Trở thành một Nghệ sĩ Xoay Bàn Đĩa (Turntablist)

Chà đĩa (scratching) là một trong những “vũ khí” tối thượng trong nghệ thuật trình diễn âm thanh sử dụng các bàn xoay, đĩa than và bộ hoà âm (turntablism). Trong khi các DJ chỉ biết chơi các bản nhạc thì những nghệ sĩ xoay bàn đĩa là người sáng tạo nghệ thuật. Thông qua việc học cách tìm những dụng cụ cần thiết để tạo âm nhạc DJ, bạn sẽ có cơ hội khám phá thế giới sáng tạo nhịp điệu rộng lớn. Việc học các kĩ thuật và tính thẩm mĩ của thể loại này sẽ giúp bạn biểu diễn với phong độ đỉnh cao nhất!

Các bước

Tìm Những Thiết Bị Thích Hợp

1. Chuẩn bị đồ nghề cơ bản của DJ. Đối với phần lớn các DJ, điều này có nghĩa là bạn cần một máy quay đĩa có mô-tơ quay trực tiếp, một bộ hoà âm và một bộ sưu tập các đĩa than để luyện tập lấy các đoạn nhạc mẫu và chà đĩa. Tuy nhiên, các bộ điều khiển kĩ thuật số và máy quay đĩa CD (CDJ) đang ngày càng trở nên phổ biến, và những máy quay này có các chức năng đa dạng như cho phép bạn chà đĩa, tạo vòng lặp các nhịp điệu nhanh chóng, chơi ngược các bản nhạc với tốc độ rất cao hay thấp cùng những chức năng khác sẽ rất hữu ích cho nghề xoay bàn đĩa.
   • Nếu không có máy quay đĩa, bạn có thể thấy lo lắng khi mua chiếc máy đầu tiên, và chưa kể đến việc nếu bạn thực sự muốn trở thành một nghệ sĩ xoay bàn đĩa, bạn sẽ cần đến 2 chiếc. Về cơ bản, bạn vẫn có thể dùng một chiếc máy quay đĩa để chà đĩa nhưng làm như vậy sẽ không tạo nên âm nhạc. Tuy nhiên, chỉ cần sở hữu một mẫu máy có mô-tơ quay trực tiếp là bạn có thể “chà đĩa” được. Đừng chi quá nhiều tiền.
2. Tìm một bộ mixer có nút điểu chỉnh các chế độ khác nhau trên thanh ngang có chức năng chuyển giữa các bài nhạc. Các điều chỉnh về chế độ giúp bạn điều khiển âm thanh giữa những máy quay đĩa dễ dàng hơn. Một bộ hoà âm dùng để chà đĩa tốt có thanh chuyển nhạc ngang không cần thiết phải ở vị trí chính giữa trước khi âm thanh chuyển sang kênh khác. Bạn không nhất thiết phải có bộ hoà âm như vậy, nhưng nó giúp cho việc trộn nhạc dễ dàng hơn nhiều khi bạn bắt đầu luyện tập những kĩ thuật cao cấp hơn sau này.
3. Dùng một miếng lót đĩa để lót giữa bàn xoay và đĩa nhạc. Những miếng lót chống từ này rất cần thiết đối với một DJ chuyên chà đĩa. Nó giúp bạn có thể đặt một ngón tay hay cả bàn tay trên mặt đĩa và dừng đĩa mà không dừng cả bàn xoay lại.
   • Nếu bạn có những chiếc máy quay đĩa rẻ tiền hơn, bạn sẽ cần cắt những miếng nhựa, sáp hay giấy da để chêm vào. Những chiếc túi ni lông ở siêu thị cũng có tác dụng rất tốt.
   • Bạn có thể mua một sản phẩm có tên gọi “thảm thần” để giúp giảm thiểu ma sát. Nếu bạn muốn dùng tấm lót của riêng mình hoặc gặp khó khăn khi dừng đĩa, bạn có thể mua một sản phẩm có tên “thảm bơ” và sử dụng chúng như những tấm lót cố định vĩnh viễn. Chúng là những tấm lót đĩa mượt mà nhất trên thị trường. Có thể bạn vẫn cần phải giảm thêm độ ma sát nhưng điều đó còn tuỳ thuộc vào gu âm nhạc và thiết bị của bạn.
4. Xây dựng một bộ sưu tập các đĩa nhạc để làm mẫu. Một nghệ sĩ xoay bàn đĩa cần những chiếc đĩa than đa dạng để sáng tạo nên âm nhạc. Nghệ sĩ xoay bàn đĩa là một cao thủ trộn nhạc, họ sử dụng các nhịp điệu từ một số bản thu và các phần mẫu của những bản nhạc khác để tạo dựng âm thanh. Đó là một phong cách sáng tạo âm nhạc theo lối “chắp vá” và chỉ có thể thực hiện thành công nếu luyện tập thật nhiều với những đĩa hát khác nhau.
   • Phần lớn các đĩa dùng để chà có một chuỗi các đoạn nhạc mẫu, những đoạn nhạc đệm nghỉ thay thế nhau và hiệu ứng âm thanh. Đừng mua bất cứ bản thu nào mà bạn tìm thấy trên mạng, cách tốt nhất là lắng nghe những bản thu đó để đảm bảo chúng có phần nào đó hữu dụng cho việc luyện tập cũng như biểu diễn của bạn.
   • Đối với các DJ, những đĩa nhạc không thể bỏ qua là những đĩa nhạc đã được thiết kế để lặp lại các đoạn nhạc mẫu, hoạt động theo nguyên tắc khi kim đĩa nảy lên (và nó chắc chắn sẽ nảy), bạn vẫn sẽ có được âm thanh mà bạn muốn sử dụng. Nếu bạn không có những chiếc đĩa quen thuộc thường dùng thì hãy cố gắng tìm hiểu đĩa một chút bằng cách tìm những đoạn mẫu mà bạn thích và rồi xoay đi xoay lại chiếc đĩa để hiểu được chiếc kim cũng như đường rãnh trên đĩa.
   • Bạn có thể sử dụng những chiếc đĩa không có nhạc đệm hoặc những chiếc đĩa mà bạn đã có sẵn và cố gắng tìm một mẫu để sử dụng, nhưng phần lớn các DJ thường chỉ chọn một vài chiếc đĩa để chà khi luyện tập và thi đấu.

