Thoát khỏi bạo lực gia đình

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Bạo lực gia đình là một vấn đề vô cùng nghiêm trọng. Người bạo hành có thể chi phối tình cảm và thể xác, khiến bạn gặp khó khăn khi điều chỉnh một loạt cảm xúc phức tạp đang tồn tại.[1] Cho dù bạn bị ngược đãi trong mối quan hệ tình cảm hay bởi một thành viên gia đình, bạn cần lên kế hoạch để dừng việc này lại và tìm kiếm sự trợ giúp. Điều quan trọng nhất nên làm là đảm bảo sự an toàn của bạn ngay lập tức; sau đó lập kế hoạch đúng đắn để hồi phục.

Tại Mỹ, nếu lo lắng rằng bạn có thể bị kiểm soát khi sử dụng mạng internet, hãy gọi cho đường dây nóng Bạo lực Gia đình Quốc gia (The National Domestic Violence Hotline) là 1-800-799-SAFE (7233) hoặc 1-800-787-3224 (TTY). Tại Việt Nam, hãy liên hệ Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam qua http://hoilhpn.org.vn/ để nhận được sự giúp đỡ tức thời khi bị bạo hành gia đình.

Các bước[sửa]

Hành động ngay lập tức[sửa]

  1. Bảo vệ bản thân. Nếu bạn đang gặp nguy hiểm, hãy chạy ra khỏi nhà và tìm đến nơi an toàn. Nếu ở đang trong tình thế nguy hiểm khẩn cấp, hãy gọi cho chính quyền ngay lập tức, hoặc liên lạc với trung tâm bạo hành gia đình tại nơi bạn sống.[2] Để tìm một trung tâm địa phương, hãy liên hệ Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam qua http://hoilhpn.org.vn/ để nhận được sự giúp đỡ và thông tin khi bị bạo hành gia đình, hoặc gọi số khẩn cấp 1-1-3.
    • Tùy thuộc vào trạng thái thể chất, tinh thần hoặc cảm xúc, có thể bạn cần đến bệnh viện hoặc nhà an toàn (safety house), nơi dành cho những người đã chạy thoát khỏi khỏi bạo lực gia đình, để đánh giá tình hình và lên kế hoạch cho bước tiếp theo. Vị trí của nhà an toàn thường được giữ bí mật, và họ có thể cho xe đến đón bạn nếu bạn không thể tự đến đó. Họ sẽ cung cấp thực phẩm, quần áo được quyên góp, phòng, giường ngủ, và dịch vụ để giúp bạn, như nhận tiền trợ cấp và xây lại nhà cửa, và đồng thời nhận dịch vụ tư vấn.
    • Bạn cũng có thể lựa chọn đến sở cảnh sát địa phương, đến nhà một người bạn đáng tin cậy hoặc họ hàng, hay đến bất kỳ nơi công cộng an toàn nào đó như trung tâm mua sắm, cửa hàng lớn, hoặc nhà hàng. Đảm bảo bạn không nói cho người bạo hành biết vị trí của bạn, nếu không anh ta có thể theo dõi bạn.[3]
    • Nếu không có phương tiện di chuyển, hãy tìm nơi nào đó an toàn để trốn trong khu bạn ở. Đến nhà hàng xóm, trèo lên cây, nấp sau thùng rác, hay ngồi nép mình vào rãnh mương. Làm bất cứ việc gì cần thiết để bảo vệ bản thân tốt nhất.
  2. Tránh làm sự việc thêm trầm trọng. Mặc dù có một niềm tin sai lầm rằng nạn nhân là những người kích động bạo lực gia đình trước, nhưng nếu người bạo hành vẫn muốn gây xung đột, bạn nên cố gắng tránh chống trả họ.[4] Lúc này, hãy ứng phó hợp lý, nhưng tốt nhất là tạm thời nhượng bộ để tránh sự phản công hung bạo hơn. Cố gắng giữ mọi thứ kín đáo cho đến khi bạn có kế hoạch rời đi mãi mãi.
    • Ví dụ, nếu người bạo hành đánh bạn và nói rằng bạn giặt quần áo không đúng cách, hãy cố gắng làm như những gì anh ta muốn, như thế sẽ tốt hơn là cố kháng cự lại trong vấn đề này. Thay vào đó, tập trung giữ an toàn và lên kế hoạch để trốn thoát.
