Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Chữa lành lợi sau khi nhổ răng
Từ VLOS
Chiếc răng sau khi được nhổ đi sẽ để lại vết thương ở lợi và xương ổ răng. Nếu không được chăm sóc đúng mức, vết thương có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng và đau đớn. Việc biết cách thực hiện các biện pháp đề phòng trước và sau khi nhổ răng sẽ giúp cho quá trình chữa lành diễn ra suôn sẻ.
Mục lục
Các bước[sửa]
Chăm sóc lợi sau khi nhổ răng[sửa]
-
Cắn
chặt
vào
miếng
gạc.
Sau
khi
nhổ
răng
cho
bạn,
nha
sĩ
sẽ
đặt
một
miếng
gạc
lên
vết
thương
để
cầm
máu.
Nhớ
cắn
chặt
miếng
gạc
để
tạo
lực
ép
giúp
máu
ngừng
chảy.
Nếu
máu
vẫn
chảy
nhiều,
có
thể
bạn
cần
chỉnh
lại
miếng
gạc
cho
đúng
vị
trí
của
vết
thương.[1]
- Không nói chuyện, vì điều này có thể khiến miếng gạc lỏng ra, làm chậm quá trình hình thành cục máu đông.
- Nếu miếng gạc bắt đầu ướt sũng, bạn có thể thay gạc khác; tuy nhiên đừng thay nhiều lần quá mức cần thiết, và không nhổ nước bọt, vì điều này cản trở quá trình đông máu.
- Không dùng lưỡi hoặc ngón tay chạm vào chỗ mới nhổ răng, đồng thời tránh xì mũi, hắt xì hoặc ho vào lúc này. Việc tăng áp lực có thể khiến vết thương chảy máu lại. Tránh đặt bàn tay lên chỗ nhổ răng để vùng tổn thương khỏi ấm lên.
- Lấy gạc ra sau 30-45 phút và soi gương để kiểm tra xem vết thương còn chảy máu không.
-
Uống
thuốc
giảm
đau.
Chỉ
dùng
thuốc
giảm
đau
do
nha
sĩ
kê
toa.
Nếu
nha
sĩ
không
kê
toa
thuốc
giảm
đau,
bạn
có
thể
uống
thuốc
giảm
đau
không
kê
toa.
Uống
thuốc
kháng
sinh
do
nha
sĩ
chỉ
định.[1]
- Uống liều thuốc giảm đau đầu tiên càng sớm càng tốt, trước khi thuốc tê hết tác dụng. Tốt nhất là bạn cần uống đúng liều lượng thuốc giảm đau và thuốc kháng sinh theo toa bác sĩ.
-
Sử
dụng
túi
chườm
đá.
Chườm
túi
nước
đá
lên
mặt,
bên
ngoài
nơi
răng
bị
nhổ.
Đá
lạnh
giúp
cầm
máu
và
giảm
sưng
nhờ
làm
co
các
mạch
máu.
Chườm
túi
đá
khoảng
10-20
phút,
sau
đó
nghỉ
30
phút.
Luôn
nhớ
bọc
khăn
hoặc
vải
bên
ngoài
túi
đá,
không
đặt
đá
trực
tiếp
lên
da.
Bạn
có
thể
chườm
đá
trong
khoảng
24-48
tiếng
đầu
tiên
sau
khi
nhổ
răng.
Sau
48
tiếng,
hiện
tượng
sưng
sẽ
giảm
và
đá
không
còn
tác
dụng
giảm
đau
nữa.[2]
- Bạn có thể dùng túi ni lông có khóa kéo để đựng đá xay hoặc đá viên nếu không có túi chườm đá.
- Tránh đặt bàn tay lên chỗ nhổ răng, vì như vậy bạn sẽ làm vùng tổn thương nóng lên.
- Sử dụng túi trà. Trà có chứa a-xít tannic, có tác dụng giúp hình thành cục máu đông bằng cách làm co mạch máu. Túi trà có thể giúp cầm máu. Nếu thấy máu chảy ri rỉ đến 1 tiếng đồng hồ sau khi nhổ răng, bạn hãy đặt một túi trà ẩm lên chỗ nhổ răng và cắn chặt xuống để tạo sức ép lên chỗ chảy máu. Giữ như vậy khoảng 20-30 phút. Uống trà lạnh có thể cũng giúp ích, nhưng đặt túi trà trực tiếp lên vết thương sẽ có kết quả tốt hơn.[3]
-
Súc
miệng
bằng
nước
muối
ấm.
Súc
miệng
vào
sáng
hôm
sau
ngày
nhổ
răng.
Bạn
có
thể
pha
nước
muối
ấm
bằng
cách
hòa
1
thìa
cà
phê
muối
vào
một
cốc
nước
ấm
240
ml.
