Chủ đề nóng: Phương pháp kỷ luật tích cực - Cổ học tinh hoa - Những thói hư tật xấu của người Việt - Công lý: Việc đúng nên làm - Giáo án Điện tử - Sách giáo khoa - Học tiếng Anh - Bài giảng trực tuyến - Món ăn bài thuốc - Chăm sóc bà bầu - Môi trường - Tiết kiệm điện - Nhi khoa - Ung thư - Tác hại của thuốc lá - Các kỹ thuật dạy học tích cực
- Dạy học phát triển năng lực - Chương trình giáo dục phổ thông
Tăng cường khả năng trao đổi chất
Từ VLOS
(đổi hướng từ Tăng cường Khả năng Trao đổi chất)
Trao đổi chất là tốc độ cơ thể chuyển hóa những thực phẩm mà bạn ăn vào. Nếu đang muốn giảm cân, việc tăng tốc độ trao đổi chất có thể giúp bạn giảm cân mà không cần cắt giảm nhiều calo. Mặc dù một số "sản phẩm tăng cường trao đổi chất" có hiệu quả nhưng cơ chế thương mại hóa đối với các sản phẩm này khiến ta khó xác định được tác dụng thực sự của chúng. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách tăng cường khả năng trao đổi chất một cách tự nhiên.
Mục lục
Các bước[sửa]
Tăng cường Trao đổi chất Thông qua Chế độ ăn[sửa]
-
Chia
bữa
ăn
thành
nhiều
bữa
nhỏ
trong
ngày.
Thời
gian
dài
giữa
các
bữa
ăn
khiến
cơ
thể
rơi
vào
"chế
độ
đói",
khiến
tốc
độ
trao
đổi
chất
phải
chậm
lại
để
bảo
tồn
năng
lượng
và
ngăn
tình
trạng
đói.
Tuy
một
số
người
có
thể
giảm
cân
thông
qua
việc
nhịn
ăn
không
liên
tục,
nhưng
hầu
hết
sẽ
có
xu
hướng
ăn
ít
hơn
khi
ăn
thành
nhiều
bữa
nhỏ
và
đều
đặn.
Ngoài
việc
ăn
4-6
bữa
ăn
nhỏ
mỗi
ngày,
việc
ăn
thức
ăn
nhẹ
lành
mạnh
cũng
giúp
tăng
khả
năng
trao
đổi
chất.[1]
- Nên gói thêm đồ ăn nhẹ lâu hỏng. Trong những tình huống phát sinh như phải ở lại công ty làm thêm giờ, nếu không chuẩn bị trước thức ăn và nhịn đói, cuối cùng bạn sẽ ăn thứ không nên ăn và kế hoạch giảm cân sẽ không còn hiệu quả.
-
Chọn
protein
nạc.
Chế
độ
ăn
giàu
protein
nạc
sẽ
giúp
tăng
khả
năng
trao
đổi
chất
vì
cơ
thể
cần
nhiều
năng
lượng
để
tiêu
hóa
protein.
Chọn
protein
nạc
như
gà
tây,
cá,
trứng,
đậu
và
đậu
phụ.[2]
- Phô mai tươi là nguồn protein casein. Nên ăn phô mai tươi, đặc biệt là trước khi đi ngủ vì phô mai phân giải từ từ trong cơ thể và buộc quá trình trao đổi chất diễn ra cả đêm.
-
Thêm
gia
vị
cay
vào
món
ăn
yêu
thích.
Thêm
ớt
cay,
bột
ớt
đỏ
hoặc
ớt
Cayenne
vào
món
ăn
có
thể
giúp
tăng
khả
năng
trao
đổi
chất.
Tuy
hiệu
quả
của
ăn
thức
ăn
cay
chỉ
là
tạm
thời
nhưng
bạn
có
thể
thêm
một
chút
gia
vị
cay
cho
một
hoặc
nhiều
bữa
ăn
mỗi
ngày
để
tăng
cường
khả
năng
trao
đổi
chất.[3]
- Tương ớt là một gia vị tuyệt vời, có thể thêm vào bất kỳ món ăn nào. Không chỉ giúp tăng khả năng trao đổi chất mà bất kỳ loại nước tương nào (tùy thuộc vào nhãn hiệu) đều không chứa quá nhiều calo.
