Những thói hư tật xấu của người Việt/79
Vàng thau lẫn lộn, nhầm của người với của mình
(Phan Chu Trinh, nước Việt Nam mới sau khi Pháp Việt liên hiệp, năm 1912)
Dân Nam, trên lịch sử, có hai đặc tính cực đoan phản đối[1] nhau: một là bài ngoại và ỷ ngoại, hai là tự tôn và tự ti. Hai đặc tính đó có sẵn trong não mọi người. Mỗi cái, nhân thời thế mà phát hiện, lại đều đi tới cực đoan. Lại khi đã tới cực đoan, mỗi cái đều giữ lý do, chuyên cậy vào tập quán, lợi hại đểu bị che lấp không thấy.
Xét nước ta học văn học của Trung Quốc bắt chước quá sâu, có khi mất cả chân tướng của mình. Từ khi hấp thụ văn minh Trung Quốc, không phân biệt tốt xấu cái gì cũng thâu vào, lựa chọn không tinh, được không bù mất. Có khi tự coi là người Trung Quốc, tự coi là người văn minh, lừa đội lốt hổ, hiêu hiêu[2] tự cho là lớn, vàng thau lẫn lộn, bơ vơ không chỗ mà nương.
Chú thích[sửa]
- ↑ Nói như ngày nay: đối nghịch nhau
- ↑ Chúng tôi chưa thật rõ, chỉ thấy trong Hán Việt từ điển của Thiều Chửu ghi “hiêu hiêu” có một nghĩa là “kêu lải nhải”, một nghĩa khác là "ra dáng ung dung tự đắc"
