Giảm đau đầu căng cơ

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Khi bị đau đầu căng cơ, bạn sẽ cảm thấy như xung quanh đầu bị băng chặt và càng lúc càng siết vào hai bên thái dương. Đôi khi bạn cũng thấy đau vùng da đầu và cổ.[1] Mặc dù đau đầu căng cơ là dạng đau đầu phổ biến nhất, nguyên nhân gây ra chứng bệnh này lại không được biết rõ. Các chuyên gia cho rằng các cơn đau đầu căng cơ có thể phát sinh từ phản ứng với stress, trầm cảm, lo âu hoặc bị chấn thương.[1] Tuy nhiên, với sự điều trị đúng cách, bạn có thể giảm được cơn đau đầu căng cơ.[2]

Các bước[sửa]

Sử dụng thuốc và điều trị chuyên khoa[sửa]

  1. Uống thuốc giảm đau đầu không kê toa. Các thuốc này gồm có acetaminophen (Tylenol), ibuprofen (Advil, Motrin) naproxen sodium (Aleve), và aspirin. Không dùng quá liều lượng khuyến nghị trên nhãn thuốc, và nên dùng liều thấp nhất có thể giảm được cơn đau đầu.[3][4]
    • Lưu ý rằng sự kết hợp giữa thuốc đau đầu không kê toa và caffeine có thể làm tổn hại gan nếu dùng liều cao hoặc trong thời gian dài, đặc biệt nếu bạn uống rượu hoặc có các vấn đề về gan.
    • Nói chuyện với bác sĩ nếu bạn uống thuốc giảm đau đầu không kê toa hơn một tuần nhưng chứng đau đầu căng cơ không thuyên giảm.
    • Không uống thuốc giảm đau đầu không kê toa quá vài ngày một tuần, và không uống quá 1 tuần hoặc 10 ngày mà không có chỉ định của bác sĩ. Việc dùng quá liều thuốc giảm đau có thể gây ra các cơn đau đầu do tác dụng ngược thường xảy ra khi sử dụng thuốc giảm đau đầu trong thời gian dài. Bạn cũng có thể dần dần bị lệ thuộc thuốc và sẽ bị đau đầu khi ngừng uống thuốc.[5]
  2. Hỏi bác sĩ về thuốc kê toa. Nếu thuốc giảm đau không kê toa và việc thay đổi lối sống không giúp chứng đau đầu căng cơ thuyên giảm, bác sĩ có thể kê toa thuốc mạnh hơn cho bạn. Các thuốc này gồm naproxen, indomethacin, và piroxicam.[3]
    • Các loại thuốc kê toa này có thể gây các tác dụng phụ như xuất huyết, đau bụng và tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch. Bác sĩ sẽ nói về các tác dụng phụ hoặc biến chứng trước khi kê toa thuốc.
    • Nếu bạn bị đau đầu căng cơ mạn tính và đau nửa đầu, bác sĩ có thể kê toa thuốc nhóm triptan để giúp bạn giảm đau. Các nhóm thuốc opiates và narcotics hiếm khi được kê toa do các tác dụng phụ cũng như nguy cơ gây nghiện và lệ thuộc thuốc.[4]
