Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Ngăn chặn chứng nôn trớ ở trẻ
Từ VLOS
(đổi hướng từ Ngăn chặn Chứng Nôn trớ ở Trẻ)
Những người dành nhiều thời gian với trẻ nhỏ đều biết rằng nôn là một hiện tượng thường gặp ở trẻ. Trẻ nhỏ bị nôn thường là do vi rút gây ra, do quá lo lắng/phấn khích, hoặc do say tàu xe, và thông thường không phải là một vấn đề đáng lo ngại về mặt sức khỏe. Tuy nhiên, việc trẻ bị nôn có thể là một vấn đề đáng lo ngại đối với trẻ và gây nhiều rắc rối cho cha mẹ. Bằng cách nhận biết những nguyên nhân thường gặp của tình trạng này và đề phòng một cách chủ động chứng buồn nôn và các tác nhân khác, bạn sẽ có cơ hội giúp trẻ tránh bị nôn.
Mục lục
Các bước[sửa]
Nhận biết Nguyên nhân[sửa]
-
Đó
có
thể
là
các
vấn
đề
liên
quan
đến
dạ
dày.
Vì
trẻ
nhỏ
thường
sinh
hoạt
trong
những
không
gian
kín
và
không
thực
hành
vệ
sinh
tốt
nên
vi
rút
rất
dễ
lây
lan.
Bị
nôn
có
thể
là
một
triệu
chứng
thường
thấy,
đi
kèm
với
sốt,
yếu,
mệt,
tiêu
chảy
và
các
triệu
chứng
khác.
[1]
- Dạy trẻ giữ gìn vệ sinh (như thường xuyên rửa tay) và cách ly trẻ bị ốm là cách tốt nhất để giảm nguy cơ bị ốm do bị lây vi rút, tuy nhiên, bạn không nên hi vọng điều kỳ diệu sẽ xảy ra.
- Nôn do vi rút dạ dày thường sẽ tự hết sau 12-24 tiếng. Nếu nôn kéo dài hơn một hoặc hai ngày và có dấu hiệu nặng hơn (ví dụ, trẻ không thể giữ chất lỏng trong dạ dày) hoặc có các dấu hiệu nghiêm trọng hơn, hãy liên hệ với bác sĩ hoặc cho trẻ đi khám.
- Nghỉ ngơi và uống đủ nước là biện pháp điều trị tốt nhất cho những trường hợp bị nôn như vậy. Hãy cho trẻ nghỉ ngơi ở tư thế được dựa lưng, đầu quay sang một bên (để tránh kích thích nôn), cho trẻ uống thường xuyên với lượng nhỏ dung dịch điện giải, nước đường, kem que, nước gelatin hoặc các chất lỏng khác theo khuyến cáo của bác sĩ. Nếu trẻ tiếp tục bị nôn sau mỗi lần uống một chút chất lỏng, hãy dừng cho trẻ uống và gọi ngay cho bác sĩ.
-
Xem
xét
khả
năng
trẻ
bị
nôn
vì
nguyên
nhân
khác.
Nếu
không
có
các
triệu
chứng
khác,
nôn
do
vi
rút
dạ
dày
thường
là
nguyên
nhân
đầu
tiên
bạn
nên
nghĩ
đến.
Tuy
nhiên,
các
bệnh
khác
hoặc
các
hoạt
động
bình
thường
của
trẻ
cũng
có
thể
khiến
trẻ
bị
nôn.[2]
- Trẻ bị viêm nhiễm đường hô hấp như bị cảm lạnh, đôi khi, cũng dẫn đến nôn do bị ho liên tục hoặc nước mũi chảy ngược vào dạ dày. Viêm tai đôi khi cũng gây nôn ói.
- Trẻ cũng có thể bị nôn sau khi khóc một thời gian dài. Nếu trẻ tức giận và khóc dai, trẻ có thể bị ốm và bắt đầu nôn.
- Ăn quá no và vận động quá sức cũng có thể gây nôn, đặc biệt nếu kết hợp cả hai thì rất nghiêm trọng.
- Dị ứng thực phẩm hoặc không dung nạp thực phẩm có thể khiến trẻ bị nôn. Lưu ý rằng một vài loại thực phẩm có thể gây ra nôn trớ và bạn cần phải thông báo với bác sĩ nếu trẻ bị như vậy. Đặc biệt nếu trẻ bị nôn kèm theo nổi mề đay, sưng tấy mặt hoặc trên người, hoặc khó thở.
