Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Viết một mục tiêu
Từ VLOS
“Mình đang làm gì với cuộc sống của mình vậy? Mình muốn làm gì? Mình đang hướng tới đâu?” Đây là những câu tự vấn phổ biến của mọi người. Thông thường, những suy nghĩ mông lung như vậy sẽ mở đầu cho quy trình đặt và viết mục tiêu. Trong khi một số người chỉ dừng lại ở mức mập mờ và đưa ra những phản hồi chung chung cho những câu hỏi đó, một số khác sẽ sử dụng những câu hỏi tương tự như vậy để đặt ra các mục tiêu cụ thể và có thể thực hiện được. Việc dành thời gian để viết ra những mục tiêu đó một cách rõ ràng sẽ giúp tăng khả năng thành công của bạn.[1] Và việc hoàn thành được mục tiêu có tương quan chặt chẽ đối với hạnh phúc và sức khỏe của bạn.[2]
Mục lục
Các bước[sửa]
Xác định mục tiêu của bản thân[sửa]
-
Xác
định
điều
mà
bạn
muốn.
Nếu
bạn
đã
có
một
khái
niệm
nhất
định
về
điều
mà
bạn
thích
hoặc
muốn
hoàn
thành,
việc
bắt
đầu
cố
gắng
thực
hiện
được
nó
sẽ
khá
đơn
giản.
Nhưng
nếu
bạn
không
có
mục
tiêu
cụ
thể,
một
lúc
nào
đó
có
thể
bạn
sẽ
nhận
ra
rằng
mình
đang
cố
gắng
hoặc
hướng
tới
một
mục
tiêu
mơ
hồ
hoặc
một
mục
tiêu
đã
thay
đổi.
Xác
định
mục
tiêu
sẽ
giúp
bạn
không
lãng
phí
thời
gian
hay
năng
lượng.
Nó
thật
sự
có
thể
giúp
bạn
có
thêm
động
thực
để
hoàn
thành
mục
tiêu.
- Ví dụ như: một nhân viên sẽ không muốn bắt đầu một nhiệm vụ mơ hồ không có kết cấu hoặc hướng dẫn cụ thể. Tuy nhiên, các nhân viên sẽ cảm thấy có thêm động lực để làm việc nếu họ được giao cho những mục tiêu và kết quả rõ ràng.[3]
- Ví dụ về một mục tiêu chung chung hoặc mơ hồ như: “Tôi muốn trở nên hạnh phúc”, “Tôi muốn trở nên thành đạt” và “Tôi muốn trở thành một người tốt”.
-
Hãy
thật
cụ
thể
khi
xác
định
các
điều
kiện.
Đây
là
việc
vô
cùng
cần
thiết
để
hiểu
được
bạn
đang
cố
gắng
để
đạt
được
điều
gì.
Hãy
xác
định
các
điều
kiện
chung
chung
hoặc
mơ
hồ.[4]
Ví
dụ
như:
nếu
bạn
tuyên
bố
rằng
bạn
muốn
trở
thành
một
người
thành
công,
bạn
cần
xác
định
xem
thành
công
có
ý
nghĩa
gì
đối
với
bạn.
Với
một
số
người,
đó
có
thể
là
kiếm
được
nhiều
tiền
trong
khi
với
một
số
người
khác,
thành
công
đồng
nghĩa
với
việc
nuôi
dạy
con
cái
khỏe
mạnh
và
tự
tin.
- Xác định điều kiện và mục tiêu sẽ giúp bạn bắt đầu nhìn nhận bản thân theo tính cách và nhân phẩm mà bạn đang định ra.[4] Ví dụ như nếu bạn định nghĩa thành công là sự nghiệp ổn định, có lẽ bạn sẽ đặt ra các mục tiêu để tham gia đào tạo và khởi nghiệp.
-
Hãy
suy
nghĩ
xem
liệu
bạn
có
thật
sự
muốn
những
điều
này.
Việc
nghĩ
rằng
bạn
muốn
một
điều
gì
đó
mà
không
thật
sự
tự
hỏi
bản
thân
tại
sao
là
một
việc
hoàn
toàn
bình
thường.
Tuy
nhiên,
có
đôi
lúc
bạn
sẽ
phải
quyết
định
rằng
những
mục
tiêu
đó
không
thật
sự
phù
hợp
với
ước
mơ
và
mong
muốn
của
bạn
trong
cuộc
sống.
Một
ví
dụ
điển
hình
cho
việc
này
bắt
nguồn
từ
quan
niệm
và
tư
tưởng
của
xã
hội.