- Lưu ý rằng mặc dù giúp tăng cường trao đổi chất nhưng thức ăn cay chỉ giúp tăng được khoảng 8% nên bạn vẫn phải theo dõi lượng calo tiêu thụ nếu đang cố gắng giảm cân. [4]
Tăng cường Trao đổi chất Thông qua Tập thể dục[sửa]
-
Dành
ra
ít
nhất
30
phút
mỗi
ngày
để
tập
Aerobic.
Tập
Aerobic
giúp
đốt
cháy
calo
trong
quá
trình
tập
và
cải
thiện
khả
năng
trao
đổi
chất
ngay
cả
khi
bạn
đã
kết
thúc
bài
tập.
Nếu
gặp
khó
khăn
trong
việc
dành
trọn
30
phút
để
tập
Aerobic,
hãy
chia
nhỏ
bài
tập
thành
nhiều
lượt
tập
trong
ngày,
chẳng
hạn
như
buổi
tập
trong
5,
10
hoặc
15
phút.[5]
- Khi bắt đầu chế độ tập thể dục (nếu không có thói quen tập thể dục thường xuyên trước đó), bạn sẽ cảm thấy đói bụng hơn. Điều này là hoàn toàn bình thường! Đó là cơ thể đang nói cho bạn biết rằng nó cần nhiều năng lượng hơn để theo kịp với mức tiêu hao calo mới.
-
Tăng
cường
rèn
luyện
sức
mạnh.
Tạo
cơ
bắp
giúp
nâng
cao
tốc
độ
trao
đổi
chất
ở
trạng
thái
nghỉ
ngơi.
0,5
kg
cơ
bắp
sẽ
đốt
cháy
6
calo
mỗi
ngày,
trong
khi
đó,
0,5
kg
chất
béo
chỉ
đốt
cháy
được
2
calo
mỗi
ngày.
Con
số
này
nghe
có
vẻ
không
nhiều
nhưng
lượng
calo
mà
cơ
thể
đốt
cháy
trong
trạng
thái
nghỉ
ngơi
sẽ
tăng
lên
theo
thời
gian.[5][3]
Cơ
bắp
đốt
cháy
nhiều
calo
hơn
chất
béo
(chính
xác
là
nhiều
hơn
73
calo
trên
mỗi
kg
một
ngày),
vì
vậy,
càng
tạo
nhiều
cơ
bắp,
tốc
độ
trao
đổi
chất
ở
trạng
thái
nghỉ
ngơi
(RMR)
sẽ
càng
cao.
Mỗi
tế
bào
cơ
bắp
được
tăng
lên
sẽ
giống
như
một
nhà
máy
nhỏ
giúp
đốt
cháy
calo
liên
tục,
ngay
cả
khi
bạn
đang
trong
trạng
thái
ngủ
và
đốt
cháy
nhiều
calo
hơn
nữa
khi
bạn
tập
thể
dục.
- Đây là cách duy nhất để tăng tốc độ RMR, chiếm đến 60 - 70% lượng calo mà bạn đốt cháy hàng ngày.[6]
- Tập thể dục thêm bằng nhiều cách khác. Bạn càng di chuyển nhiều thì khả năng trao đổi chất sẽ càng tăng. Vì vậy, hãy tìm cơ hội để tăng cường việc di chuyển suốt cả ngày. Ví dụ, bạn có thể đi cầu thang thay vì thang máy, đỗ xe cách xa điểm đến (chẳng hạn như văn phòng, siêu thị, nhà hàng,...) hoặc đạp xe đi làm thay vì đi xe máy, ô tô.[5]
Tìm Cách khác để Tăng Khả năng Trao đổi chất[sửa]
- Uống nhiều nước. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng tăng lượng nước uống cũng có thể giúp tăng tốc độ trao đổi chất lên đến 40%. Kết quả này có thể là do cơ thể cố gắng làm nóng nước mà bạn uống vào, tuy nhiên lý do cho sự gia tăng này vẫn chưa rõ ràng.[7] Cơ thể chúng ta cũng thường nhầm lẫn giữa khát và đói, do đó, việc cung cấp đủ nước cho cơ thể là một điều quan trọng.
