Phòng ngừa say máy bay

Ai cũng có thể bị say máy bay, nhưng một số người lại cực kỳ nhạy cảm với việc đó, và lần nào đi máy bay, họ cũng gặp phải vấn đề này. Say máy bay là một dạng say tàu xe, có nguyên nhân từ sự bất đồng trong tín hiệu mà các giác quan gửi tới não. Mắt bạn nhận thấy mọi thứ xung quanh không chuyển động và gửi tín hiệu tới não rằng bạn đang ngồi yên. Tuy nhiên, tai trong của bạn lại cảm nhận được sự chuyển động. Các tín hiệu bất đồng này sẽ gây ra hiện tượng chóng mặt, và đôi khi là nôn mửa. May mắn là đã có một số cách để giúp bạn tránh bị say máy bay dưới đây.

Các bước

Chuẩn bị cho Việc di chuyển bằng Máy bay

1. Tránh ăn nhiều. Để ý những gì bạn ăn trong vòng 24 tiếng trước khi lên máy bay. Không ăn đồ béo, nhiều dầu mỡ hoặc nhiều gia vị. Thay vào đó, ăn nhiều bữa nhỏ hơn trước khi bay. Tránh ăn nhiều trước thời điểm lên máy bay.
   • Không ăn những món ăn khiến bạn phải tập trung chú ý tới dạ dày. Ví dụ: không ăn đồ ăn gây sôi bụng hoặc trào ngược dạ dày. Bạn càng ít tập trung vào dạ dày, bạn càng cảm thấy khá hơn.
   • Tránh ăn uống ngay trước khi bay, nhưng không nên lên máy bay khi bụng đang đói.
2. Hạn chế sử dụng đồ uống có cồn. Việc này sẽ kích thích hiện tượng say máy bay đối với nhiều người. Không nên uống đồ có chứa cồn và uống thật nhiều nước lọc.
3. Lựa chọn chỗ ngồi hợp lý. Thường thì bạn có thể chọn chỗ cho mình khi mua vé máy bay. Bạn nên chọn vị trí ngồi gần phần cánh máy bay và gần cửa sổ.
   • Đây là vị trí mà bạn ít cảm thấy chòng chành nhất trong chuyến bay. Vị trí ngồi cạnh cửa sổ sẽ giúp bạn tập trung nhìn vào đường chân trời hoặc những vật thể cố định khác ở phía xa.
   • Nếu không còn chỗ ngồi nào như vậy, hãy chọn vị trí gần với đầu máy bay và sát cửa sổ. Phần đầu máy bay cũng là vị trí ít chòng chành nhất khi đang bay.
4. Nghỉ ngơi thật nhiều. Nghỉ ngơi đầy đủ trước chuyến bay sẽ giúp cơ thể thư giãn hơn.
5. Dùng thuốc chống say. Phòng ngừa hiện tượng say máy bay thì tốt hơn việc tìm cách xử lý nó khi các triệu chứng say xuất hiện. Bác sĩ có thể giúp kê đơn cho bạn một số loại thuốc chống say.
   • Có nhiều loại thuốc có thể giúp bạn khỏi bị say tàu xe. Một số thuốc có thể bán mà không cần kê đơn như dimenhydrimate (Dramamine) và meclizine.
   • Các loại thuốc hiệu quả cao hơn có thể được bán khi có chỉ định của bác sĩ, ví dụ như scopolamine. Scopolamine được bán dưới dạng miếng dán sau tai khoảng 30 phút trước khi bay.
   • Còn một số loại thuốc khác nữa nhưng chúng có nhiều tác dụng phụ và có thể không phù hợp với bạn. Ví dụ như promethazine và benzodiazepines.
   • Promethazine thường được dùng để điều trị hiện tượng say sóng và nôn mửa do bị bệnh, nhưng hiệu quả an thần của nó có thể kéo dài tới vài giờ.
   • Benzodiazepines cũng rất hiệu quả trong việc ngăn ngừa say máy bay, nhưng chúng thường được dùng để khống chế các vấn đề liên quan tới lo âu. Benzodiazepines cũng có tác dụng an thần kéo dài. Một số ví dụ khác của nhóm thuốc này bao gồm alprazolam, lorazepam, và clonazepam.
   • Bác sĩ sẽ biết loại thuốc nào là phù hợp nhất với bạn.
6. Hỏi bác sĩ về tình trạng sức khỏe của bạn. Một số bệnh có thể khiến bạn trở nên nhạy cảm với cảm giác chóng mặt hơn những người khác. Bác sĩ có thể sẽ giúp bạn tạm thời điều chỉnh lại liều lượng thuốc mà bạn đang dùng trước khi bạn lên máy bay.
   • Không bao giờ được tự ý điều chỉnh liều lượng thuốc của mình. Nếu bạn làm vậy, các vấn đề say sóng, nôn mửa, tiêu chảy... có thể xảy ra ngoài ý muốn trong chuyến bay của bạn. Ngoài ra, bệnh tình của bạn sẽ có nguy cơ trở nên tồi tệ hơn.
7. Đeo vòng tay châm cứu hoặc dùng gừng. Dù hiệu quả của châm cứu hoặc gừng vẫn còn chưa được kết luận rõ ràng, vài người cho rằng những phương pháp này rất tốt. Vòng tay sẽ tạo ra một áp lực lên cổ tay để kích thích một số điểm. Nhiều người tin việc này có thể giúp họ kiểm soát hiện tượng chóng mặt và nôn mửa.