  3. Mang theo bên mình bình xịt cay. Giấu bình xịt vào trong ví và luôn nắm được vị trí của nó trong nhà. Nếu mọi thứ vượt khỏi tầm kiểm soát, hãy xịt và bỏ chạy vì sự an toàn. Đừng nhìn lại hay phê phán quyết định của mình. Ghi nhớ rằng bảo vệ bản thân và con cái (nếu có) nên là ưu tiên hàng đầu.[4]
    • Luyện tập cách để sử dụng bình xịt cay để biết được nên làm gì ngay lập tức nếu cần nó trong thực tế.
  4. Lập kế hoạch thích hợp để chấm dứt mối quan hệ ngay lập tức. Thường sẽ rất khó khăn để kết thúc mối quan hệ bạo hành. Sự việc có thể phức tạp do còn liên quan tới vấn đề chăm sóc con cái, tài chính, tôn giáo, gia đình, và những cân nhắc khác liên quan đến văn hóa. Tuy nhiên, điều đầu tiên nên làm là nghĩ các bước cơ bản để bản thân trốn thoát và che giấu dấu vết, sau đó mới lo lắng về những khó khăn này.[3]
    • Mặc dù thế, cần phải luôn đảm bảo sự an toàn của con cái trước khi rời bỏ mối quan hệ đó.
    • Không nên để đối phương biết được rằng bạn đang lên kế hoạch ly dị và đừng chờ cho đến khi điều tồi tệ nhất xảy ra trước khi rời đi. Bất cứ vấn đề pháp lý nào phát sinh từ việc bạn ra đi có thể phải được giải quyết trước khi bạn tìm kiếm sự trợ giúp từ mạng lưới Bạo hành Gia đình và cảnh sát.
    • Rời bỏ đối phương không có nghĩa là bạn không còn yêu người đó, hoặc là bạn bỏ rơi một người đang cần sự giúp đỡ trong vấn đề lạm dụng chất gây nghiện, rối loạn nhân cách, hay các vấn đề sức khỏe tâm thần khác. Tuy nhiên, xin nhắc lại, sự an toàn của bạn phải được đặt hàng đầu. Bạn cũng có thể giải quyết những sự việc phức tạp sau này.
  5. Lên kế hoạch an toàn cho trẻ. Nếu có con cái, đảm bảo rằng bạn sẽ lập kế hoạch an toàn thích hợp cho trẻ. Điều này bao gồm nhiều bước quan trọng có thể giúp trẻ an toàn trong tình huống bạo lực gia đình.[5]:
    • Dạy trẻ cách để quay số khẩn cấp 9-1-1 (ở Mỹ) và 1-1-3 (ở Việt Nam) và giải thích khi nào chúng nên làm như vậy (ví dụ, khi chúng cảm thấy bị đe dạo hay khi bạn bị đánh).
    • Thoả thuận với một người hàng xóm để họ lo cho trẻ khi chúng rời khỏi nhà và tá túc tại nhà của họ khi tình trạng trở nên nghiêm trọng.
    • Đảm bảo người mà trẻ sẽ ở cùng trong trường hợp khẩn cấp biết rằng họ sẽ không giao trẻ cho người bạo hành trong bất cứ hoàn cảnh nào.[6]
    • Trong tình trạng trẻ không thể trốn thoát (ví dụ, người chồng bạo hành khóa trái cửa bên ngoài), chỉ cho trẻ biết nơi nào chúng có thể trốn cho đến khi mọi việc lắng xuống. Đó có thể là dưới gầm giường hay trong tủ quần áo, hay bất cứ nơi đâu mà trẻ có thể tránh khỏi tầm nhìn và tránh các hung khí nguy hiểm càng xa càng tốt (ví dụ, không chỉ cho trẻ nơi nào đó trong bếp có nhiều dao).
  6. Mở tài khoản riêng. Cố gắng bảo vệ hộp thư (PO Box) và két sắt nhỏ, nơi bạn có thể giấu tiền ở xa nhà, chứ không phải trong tài khoản đứng tên bạn vì người bạo hành có thể tiếp cận được.[7]
    • Không nói trước cho bất kỳ ai biết về kế hoạch rời đi của bạn trừ phi đó là chuyên gia tư vấn bạo lực gia đình, bác sĩ, hay bạn thân lâu năm không có mối ràng buộc nào với người bạo hành, và người đó phải cẩn trọng không tiết lộ bất cứ thông tin nào về bạn cho người bạo hành biết.
