Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Điều trị viêm xoang tắc nghẽn
Từ VLOS
Nghẹt mũi là do có tác nhân kích thích và gây viêm mô mũi, bao gồm nhiễm trùng (như cảm lạnh, cảm cúm hoặc viêm xoang), dị ứng và các tác nhân kích ứng khác (như khói thuốc lá) hoặc vấn đề sức khỏe mãn tính như viêm mũi không phải do dị ứng. Theo hướng dẫn của Tổ chức Y tế Thế giới WHO, cách điều trị viêm xoang tắc nghẽn tốt nhất là kết hợp nhiều phương pháp điều trị khác nhau (dùng thuốc và không dùng thuốc), để giảm triệu chứng.[1]
Các bước[sửa]
Sử dụng nguyên liệu tại nhà[sửa]
-
Xông
hơi.
Xông
hơi.
Đổ
nước
vào
nồi
950
ml.
Đun
sôi
nước
1-2
phút
cho
đến
khi
nước
bốc
hơi
dữ
dội.
Tắt
bếp
rồi
đặt
nồi
lên
bàn,
trên
đế
chịu
nhiệt.
Trùm
khăn
bông
sạch,
lớn
qua
đầu
rồi
úp
mặt
trên
nồi
nước
đang
bốc
hơi.
Nhắm
mắt
và
úp
mặt
sao
cho
cách
mặt
nước
ít
nhất
30
cm
để
tránh
bị
bỏng.
Hít
vào
bằng
lỗ
mũi
và
thở
ra
bằng
miệng
trong
5
nhịp.
Sau
đó,
giảm
nhịp
hít
thở
xuống
2
nhịp.
Xông
hơi
10
phút
hoặc
lâu
hơn
(khi
nước
vẫn
đang
bốc
hơi).
Thử
hỉ
mũi
trong
và
sau
khi
xông
hơi.[2]
- Tránh để trẻ đến gần nồi nước đang sôi và khi bạn đang xông hơi. Nên xông hơi ở khu vực không có trẻ nhỏ.
- Có thể xông hơi thường xuyên, tối đa hai tiếng một lần. Bạn có thể xông hơi mỗi 2 tiếng hoặc nhiều hơn nếu muốn. Khi ở ngoài, ở nơi làm việc, bạn có thể xông hơi bằng cách hứng lấy hơi nước nóng bốc lên từ tách trà hoặc bát súp nóng.[3]
- Có thể cho thêm thảo mộc hoặc tinh dầu (1-2 giọt) vào nước xông hơi. Bạc hà lục, bạc hà, cỏ xạ hương, xô thơm, lá Oregano, hoa oải hương, tinh dầu tràm trà và tinh dầu oải hương đen đều có đặc tính kháng khuẩn, kháng nấm hoặc khử trùng.[4][5][6][7]
-
Tắm
nước
nóng.
Hiệu
quả
khi
tắm
nước
nóng
bốc
hơi
trong
thời
gian
dài
cũng
tương
tự
như
phương
pháp
xông
hơi.
Nước
nóng
từ
vòi
hoa
sen
tạo
không
khí
ẩm,
ấm
hữu
ích
trong
việc
giải
phóng
hốc
mũi
bị
tắc
nghẽn
và
giảm
áp
lực
xoang.
Bạn
có
thể
thử
hỉ
mũi.
Nhiệt
độ
và
hơi
nước
sẽ
giúp
làm
ẩm
và
tan
dịch
tiết
trong
xoang,
giúp
bạn
dễ
hỉ
mũi
ra
hơn.
[2]
- Có thể tiếp nhận hiệu quả tương tự bằng cách chườm ấm lên mặt để giúp làm thông thoáng hốc mũi và giảm áp lực trong xoang. Cho khăn mặt ẩm vào lò vi sóng 2-3 phút để làm ấm. Cẩn thận khi chườm khăn để tránh bị bỏng.[8]
-
Rửa
mũi.
Pha
1/2
thìa
cà
phê
muối
vào
240
ml
nước
ấm.
Dùng
bơm
tiêm
tròn
(mua
ở
các
hiệu
thuốc)
để
rửa
mũi
bằng
dung
dịch
nước
muối,
giúp
làm
loãng
và
tan
nước
mũi,
giảm
nghẹt
mũi.
Nên
thử
xịt
hai
lần
mỗi
bên
lỗ
mũi.[9][10]
- Dùng nước cất, đã tiệt trùng hoặc nước đun sôi để nguội. Luôn rửa sạch dụng cụ sau khi sử dụng và để khô tự nhiên cho lần dùng sau.
