Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Tránh tiêu thụ đường đơn
Từ VLOS
Đường đơn là cacbon-hydrat có trong nhiều loại thực phẩm tự nhiên, bao gồm hoa quả, rau củ, sữa và nhiều thực phẩm chế biến như bánh kẹo và soda thường.[1] Đường đơn được cơ thể tiêu hóa và sử dụng nhanh khiến nồng độ đường huyết (glucose trong máu) tăng và giảm nhanh, dẫn đến hạ đường huyết.[2] Tránh tiêu thụ đường đơn (đặc biệt là đường từ bánh kẹo và nước ngọt) có thể giúp giảm cân, cải thiện phản ứng với insulin và giúp kiểm soát nồng độ lipid trong máu tốt hơn. [2] Vì vậy, bạn nên giảm hoặc tránh lượng đường đơn trong chế độ ăn và thay thế bằng các chất tốt cho sức khỏe hơn như protein, chất xơ và chất béo tốt.
Mục lục
Các bước[sửa]
Chuẩn bị bữa ăn không chứa đường đơn[sửa]
-
Đọc
nhãn
thực
phẩm.
Ở
Mỹ,
các
nhà
sản
xuất
bắt
buộc
phải
liệt
kê
lượng
và
loại
đường
trong
tất
cả
các
loại
thực
phẩm
có
nhãn.[3]
Đọc
nhãn
thực
phẩm
và
thành
phần
giúp
bạn
biết
chính
xác
trong
thực
phẩm
có
gì.
- Đọc nhãn thực phẩm và tìm thông tin về "đường". Thông tin về "đường" thường được liệt kê dưới dòng "Tổng Cacbon-hydrat". Thông tin được liệt kê chính là lượng đường trong một khẩu phần thức ăn.
- Tìm kiếm thông tin về các thuật ngữ khác ngoài "đường". Nên tìm thông tin về lượng fructose, glucose, monosaccharide, lactose, maltose, dextrose và sucrose.[4]
- Đường đơn cũng có thể được liệt kê ở dạng đường thô, đường nâu, đường củ cải, đường mía, đường bột, mật đường, đường Turbinado, sirô lá phong, mật ong, sirô đường mía, nước ép mía, đường khử, sirô mạch nha, sirô Agave và sirô ngô chứa lượng fructose cao.[4]
-
Tránh
tiêu
thụ
đường
phụ
gia.
Đường
phụ
gia
là
sirô
hoặc
đường
được
thêm
vào
thực
phẩm
trong
quá
trình
chế
biến
và
luôn
được
xem
là
đường
đơn.
[4]
Đường
phụ
gia
được
xem
là
"không
calo"
vì
chúng
không
giúp
cung
cấp
chất
dinh
dưỡng
có
lợi
trong
chế
độ
ăn.
- Kẹo, bánh ngọt, soda thường, nước ép hoa quả, mì ống ăn sáng, ngũ cốc ngọt và cà phê ngọt là những thực phẩm thường chứa đường phụ gia.
- Tránh tiêu thụ bánh quy, khoai tây chiên và kẹo.
- Kiểm soát thực phẩm trong gian bếp, tủ lạnh và tủ đông. Nên dọn và vứt bỏ thực phẩm chế biến sẵn chứa đường đơn và đường phụ gia (như bánh quy, kẹo và soda thường). Chỉ nên giữ lại 1-2 món ăn ngọt để ăn một cách vừa phải.
- Nên biết rằng đường đơn có nhiều trong hoa quả và một số chế phẩm sữa tốt cho sức khỏe hơn nhiều so với đường phụ gia. Hoa quả và chế phẩm từ sữa giúp bổ sung nhiều dưỡng chất thiết yếu như vitamin, khoáng chất, chất xơ và protein vào chế độ ăn.
-
Bữa
ăn
nên
chứa
50%
rau
củ
quả.
Một
số
loại
rau
củ
quả
chỉ
chứa
một
lượng
nhỏ
đường
đơn.
Ngoài
ra,
chúng
còn
giúp
cung
cấp
các
dưỡng
chất
như
vitamin,
chất
xơ
và
khoáng
chất
cần
thiết
cho
một
chế
độ
ăn
lành
mạnh.
