Sống sót khi lên cơn đau tim

Từ VLOS
(đổi hướng từ Sống sót khi Lên cơn đau tim)
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Theo thống kê, trên thế giớ mỗi năm có khoảng 2,5 triệu người bị nhồi máu cơ tim. Tại Hoa Kỳ, ước tính có khoảng trên 700.000 người lên cơn đau tim mỗi năm; và khoảng 120.000 trong số họ tử vong vì tình trạng này. Cơn đau tim và một số dạng khác của bệnh tim là nguyên nhân tử vong hàng đầu đối với người Mỹ, và cũng được ví như kẻ giết người số một trên toàn thế giới. [1] [2] Khoảng 50% trường hợp tử vong khi lên cơn đau tim xảy ra trong vòng một giờ đầu tiên, trước khi nạn nhân kịp đến bệnh viện.[3] Do đó, nếu bạn đang trải qua tình trạng đau tim, điều cấp bách ở đây là hành động càng sớm càng tốt để tăng khả năng sống sót. Gọi cho dịch vụ cấp cứu trong vòng 5 phút đầu tiên khi lên cơn đau tim và nhận được điều trị y tế kịp thời trong vòng 1 tiếng đồng hồ đầu tiên có thể tạo ra sự khác biệt trong ranh giới mỏng manh giữa sự sống và cái chết. Nếu bạn tin rằng bạn đang chịu đựng cơn đau tim, hãy tìm đến khoa cấp cứu để có sự chăm sóc y tế ngay lập tức. Nếu không, bạn nên dành chút thời gian để đọc một vài chiến lược dưới đây giúp bạn sống sót khi lên cơn đau tim.

Các bước[sửa]

Ước định Triệu chứng của Cơn đau tim[sửa]