Trong Chuyến bay

1. Tránh đọc sách hoặc chơi điện tử. Tập trung vào một thứ gần mắt sẽ càng làm nhiễu tín hiệu về chuyển động trong não.
   • Hãy nghe nhạc bằng tai nghe, sách nói hoặc những thứ có liên quan tới công việc, hoặc xem những bộ phim được chiếu trong chuyến bay để thời gian trôi qua nhanh hơn.
2. Tập trung nhìn vào đường chân trời. Nhìn vào một điểm cố định, ví dụ như đường chân trời, sẽ giúp não bạn thư giãn và trạng thái cân bằng của cơ thể được ổn định. Việc chọn chỗ ngồi gần cửa sổ sẽ giúp bạn tập trung nhìn vào một điểm cố định ở xa như đường chân trời.
3. Điều chỉnh lỗ thông gió. Hãy đảm bảo có luồng không khí thoáng mát thổi vào bạn. Hít thở không khí trong lành và mát mẻ sẽ giúp bạn thư giãn và không bị nóng. Những chiếc quạt cá nhân có thể giúp không khí trở nên dịu hơn và luân chuyển quanh bạn.
4. Điều khiển nhịp thở. Hít thở nhanh và nông sẽ khiến các triệu chứng say trở nên nặng hơn. Hít thở chậm và sâu đã được chứng minh là có thể giúp bạn đỡ bị say tàu xe hơn so với việc hít thở bình thường.
   • Sử dụng một số kĩ thuật hít thở sâu và chậm rãi sẽ có hiệu quả đối với hệ thần kinh của bạn - đó là hệ thần kinh đối giao cảm, và nhờ đó, bạn sẽ cảm thấy khá hơn. Phương pháp hít thở này giúp bạn thư giãn và cơ thể bạn sẽ dễ chịu hơn.
5. Sử dụng bộ phận đỡ đầu khi ngồi. Nó sẽ giúp bạn thư giãn và khiến đầu bạn không bị chòng chành trong khi bay. Bạn có thể dùng gối đỡ cổ nếu thấy như vậy thoải mái hơn.
6. Ăn nhẹ và tránh dùng rượu bia hoặc cà phê trong suốt chuyến bay. Tránh ăn những món có khả năng làm bụng bạn khó chịu. Bạn có thể ăn ít bánh quy và uống nước mát trong chuyến bay.
   • Uống thật nhiều nước khi đang bay để giúp cơ thể có đủ lượng nước.
7. Đứng dậy. Nếu bạn bắt đầu cảm thấy buồn nôn, hãy đứng dậy. Ngả ra hoặc nằm ra ghế sẽ không có tác dụng. Việc đứng dậy sẽ giúp cơ thể bạn cân bằng lại và có khả năng giúp bạn hết cảm giác chóng mặt.
8. Nhờ tiếp viên chuyển chỗ ngồi cho bạn nếu xung quanh bạn có người bị say máy bay. Ngửi và nghe thấy âm thanh khi người khác bị say máy bay là một sự kích thích, khiến cảm giác nôn nao của bạn trở nên tồi tệ hơn. Đổi chỗ trên máy bay không phải lúc nào cũng dễ dàng, nhưng bạn vẫn nên đề nghị việc đó.
9. Tập trung vào việc khác. Cố gắng lạc quan và thư giãn hết mức có thể. Bình tĩnh và tập trung vào những việc khác.
   • Nếu bạn đang đi công tác, hãy nghĩ về bài thuyết trình sắp tới. Nếu bạn đang đi du lịch, hãy nghĩ về kì nghỉ tuyệt vời mà bạn sắp được tận hưởng.
10. Nghe nhạc. Nghe nhạc bằng tai nghe sẽ giúp bạn tập trung vào âm nhạc, thư giãn đầu óc và cơ thể, loại bỏ những âm thanh có thể khiến bạn căng thẳng, như tiếng em bé khóc hoặc tiếng nôn mửa của người khác.