Rất
nhiều
trẻ
em
nói
rằng
khi
lớn
lên
chúng
muốn
trở
thành
bác
sỹ
hoặc
lính
cứu
hỏa,
nhưng
không
thật
sự
hiểu
được
ý
nghĩa
của
nó
hoặc
sau
này
nhận
ra
rằng
những
mục
tiêu
đó
đã
thay
đổi.[5][6]
- Tự hỏi bản thân liệu mục tiêu của bạn có phải là do bị ảnh hưởng bởi những người xung quanh bạn hay không, ví dụ như mong đợi của cha mẹ hoặc những người quan trọng khác hay bởi áp lực xã hội từ bạn bè và các phương tiện truyền thông đại chúng.
- Mục tiêu của bạn cần phải là một điều gì đó mà bạn mong muốn thực hiện cho bản thân bạn, chứ không phải bất cứ ai khác
-
Cân
nhắc
đến
động
lực
của
bản
thân.
Bạn
đang
cố
gắng
đạt
được
thành
tựu
hay
làm
điều
gì
đó
để
chứng
minh
rằng
ai
đó
đã
sai?
Mặc
dù
mỗi
người
đều
có
lý
do
"chính
đáng"
khác
nhau
nhưng
bạn
cần
phải
tự
hỏi
chính
mình
xem
liệu
mục
tiêu
của
bạn
có
phù
hợp
với
bạn
hay
không.
Nếu
không,
có
thể
bạn
sẽ
cảm
thấy
không
toại
nguyện
hoặc
kiệt
sức.
[7]
- Ví dụ như: nếu bạn muốn trở thành bác sỹ, là bởi vì bạn muốn giúp đỡ mọi người hay bởi vì đó là nghề kiếm được rất nhiều tiền? Nếu động lực của bạn không thích đáng, có thể sẽ rất khó khăn để bạn hoàn thành được mục tiêu của bản thân hoặc cảm thấy thỏa mãn.
-
Đặt
ra
những
mục
tiêu
thực
tế.
Bạn
có
thể
dễ
dàng
trở
nên
phấn
khích
quá
mức
khi
nghĩ
về
các
mục
tiêu
của
bản
thân.
Tuy
nhiên,
có
một
số
điều
có
thể
nằm
ngoài
tầm
kiểm
soát
của
bạn.
Tùy
thuộc
vào
mục
tiêu
mà
bạn
đưa
ra,
điều
này
có
thể
trở
thành
một
vấn
đề.
Mục
tiêu
của
bạn
cần
phải
thực
tế
và
có
thể
đạt
được.[8][9]
- Ví dụ như: một người muốn trở thành vấn động viên bóng rổ giỏi nhất thế giới nhưng những vấn đề như tuổi tác và chiều cao có thể sẽ trở thành trở ngại lớn mà bạn không thể kiểm soát. Đặt ra những mục tiêu không thể hoàn hành có thể sẽ khiến bạn cảm thấy thất vọng và mất đi động lực để tiếp tục cố gắng.
Viết mục tiêu[sửa]
-
Tưởng
tượng
ra
tương
lai
của
bản
thân.
Dành
15
phút
để
ghi
lại
tầm
nhìn,
mục
tiêu
và
ước
mơ
của
bản
thân.
Đừng
lo
lắng
về
việc
phải
viết
những
mục
tiêu
đó
một
cách
rõ
ràng
hay
theo
thứ
tự
nhất
định.
Bạn
chỉ
cần
đảm
bảo
rằng
những
mục
tiêu
và
ước
mơ
này
phù
hợp
với
giá
trị
và
nguyên
tắc
của
bạn.
Nếu
bạn
cảm
thấy
bí,
hãy
thử
bài
tập
viết
tự
do.
Bạn
có
thể
mô
tả:
[10][11]
- Tương lai mà bạn mong muốn
- Những phẩm chất mà bạn ngưỡng mộ ở người khác
- Những điều bạn có thể làm tốt hơn
- Những điều bạn muốn học hỏi thêm
- Thói quen mà bạn muốn cải thiện
-
Chia
mục
tiêu
thành
từng
bước
cụ
thể.
Một
khi
bạn
đã
tìm
ra
được
ước
mơ
và
lý
tưởng
của
bản
thân,
hãy
chọn
một
vài
mục
tiêu
cụ
thể
để
đạt
được
chúng.
Cố
gắng
mô
tả
thật
rõ
ràng
và
chi
tiết
về
những
mục
tiêu
này.
