Chữa chứng đau bàn chân ở trẻ em

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Do các nguyên nhân khác nhau, nhiều trẻ em có thể bị đau bàn chân khi đang phát triển. Nếu con bạn kêu đau ở bàn chân, có thể đó là cơn đau do xương gót chân đang tăng trưởng,[1] có vấn đề ở bàn chân như tật bàn chân bẹt, hoặc có thể do trẻ đi giày không phù hợp.[2] Chứng đau mắt cá và bàn chân thường xảy ra ở trẻ em từ bảy đến tám tuổi do trẻ ở tuổi này có mức độ hoạt động cao và chạy nhảy suốt ngày.[3] Trước khi có thể điều trị chứng đau bàn chân cho trẻ, điều quan trọng là xác định nguyên nhân gây đau và được chẩn đoán bởi chuyên gia y tế.

Các bước[sửa]

Xác định nguyên nhân gây đau bàn chân[sửa]

  1. Hỏi xem trẻ đau ở đâu trên bàn chân. Bảo trẻ chỉ vào những chỗ nhức hoặc đau nhói ở bàn chân. Trẻ cũng có thể đau ở các vùng khác như đầu gối, mắt cá hoặc bắp chân. Việc xác định đúng những chỗ đau của trẻ sẽ giúp bạn biết cơn đau xuất phát từ phần nào của chân và tìm được những nguyên nhân gây đau.[2]
    • Nếu trẻ đau ở gót chân, có lẽ trẻ mắc bệnh Sever, còn gọi là “gót chân đau” hay gót chân nhi khoa, có nguyên nhân từ sự rối loạn trong đĩa tăng trưởng ở bàn chân, và thường xảy ra ở trẻ hay vận động và tham gia chơi các môn thể thao, nhất là trong giai đoạn trước tuổi dậy thì.
    • Nếu trẻ kêu đau cả bàn chân, mắt cá và bắp chân, có lẽ trẻ có bàn chân bẹt.
  2. Kiểm tra xem bàn chân của trẻ có bị thương không. Bàn chân tiếp đất khi bị ngã, bàn chân bị vặn hoặc chấn thương khi đá, bàn chân bị một vật rơi trúng cũng gây bong gân, căng, giập hoặc gãy xương và gây đau. Bạn nên đưa trẻ đến bác sĩ hoặc đến phòng cấp cứu nếu trẻ kêu đau sau khi bị chấn thương hoặc đau bàn chân một cách đột ngột.
    • Dáng đi khập khiễng chưa hẳn là dấu hiệu cho thấy chấn thương ở bàn chân. Trẻ nhỏ có thể đi khập khiễng do đau bất cứ ở đâu trên hông, chân hoặc bàn chân.
  3. Lưu ý nếu trẻ kêu ngứa hoặc bỏng rát da ở bàn chân. Con bạn có thể kêu ngứa dữ dội ỡ kẽ các ngón chân, da bàn chân có thể đóng vảy, bong tróc hoặc khô, đồng thời trẻ có cảm giác bỏng rát hoặc khó chịu. Đây là những triệu chứng của bệnh nấm da chân. Bệnh này do một loại nấm lây nhiễm vào chân khi trẻ đi bơi, khi tập gym, trong phòng thay đồ, hoặc dùng tất hay quần áo nhiễm nấm.[4]
    • Nấm da chân là một bệnh về da gây khó chịu và sẽ nặng thêm nếu không được chữa trị đúng cách. Bạn nên đưa trẻ đi khám. Bác sĩ có thể chỉ định các loại bột, thuốc mỡ và kem chứa dược chất không cần kê toa.
  4. Kiểm tra giày của trẻ. Một số trẻ em bị đau chân do đi giày thể thao không thích hợp hoặc quá chật. Kiểm tra bên trong giày xem có những mảnh sắc nhọn nào có thể cọ vào bàn chân của trẻ không.[5]
    • Thông thường giày không vừa cỡ chân trẻ còn gây ra các vết thương bên ngoài như phồng rộp và trầy da. Nếu trẻ thấy đau ở các cơ và khớp trên bàn chân thì có lẽ trẻ còn có các vấn đề khác về bàn chân.