  1. Chú ý tới cơn đau thắt ở ngực. Đau ngực nhẹ hoặc cảm thấy tức ngực, hơn là đau ngực bất thình lình và chèn ép lại, được xem là triệu chứng phổ biến của bệnh tim. Cơn đau này có thể giống như có gì đó nặng nề trên ngực, làm ngực bị siết chặt hoặc thắt lại, hay thậm chí làm bạn có cảm giác khó tiêu/ợ nóng. [4] [5]
    • Mức độ đau đớn hoặc khó chịu ở ngực từ vừa phải cho đến dữ dội thường xảy ra bên ngực trái hoặc giữa ngực, và sự đau đớn này có thể kéo dài trong vài phút; nó cũng có thể giảm và sau đó quay trở lại.
    • Trong suốt cơn đau tim, bạn có thể trải qua cảm giác ngực bị đau, đè nén, và siết chặt hay thậm chí cảm giác bị đầy hơi ở ngực.
    • Tình trạng đau ngực còn có thể lan tỏa tới bộ phận khác ở có thể, bao gồm khu vực quanh cổ, vai, lưng, quai hàm, răng, và bụng.[6][5]
  2. Để ý đến các triệu chứng khác. Kèm theo cơn đau ngực là một vài triệu chứng khác có thể cho thấy rằng bạn đang trải qua cơn đau tim. Tuy nhiên, thực ra thì nhiều người vẫn lên cơn đau tim nhưng không hề có bất cứ dấu hiệu đau ngực nào.[6] Đừng quên tìm đến sự trợ giúp của y tế nếu bạn đang chịu đựng môt số triệu chứng sau đây – đặc biệt khi chúng kèm theo cơn đau thắt ngực:
    • Hơi thở ngắn. Tình trạng khó thở mà không thể nào lý giải được có thể xuất hiện trước hoặc xảy ra đồng thời với cơn đau ngực, nhưng đây cũng có thể là triệu chứng duy nhất cho thấy rằng bạn đang bị đau tim. Thở hổn hển hoặc bạn thấy cần phải thở dài và sâu cũng là một dấu hiệu cảnh báo rằng bạn đang bị cơn đau tim hành hạ.[7][8]
    • Cảm giác khó chịu trong bụng. Đau dạ dày, buồn nôn, và ói mửa đôi khi cũng đi kèm với tình trạng đau tim. Và bạn cũng có thể nhầm lẫn triệu chứng trên với bệnh cảm cúm.[9]
    • Hoa mắt hoặc choáng váng. Một dấu hiệu khác cảnh báo bạn đang lên cơn đau tim là bạn có cảm giác như mọi thứ xung quanh đang chuyển động và xoay vòng tròn, hay cảm thấy rằng bạn có thể lả đi ngay lập tức (hoặc thực sự ngất đi). [7][10]
    • Lo lắng bất an. Bạn cũng có thể cảm thấy bồn chồn lo lắng, trải qua cơn hoảng loạn bất thình lình, hay có cảm giác rằng cái chết đang cận kề mà không thể lý giải được. [7]
  3. Nhận biết triệu chứng đau tim ở phụ nữ. Dấu hiệu phổ biến nhất của tình trạng đau tim ở cả nam và nữ là đau thắt ngực. Tuy nhiên, hầu hết phụ nữ (và một số nam giới) thường chỉ bị đau tim và kèm theo tình trạng đau ngực nhẹ, hay thậm chí không chịu đựng cơn đau thắt ngực nào. Phụ nữ – cũng như người cao tuổi và bệnh nhân bị bệnh tiểu đường – thường có xu hướng trải qua một số triệu chứng của cơn đau tim sau đây, và có kèm hoặc không kèm theo tình trạng đau thắt ngực:
