Kết hợp thực phẩm để tạo protein hoàn chỉnh

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Chắc hẳn nhiều người sẽ tự hỏi protein hoàn chỉnh là gì – đặc biệt là người đang ăn chay trường hoặc áp dụng chế độ ăn chay. Protein hoàn chỉnh là nguồn protein chứa tất cả 9 axit amin thiết yếu mà cơ thể không thể sản xuất đầy đủ. Hầu hết chúng ta đều có thể tiêu thụ đủ lượng protein hoàn chỉnh mà không gặp vấn đề gì. Tuy nhiên, đối với người ăn chay trường hoặc theo chế độ ăn chay, protein hoàn chỉnh đóng vai trò quan trọng trong chế độ ăn và sức khỏe của họ.

Các bước[sửa]

Chuẩn bị protein hoàn chỉnh[sửa]

  1. Bổ sung đủ protein mỗi ngày. Nói chung, phụ nữ cần bổ sung khoảng 46 g protein, nam giới cần bổ sung khoảng 56 g protein mỗi ngày. [1]
    • Theo dõi quá trình tiêu thụ protein trong suốt cả ngày. Có thể ghi nhật ký thực phẩm hoặc tải ứng dụng theo dõi trên điện thoại để biết cần bổ sung thêm bao nhiều protein trong cả ngày.
    • Một số đối tượng sẽ cần nhiều protein hơn. Nếu thực hiện các bài tập cường độ vừa và mạnh hơn 45 phút mỗi ngày hoặc đang muốn giảm cân, tổng lượng protein cần tiêu thụ mỗi ngày sẽ nhiều hơn.[1]
  2. Kết hợp đúng loại thực phẩm. Kết hợp một số protein từ thực vật sẽ giúp tạo protein hoàn chỉnh.[2] Bạn nên bổ sung nhiều loại ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt và đậu vì chúng giúp cung cấp tất cả các axit amin thiết yếu mà cơ thể cần để tạo protein hoàn chỉnh.
    • Kết hợp đậu và ngũ cốc nguyên hạt để tạo protein hoàn chỉnh. Ví dụ gồm có: gạo và đậu, đậu lăng và lúa mì, lúa mì vụn với đậu hoặc bơ lạc với bánh mì từ ngũ cốc nguyên hạt.
    • Kết hợp đậu với các loại hạt cũng giúp cung cấp protein hoàn chỉnh.
  3. Ăn ngũ cốc nguyên hạt. Ngũ cốc nguyên hạt cung cấp các thành phần thiết yếu để tạo protein hoàn chỉnh. Nên kết hợp nhiều loại ngũ cốc nguyên hạt mỗi tuần để đảm bảo chế độ ăn đa dạng. Ăn ngũ cốc nguyên hạt giúp tăng cường bổ sung protein hoàn chỉnh trong chế độ ăn.
    • Ngũ cốc nguyên hạt chưa qua chế biến và chứa tất cả các bộ phận của hạt – mầm, nội nhũ và cám. Ngũ cốc nguyên hạt giàu dưỡng chất hơn, ví dụ như chất xơ và protein, so với ngũ cốc đã qua chế biến như bột mì trắng hoặc gạo trắng.[3]
    • Nên bổ sung ngũ cốc nguyên hạt như yến mạch, bột yến mạch, mì ống từ ngũ cốc nguyên hạt, lúa mì vụn, kiều mạch, hạt kê, hạt diêm mạch hoặc gạo lứt.
  4. Ăn nhiều loại đậu và hạt. Nhóm thực phẩm quan trọng khác giúp tạo protein hoàn chỉnh là các loại đậu và hạt. Nên bổ sung nhiều loại đậu và hạt mỗi tuần.
    • Nên bổ sung các loại đậu như đậu thường, đậu lăng, lạc và đậu Hà Lan. Ngoài ra, nên bổ sung các loại hạt như quả óc chó, hạnh nhân, hạt điều, hạt bí đỏ, hạt mè, hạt dẻ cười và quả hồ đào.
    • Các loại hạt cũng là nguồn dồi dào chất béo tốt cho sức khỏe. Đây là dưỡng chất quan trọng đối với người ăn chay trường hoặc theo chế độ ăn chay và hạn chế trong việc hấp thụ chất béo tốt cho sức khỏe.[4]
  5. Tăng cường bổ sung protein từ thực vật – protein hoàn chỉnh. Có nhiều loại protein thực vật được xem là protein hoàn chỉnh. Ví dụ, đậu nành, hạt diêm mạch, hạt Hemp và kiều mạch được xem là nguồn dồi dào protein hoàn chỉnh. [5]
    • Có thể bảo quản hạt diêm mạch hoặc kiều mạch nấu chín trong tủ lạnh/tủ đông để làm món ăn phụ từ ngũ cốc hoặc dùng làm nguyên liệu chế biến món chính.
    • Có thể cho hạt Hemp vào ngũ cốc, rắc lên salad hoặc cho vào sữa chua ăn sáng. Hạt Hemp cũng là nguồn dồi dào chất béo tốt cho sức khỏe. [5]
  6. Ăn nhiều loại đậu và ngũ cốc suốt cả ngày. Người ta từng cho rằng nên tiêu thụ một loại ngũ cốc nguyên hạt hoặc đậu trong mỗi bữa ăn để tạo protein hoàn chỉnh. Nghiên cứu ngày nay cho thấy chỉ cần bổ sung cả hai loại thực phẩm này suốt cả ngày là bạn đã có thể cung cấp cho cơ thể tất cả các axit amin cần thiết. [6]
    • Ghi nhật ký thực phẩm hoặc dùng ứng dụng theo dõi có thể giúp bạn biết được cách bổ sung protein thực vật trong suốt cả ngày. Nên theo dõi để đảm bảo bổ sung được nhiều loại thực phẩm giàu protein.
    • Đậu là thực phẩm cơ bản và cần thiết trong chế độ ăn của người ăn chay trường vì họ không thể bổ sung protein từ động vật.
  7. Lên thực đơn cho bữa ăn. Thực đơn được chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ giúp đảm bảo bổ sung nguồn thực phẩm giàu protein và tốt cho sức khỏe mỗi ngày. Khi nguồn thực phẩm bị giới hạn, bạn cần chú trọng hơn để đảm bảo không bị thiếu hụt. Bước này đặc biệt hữu ích đối với người bận rộn và không có thời gian cân nhắc từng nguồn protein được tiêu thụ mỗi ngày.
    • Dành 1-2 tiếng rảnh rỗi và lên thực đơn cho bữa ăn hàng tuần. Thực đơn mỗi ngày phải chứa thực phẩm giàu protein hoàn chỉnh và nhiều loại protein từ thực vật.
    • Ghi rõ danh sách thực phẩm cần mua để chuẩn bị bữa ăn. Như vậy, bạn chỉ cần đi chợ/siêu thị và mua đúng theo danh sách.