  7. Giữ hoặc thu thập chứng cứ về việc bạo hành. Để giúp khởi tố và chấm dứt khả năng gây tổn thương của người bạo hành, điều quan trọng là bạn phải thực hiện các bước cần thiết để đảm bảo khả năng người đó bị kết án. Luôn mang bên mình một máy thu âm nhỏ. Bạn nên mua nó ở cửa hàng "thiết bị giám sát" và học cách sử dụng từ nhân viên bán hàng. Bật máy thu âm bất cứ khi nào bạn có linh cảm là đối phương đang thay đổi tâm trạng. Sạc đầy pin. Nhớ chụp một vài bức ảnh về vết thương của bạn và đồ vật bị vỡ trong suốt quá trình bạo lực bùng phát.[8]
    • Để bản sao của một số giấy tờ liên quan đến pháp lý/tài chính trong két sắt. Thực hiện tương tự với bất kỳ bằng chứng thu thập về việc bị bạo hành: hình ảnh, nhật ký, thư xin lỗi từ người bạo hành.
  8. Thu xếp một túi xách "sẵn sàng lên đường". Tìm một túi xách nhỏ mà bạn có thể nhét tất cả mọi thứ bạn cần cho một vài đêm, nhưng chỉ nên mang những món thiết yếu, và đặt nó ở nơi dễ lấy nhất, để bạn có thể túm lấy nó và đi ngay lập tức. Nó không nên khiến người bạo hành thấy giống một chiếc vali: một túi xách nhỏ rẻ tiền sẽ tốt hơn. Thu xếp đồ cho nhiều ngày, bao gồm quần áo, thuốc, chi phí đủ để trả tiền nhà nghỉ trong một vài đêm, điện thoại, cũng như số điện thoại và địa chỉ quan trọng.[2]
    • Nếu có con cái, hay thú cưng, điều cần thiết là mang chúng theo. Tất cả đồ mang theo nên nhẹ và dễ xách tay nhất. Nhắc lại, nếu bạn không dành thời gian làm việc này, đừng chờ và lãng phí thời gian quý báu nữa. Hãy rời đi ngay lập tức và lo lắng tới các chi tiết khác sau. Di chuyển đến trung tâm bạo lực gia đình gần đó và họ có thể giúp bạn sắp xếp đồ dùng cá nhân một khi bạn an toàn.
    • Nếu có con cái, tùy vào hoàn cảnh cụ thể, sẽ tốt hơn nếu bạn đặt chúng vào thế an toàn trước khi rời khỏi nhà. Cân nhắc đưa trẻ đến nhà bạn bè hoặc họ hàng nếu bạn có sự lựa chọn này và nếu người bạo hành không kiểm tra những nơi đó.
  9. Thực hành trốn thoát. Biết được chính xác các cách mà bạn có thể thoát khỏi người bạo hành. Bạn có thể lọt qua cửa phòng tắm không? Phải mất bao nhiêu giây để bạn mở cửa trước? Chắc chắn rằng bạn chuẩn bị để rời đi một cách nhanh nhất trong tình huống đe dọa bạo lực khẩn cấp.[4]
    • Chỉ thực hành những chiến lược rời khỏi khi người bạo hành không có mặt.
  10. Triển khai kế hoạch của bạn. Chọn thời điểm thích hợp để ra đi. Không nên chọn thời điểm có thể chạm mặt nhau và có nguy cơ bị bạo hành thêm nữa. Nếu có thể, hãy ra đi lặng lẽ và viết ghi chú để người bạo hành biết rằng bạn đã rời khỏi nhà mãi mãi. Đảm bảo rằng bạn có tất cả đồ dùng cá nhân cần thiết, như số an sinh xã hội (Social Security Number ở Mỹ), chứng minh nhân dân, thuốc, giấy khai sinh của tất cả thành viên trong gia đình, trường học và sổ tiêm chủng cho trẻ, chìa khóa nhà, chìa khóa xe, hợp đồng thuê nhà, hộ chiếu hoặc giấy phép du học hoặc giấy phép lao động nếu ở nước ngoài, và bất cứ thứ gì mà bạn cho là cần thiết. [2]
    • Nếu bạn cảm thấy có lỗi khi rời đi vào buổi tối, nhớ lại rằng người bạo hành đang gây ra rất nhiều tổn thương tình cảm và thể xác cho bạn và tất nhiên, bạn không có gì phải cảm thấy tội lỗi.