  3. Thử dùng liệu pháp châm cứu. Châm cứu là phương pháp điều trị dùng những cây kim mảnh châm vào các huyệt trên cơ thể. Các kim này được kích thích bằng tay hoặc bằng điện, từ đó tăng cường lưu thông máu đến các vùng xung quanh, giúp giảm căng thẳng hoặc áp lực.[6] Các nghiên cứu đã cho thấy châm cứu có thể đem lại hiệu quả giảm đau đầu căng cơ mạn tính.[7]
    • Châm cứu không gây đau hoặc khó chịu nhiều và phải do chuyên gia châm cứu có giấy chứng nhận thực hiện. Liệu pháp châm cứu đã được chứng minh là giúp giảm đau đầu căng cơ nếu được thực hiện đúng.[8]
    • Kim châm khô là một hình thức điều trị khác bao gồm châm cứu nhưng không dựa trên nguyên lý y học cổ truyền Trung Hoa như châm cứu. Liệu pháp này dùng kim châm vào các điểm kích thích trên cơ thể để giúp các cơ thư giãn, giảm căng thẳng vốn là nguyên nhân gây đau đầu căng cơ. Phương pháp điều trị này có thể được thực hiện bởi các chuyên gia y tế được đào tạo như chuyên gia trị liệu, chuyên gia xoa bóp và các bác sĩ.[9]
  4. Đến bác sĩ chỉnh cột sống. Các nghiên cứu đã cho thấy liệu pháp nắn chỉnh cột sống do chuyên gia có giấy phép thực hiện có thể chữa các cơn đau đầu căng cơ, đặc biệt là chứng đau mạn tính.[3][10]
    • Nếu ở Mỹ, Bạn có thể tìm danh sách của hội đồng bác sĩ nắn chỉnh cột sống có giấy phép ở nhiều quốc gia tại website của liên đoàn hội đồng bác sĩ nắn chỉnh cột sống. Đảm bảo việc điều trị phải được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa nắn chỉnh cột sống đã qua đào tạo và có giấy phép hoạt động.
  5. Hỏi bác sĩ về liệu pháp mát-xa. Phương pháp mát-xa y khoa có đôi chút khác biệt với mát-xa chỉ để thư giãn. Liệu pháp mát-xa tập trung vào cổ và vai đã được chứng minh là có hiệu quả trong việc điều trị đau đầu căng cơ và giảm tần suất xảy ra các cơn đau.[11] Bạn có thể nhờ bác sĩ giới thiệu về liệu pháp mát-xa y khoa.
    • Điều trị bằng mát-xa có thể không được bảo hiểm y tế chi trả. Tuy nhiên, có khả năng bạn vẫn được thanh toán nếu được bác sĩ giới thiệu. Bạn nên hỏi bệnh viện để biết bảo hiểm có thanh toán không.
    • Nếu ở Mỹ, bạn có thể tìm các chuyên gia mát-xa được chứng nhận và có giấy phép với sự hướng dẫn của Hiệp hội Mát-xa Trị liệu Hoa kỳ ở đây.
  6. Đi khám mắt. Căng mắt là nguyên nhân phổ biến gây đau đầu căng cơ. Nếu bị đau đầu thường xuyên (từ hai lần trở lên mỗi tuần), bạn nên sắp xếp đi khám mắt. Các vấn đề về thị lực có thể góp phần gây ra các cơn đau đầu.
    • Nếu đang đeo kính hoặc sử dụng kính sát tròng, bạn nên liên hệ với bác sĩ nhãn khoa để kiểm tra lại. Thị lực của bạn có thể thay đổi, và mắt bạn sẽ bị căng nếu loại kính do bác sĩ kê toa mà bạn thường sử dụng không còn phù hợp nữa.

