Hồi phục sau phẫu thuật mắt

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Phẫu thuật mắt luôn là việc hệ trọng, bất kể vì nguyên nhân gì. Thời gian để mắt hồi phục còn tùy thuộc vào loại phẫu thuật. Tuy nhiên, cho dù là phẫu thuật đục thủy tinh thể, võng mạc, giác mạc hay bất cứ loại phẫu thuật nào khác, bạn cũng phải dành thời gian cho mắt nghỉ ngơi và hồi phục đúng cách.

Các bước[sửa]

Bảo vệ mắt[sửa]

  1. Tránh để nước vào mắt. Bạn có thể thích vỗ nước lên mặt vì cảm giác thật dễ chịu, nhưng động tác này có thể gây nhiễm trùng và khiến mắt khó chịu hơn sau khi phẫu thuật. Thời gian tránh để nước vào mắt có thể khác nhau tùy vào loại phẫu thuật. Ví dụ, bạn nên đeo kính bảo vệ mắt khi tắm vòi sen trong vòng một tuần sau phẫu thuật LASIK (phẫu thuật khúc xạ).[1] Bạn cần trao đổi với bác sĩ để được hướng dẫn cụ thể.
    • Điều này không bắt buộc áp dụng cho mọi loại phẫu thuật, do đó bạn nên tham khảo bác sĩ. Ví dụ, một chút nước vào mắt sau phẫu thuật võng mạc một ngày có lẽ cũng không thành vấn đề.
    • Thao tác thật nhẹ nhàng mỗi khi lau khô mặt.
  2. Điều chỉnh thói quen rửa mặt. Thay vì rửa mặt bằng cách vỗ nước lên mặt, bạn nên làm ướt khăn mặt và lau nhẹ nhàng. Tắm vòi sen ngay sau phẫu thuật có thể khá rủi ro vì bạn phải tránh để nước rỏ xuống mắt (trừ trường hợp phẫu thuật võng mạc). Trừ khi được bác sĩ cho phép, có lẽ tắm bồn là an toàn hơn vì nước chỉ ngập đến cổ.[2] Khi muốn gội đầu, bạn nên ngửa đầu về phía sau để làm ướt tóc trong khi vẫn giữ khô mặt.
  3. Tránh dùng mỹ phẩm xung quanh mắt.[3] Bạn không nên thoa bất cứ chất lạ nào lên mặt xung quanh mắt trước khi được bác sĩ cho phép, không chỉ mỹ phẩm mà cả các loại tinh dầu và lotion mà thường ngày bạn vẫn thoa lên mặt. Các sản phẩm này gây kích ứng mắt, có thể diễn tiến thành nhiễm trùng và gây nguy hiểm.
    • Tất nhiên là bạn vẫn có thể dùng son môi hoặc son bóng, nhưng cần tránh mọi loại mỹ phẩm có thể dính vào mắt.
  4. Bảo vệ mắt khỏi ánh sáng trực tiếp từ mặt trời. Mắt sẽ không có khả năng thích nghi nhanh với ánh sáng sau khi phẫu thuật. Khi tiếp xúc với ánh sáng mạnh, mắt của bạn có thể sẽ đau và cực kỳ nhạy cảm với ánh sáng.[4] Do đó, bạn cần tránh bất cứ thứ gì có thể làm mắt căng thẳng.
    • Khi ra ngoài trời vào ban ngày, bạn cần đeo kính mát theo đúng thời gian khuyến cáo của bác sĩ phẫu thuật. Thời gian này có thể từ ba ngày đến một tuần, tuy nhiên còn tùy vào loại phẫu thuật. Bạn nên tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ.
  5. Đeo băng che mắt khi ngủ. Với một số trường hợp, bác sĩ có thể khuyên bạn đeo băng che mắt khi ngủ trong vòng vài ngày cho đến hai tuần sau phẫu thuật. Việc này là để phòng ngừa bạn giụi mắt trong lúc ngủ.
  6. Tránh khói và bụi.[5] Trong vòng ít nhất một tuần sau phẫu thuật, bạn nên xử lý mọi chất gây kích ứng như là nguồn gây nhiễm trùng. Đeo kính bảo hộ nếu có nguy cơ bụi bay vào mắt. Những người hút thuốc nên cố gắng ngừng hút ít nhất một tuần, đồng thời cần đeo kính bảo vệ và hết sức tránh tiếp xúc với khói.[6]
