn
căng
thẳng.
Chúng
có
thể
bao
gồm
tranh
cãi
trong
gia
đình,
đối
chất
tại
công
sở,
đi
du
lịch,
hoặc
vấn
đề
về
sức
khỏe.[17]
- Đừng quên bao gồm thêm những điều nhỏ nhặt, vì chúng cũng quan trọng không kém trong việc giảm thiểu căng thẳng. Chúng có thể bao gồm công việc nhà hoặc đón xe buýt đúng giờ.
- Cố gắng tránh xa sự căng thẳng không cần thiết. Tìm cách để tránh một vài tình huống cụ thể có thể hình thành sự căng thẳng không cần thiết cho bạn. Thỉnh thoàng, điều này có thể sẽ không khả thi. Nhưng bạn nên cố gắng giảm thiểu căng thẳng, ví dụ như là bằng cách lên kế hoạch trước, hoặc giao tiếp một cách hiệu quả hơn tại công ty hoặc với thành viên trong gia đình.[17]
- Tập yoga. Yoga là phương pháp tập thể dục và thư giãn tuyệt vời có thể giúp bạn đối phó với sự trầm cảm. Bạn có thể tham gia lớp học yoga hoặc xem video dạy yoga tại nhà. Tìm thời gian mỗi ngày hoặc mỗi vài ngày để định tâm, co duỗi cơ thể, và cung cấp cho bản thân khoảng thời gian để xoa dịu căng thẳng.
-
Tập
thiền.
Kỹ
thuật
thư
giãn
là
một
biện
pháp
khác
để
giúp
bạn
quản
lý
căng
thẳng
và
tìm
được
sự
thanh
thản
trong
cuộc
sống.
Thiền
chỉ
đòi
hỏi
bạn
phải
bỏ
ra
một
vài
phút
mỗi
ngày,
kèm
theo
một
khu
vực
yên
tĩnh,
để
xoa
dịu
tâm
trí
và
khôi
phục
bản
thân.
Để
thiền,
bạn
hãy
tìm
nơi
tĩnh
lặng,
nơi
mà
bạn
sẽ
không
bị
làm
phiền
trong
10
–
15
phút.
Bạn
sẽ
dành
khoảng
thời
gian
này
để
sống
trong
hiện
tại,
loại
bỏ
mọi
suy
nghĩ
và
sự
phán
xét
xuất
hiện
trong
tâm
trí
bạn.
- Ngồi thẳng lưng trên trong tư thế thoải mái trên một chiếc ghế hoặc trên sàn nhà.
- Hít vào và thở ra nhịp nhàng. Tập trung vào nhịp hít thở.
- Khi bạn bắt đầu suy nghĩ vẩn vơ, hãy hướng sự tập trung về với nhịp hít thở.
- Thiền đòi hỏi bạn cần phải luyện tập đôi chút, nhưng miễn là bạn luôn nhớ duy trì sự tập trung vào nhịp thở và hít thở sâu, đây chính là lúc bạn đang thiền, vì vậy, đừng lo lắng khi tâm trí bạn “đi lang thang” một chút. Tín đồ đạo Phật có khá nhiều bài tập thiền định chỉ tập trung vào nhịp thở.[29]
Viết Nhật ký[sửa]
-
Viết
nhật
ký.
Khi
bạn
phải
sống
cùng
với
bệnh
trầm
cảm,
bạn
cần
phải
hiểu
rõ
cơ
thể
và
quan
sát
nếp
sinh
hoạt
của
bản
thân.
Hãy
theo
dõi
bằng
cách
viết
nhật
ký.
Hành
động
này
sẽ
đem
lại
lợi
ích
trong
việc
giúp
bạn
tìm
hiểu
ảnh
hưởng
của
môi
trường
xung
quanh
đến
tâm
trạng,
năng
lượng,
sức
khỏe,
giấc
ngủ
của
bạn,
v.v.
Viết
nhật
ký
cũng
sẽ
giúp
bạn
hiểu
rõ
ảnh
hưởng
của
người
khác
đến
bạn.[30]
- Viết nhật ký cũng sẽ giúp bạn xử lý cảm xúc và có được cái nhìn sâu sắc hơn về lý do vì sao một vài yếu tố cụ thể nào đó lại khiến bạn có cảm giác như thế này.