Đi khám Nếu có Vấn đề Nghiêm trọng hoặc Bệnh mãn tính

1. Tìm một nhà trị liệu chuyên nghiệp. Lo âu chính là nhân tố kích thích chứng say máy bay. Liệu pháp nhận thức - hành vi sẽ giúp bạn kiểm soát cảm giác lo lắng, sợ hãi và vượt qua cảm giác say máy bay.
2. Sử dụng biện pháp Thư giãn động, căng – chùng cơ. Biện pháp này sẽ hướng dẫn bạn cách tập trung suy nghĩ và năng lượng vào việc kiểm soát các cơ, và bạn sẽ làm chủ được các giác quan.
   • Hãy bắt đầu từ dưới lên trên hoặc ngược lại, ví dụ: bạn có thể bắt đầu từ ngón chân. Tập trung vào việc gồng một nhóm cơ lên và giữ nguyên trạng thái đó trong vòng 5 giây thư giãn các cơ trong 30 giây, lặp lại một vài lần, rồi chuyển sang nhóm cơ tiếp theo.
3. Xem xét phương pháp tập làm quen. Một số phi công rất dễ bị say máy bay. Để giải quyết vấn đề này, nhiều phi công, cũng như những người có công việc đòi hỏi phải di chuyển nhiều bằng máy bay, sẽ áp dụng phương pháp tập làm quen. Để làm như vậy, bạn phải liên tục đối mặt với những vấn đề khiến bạn khó chịu, ví dụ như: bạn sẽ phải thường xuyên bay những chuyến bay ngắn, nhất là khi bạn sắp phải thực hiện một chuyến bay dài.
4. Khám phá liệu pháp phản hồi sinh học. Những nghiên cứu có sự tham gia của những phi công bị say tàu xe đã cho thấy kết quả khả quan. Sử dụng liệu pháp phản hồi sinh học kết hợp với thư giãn, họ đã không còn bị say tàu xe nữa.
   • Trong một nghiên cứu, các phi công đã vượt qua chứng say máy bay bằng cách ngồi trong một chiếc ghế xoay khiến họ bị say. Những thay đổi về cơ thể nhiệt độ và căng cơ đều được theo dõi. Khi dùng phương pháp phản hồi sinh học và thư giãn, nhóm phi công đã học được cách kiểm soát chứng say tàu xe.
5. Gặp bác sĩ. Nếu tình trạng say máy bay của bạn ngày càng tệ hơn hoặc trở nên nghiêm trọng, bạn phải gặp một bác sĩ chuyên về tai - mũi - họng, thần kinh và sự cân bằng.

Lời khuyên

• Tận dụng những phương tiện giải trí trong chuyến bay. Trong nhiều chuyến bay đường dài, hãng bay thường có những bộ phim để bạn xem mà không cần phải tập trung vào màn hình ở gần mặt bạn. Việc này sẽ giúp bạn không tập trung vào cơn say và trở nên thư giãn hơn.
• Uống nước mát, ví dụ như bia gừng, nước lọc, nước giải khát không chứa caffein - uống kèm đá.
• Không ăn đồ ăn lạ trong chuyến bay, hoặc những đồ ăn mà bạn biết chắc chắn là không hợp với mình. Hãy chọn những món đơn giản như bánh quy.
• Nói chuyện với người bên cạnh có thể giúp bạn quên cơn say.
• Luôn biết túi nôn được đặt sẵn ở đâu để đề phòng.
• Nghe nhạc sẽ giúp đầu óc bạn không nghĩ tới việc bị say nữa.
• Thử nhai kẹo cao su hoặc ngậm kẹo mút để làm giảm sự nôn nao và đánh lạc hướng tâm trí.

Bài liên quan

• Nhận biết cây sồi độc
• Hết say xe
• Đối phó với say xe

Liên kết đến đây

• Phòng ngừa Say máy bay