- Uống cà phê. Nghiên cứu cũng cho thấy cà phê giúp tăng khả năng trao đổi chất nhờ hàm lượng caffeine. Một nghiên cứu cho thấy uống cà phê giúp tăng đáng kể tốc độ trao đổi chất ở cả người có cân nặng bình thường lẫn người bị béo phì. [8] Lưu ý rằng hiệu quả tăng cường trao đổi chất của caffeine thấp hơn so với các biện pháp khác, chẳng hạn như tập thể dục.[9] Tiêu thụ caffeine quá mức cũng có thể gây cảm giác bồn chồn, mất ngủ cũng như những tác dụng phụ tiêu cực khác.[10]
- Uống trà xanh. Kết hợp trà xanh (thậm chí trà xanh đã tách caffeine) với chế độ ăn và tập thể dục có thể cải thiện tốc độ trao đổi chất. Nghiên cứu cho thấy kết hợp tiêu thụ chiết xuất trà xanh tách caffeine với tập luyện thể dục mang lại kết quả ấn tượng hơn so với chỉ riêng tập thể dục.[11] Do đó, hãy cân nhắc việc bổ sung chiết xuất trà xanh tách caffeine hoặc 1-2 cốc trà xanh kết hợp với chế độ ăn uống và việc tập luyện.
- Áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh, nhưng không nhịn ăn. Nhịn ăn sẽ hạn chế đáng kể lượng calo tiêu thụ, vì thế sẽ tác động tiêu cực đến quá trình trao đổi chất. Mặc dù ban đầu bạn có thể giảm được vài cân bằng cách nhịn ăn nhưng sau đó, nó sẽ làm chậm tốc độ trao đổi chất và thường dẫn đến tăng cân nhiều hơn. Nhịn ăn còn khiến khẩu phần ăn thiếu sự đa dạng cần thiết, từ đó dẫn đến thiếu hụt một số chất dinh dưỡng quan trọng.[12]
Hiểu rõ Quá trình Trao đổi chất[sửa]
-
Xác
định
những
yếu
tố
ảnh
hưởng
đến
quá
trình
trao
đổi
chất.
Khả
năng
trao
đổi
chất
bị
ảnh
hưởng
bởi
nhiều
yếu
tố.
Một
số
yếu
tố
mà
bạn
có
thể
kiểm
soát
và
thay
đổi
nhưng
một
số
khác
thì
không.
- Tuổi tác - Sau tuổi 40, cứ thêm 10 năm tuổi, tốc độ trao đổi chất sẽ giảm xuống 5%, [13], một phần là do khối lượng cơ bắp bị giảm đi.
- Giới tính - Nam giới thường đốt cháy calo nhanh hơn phụ nữ vì họ có nhiều mô cơ bắp hơn.
- Yếu tố di truyền - Bạn có thể được di truyền tốc độ trao đổi chất từ những thế hệ trước.
- Rối loạn tuyến giáp - Suy giáp (tuyến giáp hoạt động kém) và cường giáp (tuyến giáp hoạt động quá mức) có thể làm chậm hoặc tăng tốc độ trao đổi chất. Bạn nên đi khám bác sĩ nếu cho rằng mình có thể bị rối loạn tuyến giáp. Điều này đặc biệt quan trọng đối với phụ nữ. Hormone và các yếu tố khác có thể khiến bạn phải nỗ lực nhiều hơn để giảm cân, thậm chí là một lượng nhỏ trọng lượng; thông thường các bệnh như PCOS (Buồng trứng đa nang) thường không được chẩn đoán.
- Cân nặng - Các mô khác nhau của cơ thể có tác động khác nhau đến quá trình trao đổi chất ở trạng thái nghỉ ngơi. So với mỡ, cơ nạc giúp thúc đẩy quá trình trao đổi chất trên một đơn vị khối lượng nhanh hơn. Vì cơ nạc đặc hơn mỡ nên khả năng tác động đến trao đổi chất trên một đơn vị thể tích đáng kể hơn so với chất béo.[14].
- Kích thước cơ thể - Tốc độ trao đổi chất tăng lên khi cân nặng, chiều cao và kích thước cơ thể tăng lên.