-
Dùng
bình
Neti.
Bình
Neti
là
dụng
cụ
giống
bình
trà
nhỏ
được
các
chuyên
gia
y
tế
ủng
hộ
dùng
để
vệ
sinh
xoang.
Nước
từ
bình
Neti
giúp
tăng
lưu
dẫn
và
giảm
viêm
trong
hốc
mũi.
Cơ
chế
hoạt
động
của
bình
Neti
là
làm
ngập
nước
ấm
trong
một
bên
lỗ
mũi
và
thoát
ra
từ
lỗ
mũi
còn
lại.
Chỉ
cần
đổ
nước
ấm
vào
bình
Neti
và
nghiêng
đầu,
đồng
thời
đổ
nước
vào
lỗ
mũi
bên
phải
cho
nước
thoát
ra
ở
lỗ
mũi
bên
trái.
Sau
đó
đổi
bên.[9]
- Dùng nước cất, đã tiệt trùng hoặc nước đun sôi để nguội. Luôn rửa sạch bình Neti sau khi sử dụng.
- Một số báo cáo cho thấy sự xuất hiện của những trường hợp nhiễm amip (hiếm gặp) khi dùng bình Neti ở những khu vực nước bẩn. Bạn nên dùng nước đạt tiêu chuẩn như trên để tránh nhiễm amip. [11]
-
Dùng
máy
tạo
độ
ẩm.
Để
cải
thiện
sức
khỏe
xoang,
bạn
nên
đặt
máy
tạo
độ
ẩm
trong
phòng
ngủ
khi
ngủ.
Không
khí
ẩm,
ẩm
từ
máy
tạo
độ
ẩm
giúp
xoa
dịu
cơn
nghẹt
mũi.[9]
- Khi hốc mũi bị tắc nghẽn, bạn cần tập trung giữ ẩm cho hốc mũi và xoang. Nhiều người cho rằng không khí khô sẽ giúp giảm chảy nước mũi nhưng trên thực tế, không khí khô chỉ gây kích ứng thêm cho mô trong hốc mũi.
- Máy tạo độ ẩm đặc biệt hữu ích vào mùa đông vì không khí trong nhà thường khô khi bạn bật lò sưởi.
- Đặt bình nước nóng gần tai cũng mang đến hiệu quả tương tự và giúp lưu dẫn dịch tai.
-
Uống
nước.
Cung
cấp
đủ
nước
cho
cơ
thể
bằng
cách
uống
nhiều
nước
(ít
nhất
8
cốc
nước
đầy
mỗi
ngày).
Uống
nước
giúp
làm
loãng
dịch
nhầy
và
ngăn
ngừa
tắc
nghẽn
xoang,
từ
đó
xoa
dịu
áp
lực
trong
xoang.[2][9]
- Chất nhầy loãng ra sẽ dễ thoát ra ngoài hơn. Khi cảm thấy áp lực xoang xuất hiện, bạn nên cố gắng uống nhiều nước.[3]
- Trà ấm cũng có hiệu quả tương tự phương pháp xông hơi. Độ ấm của trà giúp nước mũi dễ chảy ra hơn.
-
Ăn
thức
ăn
cay.
Sốt
Salsa
cay,
ớt,
cánh
gà
chiên
cay,
củ
cải
ngựa
và
các
món
ăn
cay
khác
có
thể
giúp
tăng
lưu
dẫn
nước
mũi
và
nhờ
đó
giảm
áp
lực
trong
xoang.
Hỉ
mũi
khi
nước
mũi
ẩm
và
lỏng
là
tốt
nhất
Chính
vì
vậy
thức
ăn
cay
khiến
nước
mũi
lỏng
và
ẩm
là
phương
pháp
hiệu
quả.
[12][13]
- Đối với người yêu thích món Sushi, nên thử ăn mù tạt. Mù tạt cay sẽ tạm thời giúp giảm áp lực xoang và làm sạch xoang.
-
Thử
châm
cứu
hoặc
mát-xa.
Nhẹ
nhàng
dùng
ngón
trỏ
và
ngón
tay
giữa
ấn
nhẹ
và
xoa
theo
chuyển
động
tròn
ở
vùng
trán
(xoang
trán),
sống
mũi
và
sau
mắt
(xoang
ổ
mắt),
dưới
mắt
(xoang
hàm
trên).
Mát-xa
xoang
vài
phút
trước
khi
hỉ
mũi.[14]
- Bạn cũng có thể dùng một loại tinh dầu như tinh dầu hương thảo hoặc bạc hà khi mát-xa để giúp làm thông thoáng xoang. Không để tinh dầu dính vào mắt.