Súc
miệng
chậm
và
nhẹ
nhàng
để
không
tạo
áp
lực.
Chỉ
dùng
lưỡi
đưa
qua
đưa
lại
từ
bên
này
sang
bên
kia
nhiều
lần,
sau
đó
nhẹ
nhàng
nhổ
nước
muối
ra
để
tránh
động
chạm
đến
chỗ
máu
đông.[2]
- Súc miệng nước muối 4-5 lần một ngày trong nhiều ngày sau khi nhổ răng, nhất là sau khi ăn và trước khi đi ngủ.
-
Nghỉ
ngơi
nhiều.
Việc
nghỉ
ngơi
đầy
đủ
sẽ
giúp
huyết
áp
ổn
định,
tạo
điều
kiện
cho
máu
đông
và
chữa
lành
lợi.
Không
tham
gia
bất
cứ
hoạt
động
thể
chất
nào
ít
nhất
trong
24
tiếng
sau
khi
nhổ
răng,
và
gối
cao
đầu
hơn
một
chút
khi
nằm
để
đảm
bảo
máu
hoặc
nước
bọt
không
gây
sặc.[3]
- Thử gối đầu trên hai chiếc gối, đồng thời không nằm nghiêng về phía chiếc răng bị nhổ để máu không bị ứ đọng do tăng nhiệt độ.
- Không gập người xuống hoặc nâng nhấc vật nặng.
- Luôn ngồi ở tư thế thẳng.
-
Đánh
răng.
24
giờ
sau
khi
nhổ
răng,
bạn
nên
nhẹ
nhàng
chải
răng
và
lưỡi,
nhưng
không
đưa
bàn
chải
đến
gần
vị
trí
chiếc
răng
bị
nhổ.
Thay
vào
đó,
bạn
hãy
súc
miệng
nước
muối
một
cách
nhẹ
nhàng
như
mô
tả
ở
trên
để
tránh
làm
tổn
hại
cục
máu
đông.
Thực
hiện
động
tác
này
trong
3-4
ngày
tiếp
theo.[2]
- Bạn có thể duy trì việc dùng chỉ nha khoa và nước súc miệng như thường lệ, nhưng tránh dùng chỉ nha khoa gần vị trí nhổ răng. Dùng nước súc miệng kháng khuẩn hoặc nước súc miệng do nha sĩ kê toa để tiêu diệt vi khuẩn và ngăn ngừa nhiễm trùng.
-
Sử
dụng
gel
chlorhexidine.
Bạn
có
thể
dùng
gel
chlorhexidine
bôi
lên
vết
thương
vào
hôm
sau
ngày
nhổ
răng
để
vết
thương
mau
lành
hơn.
Điều
này
cũng
có
thể
ngăn
ngừa
vi
khuẩn
xâm
nhập
vào
gần
vết
thương,
đồng
thời
giúp
giảm
đau
và
bớt
khó
chịu.[4]
- Không bôi gel trực tiếp vào hốc răng đã nhổ. Chỉ bôi vào vùng lợi xung quanh vị trí chiếc răng đã nhổ.
- Chườm gạc ấm sau 24-48 tiếng. Điều này sẽ giúp tăng lưu thông máu, đẩy nhanh quá trình chữa lành, giảm sưng và bớt khó chịu. 36 tiếng sau khi nhổ răng, bạn hãy chườm khăn ấm và ướt lên mặt, bên ngoài vùng tổn thương theo từng đợt với 20 phút chườm, 20 phút nghỉ.[5]
-
Chú
ý
chế
độ
ăn.
Bạn
cần
đợi
cho
thuốc
tê
tan
hết
trước
khi
thử
ăn.
Bắt
đầu
bằng
thức
ăn
mềm,
nhai
bên
hàm
răng
lành.
Bạn
cũng
có
thể
muốn
ăn
món
lạnh
và
mềm,
ví
dụ
như
kem,
để
làm
dịu
đau
và
cung
cấp
chất
dinh
dưỡng.
Tránh
những
thức
ăn
cứng,
giòn
hoặc
nóng;
tránh
dùng
ống
hút
vì
có
thể
làm
bật
cục
máu
đông
ra
khỏi
lợi.[2]
- Ăn đều đặn và không bỏ bữa.
- Ăn thức ăn nguội hoặc lạnh, không bao giờ ăn thức ăn ấm hoặc nóng.
- Ăn thức ăn mềm và hơi lạnh như kem, sinh tố, bánh pudding, thạch, sữa chua và súp. Những thức ăn này rất thích hợp, đặc biệt là ngay sau khi nhổ răng, vì chúng giúp làm dịu sự khó chịu sau thủ thuật nhổ răng. Đảm bảo không ăn các thức ăn quá lạnh hoặc cứng, không nhai bên hàm có răng đã nhổ. Những thức ăn phải nhai mạnh (như bánh ngũ cốc, quả hạch, bắp rang, v.v…) có thể gây đau và khó ăn, thậm chí làm vết thương bị tổn thương thêm. Dần dần chuyển chế độ ăn từ thức ăn lỏng sang đặc hơn và cuối cùng là thức ăn cứng sau vài ngày.