Giữ an toàn[sửa]

  1. Liên lạc với cơ quan có thẩm quyền. Ngay khi đảm bảo được sự an toàn cho bản thân và con cái (nếu có), điều quan trọng là phải trình báo với cơ quan có thẩm quyền và thực hiện bước kế tiếp để chấm dứt hành vi bạo lực.[2] Cân nhắc tìm luật sư đáng tin cậy để kể lại câu chuyện của bạn và nhận những lời khuyên pháp lý về cách để tiến hành khởi kiện.
    • Liên lạc và hẹn gặp chuyên gia tư vấn bạo lực gia đình, để đảm bảo rằng họ sẽ ghi chép việc bạn đã nhờ họ tư vấn trong hồ sơ. Yêu cầu một bản sao để giữ cùng với giấy tờ khác. Chuyên gia bạo lực gia đình có thể giúp đảm bảo an toàn cho nơi ở mới của bạn, ngay cả khi lịch sử thuê nhà hoặc làm việc của bạn hay thay đổi.
  2. Đệ đơn cách ly. Một khi bạn đã tự do, đừng quay lại, cố gắng liên lạc, hay giảng hòa với đối phương. Hãy để cho người bạo hành nhận được thông điệp với giấy tờ liên quan đến lệnh cách ly. Đừng cố gắng tranh luận với người bạo hành vì điều đó sẽ không hiệu quả.[9]
    • Mặc dù mỗi nước sẽ có quy định khác nhau, nhưng nhìn chung, để đệ đơn cách ly, bạn nên đến toàn án gia đình và yêu cầu giấy tờ cần thiết.[10] Bạn cần tìm trụ sở toàn án, hãy truy cập trang nếu đang sống ở Mỹ: www.attorneygeneral.jus.gov.on.ca/english/courts/Court_Addresses/
    • Quyết định xem liệu trường hợp của bạn có cần sự chú ý khẩn cấp hay không. Nếu đang bị đe dọa nghiêm trọng về mặt thân thể, hoặc bạn cho rằng bạn cần lệnh cách ly ngay lập tức, bạn có thể nộp đơn đề nghị. Về cơ bản, tòa án có thể ra lệnh cách ly ngay sau đó (trái ngược với quá trình thông thường có thể kéo dài vài tuần).[10]
    • Nếu có thể, hãy nhận trợ giúp từ luật sư khi bạn đang tiến hành quá trình này. Luật sư có thể để người khác giao bản sao giấy tờ cho người bạo hành. Việc đưa bản sao là bắt buộc; nói cách khác, tòa án phải đảm bảo rằng người bạo hành sẽ được thông báo về lệnh cách ly. Nếu bạn không tìm được luật sư, tòa án sẽ chỉ định một nhân viên có thể đưa bản sao giấy tờ giúp bạn.[10] Sau đó, bạn cần phải cung cấp bằng chứng rằng bạn đã đã đưa các loại giấy tờ đó.
    • Đến tòa án khi có lệnh; toà án có thể triệu tập bạn nhiều hơn một lần, chỉ cần làm theo hướng dẫn của tòa án gia đình và chắc chắn rằng bạn không bỏ lỡ bất kỳ cuộc triệu tập nào![10]
  3. Tránh mọi liên lạc với người bạo hành. Kẻ bạo hành chi phối tình cảm và thể xác của bạn, vậy nên thoát khỏi người đó thành công nghĩa là bạn phải cắt đứt mọi sự ràng buộc và bắt đầu phớt lờ anh ta ngay lập tức. Đừng ấp ủ ý nghĩ thay đổi chỉ bởi vì lời xin lỗi, lời hứa, hay lời cảnh báo.
    • Đối phương có thể đe dọa và cố gắng khiến bạn quay về nhà. Hãy cắt đứt mọi liên lạc và chắc chắn rằng anh ta sẽ không biết bạn đang ở đâu. Sự an toàn thân thể là sự ưu tiên hàng đầu của bạn. Nếu họ đe dọa qua tin nhắn hoặc email, nên lưu lại như bằng chứng đề phòng bạn cần nó vì lý do pháp lý. [8]
    • Nếu đối phương đang giữ con cái hoặc nguồn tài chính để bạn không thể rời đi, bạn có thể dàn xếp quyền nuôi con hay tài khoản ngân hàng trong thủ tục pháp lý. Đừng để kẻ bạo hành hăm dọa.