- Lo lắng và căng thẳng quá mức cũng có thể dẫn tới bị nôn, chưa kể chứng đau đầu và các bệnh khác. Trẻ có thể bị lo lắng vì rất nhiều lý do từ các vấn đề liên quan đến trường học, gia đình đổ vỡ, hoặc thậm chí do nỗi sợ hãi quái vật trong bóng tối. Các biện pháp giảm căng thẳng, liệu pháp hành vi hoặc thuốc có thể giúp giảm lo lắng và nôn.[3]
-
Cẩn
trọng
với
các
nguyên
nhân
bất
thường
nhưng
nghiêm
trọng.
Nôn
trớ
ở
trẻ
thường
không
phải
là
một
vấn
đề
quá
đáng
lo
nhưng
việc
nhận
biết
những
nguy
cơ
nghiêm
trọng
có
thể
gây
nôn
là
điều
quan
trọng.
Hãy
liên
hệ
với
bác
sĩ
của
trẻ
và
cho
trẻ
đi
khám
nếu:[4]
- Trẻ bị nôn kèm đau đầu, cứng cổ.
- Trẻ nôn mạnh hoặc nôn vọt ra, nhất là trẻ sơ sinh.
- Trẻ bị nôn do chấn thương ở đầu, vì trẻ có thể bị chấn động ở đầu hoặc có những chấn thương nghiêm trọng hơn.
- Có lẫn máu (có thể có màu như bã cà phê) hoặc mật (thường có màu xanh lá) khi bị nôn, vì đó có thể là triệu chứng của các bệnh về dạ dày hoặc tiêu hóa nghiêm trọng.
- Trẻ bị hôn mê hoặc có thay đổi lớn về tình trạng tâm thần, điều này có thể cho thấy trẻ bị mất nước nghiêm trọng.
- Trẻ bị đau bụng dữ dội, có thể là do bị viêm màng não hoặc viêm ruột thừa.
- Cũng có khả năng trẻ bị ngộ độc.
-
Hiểu
rõ
về
say
tàu
xe.[5]
Đây
có
thể
là
một
nguyên
nhân
gây
nôn
trớ
thường
xuyên
và
khó
chịu
nhất
ở
trẻ
vì
nó
có
thể
khiến
chuyến
đi
về
thăm
bà
ngoại
của
gia
đình
bạn
trở
thành
một
thảm
họa.
Hiểu
rõ
về
kẻ
thù
là
bước
đầu
tiên
để
chiến
thắng.
- Say tàu xe xảy ra khi “bộ phận cảm biến chuyển động” trong cơ thể - như mắt, tai, dây thần kinh ở các chi – nhận được các thông tin nhiễu loạn.
- Do đó, khi cơ thể chuyển động nhưng mắt vẫn nhìn vào một quyển sách hoặc màn hình video, bạn có thể sẽ bị say xe.
- Mặc dù vẫn chưa rõ nguyên nhân khiến trẻ thường có xu hướng bị môn nhiều hơn khi say tàu xe, trẻ từ 2 đến 12 tuổi là nhóm trẻ dễ bị nôn khi say tàu xe nhất.
Đối phó với Chứng buồn nôn và Các nguyên nhân Khác[sửa]
-
Chiến
đấu
với
chứng
buồn
nôn
để
trẻ
không
bị
mất
nước.
Cho
trẻ
uống
nước
từng
hớp
nhỏ
vừa
là
một
biện
pháp
trị
liệu
sau
khi
trẻ
bị
nôn,
vừa
giúp
giảm
chứng
buồn
nôn.[2]
- Cho trẻ uống từm ngụm nhỏ các loại đồ uống nhẹ. Vì uống đồ uống chứa đường có thể xoa dịu dạ dày, bạn nên cho trẻ uống đồ uống ngọt như nước ngọt có ga đã bay hết ga hoặc nước hoa quả. Kem que cũng có tác dụng tốt. Đường trong những loại đồ uống này có thể giúp xoa dịu dạ dày tốt hơn so với nước lọc.
- Dung dịch điện giải như Pedialyte cũng có tác dụng tốt nếu trẻ có thể uống.
