Điều trị viêm phế quản

Viêm phế quản cấp tính là tình trạng nhiễm trùng các ống phế quản chính dẫn đến phổi. Bệnh thường xuất hiện sau khi nhiễm vi-rút cảm lạnh hay vi-rút cúm, khi hệ miễn dịch suy yếu và phổi đã bị kích ứng. Để điều trị viêm phế quản, bạn cần dùng thuốc giảm đau không kê đơn hoặc thuốc xoa dịu cổ họng, đồng thời nghỉ ngơi nhiều, uống nước ấm và xông hơi để xoa dịu ống phế quản. Nếu triệu chứng nghiêm trọng hoặc kéo dài hơn 1 tuần, bạn nên đi khám bác sĩ để được điều trị phù hợp.

Các bước

Giảm viêm phế quản tức thời

1. Uống nước ấm. Bổ sung đủ nước là bước quan trọng khi cơ thể đang chống lại nhiễm trùng. Uống nước ấm còn giúp xoa dịu cổ họng đau, giúp đờm - chất mà bạn ho ra khi bị viêm phế quản – trở nên lỏng hơn và dễ ho ra hơn. Thử uống các thức uống ấm dưới đây để giúp cơ thể vượt qua bệnh viêm phế quản:
   • Nước ấm hòa mật ong và nước cốt chanh. Đun nóng một cốc nước ấm và hòa thêm nước cốt chanh, mật ong để tăng thêm hương vị. Mật ong bảo vệ và xoa dịu cổ họng, còn nước cốt chanh cung cấp vitamin C cùng các dưỡng chất khác.
   • Trà hoa cúc, trà bạc hà hoặc các loại trà thảo mộc khác. Trà thảo mộc, đặc biệt là trà chuyên dùng điều trị đau họng, vừa có tác dụng cung cấp nước cho cơ thể, vừa hỗ trợ điều trị triệu chứng viêm phế quản.
   • Súp ấm. Nước dùng gà hoặc súp gà nóng là thức ăn giàu dinh dưỡng và có tác dụng xoa dịu. Súp tỏi cũng là một lựa chọn khác giúp điều trị triệu chứng viêm phế quản. Bạn có thể phi tỏi băm nhuyễn trong một ít dầu ô liu, cho thêm nước dùng gà hoặc nước hầm rau củ, đun liu riu và uống khi còn nóng.
   • Nước muối. Nước muối không dùng để uống mà là để súc miệng giúp xoa dịu màng nhầy cổ họng bị kích ứng. Khuấy 1 thìa cà phê muối vào 240 ml nước ấm. Súc miệng bằng nước muối rồi nhổ ra.
2. Nghỉ ngơi. Viêm phế quản là tình trạng nhiễm trùng ở phổi nên có thể khiến bạn cảm thấy cực kỳ mệt mỏi. Lúc này, bạn cần lắng nghe cơ thể và nghỉ ngơi thật nhiều, đặc biệt là trong những ngày đầu nhiễm bệnh, khi cảm thấy nặng ngực và khó thở. Đó là dấu hiệu phổi cần thời gian để phục hồi.
   • Thời gian đầu viêm phế quản mãn tính, khi bệnh ở mức độ tồi tệ nhất, bạn nên nghỉ học/nghỉ làm vài ngày. Nằm nghỉ trên giường hoặc trên ghế, cố gắng không đi lại để tránh khiến cơ thể kiệt sức.