Điều trị Cảm xúc[sửa]

  1. Đừng chịu đựng trong im lặng. Trò chuyện với chuyên gia sức khỏe tinh thần có giấy phép hành nghề. Bạo lực gia đình không phải là một thử thách đơn giản. Thông thường, có nhiều nguyên nhân khiến mọi người bị bạo hành gia đình, rất nhiều người trong họ bị ngược đãi từ khi còn nhỏ. Cách để ngăn chặn vòng tròn bạo lực là nhận sự giúp đỡ từ chuyên gia ngay lập tức. Tìm hoặc nhờ bác sĩ giúp bạn tìm nhóm hỗ trợ bạo lực gia đình địa phương và tham gia vào nhóm sớm nhất có thể để bắt đầu quá trình điều trị.[6]
    • Ở Mỹ, để tìm chuyên gia tâm lý trong khu vực, hãy truy cập trang: http://locator.apa.org/
    • Tìm sự hỗ trợ có thể giúp bạn hồi phục cảm xúc và lên kế hoạch tiếp cho tương lai. Cả hai điều này rất quan trọng trong việc xây dựng hạnh phúc và giá trị bản thân.[11]
    • Luôn ở bên cạnh những người tích cực, kết bạn với người luôn ủng hộ, và dành thời gian để xây dựng hệ thống bạn bè gồm những người bạn tri kỷ.
  2. Cố gắng xây dựng lòng tự trọng thêm lần nữa. Nói với bản thân rằng bạn là người quan trọng, dù bạn không tin nó vào lúc này. Ngừng tin vào những gì người bạo hành nói về bạn. Bạn đáng được tôn trọng, bạn có quyền, và sự hạnh phúc của bạn rất quan trọng.[12] Nếu bạn khó lòng tin chúng, hãy tạo danh sách gồm những điểm mạnh như bằng chứng về giá trị của bạn. Nhờ những người thân yêu hoặc bác sĩ bổ sung thêm danh sách này.
    • Một cách để xây dựng giá trị của bản thân là theo đuổi sở thích mới cho phép bạn vừa được thể hiện mình vừa thành thạo kỹ năng mới.[13] Thử những điều mới mẻ, như lớp học nhảy, lớp nghệ thuật, thơ ca, hội họa, hoặc nhiếp ảnh.
    • Bạn thậm chí có thể làm những điều đơn giản hơn để nâng cao lòng tự trọng, như mặc quần áo mới để giúp bạn thấy bản thân tuyệt vời hơn, quan tâm đến vệ sinh cá nhân, hay tạo danh sách những thế mạnh và thành tựu nổi bật.[13]
    • Nếu cảm thấy như thể lòng tự trọng đang xuống thấp và không thể nâng lên, nên nhớ rằng cải thiện giá trị bản thân có thể là một quá trình dài và chông gai. Xét cho cùng, bạn sẽ xuống tinh thần trong một khoảng thời gian dài và sẽ cần một khoảng thời gian để bản thân cảm thấy có giá trị và lấy lại sự kiểm soát.
    • Chỉ cần đảm bảo rằng bạn thực sự trở thành một thành viên của nhóm và tiếp tục nhận sự giúp đỡ từ những người đã từng vượt qua bạo lực gia đình. Điều quan trọng là dành nhiều thời gian cho những người sẽ hỗ trợ bạn.
  3. Tiết chế cơn giận. Mặc dù bạn có thể không cảm nhận được cơn giận trước đó, nhưng vẫn có một cơn giận dữ tồn tại dưới nỗi sợ hãi. Để thúc đẩy quá trình phục hồi và có cuộc sống tốt hơn, điều quan trọng là bạn biết cách xử lý và kiểm soát cơn giận hiệu quả.[14] Cố gắng giải phóng cơn giận thành năng lượng hữu ích, chứ không biến thành hành động tự hủy hoại bản thân hay mạo hiểm.
    • Giận dữ thường thôi thúc sự trả thù, và mặc dù điều này có thể hiệu quả trong thời gian ngắn, nhưng hãy cố gắng tránh hành vi trả thù vì nó chỉ khiến cho vấn đề trở nên nghiêm trọng về lâu dài. [15]
    • Thay vào đó, nếu nhận thấy bản thân bắt đầu giận dữ, hãy giải phóng cơn thịnh nộ đó vào hoạt động hiệu quả hoặc ít nhất là để nó biến mất trong khi hạn chế hủy hoại bản thân. Ví dụ, bạn có thể viết nhật ký về những gì khiến bạn khó chịu hoặc viết thơ để kiểm soát cảm xúc. Hoặc bạn cũng có thể thay thế bằng việc chăm chỉ làm việc; đến phòng tập thể hình và đấm bao cát, hay chạy đường dài. Nhiều nghiên cứu thực tế chỉ ra rằng tập thể dục sẽ giúp xoa dịu cơn giận.[16]
  4. Dành thời gian với người thân yêu. Bạn bè và gia đình luôn ở bên cạnh để hỗ trợ và che chở, bảo vệ bạn khỏi tác động của người bạo hành. Dành thời gian với những người thân thiết có thể giúp giảm căng thẳng và có ích trong quá trình điều trị.[17] Hãy ở cùng những người mà bạn có thể tin tưởng và để quá trình điều trị bắt đầu.