- Hãy để các loại nước uống có ga như cola hoặc soda gừng bay hết ga trước khi cho trẻ uống để giảm buồn nôn vì khí ga có thể làm dạ dày trẻ càng thêm khó chịu.[6]
- Tránh xa các loại nước hoa quả chứa quá nhiều axit như nước bưởi và nước cam vì chúng có thể khiến dạ dày khó chịu hơn.
- Bác sĩ thường chú trọng hơn tới việc tránh mất nước khi điều trị chứng buồn nôn (hoặc sau khi nôn) so với sử dụng thuốc chống nôn vì những loại thuốc này có thể có phản ứng phụ.[7] Tuy nhiên, nếu chứng buồn nôn hoặc nôn trớ quá nghiêm trọng và không thuyên giảm, thuốc chống buồn nôn và chống nôn có thể là cần thiết và mang lại hiệu quả khá tốt.
-
Khuyến
khích
trẻ
nghỉ
ngơi
khi
thấy
mệt
và
thư
giãn
trong
lúc
ăn.
Việc
giữ
cho
một
đứa
trẻ
ưa
vận
động
ngồi
yên
có
thể
là
một
việc
khó
khăn,
ngay
cả
khi
trẻ
bị
ốm.
Tuy
nhiên,
nghỉ
ngơi
đầy
đủ
và
thư
giãn
là
một
trong
những
biện
pháp
tốt
nhất
để
ngăn
nôn
trớ.[2]
- Nghỉ ngơi cũng có thể giúp xoa dịu dạ dày. Ngồi hoặc nằm ở tư thế tựa cao là tốt nhất.
- Các hoạt động thể chất có thể làm chứng buồn nôn trở nên tồi tệ hơn. Khuyến khích trẻ ngừng chơi cho đến khi chứng buồn nôn qua đi.
- Cố gắng không để trẻ vừa ăn vừa chơi. Khuyến khích trẻ ngồi xuống bàn và ăn. Nếu trẻ vừa ăn vừa chạy lăng quăng, chuyển động có thể khiến trẻ bị ốm (bị nghẹn).
- Nếu bạn nghi ngờ việc trẻ ăn quá nhiều là nguyên nhân khiến trẻ bị nôn, hãy cho trẻ ăn nhiều bữa ăn nhỏ. Thay thế đồ ăn nặng bụng, nhiều chất béo bằng hoa quả và rau tươi.
-
Kiểm
soát
tình
trạng
ho
kéo
dài.
Nếu
trẻ
bị
nôn
do
ho
kéo
dài,
việc
giữ
cho
trẻ
không
bị
ho
cũng
sẽ
giúp
trẻ
tránh
bị
nôn.[2]
Đến
gặp
bác
sĩ
nếu
tình
trạng
ho
trở
nên
nghiêm
trọng
và
không
thuyên
giảm
sau
một
tuần
để
kiểm
tra
có
cần
các
biện
pháp
trị
liệu
bằng
thuốc
hay
không.
- Luôn làm theo hướng dẫn về liều lượng đối với những loại thuốc ho không cần đơn. Kiểm tra với bác sĩ trước khi cho trẻ nhỏ uống bất cứ loại thuốc nào, đặc biệt là các loại thuốc không ghi rõ là giành cho trẻ nhỏ. Hầu hết các bác sĩ đều không khuyến khích cho trẻ uống thuốc ho, nhất là trẻ dưới 8 tuổi. Nếu trẻ trên một tuổi, bạn có thể tham khảo với bác sĩ về việc cho trẻ dùng mật ong trị ho.
- Nếu trẻ đủ lớn để ngậm viên ngậm hoặc kẹo cứng, hãy cho trẻ ngậm vì chúng có thể làm giảm cơn ho. Nên hết sức cẩn thận với trẻ nhỏ, nhất là trẻ dưới 4 tuổi để đề phòng trẻ bị hóc, nghẹn.
-
Chuẩn
bị
trước
cho
tình
huống
trẻ
bị
say
xe.
Lên
kế
hoạch
trước
khi
đi
và
một
vài
hành
động
nhanh
chóng
khi
trẻ
có
dấu
hiện
bị
say
xe
có
thể
giúp
ngăn
chặn
sự
trì
hoãn
(và
việc
dọn
dẹp).[5]
- Dừng xe nhiều lần trên đường đi. Việc này sẽ giúp trẻ có cơ hội hưởng một chút không khí trong lành và xoa dịu dạ dày. Nếu thấy có biểu hiện say xe, hãy dừng xe ngay lập tức và cho trẻ ra khỏi xe để trẻ đi bộ một chút hoặc nằm ngửa và nhắm mắt.