   • Tập thể dục khi đang bị nhiễm trùng phổi có thể khiến bệnh trở nặng. Nên tránh bơi lội, chạy bộ, đạp xe hay bất kỳ bài tập nào khiến bạn thở dốc trong khi bị viêm phế quản.
3. Chườm nóng lên ngực. Viêm phế quản có thể khiến bạn thấy ngực nặng, đau, đặc biệt là khi ho thường xuyên. Chườm nóng có thể giúp xoa dịu áp lực. Thử một trong các phương pháp chườm nóng sau:
   • Đổ nước nóng vào chai rồi đặt lên ngực.
   • Chườm miếng giữ nhiệt lên ngực. Nên đặt trên lớp áo để tránh làm bỏng da ngực.
   • Đắp chăn điện.
   • Tắm nước nóng.
4. Hít không khí ẩm, ấm. Khi phổi kích ứng, không khí ẩm, ấm có thể giúp xoa dịu ống phế quản. Nếu cổ họng bị khô, phổi sẽ trở nên kích ứng hơn và khiến tình trạng nhiễm trùng kéo dài. Thử các phương pháp giúp hít không khí ẩm sau:
   • Dùng máy tạo độ ẩm. Máy tạo độ ẩm là máy có tác dụng tăng thêm độ ẩm cho không khí trong phòng. Máy có bán ở các hiệu thuốc lớn.
   • Đun sôi một nồi nước trên bếp lửa. Hơi nước sôi có thể làm tăng độ ẩm trong phòng.
   • Dùng ống phun để hít hơi sương từ muối sinh lý và hơi sương từ nước lọc.
   • Đặt bát bước lên máy tản nhiệt. Độ nóng từ máy tản nhiệt sẽ khiến nước bốc hơi và làm ẩm không khí.
   • Tắm bồn hoặc tắm vòi sen nước ấm. Đóng kín cửa phòng tắm để có thể hít được nhiều không khí ẩm.
5. Tránh khói thuốc và các tác nhân khác kích ứng phổi. Khi bị viêm phế quản, hít khói thuốc có thể gây ra các cơn ho đau đớn. Khói thuốc còn làm chậm quá trình hồi phục của phổi. Vì vậy, nên tránh hút thuốc hoặc hít phải khói thuốc. Ngoài ra, tránh các tác nhân kích ứng phổi sau:
   • Khu vực ô nhiễm quá mức, ví dụ đường phố quá nhiều xe cộ
   • Khu mực có mùi hóa chất nồng, ví dụ như trong các nhà máy, salon chăm sóc tóc và trạm xăng.
6. Ho. Khi bị viêm phế quản, ho có thể giúp đẩy tác nhân gây nhiễm trùng ra khỏi phổi. Ho ra đờm là triệu chứng bình thường. Mặt khác, uống thuốc không kê đơn ức chế cơn ho có thể khiến phổi lâu hồi phục.
   • Nếu cảm thấy quá đau khi ho hoặc ho liên tục, bạn nên đi khám bác sĩ để chắc chắn không gặp vấn đề nào khác ngoài viêm phế quản. Thông thường, viêm phổi và viêm phế quản có triệu chứng giống nhau. Vì vậy, nên đi khám bác sĩ để xác định đúng bệnh.
   • Tuyệt đối không uống thuốc không kê đơn ức chế cơn ho khi chưa hỏi ý kiến bác sĩ.