  7. Không giụi mắt.[7] Có thể mắt của bạn sẽ bị ngứa sau phẫu thuật, nhưng bạn cần cố gắng cưỡng lại phản xạ giụi mắt. Hành động này có thể gây tổn hại cho vết mổ mỏng manh và bề mặt của mắt. Hơn nữa vi khuẩn từ bàn tay có thể lây lan vào mắt.
    • Thông thường bác sĩ sẽ cung cấp cho bạn các phương tiện bảo vệ mắt như băng gạc hoặc kính bảo hộ. Bạn có thể bỏ ra để nhỏ thuốc do bác sĩ chỉ định.[8]
    • Nhớ phải sử dụng các phương tiện bảo vệ mắt đủ thời gian như bác sĩ khuyến cáo. Cẩn thận khi ngủ, không để mắt bị chèn ép và giữ tư thế theo lời khuyên của bác sĩ.
  8. Đề phòng vi khuẩn.[9] Rửa tay mỗi khi có rủi ro tiếp xúc với vi khuẩn: khi ra ngoài trời, khi vào nhà tắm, khi đi lại, v.v… Không đến nơi đông người trong vài ngày đầu sau khi phẫu thuật. Bạn có thể bớt phơi nhiễm với mầm bệnh nếu nghỉ ở nhà.
  9. Liên hệ ngay với bác sĩ phẫu thuật nếu xảy ra các triệu chứng nghiêm trọng. Báo cho bác sĩ biết các triệu chứng sau phẫu thuật và đi tái khám đúng hẹn để hạn chế các vấn đề có thể xảy ra. Nếu có biểu hiện các triệu chứng thông thường sau phẫu thuật nhưng kéo dài dai dẳng, bạn cũng cần nói với bác sĩ. Bạn có thể ghi lại thời gian khi các triệu chứng bắt đầu xuất hiện. Ngay lập tức báo bác sĩ nếu có các triệu chứng nghiêm trọng sau đây:
    • Với phẫu thuật đục thủy tinh thể: Cơn đau tăng, mất thị lực hoặc bị lóa/thấy đốm đen bay trước mắt.[10]
    • Với phẫu thuật LASIK: Cơn đau tăng lên hoặc thị lực giảm trong nhiều ngày sau phẫu thuật.[11]
    • Với phẫu thuật bong võng mạc: Bạn có thể thấy ánh sáng lóa sau phẫu thuật, nhưng hiện tượng này phải dần dần biến mất. Nếu có ánh sáng lóa mới xuất hiện, hiện tượng nhìn thấy đốm đen bay trước mặt tăng lên hoặc mất tầm nhìn, bạn phải lập tức liên hệ với bác sĩ.[12]
    • Với mọi loại phẫu thuật: đau nhiều, chảy dịch lẫn máu hoặc mất thị lực.
  10. Chăm sóc bản thân.[13] Để giữ gìn sức khỏe sau phẫu thuật, bạn nên áp dụng thực đơn cân bằng gồm đạm gầy, hoa quả, rau, ngũ cốc nguyên hạt, sữa và nước quả tươi. Uống nhiều nước để giúp vết thương mau lành. Viện Y học khuyến nghị nam giới nên uống 13 ly (3 lít) nước, và nữ giới uống 9 ly (2,2 lít) nước mỗi ngày.[14]
  11. Uống vitamin bổ sung.[15] Mặc dù không thể thay thế cho thực đơn cân bằng, nhưng vitamin tổng hợp có thể giúp bổ sung cho chế độ dinh dưỡng của bạn. Đặc biệt, vitamin C có thể hỗ trợ cho quá trình chữa lành; vitamin E, lutein và zeaxanthin bảo vệ các mô mới khỏi các gốc tự do có hại cho cơ thể; và vitamin A cần thiết cho thị lực.[16][17][18] Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ khuyến nghị về liều lượng vitamin hàng ngày như sau:[19]
    • Vitamin C: 90 mg cho nam giới; 75 mg cho nữ giới; cộng thêm 35 mg cho những người hút thuốc
    • Vitamin E: 15 mg vitamin E tự nhiên hoặc 30 mg vitamin E tổng hợp
    • Lutein và Zeaxanthin: 6 mg[20]
  12. Hạn chế tiếp xúc với màn hình vi tính.[1] Bác sĩ sẽ hướng dẫn cụ thể về thời gian bạn được phép tiếp xúc với màn hình vi tính, tùy vào tính chất cuộc phẫu thuật và tình hình hồi phục của bạn. Ví dụ, bạn không nên nhìn vào bất cứ màn hình nào sau phẫu thuật LASIK. Trao đổi với bác sĩ về thời gian hạn chế tiếp xúc màn hình vi tính tùy theo tình trạng của bạn.