Sử dụng các liệu pháp tại nhà[sửa]

  1. Nghỉ ngơi trong phòng tối và yên tĩnh. Stress là một trong những nguyên nhân chủ yếu gây đau đầu. Khi bị đau đầu, có thể bạn sẽ nhạy cảm với ánh sáng và tiếng động. Để đối phó với tình trạng này, bạn nên ngồi hoặc nằm trong phòng có ánh sáng mờ. Nhắm mắt lại và cố gắng thả lỏng lưng, cổ và vai.[12]
    • Tắt hết các nguồn gây tiếng động như ti vi, máy tính hoặc điện thoại di động.
    • Bạn cũng có thể nhắm mắt lại và úp lòng bàn tay vào mắt. Nhẹ nhàng áp lên mắt khoảng 2 phút. Động tác này sẽ giúp các dây thần kinh thị giác nghỉ ngơi và cơ thể được thư giãn.
    • Bạn có thể thử tập bài tập cho cổ khi ở trong phòng tối và yên tĩnh. Úp lòng bàn tay lên trán. Dùng các cơ ở cổ ấn nhẹ trán vào lòng bàn tay. Nhớ giữ đầu thẳng đứng khi ấn.[13]
  2. Tập hít thở sâu. Bài tập hít thở sâu giúp bạn có thể giúp bạn thư giãn và giảm căng thẳng trong cơ thể, kể cả đầu. Hít thở chậm và đều, cố gắng thư giãn.[14]
    • Nhắm mắt và hít thở sâu nhiều lần.
    • Thở ra chậm, thả lỏng các vùng trên cơ thể có cảm giác căng thẳng. Tưởng tượng những khung cảnh đẹp như bãi cát trên bờ biển, khu vườn rực nắng hoặc một con đường vùng thôn quê.
    • Cúi gập cằm xuống ngực. Từ từ xoay đầu theo nửa đường tròn từ bên này sang bên kia.
    • Hít vào một hơi nữa và từ từ thở ra. Tiếp tục hình dung cảnh đẹp trong tâm trí.
    • Tiếp tục thực hiện bài tập này cho đến khi đạt đến vào trạng thái thư giãn.
  3. Đắp gạc nóng hoặc lạnh lên trán. Nhiệt độ nóng và lạnh có thể giúp giảm đau và căng cơ ở đầu và cổ.[12]
    • Chườm khăn nóng ẩm hoặc gạc ấm vào gáy hoặc trán. Bạn cũng có thể tắm nước nóng dưới vòi sen một lúc lâu, nhớ để nước chảy xuống đầu hoặc gáy.
    • Quấn túi đá trong khăn và đắp lên gáy hoặc trán.
  4. Xoa dầu bạc hà cay vào hai thái dương, trán và sau hàm. Bạc hà cay có tác dụng xoa dịu và giảm đau hoặc giảm cảm giác khó chịu.[3]
    • Khi xoa vài giọt dầu lên da, bạn sẽ có cảm giác mát lạnh trên vùng được thoa dầu. Hít thở sâu và tìm một nơi yên tĩnh để ngồi hoặc nằm xuống.
    • Nếu da nhạy cảm, bạn có thể pha loãng dầu bạc hà cay với một hai giọt dầu ô liu hoặc nước trước khi thoa lên da.
  5. Uống nước hoặc trà thảo mộc để cung cấp nước cho cơ thể. Khi cảm thấy đầu căng thẳng, bạn hãy uống nhiều nước, hoặc pha trà thảo mộc để đưa tâm trí vào trạng thái thư giãn. Tình trạng mất nước có thể gây đau đầu.
    • Tránh các thức uống chứa caffeine hoặc cồn, vì những chất này sẽ chỉ khiến bạn bị mất nước thêm.[1]
  6. Mát-xa mặt, đầu và bàn tay. Mát-xa tập trung vào phần thân trên. Dùng các đầu ngón tay xoa bóp phía sau và hai bên đầu. Tiếp đó nhẹ nhàng mát-xa các vùng xung quanh mắt.[15]
    • Dùng các đầu ngón tay nhẹ nhàng day da đầu tới lui. Không xê dịch da đầu quá 1 cm.
    • Bạn cũng có thể dùng các đầu ngón tay vuốt dọc các ngón tay bên trong lòng bàn tay kia và xoa hai lòng bàn tay vào nhau.
  7. Thử dùng liệu pháp bấm huyệt để xoa dịu cơn đau đầu. Đây là một kỹ thuật ấn huyệt đơn giản mà bạn có thể tự thực hiện tại nhà.[16]
    • Đặt hai ngón tay cái hai bên đáy hộp sọ.
    • Xác định các chỗ lõm hai bên đầu, chỗ đầu tiếp giáp với cổ. Các vị trí này nằm ngay bên ngoài khối cơ dày chạy dọc xuống giữa đầu, hoặc cách khoảng 5 cm từ giữa đầu.
    • Dùng hai ngón tay cái ấn vào và hướng lên trên đến khi bạn có cảm giác nhẹ trên đầu.
    • Tiếp tục dùng hai ngón cái ấn nhẹ và day với chuyển động tròn khoảng 1-2 phút.

