Lấy mẫu adn

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Có nhiều lý do khiến bạn muốn lấy mẫu ADN của bạn hoặc người thân. Hiện nay có nhiều bộ kit thu mẫu ADN tại nhà cho các mục đích như xác định quan hệ cha con, xác định phả hệ hoặc sàng lọc di truyền để tìm bệnh. Nhiều cơ quan thi hành luật pháp cũng khuyến khích các bậc cha mẹ lấy mẫu ADN của con cái để phục vụ cho các mục đích nhận dạng. Có nhiều cách thu thập mẫu ADN, trong số đó có những cách không đau và không mang tính xâm lấn. Tùy vào từng loại mẫu, ADN có thể bảo quản trong nhiều năm nếu được xử lý đúng cách.

Các bước[sửa]

Biết những thứ bạn cần[sửa]

  1. Xác định xem bạn có cần bộ kit thu mẫu ADN không. Điều này tùy thuộc vào mục đích lấy mẫu của bạn là gì. Có lẽ bạn cần mua bộ kit nếu muốn lấy kết quả thí nghiệm từ mẫu ADN. Có thể bạn không cần bộ kit nếu chỉ muốn bảo quản mẫu ADN để phòng khi cần đến, tuy nhiên bạn vẫn có thể mua một bộ kit nếu thích.
    • Bộ kit thu mẫu ADN có mọi dụng cụ cần thiết, kèm theo một bản hướng dẫn đầy đủ và một bản chấp thuận cần có khi xét nghiệm mẫu ADN, hoặc để các cơ quan chức năng lưu hồ sơ.
  2. Kiểm tra yêu cầu pháp lý. Trong hầu hết các trường hợp, bạn không được phép lấy mẫu ADN tại nhà nếu kết quả xét nghiệm được sử dụng tại tòa. Mẫu thử ADN lấy tại nhà để xét nghiệm huyết thống cha con có thể cho bạn biết kết quả, nhưng bạn sẽ phải đến phòng thí nghiệm để chuyên viên xét nghiệm lấy mẫu ADN nếu bạn cần ra tòa liên quan đến việc đòi quyền nuôi con hoặc cấp dưỡng.
  3. Xác định đúng loại mẫu thử. Nếu bạn dùng bộ kit, trong đó sẽ có bản hướng dẫn cụ thể về loại mẫu cần lấy. Nếu định gửi mẫu thử đến phòng thí nghiệm mà không dùng bộ kit, bạn hãy hỏi các nhân viên ở đó xem họ cần mẫu thử loại nào.
    • Hầu hết các bộ kit đều yêu cầu mẫu bông thấm bên trong má hay mẫu nước bọt. Tóc cũng là mẫu thử thông dụng.
    • Mẫu ADN hầu như có thể được lấy từ mọi bộ phận trong cơ thể, bao gồm móng tay, máu, tinh dịch và các vật có dính nước bọt như kẹo cao su. Tuy nhiên, có một số mẫu dễ lấy ADN hơn các mẫu khác. Nếu bạn lấy một mẫu không thích hợp, phòng thí nghiệm có thể không lấy được ADN, hoặc có thể mất nhiều chi phí hơn.[1]

Giữ nguyên vẹn mẫu thử[sửa]

  1. Không chạm vào mẫu thử. Cho dù mẫu thử thuộc loại nào, bạn cũng không được chạm tay vào hoặc để trên bề mặt dễ lây nhiễm. Điều này là đặc biệt quan trọng nếu bạn lấy mẫu ADN của người khác, vì có thể ADN của chính bạn vô tình dính vào mẫu thử.[2]
    • Rửa tay thật sạch trước khi thao tác, và luôn sử dụng găng tay.
  2. Dùng dụng cụ vô trùng. Nếu quá trình lấy mẫu cần dùng bông gạc, nhíp hoặc bấm móng tay, bạn cần phải sát trùng các dụng cụ và tránh chạm vào phần tiếp xúc với mẫu thử.[3]
    • Bạn có thể sát trùng dụng cụ kim loại bằng cồn hoặc đun sôi trong nước.
  3. Cất giữ mẫu thử trong vật đựng khô và sạch. Bộ kit thử có các vật đựng mẫu kèm hướng dẫn cách lưu giữ mẫu.
    • Phong bì giấy là vật đựng tốt nhất cho hầu hết các mẫu thử không chứa chất lỏng. Không để mẫu tóc hoặc bông tẩm nước bọt trong túi ni lông vì túi ni lông có tác dụng giữ hơi ẩm và có thể làm hỏng ADN.[4]
    • Nếu cất mẫu thử trong phong bì, bạn không được liếm vào mép dán, vì mẫu thử có thể bị nhiễm.
    • Nếu định lưu mẫu thử để dùng sau này, bạn cần dán tên chủ nhân của mẫu, ngày lấy mẫu, và tên của người thực hiện việc lấy mẫu.[5]
    • Cất giữ mẫu thử ở nơi khô ráo, tránh hóa chất và nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp.
  4. Làm theo hướng dẫn đóng gói và vận chuyển. Hướng dẫn trong bộ kit rất rõ ràng, do đó bạn hãy làm đúng theo hướng dẫn nếu dùng bộ kit. Nếu định gửi mẫu thử đến phòng thí nghiệm mà không dùng bộ kit, bạn phải hiểu rõ hướng dẫn về việc vận chuyển.