Dùng thuốc đúng cách[sửa]

  1. Dùng thuốc nhỏ mắt theo hướng dẫn. Bác sĩ thường chỉ định một hoặc hai loại thuốc nhỏ mắt: thuốc kháng khuẩn hoặc kháng viêm. Thuốc nhỏ mắt kháng khuẩn để chống nhiễm trùng, thuốc nhỏ mắt kháng viêm để chống tình trạng sưng viêm.[21] Nếu gặp khó khăn trong việc chăm sóc mắt, bạn hãy nhờ bạn bè hoặc người nhà giúp.
    • Bác sĩ cũng có thể kê toa thuốc nhỏ mắt làm giãn mắt như atropine để ngăn ngừa hình thành sẹo trong con ngươi và giảm đau. Bác sĩ cũng có thể chỉ định thuốc nhỏ mắt giúp giảm áp lực trong mắt, đặc biệt nếu trong quá trình phẫu thuật có khí hoặc dầu được tiêm vào mắt.
  2. Tra thuốc nhỏ mắt.[22] Ngửa đầu ra sau, hai mắt nhìn thẳng lên trần nhà để khỏi chớp mắt. Dùng một ngón tay kéo mí mắt dưới xuống để tạo thành “túi” bên dưới mắt và nhỏ thuốc vào đó. Nhắm mắt lại nhưng không giụi. Chờ ít nhất 5 phút trước khi nhỏ loại thuốc khác.
    • Tránh để đầu lọ thuốc nhỏ mắt chạm vào mắt.
  3. Biết cách tra thuốc mỡ mắt.[23] Tra thuốc mỡ cũng giống như tra thuốc nhỏ mắt. Ngửa đầu ra sau và nhẹ nhàng kéo mí mắt dưới xuống, tạo thành “túi” bên trong mi mắt. Dốc ngược lọ thuốc và nhẹ nhàng bóp thuốc mỡ vào “túi”. Nhắm mắt khoảng một phút để thuốc mỡ thấm vào mắt và bắt đầu phát huy tác dụng.
  4. Rửa mắt theo hướng dẫn của bác sĩ.[24] Bác sĩ thường hướng dẫn rửa xung quanh mắt mỗi ngày hai lần. Bạn có thể đun sôi nước và để ấm rồi nhúng khăn sạch vào nước để khử trùng. Rửa tay sạch, sau đó nhẹ nhàng lau mí mắt trên, mí mắt dưới và lông mi. Nhớ lau cả các góc mắt.
    • Giặt khăn trong nước sôi hoặc dùng khăn mới và sạch cho mỗi lần rửa. Khăn phải được vô trùng vì mắt rất dễ bị nhiễm trùng sau khi được phẫu thuật.