  5. Quan sát bàn chân trẻ để tìm tật biến dạng ngón chân cái (bunions) hoặc móng quặp (ingrown toenails). Tình trạng biến dạng ngón chân cái thường là do cử động nhiều ở vùng cung bàn chân và có dạng như một cục u nhô ra ở bên cạnh bàn chân. Tật biến dạng ngón chân cái của trẻ có thể do gen di truyền hoặc bẩm sinh và không được chẩn đoán đúng mức. Bạn nên đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa chân để điều trị nếu nghi ngờ trẻ bị biến dạng ngón chân cái.[6]
    • Kiểm tra xem liệu con bạn có bị bệnh móng quặp không. Quan sát ngón chân cái xem có hiện tượng viêm đỏ hoặc trầy da xung quanh không, đồng thời xem xét chỗ móng chân bị bó chặt và quặp vào da. Bạn có thể thử một số liệu pháp tại nhà để giảm đau do móng quặp. Tuy nhiên, cách tốt nhất vẫn là đưa trẻ đến bác sĩ để điều trị.
    • Bạn cũng nên kiểm tra mụn cóc lòng bàn chân (plantar warts), một bệnh thường gặp ở trẻ em và có thể gây đau khi trẻ bước đi. Bác sĩ nhi khoa, bác sĩ chuyên khoa chân và bác sĩ da liễu đều có thể điều trị mụn cóc.
  6. Quan sát xem trẻ có đi nhón gót hoặc khập khiễng không. Bảo trẻ đi vài bước và quan sát cách trẻ bước đi. Nếu con bạn có vẻ dồn trọng tâm lên ngón chân hoặc khập khiễng nhẹ, có lẽ trẻ mắc một chứng bệnh về chân phổ biến ở trẻ em: chứng đau gót chân nhi khoa, còn gọi là bệnh Sever.[1]
    • Chứng đau gót chân nhi khoa có nguyên nhân từ sự tăng trưởng bàn chân của trẻ, do các xương bàn chân có thể phát triển nhanh hơn gân và xương gót chân (thuật ngữ y khoa gọi là calcaneus). Khoảng trống giữa đĩa tăng trưởng có thể tạo nên một vùng yếu ở sau gót chân và kéo căng gân ở bàn chân. Điều này làm tăng áp lực lên đĩa tăng trưởng và dẫn đến đau gót chân.
    • Nếu nghi ngờ trẻ bị đau gót chân nhi khoa, bạn cần đưa trẻ đến bác sĩ tổng quát. Bác sĩ sẽ giới thiệu cho bạn bác sĩ chuyên khoa chân hoặc bác sĩ chấn thương chỉnh hình. Họ sẽ kiểm tra chân của con bạn và đề nghị các phương pháp điều trị. Có thể bạn nên chọn cách phẫu thuật bàn chân và mắt cá để xử lý chứng đau gót chân của trẻ. Điều trị sớm chứng đau gót chân nhi khoa là cách tốt nhất để ngăn chặn chứng đau chân kinh niên và các vấn đề về bàn chân.
  7. Để ý hiện tượng vòm lòng bàn chân của trẻ biến mất khi trẻ đứng trên mặt phẳng. Đây là biểu hiện của chứng bàn chân bẹt, một tật của bàn chân cần điều trị chuyên khoa nếu trở nên nghiêm trọng hoặc gây ra các triệu chứng. Bàn chân bẹt là một tật di truyền có thể dẫn đến các triệu chứng khác như:[7]
    • Đau, chuột rút và nhức ở bàn chân, chân và đầu gối
    • Đi khập khiễng hoặc vụng về
    • Khó tìm được đôi giày thoải mái
    • Không đủ năng lượng để tham gia các hoạt động thể chất đòi hỏi phải chạy
  8. Đưa con bạn đến phòng cấp cứu nếu trẻ không đứng được, trẻ bị đau bàn chân do chấn thương, hoặc trẻ bị sốt và đi khập khiễng. Nếu trẻ đau chân đến mức không thể đặt trọng lượng cơ thể lên bàn chân, hoặc có cảm giác bỏng rát ở bàn chân, bạn cần đưa trẻ đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế gần nhất. Trẻ có thể gặp một vấn đề nghiêm trọng ở bàn chân và cần được nhanh chóng điều trị.[8]