-
Tập
thể
dục.
Tập
thể
dục
là
phương
pháp
chữa
nghẹt
mũi
tự
nhiên.
Tăng
nhịp
tim
đến
mức
toát
mồ
hôi
sẽ
giúp
làm
sạch
nước
mũi.
Tập
các
bài
tập
Aerobic
như
chạy
bộ
hoặc
đạp
xe
khoảng
15
phút
và
bạn
sẽ
thấy
bớt
nghẹt
mũi.
[15]
- Bạn cũng có thể tập các bài tập cường độ vừa như đi bộ nhanh.
- Nâng cao đầu. Khi đi ngủ, bạn nên đặt thêm vài chiếc gối bên dưới để nâng đầu lên. Cách này giúp bạn dễ thở và ngăn tích tụ áp lực trong xoang, từ đó giảm đau đầu.[16]
Uống thuốc[sửa]
-
Dùng
thuốc
xịt
mũi
Steroid.
Thuốc
xịt
mũi
Steroid
như
Fluticasone
(Flonase)
và
Triamcinolone
(Nasacort)
bán
ở
dạng
thuốc
không
kê
đơn
giúp
giảm
viêm
ở
mũi.
Thuốc
xịt
mũi
Steroid
không
gây
tác
dụng
phụ
như
khi
uống
các
thuốc
chữa
nghẹt
mũi
và
thuốc
kháng
histamin
như
buồn
ngủ
và
khô
miệng.
Tuy
nhiên,
phải
mất
vài
ngày
để
thuốc
đạt
hiệu
quả
tối
ưu
và
tình
trạng
viêm
xoang
tắc
nghẽn
sẽ
không
giảm
ngay
lập
tức.[10]
- Nếu dùng thuốc Flonase, liều thông thường là xịt một lần một bên lỗ mũi, hai lần mỗi ngày.
- Có nhiều thuốc xịt mũi Steroid khác được kê đơn như Mometasone Furoate (Nasonex).
- Tác dụng phụ tiềm ẩn gồm có khó tiêu, buồn nôn, đau đầu.
- Các hướng dẫn điều trị mới cho rằng nên dùng thuốc xịt mũi Steroid làm phương pháp đầu tiên để điều trị viêm xoang tắc nghẽn. [17]
-
Uống
thuốc
kháng
histamin.
Trong
một
số
trường
hợp,
thuốc
kháng
histamin
có
thể
hữu
ích,
đặc
biệt
là
khi
viêm
xoang
kéo
dài
vì
thuốc
kháng
histamin
có
thể
giúp
giảm
nghẹt
mũi.
Thuốc
uống
kháng
histamin
gồm
có
Diphenhydramine
(Benadryl),
Cetirizine
(Zyrtec)
và
Loratadine
(Claritin).
Mặt
khác,
bạn
cần
biết
rằng
một
số
thuốc
kháng
histamin
cũ
như
Benadryl
có
thể
gây
tác
dụng
phụ
nghiêm
trọng
cho
xoang
như
khô
màng
nhầy
của
mô
mũi
và
làm
đặc
dịch
tiết,
đồng
thời
gây
buồn
ngủ.[10][17]
- Uống 25 mg Benadryl mỗi 8 tiếng để giảm nghẹt mũi. Người bệnh có thể cảm thấy khó chống chịu khi uống thuốc do tác dụng như buồn ngủ và “lờ đờ”.
- Uống 10 mg Zyrtec một lần mỗi ngày. Trẻ trên 6 tuổi có thể uống thuốc này với liều 5-10 mg mỗi ngày, tùy thuộc độ tuổi và cân nặng. Tham khảo và tuân thủ theo lời khuyên của bác sĩ. Thuốc Zyrtec có thể gây buồn ngủ.
- Uống 10 mg Claritin một lần một ngày. Thuốc kháng histamin thế hệ hai như Claritin ít gây tác dụng phụ hơn và ít gây buồn ngủ.[17]
- Bạn có thể dùng các thuốc xịt mũi kháng histamin dạng kê đơn như Azelastine (Astelin, Astepro) hoặc Olopatadine Hydrochloride (Patanase).
-
Dùng
thuốc
chữa
nghẹt
mũi.
Thuốc
chữa
nghẹt
mũi
không
kê
đơn
có
thể
giúp
giảm
áp
lực
trong
xoang
bằng
cách
giải
phóng
hốc
mũi
và
lưu
dẫn
chất
dịch
trong
mũi.