Trở lại cuộc sống bình thường[sửa]

  1. Tham gia các hoạt động nhẹ nhàng.[8] Bạn có thể vận động nhẹ nhàng khi về nhà sau cuộc phẫu thuật. Tuy nhiên các hoạt động nặng như tập tạ, chạy bộ, đạp xe hoặc bơi lội cần phải tránh theo chỉ dẫn của bác sĩ. Tập tạ và căng cơ làm tăng áp lực trong mắt. Áp lực này có thể làm chậm quá trình lành bệnh và thậm chí còn gây tổn hại cho các mô đang lành.[25]
    • Nhờ người khác giúp đỡ khi phải làm việc nặng. Bạn bè và người nhà của bạn sẽ rất sẵn lòng giúp đỡ và sẽ rất vui khi bạn bình phục.
  2. Khoan sinh hoạt tình dục.[26] Cũng giống như tập thể dục, bạn nên khoan quay trở lại sinh hoạt tình dục. Bất cứ hành vi gắng sức nào cũng có thể gây áp lực trong mắt, làm chậm quá trình chữa lành. Bạn có thể hỏi bác sĩ phẫu thuật để biết khi nào có thể quay lại các hành vi như vậy.
  3. Không lái xe ngay sau phẫu thuật.[11] Mắt nhòe sau phẫu thuật có thể gây nguy hiểm trong lúc lái xe. Bạn nên tránh lái xe cho đến khi thị lực hồi phục hoặc khi được phép của bác sĩ. Nói chung, bạn có thể bắt đầu lái xe lại khi mắt có thể tập trung và không còn nhạy cảm với ánh sáng.
    • Đảm bảo có người đưa bạn về nhà sau khi phẫu thuật.
  4. Hỏi bác sĩ xem khi nào bạn có thể đi làm trở lại.[8] Cần nhắc lại là thời gian hồi phục tùy vào loại phẫu thuật và khả năng phục hồi của từng người. Một số loại phẫu thuật đòi hỏi đến 6 tuần để hồi phục. Ngược lại, phẫu thuật đục thủy tinh thể chỉ cần thời gian hồi phục khoảng một tuần.[27]
  5. Kiêng các thức uống chứa cồn trong thời gian chờ hồi phục.[8] Một ly rượu vang để nâng cao tâm trạng nghe có vẻ không hại gì, nhưng thực ra chất cồn làm tăng xu hướng tích tụ chất lỏng trong cơ thể.[28] Chất lỏng tích tụ trong mắt cũng có thể làm tăng áp lực lên mắt. Điều này sẽ làm chậm lại quá trình phục hồi hoặc khiến mắt có thể tổn thương thêm.

Hồi phục sau các loại phẫu thuật mắt[sửa]