Điều chỉnh lối sống[sửa]

  1. Tập thể dục thường xuyên. Hoạt động thể chất có thể giúp giải tỏa áp lực hoặc căng thẳng trong cơ thể, đồng thời tiết ra endorphins trong não giúp đẩy lùi cơn đau.[14]
    • Dành 30 phút đi bộ, đạp xe hoặc chạy bộ ít nhất ba lần mỗi tuần. Bạn cần kiên trì với lịch tập luyện.
  2. Đứng ở tư thế “ngọn núi” để cải thiện dáng dấp. Tư thế đúng có thể giúp các cơ bắp không bị căng, đồng thời giảm áp lực trên đầu. Các tư thế yoga như “ngọn núi” sẽ giúp bạn cải thiện dáng dấp và thư giãn.[14][17]
    • Đứng với hai bàn chân mở rộng ngang hông.
    • Hai bàn tay để hai bên, hai vai đưa ra sau.
    • Thóp bụng vào, xương cụt hướng xuống sàn.
    • Cúi gập cằm xuống ngực. Cố gắng duy trì tư thế này ít nhất trong 5-10 lần hít thở.
  3. Ngồi ở tư thế “thanh gậy”. Đây cũng là một tư thế yoga để cải thiện dáng dấp và thực hành thở sâu.[14][18]
    • Ngồi duỗi chân ra phía trước.
    • Duỗi các ngón chân ra sau, về phía thân mình.
    • Đưa vai ra sau và đặt hai bàn tay hai bên trên sàn.
    • Thóp bụng vào, xương cụt hướng xuống sàn. Cúi gập cằm xuống ngực. Cố gắng giữ tư thế này ít nhất 5-10 lần hít thở.
    • Bạn cũng có thể ngồi gập chân nếu thấy tư thế duỗi chân không thoải mái.
  4. Tránh thức ăn có bột ngọt và caffeine. Bột ngọt, còn gọi là mì chính là một loại gia vị thường có trong các món ăn Trung Hoa. Một số người phản ứng với bột ngọt bằng hiện tượng đau đầu. Tuy nhiên không có bằng chứng khoa học nào cho thấy mối liên hệ giữa bột ngọt và các cơn đau đầu.[19] Các thức ăn khác có thể gây đau đầu bao gồm:[3]
    • Sô-cô-la
    • Phô mai
    • Thực phẩm chứa aminô axít tyramine có trong rượu vang đỏ, phô mai chín, cá xông khói, gan gà, quả sung và một số loại đậu
    • Các loại quả hạch
    • Bơ đậu phộng
    • Một số loại quả như bơ, chuối và quả có múi
    • Hành
    • Các sản phẩm sữa
    • Các loại thịt có chứa nitrate như thịt lợn muối xông khói, xúc xích, thịt ướp muối
    • Thực phẩm lên men hoặc ngâm giấm
  5. Ngủ ít nhất 8 tiếng mỗi đêm. Nếp ngủ đều đặn sẽ giúp não bộ và cơ thể không căng thẳng và lo âu, hai yếu tố quan trọng gây đau đầu căng cơ.[3]

Ngăn ngừa đau đầu căng cơ[sửa]

  1. Ghi nhật ký về các cơn đau đầu. Điều này sẽ giúp bạn xác định nguồn gây ra các cơn đau đầu và cách bạn điều chỉnh môi trường và thói quen để tránh đau đầu.[3]
    • Khi bắt đầu cảm thấy cơn đau đầu đang đến, bạn hãy ghi lại ngày và thời gian khi cơn đau đầu xuất hiện. Ghi lại thức ăn và đồ uống đã dùng vài tiếng trước đó, thời gian ngủ đêm trước là bao nhiêu tiếng và bạn đang làm gì trước khi cơn đau đầu xuất hiện. Ghi chú về thời gian cơn đau đầu kéo dài bao lâu và các phương pháp giúp bạn chữa khỏi cơn đau đầu.
  2. Thực hành các phương pháp thư giãn và kiểm soát stress hàng ngày. Bạn có thể tham gia lớp yoga buổi sáng, 15 -20 phút tập thiền hoặc tập hít thở sâu trước khi đi ngủ.[20][21]
    • Tập ít nhất 3 lần mỗi tuần để xua tan căng thẳng và áp lực.
  3. Duy trì lối sống lành mạnh. Tránh caffeine, rượu bia và thuốc lá. Ngủ 8 tiếng mỗi đêm và tự chăm sóc mình bằng cách tránh căng thẳng ở nhà và ở nơi làm việc.[21]
    • Áp dụng chế độ ăn cân bằng, tránh bột ngọt hoặc các thức ăn chứa các chất gây đau đầu.
    • Uống nhiều nước mỗi ngày và duy trì nước cho cơ thể.
  4. Tham khảo ý kiến bác sĩ về các loại thuốc ngăn ngừa nếu bạn bị đau đầu mạn tính. Bác sĩ sẽ kiểm tra để chắc chắn rằng bạn không mắc chứng đau nửa đầu hoặc bệnh lý nào nghiêm trọng hơn. Nếu chứng đau đầu ở bạn không thuyên giảm dù đã dùng các loại thuốc và các liệu pháp giảm đau, bác sĩ có thể chỉ định thuốc ngăn ngừa. Các loại thuốc này bao gồm:[4]
    • Thuốc chống trầm cảm 3 vòng. Thuốc này được sử dụng nhiều nhất để ngăn chặn các cơn đau đầu căng cơ. Các tác dụng phụ của nhóm thuốc này bao gồm tăng cân, buồn ngủ và khô miệng.
    • Thuốc chống co giật và thuốc giãn cơ như topiramate. Tuy nhiên, vẫn cần phải nghiên cứu thêm để xác định tính hiệu quả của thuốc chống co giật và thuốc giãn cơ trong việc ngăn ngừa đau đầu căng cơ.
    • Lưu ý rằng thuốc ngăn ngừa có thể mất nhiều tuần hoặc hơn để tích tụ trong cơ thể trước khi phát huy tác dụng. Do đó bạn cần phải kiên nhẫn và tiếp tục uống thuốc theo liều lượng được chỉ định, ngay cả khi bạn không thấy có cải thiện sau khi bắt đầu uống thuốc.
    • Bạn sẽ được bác sĩ theo dõi để biết hiệu quả của phương pháp điều trị ngăn ngừa.