Trau Dồi Kĩ Thuật

1. Tìm một đoạn âm thanh mẫu hay âm thanh trên đĩa nhạc của bạn để luyện tập chà đĩa. Hãy lắng nghe thật kĩ các đĩa nhạc trong một khoảng thời gian để từ đó bạn có thể xây dựng được toàn bộ bài hát. Những đoạn nhạc đệm nghỉ - những khoảnh khắc các nhạc cụ khác ngừng chơi và chỉ còn tiếng trống thường được tách ra để dùng làm nhạc nền trong các ca khúc hip-hop, trong khi các ca khúc chỉ có âm thanh nhạc cụ thường có giai điệu rất thú vị để kết hợp cùng.
   • Hãy lắng nghe những chiếc đĩa thật kĩ và dừng đĩa lại khi bạn nghe thấy một âm thanh mà mình muốn sử dụng. Quay lại và tìm chính xác thời điểm mà âm thanh đó bắt đầu.
2. Đánh dấu rãnh đĩa. Ngày trước, các DJ sẽ dùng những mẫu giấy dính nhỏ hình tròn mà các giáo viên hay sử dụng khi chấm bài và dán những miếng giấy đó lên trên đĩa, bên cạnh rãnh đĩa và ngay phía trên đoạn nhạc mẫu. Hành động này cung cấp tín hiệu hình ảnh để các DJ biết khi nào đoạn nhạc mẫu bắt đầu, và nó sẽ đẩy chiếc kim về rãnh đĩa để chơi lại đoạn nhạc mẫu.
   • Một số DJ không thích dán những mẩu giấy lên trên đĩa dù đó là cách làm kinh điển. Bạn cũng có thể đánh dấu rãnh đĩa theo bất cứ cách nào hiệu quả nhất đối với mình nếu bạn dự định ghi âm lại các đoạn nhạc đệm của mình hay trộn chúng lại thật nhanh chóng.
3. Dùng đầu ngón tay của bạn để dừng đĩa. Sau khi âm thanh ngừng, chầm chậm xoay chiếc đĩa ngược lại với tốc độ gần với khi nó được chơi xuôi chiều. Nó cần tạo ra âm thanh giống như bạn vừa nhất nút đảo chiều trên máy xoay đĩa. Âm thanh chà đĩa đến từ việc lựa chọn một đoạn trống đệm thích hợp, như một đoạn kèn trompet hay các hiệu ứng âm thanh dài khác và rồi xoay đi xoay lại chiếc bàn trên nền âm thanh đó để tạo nên âm thanh chà đĩa thật đặc biệt.
4. Chơi một bài hát khác và làm tương tự với đoạn nhạc đệm. Bản thân một tiếng chà đĩa sẽ giống như một bộ phim chỉ toàn cảnh nổ. Lúc đầu thì hay chứ? Chắc chắn rồi. Nhưng sẽ gây chán chỉ sau vài phút? Cũng chắc chắn luôn. Để chà đĩa đúng cách, bạn cần kết hợp các đoạn nhạc mẫu cùng những thao tác của mình trên đĩa cùng với một đoạn nhạc đệm. Hãy tìm một đoạn nhạc đệm thích hợp để xây dựng nên âm nhạc của mình. Hãy tìm những đoạn nhạc đệm nghỉ thật hay trong các bài hát mà bạn thích, đặc biệt là những ca khúc nhạc soul cổ điển và các đoạn nhạc mẫu R&B sẽ có các đoạn nhạc nền nghỉ rất hay để bạn xây dựng nên âm nhạc của mình trên đó.
5. Tăng tốc độ đĩa nhạc nhanh hơn đoạn nhạc mẫu thay vì chơi âm thanh ở tốc độ thông thường hoặc làm chậm lại. Bạn sẽ thu được một âm thanh có âm vực cao. Hãy làm tương tự khi đảo chiều, chỉnh cho cùng tốc độ. Sau đó hãy làm động tác này với âm nhạc. Kĩ thuật này đôi khi được gọi là “chà đĩa trẻ em” (baby scratch).
   • Bắt đầu với một đoạn nhạc đệm chậm hơn và rồi tiếp tục chơi nhanh hơn trong suốt bài. Khi bạn đã có thể chơi được ở tốc độ cao, hãy cố gắng đa dạng hoá các nhịp điệu bằng cách thêm vào những đoạn nhạc đệm mà bạn đã phát triển.

