Những thói hư tật xấu của người Việt/224
Tinh thần voi nan
(Xuân Diệu, Sinh viên với quốc văn, 1945)
Còn những tật xấu riêng của người Việt ta là gì? Chỉ cần kể ra đây một cái tật đại biểu, cái tật to lớn nhất, rõ rệt nhất, có hại nhất là cái tinh thần mà tôi gọi là: tinh thần voi nan. Phải, những con voi to lớn lắm, có đủ chân đủ vòi, nhưng nó ở trong bằng nan ở ngoài bằng giấy.
Trong kinh tế những cái imprimerie hay boulangerie univérselle [1] chẳng hạn là những cái nhà có dăm mươi thợ làm; những đại thương cục [2] là những hiệu bán một ít khăn quàng bít tất; thì trong văn chương nhiều quyển sách là những sự bôi phết qua loa chẳng đủ tài liệu mà cũng chẳng nói ra được điều gì mới lạ.
Mấy năm nay, các bạn chắc cũng bị bị cái mã khảo cứu nó đánh lừa; mua quyển sách về được cái bìa là có ý nghĩa. Một bản dịch Ly tao mà đem điệu Sở từ dịch qua loa ra lục bát là voi nan. Một tập sách nói nhảm dông dài mà gọi là tiểu thuyết; một quyển sách gọi là Hát dặm Nghệ Tĩnh mà chỉ góp nhặt những bài hát dặm vài huyện Nghi Xuân Can Lộc tại Hà Tĩnh, chứ chẳng thấy tỉnh Nghệ An ở đâu: đều là voi nan cả.Voi nan để lừa độc giả, voi nan để làm tiền; kể làm sao xiết voi nan!
Chú thích[sửa]
- ↑ Tiếng Pháp chỉ các nhà in các cửa hàng bánh mì lớn.
- ↑ giống như các trung tâm nọ trung tâm kia thời nay