- Viết nhật ký là hoạt động đơn giản và bạn chỉ cần phải bỏ ra một vài phút mỗi ngày để thực hiện. Nếu bạn muốn biết thêm chi tiết, bạn có thể tìm kiếm lời khuyên trực tuyến trong việc viết nhật ký, hoặc tìm sách hướng dẫn về quá trình viết nhật ký.
- Bạn nên cố gắng viết mỗi ngày. Hãy khiến cho quá trình viết nhật ký trở thành thói quen hằng ngày. Ngay cả khi bạn chỉ dành một ít phút để viết, nó có thể giúp bạn xử lý cảm xúc và đạt được cái nhìn sâu sắc hơn về lý do vì sao một vài điều cụ thể nào đó lại hình thành cảm xúc hiện tại mà bạn đang cảm nhận.
- Chuẩn bị sẵn một cây bút và một tờ giấy. Bạn nên khiến cho quá trình ghi chú trở nên dễ dàng hơn. Mang sẵn một cây bút và một tờ giấy bên mình mọi nơi mọi lúc, hoặc cân nhắc sử dụng ứng dụng ghi chú đơn giản trên điện thoại hoặc máy tính bảng mà bạn thường đem theo.
- Viết về bất kỳ điều gì mà bạn muốn. Viết nhật ký là viết ra mọi cảm xúc và suy nghĩ trên một tờ giấy. Đừng chú trọng chính tả, ngữ pháp hoặc phong cách viết. Đây là thời điểm mà bạn có thể viết bất kỳ điều gì bạn muốn, thay vì chỉ cố gắng tạo nên thông điệp hoàn hảo. Bạn không nên lo lắng về điều mà người khác sẽ nghĩ về bạn.
- Chỉ chia sẻ thông tin mà bạn muốn. Sử dụng nhật ký theo bất kỳ hình thức nào mà bạn muốn; bạn có thể giữ kín mọi chuyện, chia sẻ một vài điều với bạn bè và gia đình hoặc bác sĩ trị liệu của bạn, hoặc xây dựng một trang blog công cộng và viết về mọi thứ. Tùy thuộc vào bạn và vào mức độ thoải mái của bạn trong cách thức mà bạn sử dụng nhật ký.
Sử dụng Phương pháp Thay thế[sửa]
-
Tiến
hành
châm
cứu.
Châm
cứu
là
một
phần
của
y
học
cổ
truyền
Trung
Hoa
trong
đó
những
chiếc
kim
sẽ
được
châm
vào
một
vài
vị
trí
cụ
thể
trên
cơ
thể
để
điều
chỉnh
sự
tắc
nghẽn
năng
lượng
hoặc
sự
mất
cân
bằng.[31]
Tìm
gặp
chuyên
gia
châm
cứu
để
tìm
hiểu
về
phương
pháp
điều
trị
cụ
thể
cho
bạn.
- Có khá nhiều tranh cãi khác nhau về tính hiệu quả của châm cứu.[9] Một nghiên cứu đã cho thấy mối liên hệ giữa châm cứu và quá trình bình thường hóa một loại protein bảo vệ thần kinh - được gọi là yếu tố dinh dưỡng thần kinh của dòng tế bào thần kinh đệm (glial cell line derived- neurotrophic factor), và với tính hiệu quả của thuốc fluoxetine (tên gọi chung của Prozac).[31] Một nghiên cứu khác đã cho thấy sự hiệu quả của tâm lý trị liệu.[32] Những nghiên cứu này đã cung cấp một số thông tin đáng tin cậy trong việc sử dụng châm cứu như là biện pháp điều trị trầm cảm, nhưng vẫn cần thêm nhiều bằng chứng khác để ủng hộ tính hiệu quả của châm cứu.[9]
- Kiểm tra xem liệu bảo hiểm của bạn có chi trả cho phương pháp điều trị thay thế hay không.
-
Sử
dụng
thuốc
St.
John’s
Wort.
St.
John’s
Wort
là
một
loại
thuốc
khá
công
hiệu
có
bán
tại
hầu
hết
mọi
cửa
hàng
thực
phẩm
tự
nhiên.