    • Nữ giới thường cảm thấy đau ở ngực, và tình trạng đau này không xảy ra bất thình lình và chèn ép như những gì họ cảm thấy ở cơn đau tim. Thay vào đó, nó đến và từ từ giảm đi, bắt đầu chầm chậm và sau đó tăng cấp độ dữ dội theo thời gian. Bạn sẽ cảm thấy thoải mái hơn khi nghỉ ngơi và sẽ đau lại nếu cố gắng hoạt động.
    • Đau quai hàm, cổ, hoặc lưng là triệu chứng phổ biến khác của cơn đau tim, đặc biệt là thường xuất hiện ở phụ nữ.
    • Đau bụng trên, toát mồ hôi lạnh, buồn nôn, và ói mửa thường là triệu chứng phổ biến ở nữ giới hơn nam giới. Chúng có thể bị hiểu sai rằng đang ám chỉ tình trạng ợ nóng, khó tiêu, hoặc cảm cúm.
    • Tình trạng bỗng dưng toát mồ hôi lạnh lo lắng là triệu chứng thường thấy ở phụ nữ. Thông thường, lúc này trông bạn giống như đang lo lắng hoặc bất an, hơn là đổ mồ hôi bình thường sau khi tập thể dục hoặc hoạt động thể chất khác.
    • Lo âu, hoảng loạn không lý do, và cảm giác cái chết đang cận kề là dấu hiệu xảy ra phổ biến ở phụ nữ hơn đàn ông.
    • Mệt mỏi bất thình lình, không thông thường và không thể giải thích được, cảm giác yếu ớt và không còn chút sức lực nào là là triệu chứng của cơn đau tim thường thấy ở nữ giới. Chúng có thể xuất hiện trong khoảng thời gian ngắn hoặc kéo dài dai dẳng trong vài ngày.
    • Thở ngắn, hoa mắt, và uể oải.[11] [12] [13][14][15] [16]
  4. Phản ứng nhanh đối với triệu chứng trên. Hầu hết cơn đau tim đều hình thành từ từ, hơn là đột ngột tấn công nạn nhân. Nhiều người thậm chí còn không nhận ra rằng họ cần được cấp cứu y tế nhanh chóng. Nếu bạn hoặc ai đó mà bạn biết đang trải qua một hoặc nhiều hơn triệu chứng phổ biến của tình trạng đau tim, hãy tìm đến sự giúp đỡ của cơ sở chăm sóc y tế ngay lập tức.
    • Vận tốc luôn là yếu tố then chốt. Khoảng 60% trường hợp tử vong do cơn đau tim đều xảy ra trong vòng một tiếng đồng hồ đầu tiên. Mặc khác, bệnh nhân nhập viện trong vòng một tiếng rưỡi đồng hồ có khả năng sống sót cao hơn bệnh nhân nhập viện trễ hơn sau đó. [17] [18]
    • Nhiều người thường nhầm lẫn triệu chứng của bệnh tim với một vài tình trạng bệnh khác, chẳng hạn như ợ nóng, cảm cúm, lo lắng,… Điều quan trọng ở đây là bạn không nên bỏ qua hoặc xem nhẹ bất cứ dấu hiệu nào chỉ ra rằng bạn đang bị cơn đau tim hành hạ. Thay vào đó, hãy tìm sự trợ giúp ngay lập tức.
    • Mỗi người sẽ trải qua triệu chứng bệnh khác nhau. Chúng có thể làm một số người đau nhẹ, nhưng làm người khác đau dữ dội. Và cơn đau có thể xuất hiện, biến mất, và sau đó quay trở lại trong vòng một vài giờ đồng hồ. Một số bệnh nhân có thể lên cơn đau tim sau khi trải qua một số triệu chứng nhẹ hoặc không trải qua bất kỳ triệu chứng nào.[4] [6][7]