Sử dụng các liệu pháp tại nhà[sửa]

  1. Mua đế lót giày đặt vào trong giày của trẻ. Nếu cho rằng giày là nguyên nhân khiến trẻ đau chân, bạn có thể mua miếng lót giày để tạo sự thoải mái hơn cho trẻ. Miếng lót giày giúp nâng gót chân và giảm chứng đau bàn chân cơ bản như đau và cứng.[2]
    • Nếu trẻ kêu đau mỗi khi đi một đôi giày nào đó, bạn nên loại bỏ và thay giày khác phù hợp hơn. Đảm bảo trẻ phải có đôi giày phù hợp khi chơi thể thao hoặc khi ra ngoài trời để bàn chân của trẻ được nâng đỡ tốt khi vận động nhiều.
  2. Thử phương pháp R.I.C.E. Nếu bàn chân của trẻ đau nhức sau một ngày hoạt động nhiều, bạn có thể thử dùng phương pháp R.I.C.E.: Rest (nghỉ ngơi), Ice (nước đá), Compression (băng ép), và Elevation (nâng cao). Phương pháp này có thể giúp xử lý cơn đau tức thời trong nhiều giờ sau hoặc qua đêm. Sau đây là cách thực hiện:[9]
    • Để cho chân và bàn chân trẻ được nghỉ ngơi, tránh hoạt động mạnh.
    • Dùng khăn bọc túi nước đá hoặc túi đậu đông lạnh và đặt bên dưới gót chân. Chườm mỗi đợt 20 phút, nghỉ 10 phút giữa các đợt trước khi chườm lên mu bàn chân.
    • Dùng băng ép (như băng ACE) băng xung quanh bàn chân để giảm sưng. Băng ép cần phải chặt nhưng không quá chặt đến mức cản trở lưu thông máu đến bàn chân.
    • Kê cao bàn chân bằng cách đặt lên gối hoặc nhiều lớp chăn gập lại. Điều này giúp giảm đau và sưng.
    • Uống thuốc giảm đau không kê toa nếu cần. Bác sĩ nhi khoa thường khuyên dùng ibuprofen để giảm đau tạm thời.
  3. Tìm sự chăm sóc chuyên khoa nếu sau nhiều ngày mà trẻ không hết đau chân. Nếu đã thử áp dụng các liệu pháp tại nhà nhưng trẻ vẫn đau dai dẳng, bạn nên hẹn gặp bác sĩ. Thông thường bác sĩ nhi khoa hoặc bác sĩ chấn thương chỉnh hình có thể chữa bệnh đau chân. Trong một số trường hợp, có thể bạn sẽ được giới thiệu đến bác sĩ phẫu thuật bàn chân và mắt cá hoặc bác sĩ chuyên khoa chân.[3]
    • Bác sĩ chuyên khoa chân sẽ giúp xác định nguyên nhân gây đau bàn chân của trẻ và được đào tạo chuyên sâu để điều trị đĩa tăng trưởng, xương và mô mềm ở bàn chân của trẻ đang phát triển.
  4. Mua thuốc mỡ chữa bệnh nấm da chân. Bác sĩ có thể kê toa các loại kem hoặc bột chống nấm nếu con bạn được chẩn đoán bị bệnh nấm da chân. Trẻ cần được điều trị với các sản phẩm chống nấm trong khoảng 4 tuần, sau đó tiếp tục dùng thêm một tuần nữa ngay cả sau khi có vẻ đã lành để loại trừ hoàn toàn nấm da chân.[4]
    • Bạn cũng cho trẻ chuyển sang dùng tất thấm hút tốt để hút ẩm bàn chân. Điều này sẽ ngăn chặn nấm mới phát triển và gây bệnh nấm da chân. Bạn cũng nên tránh cho trẻ đi giày làm bằng chất liệu bí hơi như vinyl, vì tình trạng bí hơi có thể tăng độ ẩm ướt ở bàn chân và tạo điều kiện cho nấm sinh sôi.[4]

Đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa chân[sửa]