Lời khuyên[sửa]

  • Việc trốn thoát có thể rất nguy hiểm. Nếu quyết định rời đi, hãy tâm sự với chuyên gia tư vấn bạo lực gia đình và nhờ họ giúp bạn thực hiện một cách an toàn.
  • Mỗi ngày nói với bản thân rằng bạn xứng đáng có một cuộc sống mới và tốt hơn.
  • Nhớ rằng, hành động của người bạo hành không phải là do lỗi của bạn.
  • Kiên nhẫn với bản thân. Bạn sẽ không hiểu hết sự bạo hành ngay lập tức, bạn sẽ cần một ít thời gian để phục hồi và trở lại là bạn của trước đây.
  • Nếu người bạo hành ra khỏi nhà, hãy thay tất cả ổ khóa ngay.
  • Nếu con cái có liên quan, hãy viết ra điều bạn muốn (cách thức liên lạc, v.v.) trước bất cứ ngày hẹn gặp hoặc hầu tòa, bởi vì người bạo hành có thể cố gắng đe doạ cam kết ngoài tầm kiểm soát của bạn và bạn không hy vọng điều đó.

Cảnh báo[sửa]

  • Lệnh cách ly có thể hiệu quả và cần thiết đối với một số người, nhưng có thể nguy hiểm nếu người bạo hành có lý lịch không tôn trọng hay không quan tâm đến luật pháp và cơ quan có thẩm quyền. Trò chuyện với ai đó hiểu được thuận lợi và bất lợi của lệnh cách ly, và tự quyết định xem đây có phải là giải pháp an toàn nhất.
  • Không nên quay lại với người bạo hành trong bất cứ tình huống nào. Tình hình sẽ không cải thiện được gì.

Những thứ bạn cần[sửa]

  • Một ít tiền; bắt đầu tiết kiệm mọi khoản tiền có thể.
  • Hỗ trợ xã hội từ bạn bè đáng tin cậy và gia đình.
  • Kế hoạch khả thi có thể dựa vào, để bạn biết được nên làm gì trong tình huống lo sợ.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

  1. https://www.psychologytoday.com/blog/compassion-matters/201210/why-domestic-violence-occurs-and-how-stop-it
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 http://psychcentral.com/lib/steps-to-address-domestic-violence/
  3. 3,0 3,1 http://psychcentral.com/blog/archives/2010/08/14/surviving-domestic-abuse/
  4. 4,0 4,1 4,2 http://www.ncdsv.org/images/SG_Surviving-DV.pdf
  5. http://www.thehotline.org/help/path-to-safety/#tab-id-2
  6. 6,0 6,1 http://www.clarkprosecutor.org/html/domviol/plan.htm
  7. http://www.thehotline.org/2013/07/tips-for-economic-recovery/
  8. 8,0 8,1 http://www.thehotline.org/2014/05/building-your-case-how-to-document-abuse/
  9. https://www.psychologytoday.com/blog/the-mysteries-love/201504/why-you-can-t-reason-verbally-abusive-partner
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 https://www.attorneygeneral.jus.gov.on.ca/english/family/guides/restraining_order/guide_how_to_make_an_application_for_a_restraining_order.pdf
  11. https://www.psychologytoday.com/blog/somatic-psychology/201105/domestic-violence-power-struggle-lasting-consequences
  12. http://www.womensaid.org.uk/domestic-violence-survivors-handbook.asp?section=000100010008000100360004
  13. 13,0 13,1 https://www.psychologytoday.com/blog/hide-and-seek/201205/building-confidence-and-self-esteem
  14. https://www.psychologytoday.com/blog/liking-the-child-you-love/201010/anger-forgiveness-and-healing
  15. http://www.psychologicalscience.org/index.php/publications/observer/2011/october-11/the-complicated-psychology-of-revenge.html
  16. https://www.psychologytoday.com/blog/hidden-motives/201008/anger-and-exercise
  17. http://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/stress-management/in-depth/social-support/art-20044445

Liên kết đến đây