Lấy mẫu[sửa]

  1. Dùng bông thấm bên trong má. Với mẫu thử lấy bên trong má, bạn dùng bông vô trùng chà xát trong má khoảng một phút. Chà xát mạnh, nhưng không đến mức gây đau. Tiếp tục thấm ít nhất 30-60 giây. Khi đã hoàn tất, đàm bảo không để đầu bông chạm vào bất cứ bề mặt nào khác ngoài bên trong miệng và bên trong vật đựng.[3]
    • Các bộ kit lấy mẫu thường yêu cầu hai mẫu bông trở lên, đề phòng trường hợp một mẫu không có ADN. Tuy nhiên bạn vẫn có thể lấy nhiều mẫu bông dù không dùng bộ kit. Để tăng lượng ADN thu được, bạn nên lấy hai (hoặc nhiều hơn) mẫu từ hai bên má, hoặc lấy cách nhau nhiều giờ.
    • Không ăn uống bất cứ thứ gì ngoài nước, không hút thuốc hoặc nhai kẹo cao su, không đánh răng hoặc dùng nước súc miệng ít nhất một tiếng trước khi lấy mẫu.[6]
    • Súc miệng bằng nước ấm trước khi thấm bông 10 phút. Nếu lấy mẫu ở trẻ nhỏ, bạn cần cho trẻ uống nước bằng bình riêng của trẻ trước khi lấy mẫu.
    • Để khô bông trước khi cất giữ.[7]
  2. Nhổ khoảng 10-20 sợi tóc. Khi lấy mẫu tóc, bạn cần đảm bảo còn đủ nang tóc, phần bầu nhỏ màu trắng ở chân tóc.[7]
    • Không lấy tóc vương lại trên lược hoặc quần áo. Tóc được cắt ra cũng không sử dụng được.
    • Không chạm vào nang ở chân tóc.
    • Bạn có thể bị đau khi lấy mẫu tóc, nhất là khi tóc bóng và chắc.
  3. Lấy mẫu nước bọt. Cách tốt nhất để lấy mẫu nước bọt là nhỏ nước bọt vào vật đựng mẫu. Nếu bạn dùng bộ kit, trong đó có thể có các miếng xốp để giúp bạn lấy mẫu nước bọt ở trẻ nhỏ.[8]
    • Không ăn uống bất cứ thứ gì ngoài nước, không hút thuốc hoặc nhai kẹo cao su, không đánh răng hoặc dùng nước súc miệng ít nhất một tiếng trước khi lấy mẫu.
    • Súc miệng bằng nước ấm trước khi lấy mẫu 10 phút để loại bỏ hết các vụn thức ăn có thể còn trong miệng. Nếu lấy mẫu ở trẻ nhỏ, bạn cần cho trẻ uống nước bằng bình riêng của trẻ trước khi lấy mẫu.
  4. Lấy các mẫu khác với cách thức cẩn trọng tương tự. Nếu định lấy các mẫu ít phổ biến như móng tay, máu hoặc tinh dịch, bạn cần hết sức cẩn thận tránh chạm vào hoặc làm ô nhiễm mẫu thử. Trao đổi với phòng thí nghiệm về kế hoạch gửi mẫu để đảm bảo rằng họ có thể lấy ADN từ các mẫu mà bạn đã lấy.

Lời khuyên[sửa]

  • Bạn phải có sự đồng ý để lấy được ADN của người khác. Nếu người đó là trẻ em hoặc người không đủ năng lực thì cha mẹ hoặc người giám hộ phải làm bản chấp thuận.

Những thứ bạn cần[sửa]

  • Bộ kit lấy mẫu ADN
  • Bông vô trùng
  • Vật đựng và phong bì vô trùng
  • Túi ni lông
  • Găng tay cao su
  • Xà phòng
  • Nước

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

Liên kết đến đây