Loại
thuốc
này
được
nhiều
người
cân
nhắc
sử
dụng
vì
hiệu
quả
vượt
trội
của
nó
so
với
thuốc
giả
dược,
đặc
biệt
đối
với
tình
trạng
trầm
cảm
nhẹ.[9]
- Nhiều nghiên cứu quy mô nhỏ có xu hướng tiến hành quan sát tính hiệu quả của thuốc St. John’s Wort, trong khi nghiên cứu quy mô lớn lại có xu hướng muốn chứng minh rằng St. John’s Wort không hiệu quả hơn thuốc giả dược.[33]
- Tại Mỹ, Hiệp hội Tâm thần học Hoa kỳ không khuyến khích sử dụng St. John’s Wort cho mục đích thông thường.
- St. John’s Wort có thể tác động đến các loại thuốc khác, làm giảm hiệu quả của chúng. Những loại thuốc này bao gồm thuốc tránh thai đường uống, thuốc antiretroviral (thuốc được sử dụng cho người bị nhiễm HIV), liệu pháp hormone thay thế, và thuốc ức chế miễn dịch. Uống thuốc St. John's Wort khi đang sử dụng các loại thuốc khác có thể gây nên hội chứng serotonin, đây là hội chứng mà cơ thể sản sinh serotonin quá mức.[34] Quá nhiều serotonin có thể hình thành triệu chứng chẳng hạn như tiêu chảy, sốt, co giật, và thậm chí là tử vong.[35] Bạn cần phải tham khảo ý kiến của bác sĩ nếu bạn đang dùng thêm các loại thuốc khác và cho bác sĩ biết rõ nếu bạn muốn chuyển sang sử dụng một loại thuốc khác.
- Sử dụng thuốc St. John’s Wort đúng theo liều lượng hướng dẫn.
-
Dùng
thực
phẩm
chức
năng
SAMe.
Một
loại
thuốc
thay
thế
khác
đó
chính
là
S-adenosyl
methionine
(SAMe).[9]
SAMe
là
phân
tử
gốc
tự
nhiên,
và
sự
sụt
giảm
trong
lượng
SAMe
có
liên
quan
đến
bệnh
trầm
cảm.
Bạn
có
thể
tăng
cường
lượng
SAMe
bằng
cách
sử
dụng
loại
thực
phẩm
chức
năng
này
qua
đường
uống,
tiêm
vào
tĩnh
mạch,
hoặc
tiêm
vào
cơ
bắp.
Thuốc
uống
là
loại
phổ
biến
nhất.
- Quá trình pha chế SAMe không có quy định cụ thể và hiệu quả cũng như nguyên liệu của thuốc có thể khác nhau tùy theo nhà sản xuất.
- Sử dụng SAMe theo đúng liều lượng trên hướng dẫn.
-
Cẩn
thận
khi
dùng
thuốc
vi
lượng
đồng
căn.
Mặc
dù
nhiều
người
tuyên
bố
rằng
thuốc
vi
lượng
đồng
căn
vô
cùng
hiệu
quả,
hầu
như
không
có
bất
kỳ
một
bằng
chứng
lâm
sàng
nào
để
chứng
về
sự
hiệu
nghiệm
của
chúng.
- Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã đề ra quy định cụ thể cho một số biện pháp vi lượng đồng căn, nhưng họ không tiến hành đánh giá tính an toàn và hiệu quả của chúng. Vì vậy, ngay cả đối với biện pháp đã được nhiều nghiên cứu chứng minh rằng sẽ đem lại hiệu quả, quá trình xem xét này cũng có thể sẽ không diễn ra nghiêm ngặt như đối với các loại thuốc đã được phê duyệt.
- Quá trình pha chế thuốc không có quy định cụ thể và sự hiệu nghiệm cũng như nguyên liệu của thuốc có thể khác nhau tùy theo nhà sản xuất.