Chà Đĩa Thật Tốt

1. Hãy lắng nghe những người làm nhạc đệm thật kĩ. Nghiên cứu đôi chút về việc làm nhạc đệm và khám phá cách những DJ và nhà sản xuất ưa thích của bạn tạo nên các nhạc đệm, thêm vào các âm thanh và kết cấu từ nhiều nguồn khác nhau. Dù mục đích cuối cùng của bạn là thi đấu hay chỉ là tạo ra các bài hát tương tự thật hay, bạn cũng cần phải học từ các bậc thầy.
   • RZA đã tiên phong trong việc sử dụng kĩ thuật lo-fi (phương pháp sản xuất âm thanh chứa những lỗi kĩ thuật) với các đoạn nhạc mẫu từ các bản nhạc soul cổ điển và những bộ phim samurai, kết hợp thêm một số yếu tố cho bản nhạc đệm được dùng trong thời kì đầu của những album Wu-Tang cũng như các dự án cá nhân của các thành viên. Hãy nghe thử “Ice Cream” của Raekwon, trong đó chỉ có một đoạn nhạc ghi-ta mẫu được đẩy nhanh tốc độ rất dễ nghe cùng một đoạn nhạc đệm.
   • Việc sử dụng những đĩa nhạc jazz và những bài hát một thời nổi tiếng ở thập niên 80 của Madlib đã giúp ông trở thành một trong những nhà sản xuất được nhiều người tìm đến nhất. Ông kết hợp cổ điển và hiện đại theo những phong cách mới mẻ đến đáng kinh ngạc. Hãy nghe thử Madvillainy, dự án của ông với MF Doom và những bản thu của ông với Freddie Gibbs để học hỏi thêm những ví dụ tuyệt vời về kĩ thuật của một nghệ sĩ xoay bàn đĩa.
2. Học cách kết hợp các đoạn nhạc đệm thật nhanh chóng. Việc kết hợp nhạc đệm của một đoạn nhạc mẫu này với nhạc đệm của một đoạn nhạc mẫu khác rất quan trọng, nếu không làm đúng thì âm nhạc của bạn sẽ có âm thanh rất hỗn loạn và nói thẳng là dở tệ. Bạn có thể sử dụng một máy nhịp khi bạn ngồi chơi để biết được số nhịp điệu trên từng phút của các mẫu nhạc khác nhau mà bạn muốn sử dụng và kết hợp với nhau. Hãy tạo dựng âm nhạc bằng cách kết hợp các đoạn nhạc đệm.
   • Nhiều DJ sẽ tự mình đánh dấu số nhịp trong một phút trên vỏ đĩa nhạc. Điều đó sẽ giúp họ xây dựng nên các đoạn nhạc đệm và các bài hát thật nhanh chóng và dễ dàng khi làm việc.
3. Sắp xếp những âm thanh khác nhau để tạo nên âm nhạc. Thử nghiệm và chơi đùa cùng nhiều âm thanh và kết cấu để tạo nên những đoạn nhạc thật hay. Đối với một số DJ, mục tiêu cuối cùng là lấy những đoạn nhạc mẫu nho nhỏ từ những nguồn ít ai nghĩ tới nhất: latin jazz, những bản ghi âm lời nói hay âm nhạc phong cách thư giãn dễ nghe. Hãy biến nó trở thành những bản nhạc độc đáo khiến mọi người không ngừng nhún nhẩy theo!
   • Nguyên tắc suy ra từ kinh nghiệm của các nghệ sĩ xoay bàn đĩa: Khi kết hợp với một đoạn trống của nhóm Meters thì hầu như tất cả các đoạn nhạc đều sẽ trở nên tuyệt vời.
4. Chơi đĩa ở những tốc độ khác nhau. Đừng tự giới hạn mình khi chỉ chơi một bản nhạc với tốc độ y hệt để kịp với nhạc đệm. RZA đã chơi mẫu một đoạn ghi-ta uỷ mị của Earl Klugh, tăng tốc độ và tăng âm vực để tạo nên đoạn nhạc mẫu đặc biệt chạy suốt bài “Ice Cream.” Giới hạn duy nhất trong công việc sản xuất âm nhạc chính là trí tưởng tượng của bạn.
