Rối loạn chức năng sinh dục nam
Mục lục
U tuyến tiền liệt[sửa]
Tuyền tiền liệt tăng nhanh về kích thước từ khi dậy thì do kích thích của testosteroe. Kích thước của tuyến này có thể đạt mức "ổn định" ở thanh niên khoảng 20 tuổi và duy trì đến tuổi 50. Từ tuổi 50, tuyến giảm kích thước ở một số đàn ông (do giảm lượng testosterone được sản xuất từ dịch hoàn). Tuy nhiên, hiện tiện u xơ tuyến tiền liệt thường sảy ra ở đàn ông có tuổi và ảnh hưởng đến tiết niệu. Hiện tượng phì đại tiền liệt tuyến do tác động của testosterone.
Ung thư tiền liệt tuyến là một nguyên nhân gây chết và được quan tâm nhiều trong nam khoa.
Các tế bào ung thư tuyến tiền liệt phát triển nhanh chóng do kích thích của testosterone. Cắt dịch hoàn sẽ làm chậm quá trình phát triển ung thư (vì dịch hoàn là cơ quan sản sinh chính sản xuất hormon này). Ung thư tiền liệt tuyến cũng có thể bị ức chế bởi estrogen. Một số bệnh nhân có thể được điều trị bằng một trong hai phương pháp (bỏ dịch hoàn hay dùng estrogen) hoặc kết hợp cả hai. Mặc dù khó chữa khỏi hoàn toàn ung thư tiền liệt tuyến bằng phương pháp trên nhưng có thể làm chậm quá trình tiến triển của bệnh và hạn chế tối đa triệu chứng đau nhức xương.
Thiểu năng dịch hoàn[sửa]
Dịch hoàn quá nhỏ và thiểu năng dịch hoàn có thể do các nguyên nhân như (1) thiểu năng bẩm sinh, (2) dịch hoàn phát triển không đầy đủ do thuỳ trước tuyến yên không tiết đủ hormon kích thích dịch hoàn, (3) dịch hoàn ẩn dẫn đến một phần hay toàn bộ mô dịch hoàn thoái hoá, (4) bị mất dịch hoàn (do tại nạn, do "hoạn"...), (5) thiếu hụt về di truyền và không có cơ quan thụ cảm của androgen (androgen receptor) tại các tế bào đích nên testosterone và các androgen khác không phát huy được tác dụng.
Nếu dịch hoàn không hoạt động bình thường trong giai đoạn bào thai hay cơ thể không có androgen receptor, các cơ quan thuộc hệ sinh dục nam sẽ không phát triển. Thay vào đó, các cơ quan sinh dục nữ sẽ hình thành (do đặc điểm phát triển của bào thai, bất kể là bào thai nam hay nữ, sẽ hình thành ơ quan sinh dục nữ nếu không có sự hiện diện của hormon sinh dục). Nếu có mặt testosterone, quá trình hình thành cơ quan sinh dục nữ bị ức chế.
Nếu dịch hoàn bị mất trước tuổi dậy thì, các đặc tính nam giới sẽ biểu hiện rất yếu ớt trong suốt cuộc đời, tăng chiều cao so với bình thường nhưng xương thường mỏng hơn, cơ yếu hơn so với đàn ông còn dịch hoàn. Các cơ quan sinh dục và các đặc tính sinh dục thứ cấp tương tự như của một đứa trẻ (kể cả tiếng nói).
Nếu dịch hoàn bị mất sau tuổi dậy thì, một số đặc điểm sinh dục lại quay trở về như tuổi thiếu niên trong khi một số đặc điểm khác vẫn biểu hiện bình thường. Cơ quan sinh dục giảm kích thước nhưng không giảm đáng kể. Tiếng nói cũng có thể bị ảnh hưởng ít (giảm độ trầm). Xương giảm độ dày. Đặc tính đặc thù về phân bố và phát triển lông của nam giới cũng thay đổi; giảm cường dương. Độ ham muốn tình dục bị giảm nhưng có thể không mất hoàn toàn và trong một số trường hợp, cũng có thể xuất tinh.
Một số trường hợp thiểu năng dịch hoàn do sai lêch di truyền dẫn đến vùng dưới đồi không sản xuất đủ LHRH. Trong trường hợp này, hiện tượng kích thích trung khu ăn uống vùng dưới đồi thường mạnh mẽ dẫn đến ăn quá nhiều nên thiểu năng cơ quan sinh dục có thể song hành cùng béo phì.
U dịch hoàn và ảnh hưởng đến chức năng sinh dục[sửa]
U tế bào kẽ ít sảy ra nhưng khi hình thành chúng sẽ làm tăng lượng testosterone lên hàng trăm lần so với bình thường. Nếu u dịch hoàn sảy ra ở trẻ nam sẽ làm bộ xương và cơ phát triển rất nhanh nhưng các đĩa sinh trưởng của xương sẽ bị cốt hoá sớm cơ thể không đạt được chiều cao đúng tiềm năng. Các u tế bào kẽ còn gây phát triển quá mức của cơ quan sinh dục và tăng biểu hiện của các đặc điểm sinh dục thứ cấp của trẻ vị thành niên.
Ở đàn ông trưởng thành, biểu hiện của u tổ chức kẽ dịch hoàn khó phát hiện hơn do các đặc điểm sinh dục nam đã biểu hiện và ổn định.
Hiện tượng u tế bào biểu mô ống sinh tinh hay gặp hơn trường hợp trên. Trong các khối u có thể thấy nhiều loại tế bào khác nhau như tế bào xương, tế bào da, lông, nhau thai v.v. Thường thì các u này ít khi tiết hormon nhưng nếu số lượng tế bào tạo mô nhau thai lớn sẽ dẫn đến hiện tượng tiết chorionic gonadotropin có tác dụng tưong tự LH. Estrogen cũng có thể được tiết ra làm vú phát triển.
Tuyến tùng[sửa]
| <<<<< trang trước |