- Trung tâm Quốc gia về Thuốc Thay thế và Bổ sung đã đưa ra lời khuyên rằng người dùng nên cẩn thận khi sử dụng bài thuốc vi lượng đồng căn và khuyến khích bệnh nhân nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để phương pháp điều trị bằng các loại thuốc này sẽ luôn được phối hợp chặt chẽ và đem lại sự an toàn cho người sử dụng.[36]
Lời khuyên[sửa]
- Một vài căn bệnh có thể gây nên triệu chứng trầm cảm, đặc biệt là những loại bệnh có liên quan đến tuyến giáp và các phần khác trong hệ thống hormone của cơ thể. Ngoài ra, một vài tình trạng bệnh lý nhất định, đặc biệt là vào giai đoạn cuối cùng của bệnh hoặc bệnh mãn tính, có thể hình thành triệu chứng trầm cảm. Trong trường hợp này, bạn nên đến gặp chuyên viên y tế để họ có thể giúp bạn tìm hiểu rõ nguồn gốc của triệu chứng và cách để giảm thiểu chúng.[3]
Cảnh báo[sửa]
- Nếu bạn đang suy nghĩ về việc tự tử, hãy gọi 1900599830 ngay lập tức hoặc đi đến phòng cấp cứu.
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ http://www.nami.org/Content/NavigationMenu/Intranet/Homefront/Criteria_Major_D_Episode.pdf
- ↑ Solomon, Andrew. Con quỷ Giữa ban ngày.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Hiệp hội Tâm thần học Hoa Kỳ. Hướng dẫn Chẩn Đoán và Thống kê, Phiên bản thứ 5 (DSM-5).
- ↑ 4,0 4,1 http://www.div17.org/about-the-field-of-counseling-psychology/what-is-counseling-psychology/
- ↑ http://www.div17.org/about-the-field-of-counseling-psychology/counseling-vs-clinical/
- ↑ http://www.apa.org/news/press/releases/2014/06/prescribe-medications.aspx
- ↑ http://www.apa.org/helpcenter/choose-therapist.aspx
- ↑ http://www.nami.org/Template.cfm?Section=Health_Care_Reform
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 9,6 http://psychiatryonline.org/pb/assets/raw/sitewide/practice_guidelines/guidelines/mdd.pdf
- ↑ http://www.everydayhealth.com/health-report/living-well-with-depression/managing-depression-long-term.aspx
- ↑ http://www.plosmedicine.org/article/info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pmed.1001403
- ↑ http://studentsagainstdepression.org/get-support/building-support-networks/building-a-good-support-network/
- ↑ http://studentsagainstdepression.org/get-support/building-support-networks/building-a-good-support-network/
- ↑ http://psychcentral.com/lib/living-with-depression-2/0001620
- ↑ http://www.depressiontoolkit.org/takecare/support_systems.asp
- ↑ http://www.everydayhealth.com/health-report/living-well-with-depression/pet-therapy-and-depression.aspx
- ↑ 17,0 17,1 17,2 http://www.everydayhealth.com/health-report/living-well-with-depression/staying-well-with-major-depression.aspx
- ↑ https://www.psychologytoday.com/blog/hide-and-seek/201205/building-confidence-and-self-esteem
- ↑ http://psychcentral.com/lib/depression-and-letting-go-of-negative-thoughts/0003764
- ↑ http://psychcentral.com/lib/replacing-your-negative-thoughts/0003762
- ↑ http://www.depressiontoolkit.org/takecare/setting_goals.asp
- ↑ http://psychcentral.com/library/depression_creativity.htm
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2908269/
- ↑ 24,0 24,1 http://www.apa.org/monitor/2011/12/exercise.aspx
- ↑ https://www.unm.edu/~lkravitz/Article%20folder/ExerciseMot.pdf
- ↑ http://www.nydailynews.com/life-style/health/nature-good-medicine-stress-depression-report-article-1.1496476
- ↑ 27,0 27,1 http://bjp.rcpsych.org/content/195/5/408.long
- ↑ http://dadun.unav.edu/bitstream/10171/4928/1/SUN%2028.pdf
- ↑ Quyền lực của Khí công (1997). Liang, S. Y. & Wu, W. C. Way of the Dragon Xuất bản, East Providence, RI
- ↑ http://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?ContentTypeID=1&ContentID=4552
- ↑ 31,0 31,1 http://www.scientificamerican.com/article/can-acupuncture-treat-depression/
- ↑ http://www.reuters.com/article/2013/09/24/us-acupuncture-depression-idUSBRE98N17420130924
- ↑ http://nccam.nih.gov/news/2002/stjohnswort/q-and-a.htm
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/serotonin-syndrome/basics/causes/con-20028946
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/serotonin-syndrome/basics/definition/con-20028946
- ↑ http://nccam.nih.gov/health/homeopathy