- Tránh dùng ống hút. Uống bằng ống hút sẽ tạo lực hút trong miệng, có thể dẫn đến chảy máu. Nhấp từng hớp hoặc húp bằng thìa để tránh sự cố này.
- Tránh thức ăn cay, dính, thức uống nóng, các sản phẩm có chứa caffeine, cồn, nước ngọt.
- Tránh hút thuốc lá/ rượu bia trong ít nhất 24 tiếng sau khi nhổ răng.
Hiểu về quá trình lành vết thương sau khi nhổ răng[sửa]
- Biết rằng có hiện tượng sưng. Lợi và miệng sẽ bị sưng do phản ứng với việc nhổ răng, và có lẽ sẽ đau. Hiện tượng này là bình thường và sẽ giảm sau 2-3 ngày. Trong thời gian đó, bạn có thể dùng túi đá áp lên má để làm dịu đau, giảm sưng và viêm.[1]
- Biết rằng có hiện tượng chảy máu. Sau khi nhổ răng, sẽ có nhiều máu chảy ra từ các mạch máu nhỏ li ti bên trong lợi và xương. Máu sẽ không chảy ồ ạt hoặc quá nhiều, tuy nhiên trong vài trường hợp, nha sĩ có thể khâu vết thương để giúp vết thương mau lành. Khi đó các miếng gạc sau phẫu thuật sẽ được đặt vào giữa các răng mà không đặt trực tiếp lên vết thương. Hỏi bác sĩ phẫu thuật và chỉnh lại gạc nếu cần thiết.[1]
- Không đụng chạm vào cục máu đông. Cục máu đông sẽ hình thành trong 1-2 ngày đầu, và điều cực kỳ quan trọng là bạn không nên đụng vào hoặc cậy ra. Sự đông máu là bước đầu tiên cần thiết trong quá trình chữa lành, và việc khuấy động hoặc cậy cục máu đông có thể khiến vết thương lâu lành, thậm chí gây nhiễm trùng và đau đớn.[6]
- Biết rằng lớp tế bào biểu mô sẽ hình thành. Trong 10 ngày sau, các tế bào ở lợi sẽ sinh sôi nhanh và hình thành một lớp biểu mô để lấp chỗ trống của chiếc răng đã bị nhổ. Điều quan trọng là không cản trở quá trình này khi vết thương đang hồi phục.[7]
- Biết về quá trình lắng đọng xương. Sau khi lớp biểu mô hình thành, các tế bào tạo xương ở tủy xương sẽ được kích thích. Quá trình này thường bắt đầu dọc theo thành bên của hốc răng đã nhổ và dần dần tiến vào giữa.[8] Chỗ trống của chiếc răng đã nhổ sẽ được khép kín hoàn toàn. Quá trình lắng đọng xương khép kín hốc răng có thể mất đến một năm, nhưng lợi sẽ che phủ hốc răng chỉ trong hai tuần, và bạn không có gì phải lo lắng vì nó sẽ hoàn toàn lành lại.
Chăm sóc lợi trước khi nhổ răng[sửa]
-
Báo
cho
bác
sĩ
phẫu
thuật
răng
miệng
biết
về
tình
trạng
trước
đó
của
bạn.
Bạn
cũng
nên
báo
cho
bác
sĩ
biết
về
các
loại
thuốc
đang
uống.
Những
điều
này
có
thể
khiến
cuộc
phẫu
thuật
trở
nên
phức
tạp
và
gây
rắc
rối
trong
hoặc
sau
phẫu
thuật.
- Bệnh nhân tiểu đường sau khi chữa răng thường lâu lành hơn vì bị chảy máu lâu hơn. Bạn cần duy trì mức đường huyết gần như bình thường để giúp mau lành hơn sau khi nhổ răng, đồng thời báo cho bác sĩ biết về tình trạng tiểu đường của bạn và kết quả xét nghiệm đường huyết gần đây. Nha sĩ sẽ xác định mức đường huyết của bạn có an toàn để nhổ răng hay không.[9]
- Bệnh nhân cao huyết áp nên lưu ý rằng một số thuốc trị huyết áp có thể khiến lợi bị chảy máu. Các biến chứng có thể xảy ra nếu bạn không ngừng thuốc trước khi làm phẫu thuật nhổ răng. Báo cho bác sĩ biết về các thuốc bạn đang uống hoặc uống gần đây.[10]
- Bệnh nhân đang dùng thuốc chống đông máu hoặc thuốc làm loãng máu như warfarin và heparin nên báo cho bác sĩ biết trước khi nhổ răng, vì nhóm thuốc này sẽ cản trở quá trình đông máu.[11]
- Bệnh nhân đang uống thuốc ngừa thai chứa estrogen có thể gặp biến chứng về đông máu. Báo với bác sĩ nếu bạn đang uống thuốc ngừa thai.[12]
- Một số loại thuốc dùng dài ngày sẽ làm khô miệng, dẫn đến nhiễm trùng sau khi nhổ răng. Bạn cần trao đổi với bác sĩ trước khi phẫu thuật. Ngoài ra cũng nên tham khảo bác sĩ trước khi thay đổi loại thuốc hoặc liều lượng thuốc đang uống.