Lời khuyên[sửa]

  • Nếu làm việc trên máy vi tính mỗi ngày, bạn nên cố gắng mỗi tiếng rời khỏi màn hình 10 phút. Đứng dậy, dạo vài bước quanh văn phòng, rót một tách trà hoặc trò chuyện vài câu với đồng nghiệp. Bạn cũng có thể tìm một nơi yên tĩnh, tối và nằm xuống 10 phút để đôi mắt được nghỉ ngơi và ngăn ngừa các cơn đau đầu.

Cảnh báo[sửa]

  • Nếu bị đau đầu thường xuyên và dữ dội, bạn nên đến bác sĩ khám bệnh càng sớm càng tốt, nhất là khi cơn đau đầu đánh thức bạn dậy giữa đêm hoặc xảy ra ngay từ sáng sớm.
  • Tìm sự chăm sóc y tế ngay lập tức nếu cơn đau đầu xảy ra đột ngột, dữ dội và kèm theo nôn, lú lẫn, tê, yếu hoặc thay đổi thị lực.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

  1. 1,0 1,1 1,2 http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000797.htm
  2. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/tension-headache/basics/definition/con-20014295
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 http://umm.edu/health/medical/altmed/condition/tension-headache
  4. 4,0 4,1 4,2 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/tension-headache/basics/treatment/con-20014295
  5. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/rebound-headaches/basics/definition/con-20024096
  6. http://www.nyacuhealth.com/migraines-and-headaches
  7. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3099266/
  8. https://nccih.nih.gov/health/acupuncture/introduction#hed3
  9. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24623124
  10. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2485120/
  11. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1447303/
  12. 12,0 12,1 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/tension-headache/basics/lifestyle-home-remedies/con-20014295
  13. http://www.webmd.com/pain-management/ease-pain-10/slideshow-headache-relief
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 http://www.nhs.uk/Livewell/headaches/Pages/Relaxandcureyourheadaches.aspx
  15. http://www.massagetherapy.com/articles/index.php/article_id/674/Self-Massage-for-Head-Pain
  16. http://exploreim.ucla.edu/wellness/acupressure-for-headache-or-neck-and-shoulder-tension/
  17. http://www.yogabasics.com/asana/mountain/
  18. http://www.yogajournal.com/article/practice-section/calm-to-the-core-2/
  19. http://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/nutrition-and-healthy-eating/expert-answers/monosodium-glutamate/faq-20058196
  20. http://www.medicinenet.com/tension_headache/page4.htm#can_tension_headaches_be_prevented
  21. 21,0 21,1 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/tension-headache/basics/prevention/con-20014295