- Thành phần cấu thành cơ thể - Hoạt động trao đổi chất của mô mỡ kém các mô cơ nạc. Vì vậy, tốc độ trao đổi chất sẽ tăng lên khi khối lượng cơ nạc tăng lên.
- Khí hậu và nhiệt độ cơ thể - Tốc độ trao đổi chất cơ bản của người sống ở vùng khí hậu nhiệt đới cao hơn 5– 20% so với người sống ở các vùng ôn đới vì họ cần nhiều năng lượng để giữ cơ thể được mát mẻ. Tập thể dục trong thời tiết nóng nực cũng giúp tăng khả năng trao đổi chất. Lượng mỡ trong cơ thể và hiệu quả của quần áo sẽ quyết định khả năng tăng cường chuyển hóa năng lượng trong môi trường lạnh; cơ thể cần nhiều năng lượng hơn khi làm việc hoặc tập thể dục trong môi trường lạnh để giữ ấm cho cơ thể.
-
Ước
tính
tốc
độ
trao
đổi
chất
ở
trạng
thái
nghỉ
ngơi
(RMR).
RMR
thường
được
sử
dụng
thay
thế
cho
tốc
độ
trao
đổi
chất
cơ
bản
(BMR).
Mặc
dù
hơi
khác
nhau
nhưng
việc
ước
tính
một
trong
hai
chỉ
số
này
cũng
đủ
cho
mục
đích
giảm
cân.
Phương
trình
dưới
sẽ
cho
thấy
nếu
bạn
càng
nặng
thì
RMR
của
bạn
sẽ
càng
cao.
Để
tính
toán
RMR,
hãy
sử
dụng
phương
trình
Mifflin-St
Jeor
(chính
xác
hơn
phương
trình
Harris-Benedict)
[15]).
Bên
cạnh
đó,
máy
tính
trực
tuyến
cũng
có
thể
giúp
bạn
tính
toán
RMR:
-
RMR
=
9.99w
+
6.25s
-
4.92a
+
166g-161
- w = cân nặng tính bằng kg; nếu đo cân nặng bằng đơn vị pound, chia cho 2,2 để quy đổi thành kg
- s = chiều cao tính bằng cm; nếu đo chiều cao bằng inches, nhân với 2,54 để quy đổi thành cm
- a = tuổi tính bằng năm
- g = giới tính: 1 cho nam giới, 0 cho nữ giới
-
RMR
=
9.99w
+
6.25s
-
4.92a
+
166g-161
-
Tính
toán
lại
RMR
khi
cần
thiết.
Quá
trình
trao
đổi
chất
sẽ
chậm
lại
khi
bạn
giảm
cân.
Càng
nặng
cân
thì
cơ
thể
càng
phải
đốt
cháy
nhiều
calo
hơn,
ngay
cả
khi
đang
trong
trạng
thái
nghỉ
ngơi
để
tự
duy
trì.
Khi
bắt
đầu
hạn
chế
lượng
calo,
bạn
sẽ
giảm
cân
tương
đối
dễ
dàng
vì
nhu
cầu
calo
cao
của
cơ
thể
không
được
đáp
ứng.
Nhưng
sau
khi
bạn
bắt
đầu
sụt
cân,
cơ
thể
sẽ
giảm
khối
lượng,
do
đó
cần
ít
calo
hơn.
Để
tiếp
tục
giảm
cân,
bạn
sẽ
phải
hạn
chế
lượng
calo
nhiều
hơn
nữa
để
duy
trì
sự
khác
biệt
giữa
những
gì
cơ
thể
cần
và
những
gì
bạn
nạp
vào.
Dưới
đây
một
ví
dụ
mang
tính
giả
thuyết:
- Bạn nặng 100 kg và cơ thể cần 2500 calo để tự duy trì. Bạn cắt giảm lượng calo xuống còn 2000 calo.
- Bạn giảm được 12,5 kg. Hiện tại, cơ thể bạn chỉ cần 2250 calo để tự duy trì bởi vì đã giảm khối lượng.