-
Hiểu
rằng
hút
thuốc
có
thể
gây
rắc
rối.
Hút
thuốc
là
một
yếu
tố
gây
ra
các
bệnh
về
lợi.[13]
Hơn
nữa,
cử
động
khi
hút
thuốc
có
thể
làm
bật
cục
máu
đông
vốn
cần
thiết
cho
quá
trình
chữa
lành
lợi.
Thuốc
lá
cũng
có
thể
kích
thích
vết
thương
nhạy
cảm
và
cản
trở
quá
trình
hồi
phục.[14]
- Nếu bạn là người hút thuốc thì hãy nghĩ đến việc cai thuốc lá trước khi nhổ răng.
- Nếu không định bỏ thuốc lá, bạn cần lưu ý rằng bệnh nhân không nên hút thuốc ít nhất 48 tiếng sau phẫu thuật. Bệnh nhân có thói quen nhai hoặc “nhét” thuốc lá không nên dùng thuốc lá trong ít nhất 7 ngày.[15]
- Tham khảo bác sĩ tổng quát. Việc báo cho bác sĩ tổng quát biết về cuộc phẫu thuật trước khi nhổ răng có thể giúp bạn tránh được các vấn đề tiềm tàng xảy ra do thuốc bạn đang uống hoặc do tình trạng bệnh lý của bạn nếu có.
Cảnh báo[sửa]
- Nếu cảm thấy có cơn đau bất thường sau khi nhổ răng một tuần, bạn hãy đến nha sĩ.
- Không uống cà phê trong ít nhất 6 tiếng sau khi nhổ răng, vì cà phê có thể làm giảm tác dụng của thuốc tê.
- Nếu cơn đau tăng lên sau 2 ngày, bạn cần đến nha sĩ ngay lập tức. Chứng đau này có thể là biểu hiện của tình trạng khô hốc răng.
- Hiện tượng chảy máu nhẹ và nước bọt chuyển màu sẽ xảy ra trong khoảng 12-24 giờ đầu sau khi nhổ răng. Nếu máu chảy nhiều và không ngừng trong 3-4 tiếng sau phẫu thuật, bạn cần đến nha sĩ ngay lập tức.[2]
- Nếu thấy có các mảnh xương sắc nhọn, còn gọi là mảnh xương rời (bone sequestra) còn sót lại sau phẫu thuật, bạn cần báo cho nha sĩ. Việc hình thành lại xương là bình thường, nhưng các mảnh xương chết bị vỡ sau phẫu thuật có thể gây đau, và bạn cần phải loại bỏ chúng. Trao đổi với nha sĩ hoặc bác sĩ phẫu thuật răng miệng nếu bạn nghi ngờ có những mảnh xương chết còn sót lại sau khi nhổ răng.[16]
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 http://www.oralfacialsurgeon.com/procedures/surgical-instructions/after-multiple-extractions/
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 http://www.iowaoralsurgery.com/surgical-instructions/extractions/
- ↑ 3,0 3,1 http://www.uofmmedicalcenter.org/healthlibrary/Article/84678
- ↑ http://www.thedentalelf.net/2012/12/13/moderate-evidence-that-chlorhexidine-rinse-or-gel-provides-a-benefit-in-preventing-dry-socket/
- ↑ http://www.dentistglendaleca.com/patient-center/post-op-instructions
- ↑ http://www.maxillocare.com/surgical-instructions/after-extractions.html
- ↑ http://doctorspiller.com/Extractions/extractions.htm
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3220149/
- ↑ http://my.clevelandclinic.org/health/diseases_conditions/hic_Diabetes_Basics/hic_Diabetes_and_Alcohol/hic_Oral_Health_Problems_and_Diabetes
- ↑ http://www.drweil.com/drw/u/id/QAA337888
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15530128
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1436047/
- ↑ http://www.medicinenet.com/gum_problems/page2.htm
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/dry-socket/basics/risk-factors/con-20025990
- ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/dry-socket/basics/prevention/con-20025990
- ↑ http://www.northernstardentalgroup.com/oral-surgery-/surgical-instructions/after-tooth-extractions/