Nhận Trợ giúp khi Lên cơn đau tim[sửa]

  1. Nhanh chóng tìm đến trung tâm chăm sóc y tế. Khoảng 90% bệnh nhân bị đau tim có khả năng sống sót nếu họ đến bệnh viện trong tình trạng còn nhận thức được. [19] [20] Nhiều trường hợp tử vong do cơn đau tim bởi vì nạn nhân không nhận được điều trị y tế kịp thời, và sự chậm trễ này là do họ lưỡng lự khi đưa ra quyết định hành động. Nếu bạn cảm thấy bạn đang chịu đựng bất cứ triệu chứng nào ở trên, đừng cố gắng chờ cho chúng biến mất. Thay vào đó, hãy gọi ngay cho 115 để nhận sự trợ giúp càng nhanh càng tốt.
    • Mặc dù sự thật là triệu chứng trên có thể không gây tổn hại gì nếu bạn đang trải qua cơn đau tim, nhưng cuộc sống của bạn phụ thuộc vào việc điều trị y tế càng sớm càng tốt. Gạt bỏ sự ngại ngùng hoặc lo lắng về việc sẽ làm tốn thời gian của bác sĩ hay nhân viên y tế.
    • Chuyên viên cấp cứu y tế có thể bắt đầu tiến hành điều trị ngay sau khi họ có mặt. Vì vậy, cách nhanh nhất để nhận sự trợ giúp khi lên cơn đau tim là gọi điện thoại cho trung tâm y tế hỗ trợ khẩn cấp.
    • Không nên tự mình đi xe đến bệnh viện. Nếu chuyên viên y tế không thể tiếp cận bạn trong khoảng thời gian sớm nhất, hoặc không có sự lựa chọn khẩn cấp nào khác, hãy nhờ người thân trong gia đình, bạn bè, hay hàng xóm chở bạn đến phòng cấp cứu gần nhất. [3]
  2. Thông báo rằng bạn đang lên cơn đau tim. Trong trường hợp xung quanh bạn có nhiều thành viên gia đình hoặc bạn đang ở ngoài đường, và bạn tin rằng bạn đang bị hành hạ bởi cơn đau tim, hãy để mọi người biết điều đó. Nếu tình trạng đang trở nên xấu hơn, thì cuộc sống của bạn lúc này phụ thuộc vào ai đó biết hồi sức tim phổi bằng hô hấp nhân tạo (CPR), và bạn cũng có thể nhận được sự trợ giúp hữu ích hơn nếu mọi người biết chuyện gì đang xảy ra với bạn.
    • Trong trường hợp bạn đang ở trên đường, hãy dừng xe lại, và vẫy một người lái xe nào đó dọc đường, hoặc gọi ngay đến số 115 và chờ đợi nếu bạn đang ở đâu đó mà nhân viên y tế có thể tiếp cận bạn nhanh nhất có thể.
    • Nếu bạn đang ở trên máy bay, lập tức thông báo cho tiếp viên hàng không. Một số hãng hàng không thương mại đều dự trữ thuốc trên máy bay có thể giúp ích cho bạn. Và tiếp viên hàng không sẽ tìm xem liệu có bác sĩ nào trên máy bay và thực hiện hô hấp nhân tạo cho bạn khi cần thiết hay không. Cơ trưởng sẽ có thể được yêu cầu định lại tuyến để hạ cánh ở sân bay nào gần nhất nếu hành khách đang lên cơn đau tim.
  3. Hạn chế sự hoạt động. Nếu bạn không thể đến trung tâm y tế nhanh nhất, hãy giữ bình tĩnh và hạn chế làm việc hết mức có thể. Chỉ cần bạn ngồi xuống, nghỉ ngơi, và chờ dịch vụ cấp cứu y tế đến. Cố gắng hoạt động có thể làm vách cơ tim bị kéo căng và làm cơn đau tim trở nên trầm trọng hơn.[21]
  4. Nếu được, hãy uống một viên aspirin hay nitroglycerin (theo chỉ dẫn định trước của bác sĩ). Khi cơn đau tim bắt đầu tấn công, một số người có thể cảm thấy khá hơn sau khi uống một viên aspirin. Bạn nên dùng thuốc ngay lập tức và từ từ nhai nó ở trong miệng trong khi chờ đợi nhân viên y tế đến. Nếu bạn được kê thuốc nitroglycerin, hãy uống một liều khi lên cơn đau tim và gọi ngay cho dịch vụ cấp cứu.
    • Tuy nhiên, aspirin có thể làm tình trạng bệnh trở nên tồi tệ hơn, do đó bạn nên hỏi bác sĩ ngay ngày hôm nay xem liệu đây có phải là hành động thích hợp khi bị đau tim hay không.[22] [23][24]

