Nhận biết cây sồi độc

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Hoạt động leo núi du ngoạn hay hòa mình vào thiên nhiên mặc dù vô cùng thú vị nhưng cũng khiến bạn có nguy cơ tiếp xúc với cây sồi độc. Sồi độc là nguyên nhân gây phát ban, dẫn đến ngứa và phồng rộp, do đó sẽ ảnh hưởng đến niềm vui thưởng ngoạn của bạn. Lá sồi độc có hình dạng dễ nhận biết đối với những ai biết rõ về loài cây này. Còn nếu chưa bao giờ tiếp xúc với cây sồi độc, bạn có thể nhận dạng theo nhiều cách để đề phòng tiếp xúc loài cây độc này.

Các bước[sửa]

Tìm cây sồi độc[sửa]

  1. Tìm hiểu về cây sồi độc. Sồi độc cũng giống như thường xuân độc và thù du độc vì chúng là những thực vật cùng họ. Sồi độc phương tây là loài sồi độc phổ biến nhất và mọc nhiều ở dọc bờ biển Thái Bình Dương thuộc Oregon, Washington và California (Mỹ). Sồi độc phương tây sẽ mọc thành bụi nhỏ nếu phát triển trong không gian thoáng đãng hoặc mọc thành dây leo nếu phát triển trong rừng rậm.[1]
    • Còn một giống sồi độc khác là sồi độc Đại Tây Dương, phát triển ở vùng Đông Nam nước Mỹ. Loài sồi độc này không phổ biến bằng sồi độc phương tây.[2]
  2. Cẩn thận khi kiểm tra cây sồi độc. Cách tốt nhất để tránh phát ban do sồi độc là đừng bao giờ chạm vào cây mà bạn nghi ngờ đó là cây sồi độc. Nếu muốn đến gần để xác minh, bạn nên dùng que hoặc đeo găng tay vào để kiểm tra kỹ hơn.
    • Nếu đúng là cây sồi độc, bạn nên rửa sạch hoàn toàn những bộ phận cơ thể đã tiếp xúc với nó bằng nước và xà phòng.
  3. Quan sát lá. Lá sồi độc, dù thân bụi hay dây leo cũng đều có cấu trúc ba lá chét (lá kép). Lá sồi sẽ xẻ ra thành 3 kép tách khỏi cuống lá. Khía lá có hình gợn sóng hoặc vỏ sò.
    • Cũng giống như tên gọi, lá sồi độc có chút giống so với lá sồi. [2]
  4. Kiểm tra màu sắc. Mặt trên của lá sồi độc thường có màu xanh bóng, vàng, đỏ, hoặc nâu, tùy vào sức sống của cây và mùa. Mặt dưới của lá thường ít xanh và bóng hơn nhưng mướt hơn mặt trên.[2]
  5. Kiểm tra cuống. Cuống sồi độc thường có màu xám nhưng hơi khó nhìn được do ánh sáng trong khu vực rừng rậm. Cuống sồi độc sẽ có lông nhỏ hoặc cấu trúc giống gai. [2]
  6. Quan sát hoa và quả mọng. Sồi độc có hoa nhỏ màu xanh vàng vào mùa xuân. Quả sồi độc thuộc loại quả mọng, màu xanh nhạt từ mùa hè cho đến mùa thu.[3]
    • Các đặc điểm nhận dạng trên giúp bạn loại trừ cây không phải sồi độc. Cây nếu không có lá nhọn và cuống không mọc gai thì không phải là cây sồi độc.
  7. Tìm hiểu các dạng khác của cây sồi độc.
    • Vào mùa đông, sồi độc sẽ rụng lá và trông giống như que màu nâu đỏ (một ít cây có khi nhô lên khỏi mặt đất và có khi mọc thành từng cụm lớn) với phần gốc xen kẽ.
    • Bạn cũng có thể thấy sồi độc mọc thành dây leo chằng chịt, quấn quanh một thân cây và đôi khi có phần lá nhỏ đâm chồi (tùy thuộc vào mùa).