- Nếu bạn tiếp tục chế độ ăn cung cấp 2000 calo mỗi ngày (chế độ ăn giúp bạn giảm 12,5 kg ban đầu), bạn vẫn sẽ giảm cân nhưng tốc độ sẽ bị chậm lại xuống còn một nửa. Để duy trì tốc độ giảm cân đều đặn, bạn cần cắt giảm nhiều calo hơn nữa. Tuy nhiên lượng calo tiêu thụ không được ít hơn chỉ số RMR.
- Mỗi cá thể là duy nhất nên sẽ không có con số tổng hàm lượng calo "áp dụng cho tất cả". Tuy phương trình Harris Benedict được công nhận trên toàn cầu và gần chính xác nhất có thể, nhưng bạn cũng cần thử nghiệm lượng calo để có được con số chính xác giúp bạn giảm cân hiệu quả hơn. Không nên giảm tổng lượng calo nếu không nhận thấy sự thay đổi trong 2 tuần. Bạn cần cho cơ thể thời gian để thích nghi.
Lời khuyên[sửa]
- Cố gắng tránh soda, thức ăn mặn và nước sốt salad. Soda được chứng minh là sẽ khiến bạn thèm ăn nhiều và thèm thực phẩm chứa nhiều đường, do đó sẽ gây tăng cân.
- Uống nhiều nước, mất nước sẽ làm giảm khả năng trao đổi chất.
- Nhiều người cho rằng một số loại thực phẩm nhất định sẽ giúp tăng khả năng trao đổi chất. Tuy nhiên, điều này là sai lầm. Cách tốt nhất để tăng khả năng trao đổi chất là ăn khẩu phần nhỏ và tập thể dục.
- Tránh xa thuốc giảm cân không kê toa hoặc những “loại thuốc giảm cân cấp tốc” khác. Giống như tên gọi của chúng, những sản phẩm này có vẻ rất hiệu quả để giảm cân. Tuy nhiên, thuốc giảm cân không kê toa không được cục FDA quản lý, vì vậy không thể đảm bảo rằng chúng sẽ giúp bạn giảm cân. Một số thuốc thậm chí còn có thể gây nguy hiểm do chứa nhiều caffeine và các thành phần khác.[5]
Cảnh báo[sửa]
- Không lạm dụng chế độ ăn kiêng hoặc chương trình tập thể dục. Tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để xác định kế hoạch giảm cân phù hợp với vóc dáng của bạn trước khi bắt đầu một kế hoạch tập thể dục hoặc ăn kiêng.
- Nếu bạn đang mang thai hoặc đang cho con bú, nhu cầu calo sẽ tăng lên. Vì vậy, nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia trước khi cắt giảm chế độ ăn uống hoặc giảm bất kỳ nhóm thực phẩm cụ thể nào.
Nguồn và Trích dẫn[sửa]
- ↑ http://www.webmd.com/diet/ss/slideshow-boost-your-metabolism
- ↑ http://ajcn.nutrition.org/content/87/5/1558S.long
- ↑ 3,0 3,1 http://www.webmd.com/diet/ss/slideshow-boost-your-metabolism
- ↑ http://www.nytimes.com/2006/11/28/health/nutrition/28real.html?_r=0
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 http://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/weight-loss/in-depth/metabolism/art-20046508?pg=2
- ↑ Boost Your Metabolism
- ↑ http://www.webmd.com/diet/20040105/drinking-water-may-speed-weight-loss
- ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7369170
- ↑ http://www.nhs.uk/livewell/loseweight/pages/how-can-i-speed-up-my-metabolism.aspx
- ↑ http://www.webmd.com/vitamins-supplements/ingredientmono-979-caffeine.aspx?activeingredientid=979&activeingredientname=caffeine
- ↑ http://news.psu.edu/story/310179/2014/04/02/research/research-suggests-green-tea-exercise-boost-weight-loss-health
- ↑ http://www.nhs.uk/chq/Pages/2468.aspx?CategoryID=51
- ↑ http://www.webmd.com/fitness-exercise/guide/make-most-your-metabolism
- ↑ http://www.thefactsaboutfitness.com/news/cals.htm
- ↑ David Frankenfield, Lori Roth-Yousey, and Charlene Compher. May 2005. Comparison of Predictive Equations for Resting Metabolic Rate in Healthy Nonobese and Obese Adults: A Systematic Review. American Journal of Clinical Nutrition 105(5):775-789