Phục hồi sau Cơn đau tim[sửa]

  1. Sau tình trạng đau tim, đừng quên làm theo lời khuyên của chuyên gia y tế. Sau khi sống sót khi lên cơ đau tim, điều cần thiết ở đây là làm theo những gì bác sĩ căn dặn để có thể hồi phục nhanh, bao gồm ngày tiếp sau đó và trong khoảng thời gian dài.
    • Khả năng cao là bạn sẽ được kê toa thuốc giúp giảm tình trạng máu đông. Bạn có thể sẽ phải dùng loại thuốc này trong suốt quãng đời còn lại. [25]
  2. Chú ý tới thay đổi trong cảm xúc và quan điểm của bạn. Đối với một số bệnh nhân sống sót sau khi lên cơn đau tim, tình trạng phổ biến là họ thường bị trầm cảm. Trầm cảm có thể bắt nguồn từ việc túng quẫn, thiếu tự tin, cảm giác thiếu hụt, tội lỗi về việc lựa chọn phong cách sống trước đó, và nỗi sợ hãi hoặc mơ hồ về tương lai.
    • Chương trình hồi phục thể chất với sự giám sát y tế, tái kết nối xã hội với gia đình, bạn bè, đồng nghiệp, và hỗ trợ từ chuyên gia tâm lý là một vài cách hay để giúp cá nhân sống sót sau cơn đau tim có thể quay trở lại cuộc sống bình thường. [26]
  3. Nắm rõ tầm nguy hiểm của việc lên cơn đau tim lần hai. Nếu bạn đã từng bị đau tim, thì bạn đang nằm trong nguy cơ cao là có thể sẽ bị cơn đau này hành hạ lần thứ hai. Ở Mỹ, mỗi năm gần 1/3 tình trạng đau tim xảy ra đối với bệnh nhân đã từng sống sót sau cơn đau trước đó.[27] [28] Một vài yếu tố sau có thể đẩy bạn vào nguy cơ cao bị lên cơn đau tim lần thứ hai:
    • Thuốc lá. Nếu bạn hút thuốc, tình trạng đau tim của bạn có nguy cơ gấp đôi sẽ quay trở lại.[29]
    • Lượng cholesterol cao. Lượng cholesterol không lành mạnh là một trong những yếu tố quan trọng góp phần làm bạn lên cơn đau tim và biến chứng tim mạch khác. Cholesterol đặc biệt có thể gây nguy hiểm khi chúng xảy ra đồng thời với huyết áp cao, tiểu đường, và hút thuốc.[30]
    • Bệnh tiểu đường, đặc biệt nếu không được kiểm soát hợp lý, có thể tăng nguy cơ bị lên cơn đau tim.[31]
    • Tình trạng béo phì. Thừa cân có thể làm tăng lượng cholesterol và huyết áp, từ đó dẫn đến biến chứng tim mạch. Thêm vào đó, béo phì còn có thể là nguyên gây ra bệnh tiểu đường – một yếu tố khác có thể đẩy bạn vào tình trạng nguy hiểm của việc bị đau tim lần hai.[32]
  4. Tạo sự thay đổi trong lối sống hàng ngày. Biến chứng y tế từ lối sống không lành mạnh có thể dẫn đến nguy cơ cao là bạn sẽ lên cơn đau tim lần thứ hai. Lười vận động, béo phì, lượng cholesterol cao, huyết áp và tiểu đường, căng thẳng, và hút thuốc, tất cả đều tăng nguy cơ làm bệnh tim tái phát.
    • Giảm sự hấp thụ chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa. Đặt mục tiêu tránh thực phẩm có chứa dầu bị hydrogen hóa một phần (partially hydrogenated oils).
    • Hạ thấp lượng cholesterol. Bạn có thể thực hiện việc này bằng cách có chế độ ăn uống hợp lý, luyện tập thể dục thể thao đều đặn, hay dùng thuốc hạ cholesterol được ghi đơn bởi bác sĩ. Một cách tuyệt vời để hạ lượng cholesterol là ăn dầu cá, vì chúng chứa axit béo omega-3 cần thiết.
    • Cắt giảm việc hấp thụ cồn. Bạn chỉ nên uống một ngụm rượu nhỏ được cho phép và tránh say sưa chè chén.
    • Giảm cân. Chỉ số khối cơ thể khỏe mạnh (BIM) thường dao động ở mức 18.5 và 24.9.
    • Rèn luyện sức khỏe. Tham khảo ý kiến bác sĩ về việc làm thể nào để bắt đầu chương trình luyện tập thể dục. Chương trình tập thể dục tăng nhịp tim trong mức kiểm soát là một chương trình lý tưởng nhưng không cần thiết. Cùng với lời khuyên của bác sĩ, tự bản thân bạn có thể lên kế hoạch cho bài tập tăng nhịp tim (ví dụ như đi bộ, bơi lội,…) dựa trên tình trạng sức khỏe hiện tại của bạn và tập trung vào mục tiêu hợp lý có thể đạt được theo thời gian (chẳng hạn như đi bộ vòng quanh tảng đá mà không thở ngắn hoặc thở hổn hển).
    • Dừng hút thuốc. Từ bỏ ngay việc hút thuốc có thể giúp giảm xuống một nửa nguy cơ bị cơn đau tim hành hạ. [33] [34]

Lời khuyên[sửa]