  1. Nghỉ ngơi ít nhất 24 tiếng sau phẫu thuật đục thủy tinh thể.[5] Phẫu thuật đục thủy tinh thể lấy đi thủy tinh thể đục (màng đục) thường phát triển theo tuổi tác.[29] Bác sĩ phẫu thuật sẽ đặt kính nội nhãn nhân tạo vào trong mắt. Bệnh nhân thường than phiền về cảm giác có “vật thể lạ” trong mắt sau khi phẫu thuật đục thủy tinh thể. Hiện tượng này thường là triệu chứng khô mắt do các mũi khâu, do thuốc sát trùng sử dụng trước khi phẫu thuật dẫn đến kích ứng/bất thường/ khô, hoặc do tình trạng khô mắt trong quá trình phẫu thuật.
    • Dây thần kinh thường phải mất vài tháng mới lành, trong thời gian này bạn có thể có cảm giác lạ trong mắt.
    • Để đối phó với các triệu chứng này, bác sĩ có thể kê toa thuốc nhỏ mắt để bôi trơn và thuốc kháng sinh để ngăn ngừa nhiễm trùng.[30]
  2. Bạn cần kiên nhẫn sau phẫu thuật bong võng mạc.[31] Các triệu chứng khiến bạn phải phẫu thuật có thể kéo dài một thời gian sau phẫu thuật, nhưng dần dần sẽ khỏi. Việc phẫu thuật là cần thiết để tránh mù lòa. Các triệu chứng này bao gồm tình trạng giảm thị lực không đau, ví dụ như cảm giác có màng che trước mắt; lóa mắt hoặc thấy ánh sáng ở góc mắt; và đột ngột xảy ra hiện tượng nhiều đốm đen bay trước mắt.
    • Loại phẫu thuật này cần thời gian hồi phục khoảng từ một đến tám tuần.
    • Sau phẫu thuật bạn có thể thấy hơi đau, nhưng điều này có thể xử lý bằng cách dùng thuốc giảm đau không kê toa hoặc chườm đá.
    • Hiện tượng các đốm đen bay trước mắt hoặc thấy ánh sáng lóa sẽ dần dần biến mất. Bạn cần liên lạc với bác sĩ ngay lập tức nếu thấy xuất hiện ánh sáng lóa vốn không xảy ra trước khi phẫu thuật.
    • Bạn cũng có thể thấy vệt đen hoặc trắng bạc trong tầm nhìn. Hiện tượng này là do các bóng bóng khí tích tụ lại và sẽ biến mất khi không khí dần dần hấp thụ vào mắt.[12]
  3. Chuẩn bị khoảng thời gian dài để hồi phục sau phẫu thuật LASIK. Mặc dù thời gian tiến hành phẫu thuật là ngắn, nhưng thời gian phục hồi có thể mất từ 2 đến 3 tháng.[32] LASIK là phẫu thuật chỉnh sửa cho những người có tật khúc xạ phải đeo kính hoặc dùng kính sát tròng. Loại phẫu thuật này sử dụng tia laser để làm thay đổi độ cong của giác mạc, giúp bệnh nhân nhìn rõ hơn. Sau phẫu thuật, bạn có thể bị chảy nước mắt nhiều hơn, thấy các quầng sáng hoặc hình ảnh bị nhòe. Cảm giác bỏng rát hoặc ngứa cũng có thể xảy ra, nhưng điều quan trọng là bạn phải cố gắng không chạm vào mắt. Nếu các triệu chứng trở nên quá khó chịu, bạn cần báo lại cho bác sĩ.
    • Bác sĩ thường hẹn tái khám trong vòng 24-48 tiếng sau phẫu thuật để kiểm tra thị lực và tình trạng nhiễm trùng. Báo với bác sĩ về bất cứ cảm giác đau hoặc các tác dụng phụ nếu có, đồng thời sắp xếp các buổi tái khám tiếp theo.
    • Dần dần quay trở lại các hoạt động thường ngày, nhưng phải theo hướng dẫn của bác sĩ. Bạn có thể trang điểm và bôi kem dưỡng da lên mặt sau hai tuần. Sau bốn tuần, bạn có thể tham gia các hoạt động mạnh và các môn thể thao tiếp xúc.
    • Tránh giụi mí mắt, tránh đi tắm bể nước nóng hoặc bồn nước xoáy trong khoảng 1-2 tháng hoặc trong thời gian theo khuyến cáo của chuyên gia chăm sóc mắt.[33]

Lời khuyên[sửa]

  • Có một số triệu chứng sau phẫu thuật mà bạn không cần lo như mắt đỏ, hình ảnh nhòe, chảy nước mắt, cảm giác có vật lạ trong mắt hoặc thấy ánh sáng lóa. Những hiện tượng này sẽ sớm biến mất. Tuy nhiên bạn cần tham khảo bác sĩ nếu các triệu chứng kéo dài dai dẳng.
  • Nghỉ ngơi nhiều. Nếu cảm thấy mắt quá căng hoặc quá mệt mỏi, bạn nên cho mắt nghỉ ngơi bằng cách nhắm mắt hoặc đeo băng che mắt.