  1. Để bác sĩ chuyên khoa chân kiểm tra chân của trẻ. Bác sĩ có thể yêu cầu con bạn ngồi, đứng, đứng giơ các ngón chân lên hoặc đứng trên đầu ngón chân. Bác sĩ cũng có thể kiểm tra gân gót chân (gân Achilles) xem có căng không, đồng thời kiểm tra lòng bàn chân trẻ để tìm mọi vết chai, mụn cóc, móng quặp, các vết rách hoặc trầy da.[7]
    • Bạn cũng có thể được hỏi trong gia đình có người nào có bàn chân bẹt, hoặc tiền sử gia đình có bệnh về thần kinh hoặc cơ không.
    • Bác sĩ có thể cho trẻ chụp X-quang bàn chân để quan sát cấu trúc xương bàn chân.
  2. Trao đổi với bác sĩ về các lựa chọn trong điều trị. Sau khi kiểm tra chân của trẻ, bác sĩ sẽ chẩn đoán nguyên nhân gây đau chân. Nếu con bạn có bàn chân bẹt nhưng không quá nghiêm trọng, hoặc nếu trẻ bị bệnh Sever, tức bệnh gót chân nhi khoa, bác sĩ có thể đề nghị một số cách điều trị không cần phẫu thuật như:[1]
    • Nghỉ ngơi và tránh cách hoạt động gây đau cho đến khi hết triệu chứng.
    • Thuốc kháng viêm và giảm đau không kê toa.
    • Các bài tập kéo giãn để kéo giãn gân gót cho cả hai bàn chân.[10]
    • Miếng đệm nâng vòm bàn chân lót trong giày (có bán không cần toa).
    • Dụng cụ chỉnh hình được thiết kế riêng đặt vào giày để cân bằng bàn chân và nâng đỡ các vùng nhạy cảm ở bàn chân.
    • Vật lý trị liệu để tăng cường sức mạnh cho các vùng yếu trên bàn chân.
  3. Cân nhắc phẫu thuật nếu con bạn bị tật bàn chân bẹt nghiêm trọng. Trong một số trường hợp, các liệu pháp không phẫu thuật không đem lại hiệu quả và trẻ cần được phẫu thuật bàn chân. Bác sĩ chuyên khoa chân sẽ giới thiệu bạn đến bác sĩ phẫu thuật bàn chân để được tư vấn về trình tự phẫu thuật.
    • Hầu hết các bác sĩ phẫu thuật bàn chân đều khuyến cáo chỉ làm phẫu thuật cho trẻ từ tám tuổi trở lên. Phẫu thuật bàn chân bẹt đòi hỏi bác sĩ phẫu thuật kéo dài gân Achilles của trẻ. Bác sĩ cũng sẽ kéo dài xương gót chân bằng cách sử dụng mảnh ghép xương đưa vào phía má ngoài và cạnh giữa bàn chân với thủ thuật gọi là phẫu thuật kéo dài xương gót chân.[11]

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 http://pafootdoctors.com/pediatric-heel-pain/
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 http://www.foothealthfacts.org/Content.aspx?id=2819
  3. ↑ 3,0 3,1 http://www.baltimoresun.com/health/blog/bs-hs-expert-pediatric-foot-condition-20150601-story.html
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 http://www.medicinenet.com/athletes_foot/page5.htm
  5. ↑ http://patient.info/doctor/painful-foot
  6. ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/bunions/basics/causes/con-20014535
  7. ↑ 7,0 7,1 http://www.foothealthfacts.org/footankleinfo/pediatric-flatfoot.htm
  8. ↑ http://www.mayoclinic.org/symptoms/foot-pain/basics/when-to-see-doctor/sym-20050792
  9. ↑ http://www.foothealthfacts.org/Content.aspx?id=2043
  10. ↑ http://orthoinfo.aaos.org/topic.cfm?topic=A00046
  11. ↑ http://www.seattlechildrens.org/medical-conditions/bone-joint-muscle-conditions/feet-leg-malformations/flatfoot-treatment/
  • « Mới nhất
  • ‹ Mới hơn
  • Cũ hơn ›
Lấy từ “https://tusach.thuvienkhoahoc.com/index.php?title=Chữa_chứng_đau_bàn_chân_ở_trẻ_em&oldid=144574”