  • Nếu bạn đang có mặt trong lúc ai đó đang bị hành hạ bởi cơn đau tim, hãy gọi dịch vụ cấp cứu ngay lập tức. Thêm vào đó, sẽ là ý kiến hay khi mọi người học cách nhận biết làm thể nào để xử trí khi lên cơn đau tim.
  • Lưu lại tên và số điện thoại liên lạc của dich vụ cấp cứu trong thẻ ý tế của bạn. Nếu bạn có tiền sử đau thắt ngực hoặc một số vấn đề khác liên quan đến tim, và từng được kê thuốc chứa thành phần nitrates như nitroglycerin, luôn luôn mang thuốc theo bên mình. Nếu bạn sử dụng bình thở oxy, thậm chí là thỉnh thoảng, bạn cũng đừng quên mang theo nó. Mỗi người cũng nên mang theo một tấm thẻ trong ví có liệt kê một số loại thuốc họ đang dùng và một vài loại thuốc họ bị dị ứng. Thói quen này sẽ giúp chuyên gia y tế có thể điều trị bệnh tim và một số tình trạng bệnh khác hiệu quả và an toàn hơn.
  • Nếu bạn thuộc nhóm có nguy cơ cao bị đau tim, hãy cân nhắc đến việc mang theo điện thoại bên người ở khắp nơi, và hỏi bác sĩ xem liệu bạn có nên trữ một viên aspirin suốt cả ngày hay không.
  • Cố gắng giữ bình tĩnh và làm mát cơ thể. Đắp khăn ướt hoặc băng gạc lạnh lên bẹn hoặc dưới nách để làm mát nhiệt độ cơ thể. Một vài nghiên cứu cho thấy rằng giảm nhiệt độ cơ thể thậm chí có thể tăng tỷ lệ sống sót của một người trong nhiều trường hợp.
  • Đôi khi, cơn đau tim không đi kèm với với bất triệu chứng nào. Tuy nhiên, chúng vẫn có thể gây nguy hiểm hoặc thậm chí gây tử vong bởi vì bạn không có nhiều dấu hiệu báo trước nào.
  • Một ý kiến hay là luôn để bản thân trong trạng thái chuẩn bị đề phòng cơn đau tim, thậm chí ngay cả khi bạn không gặp bất cứ vấn đề nào liên quan đến tim mạch. Một viên thuốc aspirin (80 mg) có thể tạo sự khác biệt ranh giới giữa sự sống và cái chết đối với rất nhiều người, và nó chỉ chiếm một không gian rất nhỏ trong ví hoặc túi xách của bạn. Bên cạnh đó, hãy chắn chắc rằng bạn mang theo người thẻ y tế có liệt kê tình trạng di ứng, loại thuốc bạn đang dùng hiện tại, và vấn đề khác về sức khỏe mà bạn đang trải qua.
  • Đặc biệt cẩn trọng nếu bạn đang nằm trong nhóm có nguy cơ lên cơn đau tim, chẳng hạn như bạn là người cao tuổi, béo phì, bị bệnh tiểu đường không kiểm soát, có lượng cholesterol cao, hay hút thuốc, uống nhiều rượu, hoặc có tiền sử bị bệnh tim. Nói chuyện với bác sĩ ngay lập tức về phương pháp giảm nguy cơ bị đau tim.
  • Ăn uống lành mạnh, tập thể dục đầy đủ, và tránh hút thuốc bằng mọi giá. Nếu bạn là người lớn tuổi, hãy suy nghĩ đến việc thảo luận với bác sĩ về việc uống một lượng nhỏ thuốc aspirin hàng ngày. Điều này có thể giúp giảm khả năng đau tim xảy ra.
  • Đi bộ nhanh mỗi ngày. Cố gắng đi bộ khoảng 10.000 bước một ngày.

Cảnh báo[sửa]

  • Bài viết này chỉ là hướng dẫn chung và không được dùng để thay thế lời khuyên của chuyên gia y tế.
  • Không nên lờ đi hoặc xem nhẹ triệu chứng có thể dẫn đến việc bị đau tim. Bạn càng tìm sự trợ giúp càng sớm, thì mọi thứ càng tốt đẹp hơn.
  • Có một email được lưu hành rộng rãi đã chỉ ra rằng bạn nên thực hiện "tăng áp lực trong lồng ngực gây nên bởi động tác ho CPR" nếu bạn đang trải qua tình trạng đau tim. Tuy nhiên, phương pháp này không được khuyến khích. Mặc dù nó có thể hữu ích trong một vài trường hợp nếu được thực hiện trong vòng vài giây khi nạn nhân đang trong sự giám sát y tế, thì phương pháp này cũng có thể gây nguy hiểm. [35]