5. Đừng chà đĩa quá nhiều. Không ai muốn nghe một DJ chỉ biết tạo nên những âm thanh chà đĩa trong suốt buổi biểu diễn. Hãy coi đó như một “gia vị” cho bài hát chứ không phải kĩ thuật chính để tạo nên âm nhạc. Thông thường, chỉ có một vài đoạn độc tấu ghi-ta trong một bản nhạc rock, và cũng chỉ nên có 1-2 tiếng chà đĩa trong một bản nhạc đệm của DJ.
6. Học một vài kiến thức âm nhạc cơ bản. Một nghệ sĩ xoay bàn đĩa là một người chơi nhạc cụ gõ, và điều đó có nghĩa là bạn cần có hiểu biết sâu sắc về nhịp điệu. Bạn sẽ phải luyện tập kĩ thuật chà đĩa cho phù hợp âm nhạc và cuối cùng là tạo nên âm nhạc bằng cách sử dụng những đĩa nhạc. Khi chà đĩa theo một đoạn nhạc đệm, bạn đang tạo ra một nhịp điệu. Nếu bạn có hiểu biết sâu về nhịp điệu, bạn có thể phát triển kĩ năng của mình để tái tạo những nhịp điệu đó đúng cách.
   • Phần lớn các bài hát hip-hop và nhạc nhảy có nhịp 4/4. Điều đó có nghĩa là với mỗi gạch nhịp, có 4 nhịp trong mỗi gạch nhịp. Mỗi nhịp có thể được chia nhỏ theo một số cách nhất định. Hãy đếm to những nhịp này khi bạn nghe nhạc. Mỗi nhịp sẽ có vị trí giữa các [dấu ngoặc vuông]:
   • [1] [2] [3] [4]
   • [1 và] [2 và] [3 và] [4 và]
   • [1 e và a] [2 e và a] [3 e và a] [4 e và a]
   • [1 triplê] [2 triplê] [3 triplê] [4 triplê] (Triplê: nhóm ba nốt ngang nhau biểu diễn trong khoảng thời gian (thường) dùng để biểu diễn hai nốt cùng loại) .
   • [1 triplê và triplê] [2 triplê and triplê] [3 triplê and triplê] [ 4 triplê and triplê]
7. Học cách đếm như vậy với phần nhạc đệm của bài hát mà bạn thích.
   • Một cách rất hay để bạn làm quen với nhịp điệu là chơi trống lẫy. Bạn có thể đển trang web Vic Firth được ghi dưới đây để tìm hiểu cách các nhịp điệu được chia nhỏ, và những nhánh nhỏ đó bao gồm các âm nghỉ như thế nào.Khi bạn có thể hát to những nhịp điệu này hay ít nhất là một vài nhịp trong số đó, bạn có thể bắt đầu sử dụng chúng làm nền tảng cho những đoạn chà đĩa mà bạn đang phát triển.

Lời khuyên

• Thuê hoặc mua cuốn DJ 101 và DJ 102 của DJ Shortee
• Bảo vệ đôi tai của bạn để sau này không bị điếc.
• Thuê hoặc mua cuốn Tự học chà đĩa (Do It Yourself Scratching) của Qbert Quyển 1 và 2
• Đến trang web của DMC và xem những quán quân trong quá khứ của các cuộc thi tìm kiếm DJ giỏi nhất được tổ chức hàng năm
• Tìm những màn biểu diễn của DJ trên mạng

Cảnh báo

• Hãy bảo vệ đôi tai của bạn! Đeo tai nghe ôm đầu hoặc tai nghe nhét tai nếu bạn cần chơi với âm thanh lớn.

Bài liên quan

• Tạo một bản nhạc nền Hip Hop/Rap
• Viết lời rap
• Âm nhạc
• Hát hay hơn
• Hát

• « Mới nhất
• ‹ Mới hơn
• Cũ hơn ›