- Việc cho trẻ ăn một chút, nhất là khi đi đường dài cũng có tác dụng tốt. Bạn nên cho trẻ ăn nhẹ trước khi đi. Nên nhớ không cho trẻ ăn đồ ăn quá ngọt hoặc quá béo. Bánh quy giòn, chuối, nước táo có thể là những món ăn nhẹ tốt để giúp ngăn chặn chứng buồn nôn.
- Nhớ cho trẻ uống nhiều nước trước và trong khi di chuyển. Việc này sẽ giúp xoa dịu dạ dày của trẻ và cung cấp đủ nước.
- Cho trẻ ngồi để trẻ có thể nhìn thấy kính lái phía trước. Việc nhìn ngắm mọi thứ chuyến động qua cửa bên có thể khiến chứng buồn nôn nghiêm trọng hơn. Tuy nhiên, bạn nên nhớ luôn luôn cho trẻ ngồi theo đúng hướng dẫn sử dụng ghế ngồi trên xe, thậm chí ngay cả khi việc đó có khiến trẻ phải đối mặt với kính phía sau xe.
- Khiến trẻ phân tâm khỏi cảm giác say xe bằng cách cho trẻ nghe nhạc hoặc hát, hoặc nói chuyện. Sách và video sẽ làm say xe trở nên tồi tệ hơn.
- Có một vài loại thuốc chống say xe. Tuy nhiên, trước khi cho trẻ uống, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ. Các loại thuốc chống say xe có thể có tác dụng phụ như gây buồn ngủ và có thể kéo dài rất lâu sau khi chuyến đi đã kết thúc.
Lời khuyên[sửa]
- Không cha mẹ nào muốn con bị ốm, tuy nhiên, đôi khi việc trẻ bị ốm là không tránh khỏi. Điều quan trọng là không tự dằn vặt bản thân nếu bạn đã thử mọi cách để ngăn trẻ bị nôn mà trẻ vẫn bị. Đôi khi, virut dạ dày hoặc cúm là không thể tránh được.
- Cho trẻ ngậm đá lạnh. Việc này sẽ không khiến dạ dày của trẻ bị khó chịu như khi uống nước.
- Luôn để thùng rác hoặc xô chậu trong tầm với.
- Tránh cho trẻ ăn các sản phẩm từ sữa như sữa, phô mai, bơ và sữa chua cho đến khi bé hết nôn trong vòng 12 tiếng hoặc hơn.
Cảnh báo[sửa]
- Trước khi cho trẻ uống bất kỳ loại thuốc nào khi bị say tàu xe hoặc ho kéo dài, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để đảm bảo loại thuốc đó an toàn cho trẻ.
- Đi khám bác sĩ là việc làm cần thiết nếu trẻ bị nôn kéo dài hơn 24 giờ và không thể giữ chất lỏng hoặc thức ăn trong dạ dày trong khoảng thời gian này. Hơn nữa, bạn nên gọi ngay cho bác sĩ nếu trẻ có các dấu hiệu mất nước như khô miệng, không chảy nước mắt khi khóc, giảm hoạt động hoặc không đi tiểu trong vòng 6-8 tiếng.
- Liên hệ ngay với bác sĩ nếu trẻ sơ sinh hoặc trẻ nhỏ bị nôn.
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ https://www.healthychildren.org/English/health-issues/conditions/abdominal/Pages/Treating-Vomiting.aspx
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 http://my.clevelandclinic.org/health/diseases_conditions/hic_Nausea_and_Vomiting
- ↑ http://www.merckmanuals.com/home/children-s-health-issues/mental-health-disorders-in-children-and-adolescents/overview-of-anxiety-disorders-in-children
- ↑ http://www.parents.com/health/stomach-ache/vomiting/
- ↑ 5,0 5,1 https://www.healthychildren.org/English/health-issues/conditions/head-neck-nervous-system/Pages/Car-Sickness.aspx
- ↑ https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/patientinstructions/000122.htm
- ↑ http://contemporarypediatrics.modernmedicine.com/contemporary-pediatrics/news/modernmedicine/modern-medicine-feature-articles/managing-vomiting?page=full