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

  1. https://www.heart.org/idc/groups/ahamah-public/@wcm/@sop/@smd/documents/downloadable/ucm_470704.pdf
  2. http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs310/en/
  3. 3,0 3,1 http://www.nhlbi.nih.gov/files/docs/public/heart/heart_attack_fs_en.pdf
  4. 4,0 4,1 http://www.heart.org/HEARTORG/Conditions/HeartAttack/WarningSignsofaHeartAttack/Warning-Signs-of-a-Heart-Attack_UCM_002039_Article.jsp
  5. 5,0 5,1 http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000195.htm
  6. 6,0 6,1 6,2 http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/heartattack/signs
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/heart-attack/in-depth/heart-attack-symptoms/art-20047744
  8. http://www.sciencedaily.com/releases/2005/11/051103081934.htm
  9. http://www.health.harvard.edu/family_health_guide/know-the-warning-signs-of-heart-attack
  10. http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003093.htm
  11. http://www.redcross.ca/what-we-do/first-aid-and-cpr/first-aid-at-home/first-aid-tips/signs-symptoms-of-a-heart-attack
  12. http://womenshealth.gov/heartattack/symptoms.html#cold_sweats
  13. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/heart-attack/in-depth/heart-attack-symptoms/art-20047744?pg=2
  14. http://www.heart.uchc.edu/preventing/index.html
  15. http://www.heartresearch.com.au/womens-symptoms-heart-attack-1.html
  16. http://www.womensheart.org/content/heartdisease/panic_attack_or_heart_attack.asp
  17. https://books.google.ca/books?id=Ja9YAwAAQBAJ&pg=PA35&lpg=PA35&dq=heart+attack+first+hour+critical&source=bl&ots=dhU_S8tpUT&sig=_IdP76p-er6MyKMPXH_7FdC6v7U&hl=en&sa=X&ved=0CDsQ6AEwBTgKahUKEwi4pPeeuoXGAhVMA5IKHZu6AIM#v=onepage&q=heart%20attack%20first%20hour%20critical&f=false
  18. http://www.muschealth.org/healthy-aging/heart-attack/
  19. http://www.health.harvard.edu/heart-health/surviving-a-heart-attack-a-success-story
  20. http://articles.latimes.com/2011/feb/07/health/la-he-heart-family-20110207
  21. https://www.bhf.org.uk/heart-health/conditions/heart-attack
  22. http://www.mayoclinic.org/first-aid/first-aid-heart-attack/basics/art-20056679
  23. http://www.nhs.uk/conditions/heart-attack/pages/introduction.aspx
  24. http://circ.ahajournals.org/content/114/20/e578.full
  25. http://www.heart.org/HEARTORG/Conditions/HeartAttack/PreventionTreatmentofHeartAttack/Cardiac-Medications_UCM_303937_Article.jsp
  26. http://www.hopkinsmedicine.org/heart_vascular_institute/clinical_services/centers_excellence/womens_cardiovascular_health_center/patient_information/health_topics/depression_heart_disease.html
  27. http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/heartattack/lifeafter
  28. http://www.cdc.gov/heartdisease/facts.htm
  29. https://www.bhf.org.uk/heart-health/risk-factors/smoking
  30. http://www.heart.org/HEARTORG/Conditions/Cholesterol/WhyCholesterolMatters/Why-Cholesterol-Matters_UCM_001212_Article.jsp
  31. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/heart-attack/basics/risk-factors/con-20019520
  32. http://www.heart.org/HEARTORG/GettingHealthy/WeightManagement/Obesity/Obesity-Information_UCM_307908_Article.jsp
  33. http://www.nhs.uk/Conditions/Heart-attack/Pages/Recovery.aspx
  34. http://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?ContentTypeID=1&ContentID=2446
  35. http://www.rochestergeneral.org/centers-and-services/sands-constellation-heart-institute/patient-education/how-to-survive-a-heart-attack-when-alone/

Liên kết đến đây