[5]
- Rau củ chứa một ít đường đơn gồm có: cà rốt, khoai lang, đậu và bí xanh.[6] Không nên tránh tiêu thụ những loại rau củ này mà nên cân bằng chúng trong một phần ăn tốt cho sức khỏe.
- Nên tiêu thụ hoa quả nguyên quả thay cho nước ép. Nước ép hoa quả chứa ít chất xơ, nhiều đường và calo.
- Hạn chế tiêu thụ hoa quả sấy khô. Nhiều loại hoa quả sấy khô được cho thêm đường phụ gia (đặc biệt là hoa quả chua như quả mâm xôi).
- Ngoài ra, lượng đường trong hoa quả sấy khô cũng nhiều hơn vì nước quả đã bị loại bỏ trong quá trình khử nước.[7] Vì vậy, bạn chỉ nên tiêu thụ hoa quả sấy khô với lượng vừa phải, khoảng 1/4 cốc. Một phần nước ép hoa quả là khoảng 1 cốc hoặc ít hơn.[8]
-
và
sữa
chua
cũng
chứa
đường
đơn
ở
dạng
lactose.
Tuy
nhiên,
những
thực
phẩm
này
cũng
là
một
nguồn
dồi
dào
protein,
canxi,
vitamin
D
và
nên
có
trong
chế
độ
hàng
ngày.[9]
- Nên tiêu thụ 2-3 phần chế phẩm sữa ít béo mỗi ngày.[10] Chế phẩm từ sữa bao gồm sữa, sữa chua hoặc phô mai.
- Chế phẩm sữa chứa đường đơn tự nhiên, còn các sản phẩm từ sữa lại chứa lượng đường phụ gia đáng kể. Ví dụ, sữa sôcôla hoặc sữa chua hoa quả thường chứa nhiều đường hơn sữa và sữa chua thường.
- Nên chọn sữa chua hoặc phô mai tươi không chứa hoa quả hoặc các chất phụ gia khác. Bạn có thể cho thêm hoa quả tươi hoặc một thìa mật ong để tạo vị ngọt tự nhiên và tốt cho sức khỏe. Có thể mua sữa chua Hy Lạp với lượng chất béo thấp và cho thêm mật ong tươi, quả mọng, các loại hạt để tạo vị ngọt. Điều quan trọng đó là kiểm soát loại và nguồn gốc của đường được tiêu thụ.
Hạn chế đường đơn trong công thức nấu ăn[sửa]
-
Dùng
sốt
táo
không
đường,
chuối,
mơ
hoặc
chà
là
khi
chế
biến
món
nướng.
Khi
nướng
bánh
Muffin
hoặc
bánh
bông
lan,
bạn
nên
dùng
sốt
táo
không
đường
hoặc
chuối
chín
nghiền
nhuyễn
thay
cho
đường.
- Sử dụng hoa quả giúp cắt giảm lượng đường đơn trong món ăn, bổ sung thêm chất xơ, vitamin và khoáng chất.
- Cắt giảm lượng nước dùng trong công thức khi sử dụng chuối hoặc sốt táo không ngọt để thay thế đường. Như vậy, bột nhào sẽ không quá ướt. [11]
- Khi thay thế đường, kết cấu, màu sắc và hương vị của bánh nướng có thể thay đổi.
-
Dùng
mật
ong,
sirô
Agave
hoặc
sirô
lá
phong
thay
đường
trắng
khi
nấu
ăn. Một
số
công
thức
nấu
ăn
cần
dùng
đến
chất
làm
ngọt
và
bạn
khó
có
thể
sử
dụng
nguyên
liệu
thay
thế.
Trong
trường
hợp
đó,
nên
sử
dụng
chất
làm
ngọt
tự
nhiên
như
mật
ong
và
sirô
lá
phong
thay
vì
đường
tinh
luyện.
[12]
- Thay vì dùng chất tạo ngọt đã qua xử lý, cho mật ong và sirô lá phong vào sốt BBQ tự làm, sốt cà chua hoặc sốt rưới salad cũng đem đến vị ngon tương tự.