Mếu
mục
tiêu
của
bạn
rất
to
lớn
và
dài
hạn,
hãy
chia
nhỏ
nó
thành
những
mục
tiêu
hoặc
những
bước
nhỏ
hơn.
Bạn
có
thể
xem
những
bước
thực
hiện
hoặc
mục
tiêu
này
như
một
chiến
lược
để
đạt
được
ước
mơ
và
lý
tưởng
của
bản
thân.[12][13]
- Ví dụ như: “Tôi muốn trở thành một vận động viên chạy tài năng trước sinh nhật thứ 50 của mình”, là một mục tiêu lớn và có thể là lâu dài (tùy thuộc vào độ tuổi hiện tại của bạn). Một mục tiêu tốt hơn đó là “Tôi muốn tham gia huấn luyện chạy bộ cự ly 21km (half-marathon). Tôi dự định sẽ tập như vậy trong 1 năm và chạy 43km (full-marathon) trong vòng 5 năm tới".
-
Sắp
xếp
mục
tiêu
của
bạn
theo
mức
độ
ảnh
hưởng.
Bạn
cần
nhìn
lại
mục
tiêu
của
bạn
và
quyết
định
xem
mục
tiêu
nào
là
quan
trọng
nhất
và
bạn
mong
muốn
hoàn
thành
nhất.
Hãy
nghĩ
về
mỗi
mục
tiêu
này
dựa
trên
mức
độ
khả
thi
và
thời
gian
để
hoàn
thành
cũng
như
ảnh
hưởng
của
quá
trình
cố
gắng
và
đạt
được
mục
tiêu
đó
đến
cuộc
sống
của
bạn.
Bạn
cũng
nên
tự
hỏi
bản
thân
xem
tại
sao
bạn
lại
coi
trọng
một
mục
tiêu
nhất
định
nào
đó
hơn
những
mục
tiêu
khác.
Hãy
đảm
bảo
rằng
những
mục
tiêu
trong
danh
sách
của
bạn
không
mâu
thuẫn
với
nhau.[14][15]
- Sắp xếp mục tiêu của bản thân dựa trên mức độ ảnh hưởng sẽ giúp bạn có thêm động lực cố gắng để đạt được. Nó cũng giúp bạn hình dung được việc hoàn thành mục tiêu đó và những lợi ích mà nó có thể mang lại.
-
Đặt
tiêu
chuẩn
và
thời
hạn.
Bạn
có
thể
theo
dõi
tiến
độ
của
bản
thân
bằng
cách
đặt
ra
những
tiêu
chuẩn
và
thời
hạn
cho
các
mục
tiêu
và
bước
thực
hiện
của
bạn.
Đạt
được
những
điều
này
sẽ
cho
bạn
cảm
giác
hài
lòng,
giúp
bạn
có
thêm
động
lực
và
đưa
ra
phản
hồi
về
việc
gì
đang
diễn
ra
thuận
lợi
và
việc
gì
không.
- Ví dụ như: nếu mục tiêu của bạn là tham gia chạy half-marathon trong vòng 1 năm, hãy đặt ra thời hạn cho việc tham gia tập huấn là trong vòng 6 tháng tới. Một khi bạn đạt được mục tiêu đó, hãy nhắc nhở bản thân rèn luyện chạy half-marathon trong vòng 6 tháng tiếp theo. Nếu bạn nhận ra rằng bạn cần nhiều thời gian hơn, bạn có thể điều chỉnh lại tiêu chuẩn của bản thân.
- Bạn có thể thử sử dụng lịch như thẻ nhắc nhở để giữ cho bản thân nỗ lực hết mình để đạt được mục tiêu và khung thời gian mà bạn đặt ra. Ngoài ra thì việc gạch đi một mục tiêu đã được hoàn thành sẽ giúp bạn có được cảm giác thỏa mãn.
-
Thử
mô
hình
đặt
mục
tiêu
S.M.A.R.T..
Hãy
nhìn
lại
các
mục
tiêu
của
bạn
về
viết
xuống
xem
mục
tiêu
đó
cụ
thể
(S-Specific),
đo
đếm
được
(M-measurable),
có
thể
đạt
được
(A-attainable),
thiết
thực
(R-relevant
hoặc
realistic)
và
có
khung
thời
gian
(T-time-bound)
như
thế
nào.[16]
Ví
dụ
như:
bạn
có
thể
có
một
mục
tiêu
không
rõ
ràng
như
“Tôi
muốn
trở
nên
khỏe
mạnh
hơn”
và
bạn
có
thể
giúp
nó
trở
nên
cụ
thể
hơn
bằng
việc
sử
dụng
S.M.A.R.T:[17]
- Cụ thể: " Tôi muốn nâng cao sức khỏe bằng cách giảm cân".