Cảnh báo[sửa]

  • Đến bác sĩ ngay khi có biểu hiện đau nhiều, chảy dịch lẫn máu, mắt mờ hoặc thấy các điểm đen.
  • Nói chuyện với bác sĩ nếu xảy ra các triệu chứng thông thường nhưng kéo dài và không khỏi. Bạn nên ghi chú thời gian xuất hiện các triệu chứng nếu có thể.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

  1. ↑ 1,0 1,1 http://www.lasik4me.co/lasik_sidenav_postopcare.html
  2. ↑ http://www.sankaranethralaya.org/patient-care-post-operative-care.html
  3. ↑ http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/lasik-eye-surgery/basics/what-you-can-expect/prc-20019041
  4. ↑ http://www.webmd.com/eye-health/precautions-take-after-laser-eye-surgery
  5. ↑ 5,0 5,1 http://www.allaboutvision.com/conditions/cataract-surgery-recovery.htm
  6. ↑ http://www.worldclasslasik.com/new-york-lasik/smoking-and-lasik-surgery-do-not-go-together/
  7. ↑ http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/cataract-surgery/basics/what-you-can-expect/prc-20012917
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 http://www.norcalasc.com/after-retinal-surgery/
  9. ↑ http://orioneyecenter.com/for-patients/after-surgery/
  10. ↑ http://www.nhs.uk/Conditions/Cataract-surgery/Pages/Risks.aspx
  11. ↑ 11,0 11,1 http://lasik.lifetips.com//cat/65242/lasik-surgery-recovery/index.html
  12. ↑ 12,0 12,1 http://www.retinaspecialty.com/for-patients/preparation/after-surgery/
  13. ↑ http://www.visionexpress.com/eye-health/eye-care/healthy-diet/
  14. ↑ http://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/nutrition-and-healthy-eating/in-depth/water/art-20044256
  15. ↑ http://www.aoa.org/patients-and-public/caring-for-your-vision/nutrition/nutrition-and-cataracts?sso=y
  16. ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/002404.htm
  17. ↑ http://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminE-HealthProfessional/
  18. ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/002400.htm
  19. ↑ Dietary Reference Intakes for Vitamin C, Vitamin E and Carotenoids. Institute of Medicine, 2000
  20. ↑ http://www.allaboutvision.com/nutrition/lutein.htm
  21. ↑ http://www.webmd.com/eye-health/eyedrops-an-ocean-of-uses
  22. ↑ http://www.cc.nih.gov/ccc/patient_education/pepubs/eyedrops.pdf
  23. ↑ http://www.djo.harvard.edu/site.php?url=/patients/pi/413
  24. ↑ http://www.visiononesource.com/eye-health/77-what-eyelid-hot-compresses-can-do-for-you.html
  25. ↑ http://www.docshop.com/education/vision/eye-diseases/cataracts/recovery
  26. ↑ https://www.ucdmc.ucdavis.edu/eyecenter/pdf/post_op_instructions.pdf
  27. ↑ http://www.allaboutvision.com/conditions/cataract-surgery-recovery.htm
  28. ↑ http://www.telegraph.co.uk/lifestyle/wellbeing/lifecoach/10734374/Life-coach-what-causes-water-retention.html
  29. ↑ http://medical-dictionary.thefreedictionary.com/Cataracts
  30. ↑ http://www.reviewofophthalmology.com/content/i/1310/c/25217/
  31. ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/retinal-detachment/basics/treatment/con-20022595
  32. ↑ http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/lasik-eye-surgery/basics/what-you-can-expect/prc-20019041
  33. ↑ http://www.fda.gov/MedicalDevices/ProductsandMedicalProcedures/SurgeryandLifeSupport/LASIK/ucm061270.htm
  • « Mới nhất
  • ‹ Mới hơn
  • Cũ hơn ›
Lấy từ “https://tusach.thuvienkhoahoc.com/index.php?title=Hồi_phục_sau_phẫu_thuật_mắt&oldid=143816”