- Chất làm ngọt như mật ong sirô lá phong và sirô Agave trải qua ít quá trình xử lý hơn so với đường trắng và đường nâu.
-
Làm
kem
tại
nhà.
Thay
vì
mua
kem
ở
cửa
hàng,
bạn
có
thể
tự
làm
ở
nhà.
Chỉ
cần
cho
hoa
quả
đông
lạnh
không
đường
phụ
gia
vào
máy
xay
và
xay
để
làm
kem.
- Có nhiều dụng cụ nhà bếp khác có thể biến chuối và hoa quả đông lạnh thành "món ăn nhẹ" như kem.
- Món tráng miệng từ hoa quả đông lạnh còn chứa chất xơ, vitamin và khoáng chất tốt cho sức khỏe.
Tránh tiêu thụ đường đơn khi ăn ngoài[sửa]
-
Đọc
thực
đơn
và
mô
tả
món
ăn
cẩn
thận.
Hiểu
rõ
các
món
ăn
trong
bữa
ăn
giúp
bạn
biết
món
nào
nhiều
hay
ít
đường
đơn
hơn.
- Những món ăn nên đọc kỹ gồm có: món ăn có chứa sốt chua ngọt, sốt BBQ, sốt cà chua hoặc sốt salad, đậu nướng, khoai lang chiên, sốt Marinara, sốt Salsa và các món sốt/gia vị ăn kèm khác.[13]
- Cẩn thận với các món ăn rõ ràng là chứa nhiều đường đơn. Các món như món tráng miệng, bánh Pancake/Waffles, Muffin, bánh mì trắng với thạch và ngũ cốc Granola thường chứa lượng đường phụ gia đáng kể được thêm vào trong quá trình chế biến hay chuẩn bị.
- Nên hỏi nhân viên phục vụ hoặc đầu bếp kỹ hơn về thông tin món ăn hoặc nguyên liệu chế biến.
-
Hạn
chế
gia
vị
ăn
kèm.
Những
loại
gia
vị
này
chứa
lượng
đường
đơn
đáng
kể
và
bạn
có
thể
hạn
chế
hoặc
tránh
tiêu
thụ.
- Có thể yêu cầu sốt rưới, sốt, sốt cà chua, sirô hoặc sốt phết để ăn kèm.
- Có thể yêu cầu đầu bếp dùng dầu ô liu nguyên chất và giấm để làm sốt salad thay vì sốt béo hoặc sốt Vinaigrette.
- Mứt, thạch, kem đánh bông, gia vị tạo mùi cà phê và sốt phết như sốt táo đều chứa nhiều đường đơn.
-
Không
uống
soda.
Một
phần
soda
thường
chứa
trên
39
g
đường.
[14]
Vì
vậy,
bạn
chỉ
nên
uống
nước
lọc
hoặc
nước
uống
không
đường.
- Nếu muốn uống nước ngọt, bạn nên chọn loại dành cho người ăn kiêng hoặc hạn chế yêu cầu nhân viên tiếp nước.
- Sau khi uống nước ngọt, nên chuyển qua uống nước, trà không ngọt hoặc cà phê không ngọt.
-
Không
uống
đồ
uống
chứa
cồn.
Nên
tránh
tiêu
thụ
một
số
đồ
uống
chứa
cồn
như
thức
uống
hỗn
hợp,
rượu
vang
và
bia.
Mặc
dù
không
có
vị
ngọt
nhưng
những
thức
uống
này
đều
chứa
lượng
đường
đơn
đáng
kể.
[15]
- Cocktail và thức uống hỗn hợp sẽ khiến bạn khó kiểm soát lượng đường đơn tiêu thụ vì để pha chế những thức uống này, bạn cần dùng đến nước đường, sirô có hương vị, nước ngọt hoặc nước ép hỗn hợp, thậm chí là dùng đến cốc phủ đường quanh miệng cốc.
- Để hạn chế đường đơn, bạn nên chọn thức uống chứa cồn pha với nước hoặc nước khoáng Seltzer không hương vị hoặc chọn bia ít cacbon-hydrat/ít calo.