- Đo đếm được: "Tôi muốn nâng cao sức khỏe bằng cách giảm 9kg".
- Có thể đạt được: Có lẽ bạn sẽ không thể giảm được 45kg nhưng giảm 9kg là một mục tiêu có thể thực hiện được.
- Có liên quan/thiết thực: Bạn có thể nhắc nhở bản thân rằng việc giảm 9kg sẽ giúp bạn có thêm năng lượng và cảm thấy hạnh phúc hơn. Hãy nhớ rằng bạn không làm điều này vì bất cứ ai khác ngoại trừ bản thân bạn.
- Đặt thời hạn: “Tôi muốn nâng cao sức khỏe bằng cách giảm 9kg trong năm tới, trung bình mỗi tháng tôi sẽ giảm 0.75kg”.
Lời khuyên[sửa]
- Người ta đã chứng minh được rằng việc viết mục tiêu có thể làm tăng khả năng đạt được mục tiêu đó. Một nghiên cứu do nhà tâm lý học lâm sàng tiến sỹ Gail Matthews tiến hành với sự tham gia của 149 người đã chỉ ra rằng những người viết ra mục tiêu của bản thân hoàn thành chúng tốt hơn so với những người không viết.[1]
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ 1,0 1,1 http://www.dominican.edu/academics/ahss/undergraduate-programs-1/psych/faculty/fulltime/gail-matthews
- ↑ McGregor, I., & Little, B. R., 1998
- ↑ Locke, E. A. (1968). Lý luận về việc Khích lệ và Tạo động lực Làm việc. Báo Hành vi Tổ chức và Hiệu suất làm việc của Con người, 3, 157-189.
- ↑ 4,0 4,1 Fischhoff, B., Slovic, P., & Lichtenstein, S. (1988). Hiểu được mong muốn của bản thân: Đo đếm các giá trị không ổn định. Đưa ra quyết định: Các tương tác Mô tả, Quy phạm và Quy tắc, Cambridge University Press, Cambridge, 398-421. (Chương 18)
- ↑ Brunstein, J. C. (1993). Mục tiêu cá nhân và hạnh phúc chủ quan: Một nghiên cứu theo thời gian. Báo Tính cách và Tâm lý Xã hội, 65, 1061–1070.
- ↑ Perrone, K. M., Civiletto, C. L., Webb, L. K., & Fitch, J. C. (2004). Rào cản và hỗ trợ đối với việc đạt được sự nghiệp và mục tiêu gia đình giữa những cá nhân tài năng về học thuật. Báo quốc tế về Quản lý Căng thẳng, 11, 114–131.
- ↑ Schunk, D. H. (1990). Đặt mục tiêu và sự tự tin trong quá trình tự học. Educational Psychologist, 25, 71– 86.
- ↑ https://www.psychologytoday.com/blog/coaching-and-parenting-young-athletes/201311/keys-effective-goal-setting
- ↑ http://www.appliedsportpsych.org/resource-center/resources-for-athletes/principles-of-effective-goal-setting/
- ↑ Marisano, Hirsh, Perterson, Pihl, và Shore (2010) from Peterson and Mar, 2004.
- ↑ http://selfauthoring.com/JAPcomplete.pdf
- ↑ Austin, J. T., & Vancouver, J. B. (1996). Xây dựng mục tiêu dưới góc nhìn tâm lý: Kết cấu, quy trình và nội dung. Psychological Bulletin, 120, 338 –375.
- ↑ Locke, E. A., & Latham, G. P. (2006). Hướng đi mới trong lý luận về đặt mục tiêu. Hướng đi hiện tại trong Khoa học Tâm lý, 15, 265–268.
- ↑ Bandura, A. (1977). Tự tin: Hướng tới việc đồng nhất lý luận về thay đổi hành vi. Tạp chí tâm lý, 84, 191–215.
- ↑ Schunk, D. H. (1991). Tự tin và động lực. Educational Psychologist, 26, 207–231.
- ↑ http://www.hr.virginia.edu/uploads/documents/media/Writing_SMART_Goals.pdf
- ↑ Lawlor, B. & Hornyak, M. (2012). Mục tiêu SMART: Tác động của việc Áp dụng Mục tiêu SMART đối với Kết quả Học tập của Học Sinh. Báo Phát triển Mô phỏng Kinh doanh và Kinh nghiệm Học tập, 39, 259-267.https://journals.tdl.org/absel/index.php/absel/article/viewFile/90/86