Tế bào là gì?
Tế bào là đơn vị cấu tạo cơ bản của sự sống. Cơ thể người gồm hàng nghìn tỉ tế bào. Chúng cung cấp cơ quan cho cơ thể, tạo nên chất dinh dưỡng từ thức ăn, chuyển hóa chất dinh dưỡng thành năng lượng, và mang lại những chức năng đặc bệt. Tế bào còn chứa nguyên liệu di truyền và tế bào có thể tự tạo nên nhiều bản sao từ chính chúng.
Tế bào gồm nhiều phần, mỗi phần có chức năng khác nhau. Một số phần, gọi là bào quan, là những cấu trúc chuyên dụng thực hiện những nhiệm vụ nhất định bên trong tế bào. Tế bào người gồm các phần chính sau:
-
Tế bào chất bao quanh nhân và các bào quan
-
Mạng lưới nội chất hoàn thiện và vận chuyển các phân tử
-
Thể Golgi đang đóng gói và "xuất xưởng" các phân tử
-
Lysosome và peroxisome phá hủy chất độc, tái tạo thành phần tế bào
-
Ti thể cung cấp cho tế bào năng lượng
-
Nhân chứa đựng hầu hết nguyên liệu di truyền của tế bào
-
Màng sinh chất bao phủ ở phía ngoài xung quanh tế bào
-
Ribosome sử dụng những cấu trúc di truyền của tế bào để tạo nên protein
Tế
bào
chất
(
Cytoplasm
)
Tế bào chất là chất lỏng bao quanh các bào quan bên trong tế bào.
Mạng lưới nội chất (Endoplasmic reticulum (ER) )
Bào quan này hoàn thiện các phân tử tạo nên bởi tế bào và chuyên chở phân tử đó đến những nơi đặc biệt bên trong hay bên ngoài tế bào.
Thể Golgi (Golgi apparatus)
Thể Golgi đóng gói những phân tử được hoàn thiện bởi mạng lưới nội chất để chuyển chúng ra ngoài tế bào.
Lysosome và peroxisome
Hai bào quan này là trung tâm tái tạo của tế bào. Chúng tiêu hủy vi khuẩn lạ xâm nhập tế bào, giải phóng tế bào khỏi chất độc, và tái tạo những thành phần tế bào bị hỏng hóc.
Ti
thể
(
mitochondria)
Ti thể là loại bào quan phức tạp, chuyển hóa năng lượng từ thức ăn thành dạng tế bào có thể sử dụng được. Chúng có nguyên liệu di truyền riêng, không dính dáng gì tới DNA trong nhân và có thể tự tạo nên nhiều bản sao từ chính chúng.
Nhân (nucleus)
Nhân là trung tâm điều khiển của tế bào, đưa ra những chỉ dẫn để tế bào lớn lên, trưởng thành, phân chia hoặc chết đi.Nó cung cấp nhà ở cho DNA (deoxyribonucleic acid), nguyên liệu di truyền của tế bào. Nhân được bao quanh bởi một lớp màng gọi là màng nhân, màng nhân bảo vệ DNA và tách nhân ra khỏi các phần khác của tế bào.
Màng sinh chất (Plasma membrane)
Màng sinh chất là lớp vỏ tế bào. Chúng phân tách tế bào với môi trường và cho phép vật chất vào hay ra khỏi tế bào.
Ribosome
Ribosome là bào quan hoàn thiện những cấu trúc di truyền của tế bào để tạo nên protein. Bào quan này có thể trôi chảy tự do trong tế bào chất hoặc liên kết bị động với mang lưới nội chất.
| Đây là trang đầu tiên | Bộ câu hỏi di truyền học đại cương | DNA là gì? |
Nguồn[sửa]
- Genetic Home Reference
- Huỳnh Như Ngọc Hiển, SHVN