Kết hợp nguồn protein khác[sửa]

  1. Tăng cường bổ sung sữa động vật và trứng. Chế phẩm từ sữa động vật và trứng đều là protein hoàn chỉnh. Đối với người ăn chay, tiêu thụ nhóm thực phẩm từ động vật này là cách đơn giản để bổ sung protein hoàn chỉnh trong chế độ ăn và cải thiện đáng kể tổng lượng protein.
    • Kết hợp nhiều chế phẩm từ sữa – phô mai, sữa chua, sữa và phô mai tươi đều khá giàu protein. Không những vậy, các chế phẩm này còn giàu dưỡng chất có lợi như canxi và kali.[7]
    • Trứng không chỉ là nguồn protein hoàn chỉnh mà còn chứa các chất béo tốt và axit amin. Nên ăn trứng vào buổi sáng hoặc ăn trứng luộc chín như một món ăn nhẹ buổi chiều.[8]
  2. Nấu ăn từ chế phẩm từ đậu nành. Đậu phụ, đậu tương và thậm chí cả mì căn (Seitan) đều được xem là protein hoàn chỉnh. Đây là nguồn thực phẩm trải qua quá trình chế biến ít hơn so với sản phẩm thay thế thịt nhưng cũng giàu protein và giúp bạn no lâu.[9]
    • Có thể bạn sẽ gặp khó khăn khi chuẩn bị món ăn từ đậu phụ, đậu tương và mì căn. Vì vậy, bạn nên tìm kiếm các công thức và bí quyết trực tuyến hoặc đọc sách hướng dẫn nấu ăn để biết cách chế biến những nguyên liệu độc đáo này.
    • Thử nhiều công thức khác nhau có sử dụng đậu phụ hoặc đậu tương. Ban đầu có thể bạn sẽ không thích nhưng sau khi thử chế biến bằng nhiều cách khác nhau, bạn sẽ có thể chọn ra một vài công thức ưa thích.
  3. Mua và thử dùng sản phẩm thay thế thịt. Hiện nay, có nhiều sản phẩm thay thế thịt được làm từ TVP (từ đậu nành) được bán trên thị trường. Ví dụ như xúc xích, thịt hun khói, phô mai, bánh mì kẹp, gà viên chiên xù và thịt nguội.
    • Thử dùng một số sản phẩm thay thế thịt. Có nhiều thương hiệu cho bạn lựa chọn và đây là cách đơn giản, nhanh chóng để thay thế thịt trong bữa ăn.
    • Nên nhớ những thực phẩm này trải qua nhiều quá trình chế biến để có vị và hình dáng giống thịt. Nếu muốn tránh tiêu thụ thực phẩm chế biến sẵn hoặc muốn duy trì chế độ ăn chỉ có thực phẩm toàn phần, tốt nhất bạn nên hạn chế sản phẩm thay thế thịt trong chế độ ăn.
  4. Thử dùng thực phẩm chức năng bổ sung protein. Không phải ai cũng có thời gian chuẩn bị bữa ăn hoàn chỉnh với đầy đủ protein. Thực phẩm chức năng bổ sung protein có thể ở dạng thanh hoặc bột lắc và giúp tăng cường lượng protein trong bữa ăn (đặc biệt là đối với người bận rộn).[10]
    • Chọn thực phẩm chức năng chứa lượng protein phù hợp. Hầu hết thực phẩm chức năng dạng thanh nên chứa ít nhất 10 g protein, trong khi dạng bột lắc nên chứa ít nhất 15-20 g protein.[11]
    • Có rất nhiều thương hiệu thực phẩm chức năng bổ sung protein. Do đó, bạn nên mua mỗi loại một ít để thử trước khi mua với số lượng lớn.