Nhận biết phát ban do sồi độc[sửa]

  1. Tìm hiểu nguyên nhân gây phát ban. Cả lá và cuống sồi độc đều chứa urushiol, một chất nhờn thực vật gây dị ứng phát ban. Urushiol cũng có trong rễ cây, thậm chí trong cả một cây sồi đã chết. [4]
    • Ngoài ra, urushiol có thể chuyển thành thể khí nếu cây sồi bị cháy và dễ dàng truyền từ vật thể này sang vật thể khác.
    • Phát ban do sồi độc sẽ không lây nhưng chất urushiol sẽ truyền từ người này sang người khác khi tiếp xúc, do đó sẽ gây phát ban đồng bộ.
    • Tất cả các bộ phận của cây sồi độc đều chứa độc tố urushiol. Thậm chí, sồi độc cũng không hề an toàn khi rụng lá vào mùa đông. [2]
  2. Nhận biết phát ban. Phát ban do tiếp xúc với sồi độc có thể khác nhau tùy thuộc vào từng người vì một số người có xu hướng nhạy cảm với urushiol hơn những người khác. Phát ban nói chung sẽ rất ngứa và đỏ, gây mụn đỏ phồng rộp và rỉ nước. Phát ban từ nhẹ cho đến nặng có thể có vân và mọc thành từng mảng.[2]
  3. Vệ sinh thân thể và giặt quần áo. Sau khi tiếp xúc với sồi độc, bạn phải rửa sạch mọi bộ phận hở trên cơ thể bằng nước ấm và xà phòng càng sớm càng tốt, và tốt nhất là trong vòng 30 phút.[5] Bên cạnh đó, bạn cũng phải giặt quần áo và vệ sinh những đồ dùng mà bạn nghi ngờ đã tiếp xúc với cây sồi độc.[6]
  4. Giảm ngứa. Để giảm ngứa do phát ban, thoa Calamine Lotion lên vị trí phát ban. Bạn cũng có thể thoa thuốc steroid tại chỗ như Clobetasol hoặc Steroid và thuốc kháng histamine. Ngoài ra, bạn cũng có thể chườm lạnh hoặc tắm bồn bằng bột yến mạch.[2]
    • Để tắm bồn bằng bột yến mạch, đổ 2 cốc bột yến mạch vào một chiếc vớ nylon và buộc vớ vào vòi nước sao cho nước ấm có thể chảy qua bột yến mạch. Ngâm mình trong bồn tắm hoặc ngâm vùng da bị phát ban trong ít nhất 30 phút.
    • Bạn cũng có thể cho muối nở vào bồn nước ấm để tắm.[6]
  5. Tránh lây phát ban cho người khác. Urushiol có thể dễ dàng lây lan từ người sang người, từ động vật sang động vật và từ vật này sang vật khác. Do đó, bất cứ người hoặc vật nào nghi ngờ đã tiếp xúc với cây sồi độc nên được vệ sinh sạch sẽ bằng nước và xà phòng.[6]
    • Hầu hết phát ban sẽ lành trong vòng 5-12 ngày, tuy nhiên, trường hợp nặng có thể kéo dài 1 tháng hoặc hơn.[7]
  6. Gọi cứu trợ. Gọi ngay cho dịch vụ cấp cứu 115 nếu bạn bị dị ứng nặng với sồi độc. Bạn cũng nên gọi cấp cứu nếu bạn hoặc người bị nhiễm độc có triệu chứng khó nuốt, khó thở hoặc sưng nặng tại vị trí tiếp xúc hoặc bất cứ vị trí nào trên cơ thể.[7]

Lời khuyên[sửa]

  • Cách tốt nhất để tránh tiếp xúc với cây sồi độc là mặc quần dài khi đi bộ ngoài trời.
  • Nước rửa chén có thể rửa sạch cặn độc của cây sồi độc, đặc biệt là khi được sử dụng ngay lập tức. Mang theo nước rửa chén, nước và khăn giấy khi đi chơi ở những nơi có nguy cơ tiếp xúc với cây sồi độc và bị trúng độc do sồi độc.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]