Bạn
có
thể
mua
thuốc
ở
dạng
xịt
hoặc
thuốc
uống
ở
hầu
hết
các
hiệu
thuốc.
Tham
khảo
ý
kiến
bác
sĩ
trước
khi
muốn
dùng
thuốc
chữa
nghẹt
mũi
(dạng
xịt
hoặc
thuốc
uống)
và
luôn
tuân
thủ
hướng
dẫn
trên
nhãn
sản
phẩm.[10][16]
- Không nên dùng thuốc xịt chữa nghẹt mũi quá 3 ngày trong một đợt. Dùng trong thời gian dài có thể khiến tình trạng sưng hốc mũi "tái phát". Mặt khác, thuốc uống chữa nghẹt mũi như Sudafed hoặc Bronkaid có thể uống trong 1-2 tuần mà không cần sự giám sát của bác sĩ.
- Mặc dù tình trạng sưng "tái phát" hiếm xảy ra hơn nhưng một số trường hợp sẽ bị tăng huyết áp hoặc tim đập nhanh.
- Tránh dùng thuốc xịt mũi chứa kẽm. Thuốc xịt mũi chứa kẽm có thể gây mất khứu giác tạm thời (hiếm gặp).
Cảnh báo[sửa]
- Đi khám bác sĩ nếu viêm xoang tắc nghẽn không thuyên giảm sau 10 ngày áp dụng các phương pháp điều trị trên. Đó có thể là triệu chứng của bệnh lý tiềm ẩn như dị ứng.[18]
- Đi khám bác sĩ nếu nước mũi thay đổi màu sắc, kết cấu hoặc bạn có dấu hiệu sốt nhẹ hoặc đau đầu. Đó có thể là dấu hiệu nhiễm trùng xoang và cần dùng kháng sinh điều trị nhiễm trùng.[18]
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ Denise Sur MD, Stephanie Scandale MD, Treatment of Allergic Rhinitis, American Family Physician, 2010, June 81 ( 12) 1440-1446
- ↑ 2,0 2,1 2,2 http://www.emedicinehealth.com/sinus_infection/page6_em.htm
- ↑ 3,0 3,1 http://www.sudafed.com/know/sinus-pain-headache-pressure
- ↑ Kamatou GP, Vermaak I, Viljoen AM, Lawrence BM., Menthol: a simple monoterpene with remarkable biological properties.Phytochemistry. 2013 Dec;96:15-25.
- ↑ Fournomiti M, Kimbaris A, Mantzourani I, Plessas S, Theodoridou I, Papaemmanouil V, Kapsiotis I, Panopoulou M, Stavropoulou E, Bezirtzoglou EE, Alexopoulos A. Antimicrobial activity of essential oils of cultivated oregano (Origanum vulgare), sage (Salvia officinalis), and thyme (Thymus vulgaris) against clinical isolates of Escherichia coli, Klebsiella oxytoca, and Klebsiella pneumoniae. Microb Ecol Health Dis. 2015 Apr 15;26:23289.
- ↑ Sienkiewicz, M.,Łysakowska, M., Ciećwierz, J.,Denys, P.,Kowalczyk, E.Antibacterial activity of thyme and lavender essential oils. Med Chem. (UAE); 7(6): 674-689, 2011.
- ↑ Rathi,P. Ahmad, M., Tomar,A. Study on Antimicrobial and antioxidant properties of WALNUT (Juglans nigra) OIL.Int.J.Curr.Res.Chem.Pharma.Sci.1(7):51-55. 2014.
- ↑ http://www.webmd.com/allergies/sinus-pain-pressure-11/sinus-congestion
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/nonallergic-rhinitis/basics/lifestyle-home-remedies/con-20026910
- ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/nonallergic-rhinitis/basics/treatment/con-20026910
- ↑ http://www.cdc.gov/parasites/naegleria/infection-sources.html#sixteen
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16618018
- ↑ http://www.everydayhealth.com/sinus-health-guide/natural-remedies-for-sinus-pain.aspx
- ↑ http://www.modernreflexology.com/curing-nasal-congestion-with-acupressure-points/
- ↑ http://www.simple-remedies.com/home-remedies/common-cold/nasal-decongestant-home-remedy.html
- ↑ 16,0 16,1 http://www.health.harvard.edu/staying-healthy/what-to-do-about-sinusitis
- ↑ 17,0 17,1 17,2 http://www.medscape.com/viewarticle/839130
- ↑ 18,0 18,1 http://www.mayoclinic.org/symptoms/nasal-congestion/basics/when-to-see-doctor/sym-20050644