-
Dùng
chung
món
tráng
miệng.
Bạn
vẫn
có
thể
gọi
món
tráng
miệng
hoặc
món
ngọt
để
chiều
chuộng
bản
thân.
Tuy
nhiên,
nên
chia
sẻ
với
mọi
người
để
giúp
hạn
chế
lượng
đường
đơn
tiêu
thụ.
- Nếu không có ai để chia sẻ món tráng miệng, bạn có thể yêu cầu nhân viên gói một nửa để mang về.
- Gọi phần tráng miệng dành cho trẻ nhỏ nếu có thể. Phần ăn nhỏ hơn giúp hạn chế lượng đường đơn tiêu thụ.
- Nên tráng miệng bằng hoa quả thay món ngọt. Mặc dù vẫn chứa đường đơn nhưng hoa quả cũng chứa chất xơ, vitamin và khoáng chất tốt cho cơ thể.
Lời khuyên[sửa]
- Chế độ ăn giàu rau củ quả, ngũ cốc nguyên hạt, protein nạc, chất béo tốt và chế phẩm sữa ít béo có hàm lượng đường đơn và đường phụ gia ít hơn.
- Nên chọn thực phẩm tươi thay cho thực phẩm, nước uống đã qua xử lý, thêm chất tạo ngọt hoặc thêm hương vị để dễ dàng kiểm soát lượng đường đơn tiêu thụ hơn.
- Chuẩn bị thức ăn, sốt rưới hoặc sốt chấm tại nhà giúp bạn dễ dàng kiểm soát lượng đường phụ gia, từ đó giảm lượng đường đơn trong chế độ ăn.
- Nên dùng sốt rưới từ giấm thay cho sốt béo hoặc sốt hoa quả; chọn sốt mặn thay sốt ngọt.
Cảnh báo[sửa]
- Đối với người bị tiểu đường, đường đơn không phải là loại cacbon-hydrat duy nhất phải được hạn chế trong chế độ ăn lành mạnh; người bệnh còn phải hạn chế tiêu thụ cacbon-hydrat phức hợp. Cacbon-hydrat phức hợp chứa lượng chất xơ cao ảnh hưởng đến đường huyết. Mặc dù vậy, ảnh hưởng của cacbon-hydrat phức hợp đến đường huyết vẫn không đáng kể bằng cacbon-hydrat đơn giản. Cacbon-hydrat phức hợp thường có trong thực phẩm nhiều tinh bột như bánh mì, gạo, ngũ cốc và một số loại rau củ.
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ http://www.diabetes.co.uk/nutrition/simple-carbs-vs-complex-carbs.html
- ↑ 2,0 2,1 http://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/carbohydrates/carbohydrates-and-blood-sugar/
- ↑ http://www.sugar.org/sugar-basics-2/food-labeling/labeling-terms/
- ↑ 4,0 4,1 4,2 http://www.choosemyplate.gov/weight-management-calories/calories/added-sugars.html
- ↑ http://www.choosemyplate.gov/food-groups/fruits.html
- ↑ http://healthyeating.sfgate.com/foods-natural-high-carbs-simple-sugar-2212.html
- ↑ http://www.shape.com/blogs/weight-loss-coach/dried-fruit-fattening
- ↑ http://www.choosemyplate.gov/food-groups/fruits-counts.html
- ↑ http://www.webmd.com/diet/6-reasons-to-get-your-diary
- ↑ http://www.choosemyplate.gov/food-groups/dairy-why.html
- ↑ http://healthland.time.com/2012/10/03/top-10-food-substitutions-for-healthier-cooking/slide/mashed-bananas-for-sugars-butter-and-fats/
- ↑ http://www.webmd.com/diet/medicinal-uses-of-honey
- ↑ http://www.prevention.com/food/hidden-sugar-restaurant-meals
- ↑ http://www.sugarstacks.com/beverages.htm
- ↑ https://agriculturesociety.wordpress.com/2006/10/17/alcohol-and-the-sugar-connection-just-in-time-for-halloween/