    • Nên lựa chọn thực phẩm chức năng phù hợp với chế độ ăn tổng thể. Nếu muốn giảm cân hoặc duy trì cân nặng, bạn nên chọn thực phẩm chức năng ít calo.
  5. Thỉnh thoảng nên ăn thịt. Nếu không nhất thiết phải ăn chay trường, bạn nên cân nhắc việc bổ sung thịt như thịt gia cầm, thịt đỏ, cá/hải sản hoặc thịt lợn vào bữa ăn.
    • Thịt là nguồn protein tuyệt vời. Thịt giàu protein và luôn là nguồn protein hoàn chỉnh 100%.[12]
    • Ngoài ra, thịt còn giàu sắt, vitamin nhóm B và các dưỡng chất khác cần thiết cho một chế độ ăn tốt cho sức khỏe. [12]
  6. Trang bị kiến thức về protein hoàn chỉnh. Bạn có thể tìm đọc sách hoặc nguồn thông tin trực tuyến để trang bị cho bản thân kiến thức về protein và axit amin. Như vậy, bạn sẽ hiểu được cách chọn nhiều loại thực phẩm khác nhau cho bữa ăn.
    • Một protein hoàn chỉnh chứa tất cả 9 axit amin thiết yếu, bao gồm histidine, isoleucine, leucine, lysine, methionine, phenylalanine, threonine, tryptophan và valine. Cơ thể không thể sản xuất 9 axit amin này và cần được bổ sung thông qua chế độ ăn.[13]
    • Học nhiều cách kết hợp thực phẩm khác nhau để bổ sung tất cả 9 axit amin thiết yếu mỗi ngày.
    • Bạn có thể mua sách hướng dẫn nấu ăn hoặc tìm trực tuyến các công thức nấu ăn giúp bổ sung protein hoàn chỉnh.
  7. Trao đổi với người quen, bạn bè đang ăn chay trường hoặc theo chế độ ăn chay. Đôi khi, người ăn chay trường sẽ biết rõ hơn về protein hoàn chỉnh và có thể cho bạn lời khuyên tốt.
    • Hỏi về công thức nấu ăn mà họ yêu thích để giúp bổ sung protein hoàn chỉnh.
    • Hãy nói cho họ biết những khó khăn mà bạn gặp phải hoặc điều gì bạn chưa hiểu để được cho lời khuyên, tư vấn.

Lời khuyên[sửa]

  • Protein là nguồn dưỡng chất thiết yếu đối với chế độ ăn và sức khỏe tổng thể. Bạn nên cố gắng đáp ứng nhu cầu protein tối thiểu mỗi ngày nhưng cũng không cần quá lo lắng nếu đôi khi lỡ không đáp ứng đủ nhu cầu này.
  • Có thể bạn sẽ gặp khó khăn trong việc tìm hiểu về axit amin và protein hoàn chỉnh. Vì vậy, bạn nên cố gắng tập trung vào loại thực phẩm cần ăn thường xuyên thay vì tìm hiểu về nền tảng hóa học và khoa học.
  • Cân nhắc sử dụng thực phẩm chức năng nếu gặp khó khăn trong việc chuẩn bị bữa ăn chứa đủ protein. Có thể pha bột protein với sữa, nước, nước ép hoa quả, cà phê hoặc thức uống khác để tạo món sữa lắc hoặc sinh tố giàu protein.
  • Nếu ăn chay trường hoặc áp dụng chế độ ăn chay nghiêm ngặt khiến bạn khó bổ sung đủ protein, hãy cân nhắc việc kết hợp chế phẩm từ sữa hoặc trứng một cách phù hợp và khoa học.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]