Điều trị bằng thuốc tại nhà

1. Uống thuốc giảm đau không kê đơn. Thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) chứa aspirin hoặc ibuprofen có thể xoa dịu cơn đau do nhiễm trùng trong phổi. Lưu ý không uống quá liều được khuyến nghị.
2. Thử uống thuốc xoa dịu cổ họng. Nên tránh uống thuốc ức chế ho nếu có thể. Mặt khác, bạn vẫn có thể uống thuốc dùng để điều trị đau họng.
   • Tìm mua thuốc không kê đơn chứa benzocaine giúp xoa dịu mô cổ họng bị kích ứng. Thuốc có ở dạng sirô và kẹo ngậm.
   • Dùng kẹo ngậm trị ho tự nhiên. Kẹo ngậm trị ho từ nguyên liệu tự nhiên như mật ong và chanh có bán ở các cửa hàng thực phẩm chăm sóc sức khỏe. Nếu muốn, bạn có thể tự làm kẹo ngậm trị ho theo hướng dẫn sau:
     • Đổ 1/2 cốc mật ong và vài giọt chiết xuất bạc hà hoặc tinh dầu khuynh diệp vào nồi nhỏ.
     • Đặt nồi lên bếp dưới ngọn lửa vừa. Khuấy liên tục đến khi hỗn hợp sôi.
     • Dùng nhiệt kế chuyên dụng (nhiệt kế kẹo, mứt) để kiểm tra nhiệt độ hỗn hợp mật ong. Tắt bếp khi hỗn hợp đạt 150 độ C - nhiệt độ mật ong cứng lại khi nguội.
     • Múc một thìa mật ong và cho lên khay nướng đã được xếp giấy nến phết dầu. Chờ hỗn hợp cứng lại thì dùng để ngậm giúp xoa dịu cổ họng.
3. Thử dùng nguyên liệu tự nhiên để chống lại viêm phế quản mãn tính. Nguyên liệu tự nhiên có thể góp phần hỗ trợ những trường hợp viêm phế quản mãn tính, khi vấn đề kéo dài dai dẳng. Trong những trường hợp đó, thảo mộc như cang mai (Adhatoda vasica), ngải tiên (Hedychium spicatum), nghệ (Curcuma longa), bàng mốc (Terminalia belerica), hương nhu tía (Ocimum sanctum) và cam thảo (Glycyrrhiza glabra) có thể xoa dịu niêm mạc phế quản, làm loãng dịch nhầy và đẩy dịch nhầy ra khỏi phổi, đồng thời giảm triệu chứng ho liên tục do tác nhân kích ứng. Thảo mộc như gừng (Zingiber officinale), hồ tiêu (Piper nigrum), hồ tiêu dài (Piper longum), dây thần thông (Tinospora cordifolia) có thể giúp cải thiện hệ miễn dịch ở bệnh nhân viêm phế quản mãn tính. Các thảo mộc này ngăn ngừa các cơn viêm phế quản thường xuyên. Lưu ý rằng nguyên liệu tự nhiên chưa được thí nghiệm và kiểm tra như thuốc và có thể không chứa thành phần như được liệt kê trên bao bì.

Đi khám bệnh để được điều trị

1. Biết khi nào nên đi khám bệnh. Khi viêm phế quản, cơ thể thường tự hồi phục sau khoảng 1 tuần. Tuy nhiên, cũng có trường hợp phổi không thể đẩy tác nhân gây nhiễm trùng ra ngoài. Đi khám bác sĩ ngay nếu gặp trường hợp sau:
   • Bạn đang mắc vấn đề sức khỏe ảnh hưởng đến khả năng tự hồi phục sau nhiễm trùng của cơ thể.
   • Ho quá nhiều đến mức không ngủ được
   • Ho ra máu
   • Cảm thấy yếu người đến mức không thể ho
   • Ho liên tục nhưng không có hoặc ít đờm
   • Chú ý thấy đờm dần đặc hơn
   • Ho kéo dài hơn 1 tuần và có vẻ không thuyên giảm
   • Sốt kéo dài hơn vài ngày
   • Cảm thấy mất tỉnh táo hoặc khó hít thở
2. Uống thuốc ức chế cơn ho nếu không thể ngủ được. Nếu ho khiến bạn không ngủ nước hoặc gây đau dữ dội, bác sĩ có thể kê đơn hoặc khuyến nghị dùng thuốc không kê đơn ức chế cơn ho. Ho liên tục trong thời gian dài sẽ khiến cơ thể mệt mỏi nên bác sĩ có thể quyết định dùng thuốc ức chế ho tốt cho tình trạng của bạn hơn.
3. Xác định xem có bị nhiễm khuẩn không. Viêm phế quản thường là do nhiễm vi-rút nhưng vì kích ứng phổi nên bệnh có thể khiến cơ thể dễ nhiễm khuẩn trong thời gian bệnh.
   • Nếu xác định bạn bị nhiễm khuẩn, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh. Thuốc kháng sinh giúp điều trị nhiễm khuẩn nhưng không điều trị được nguyên nhân gây viêm phế quản.
   • Hút thuốc làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn trong phổi.
4. Xác định xem có bị viêm phế quản mãn tính không. Viêm phế quản mãn tính là tình trạng nhiễm trùng phổi kéo dài hơn vài năm, triệu chứng bệnh có thể thuyên giảm hoặc trầm trọng hơn. Viêm phế quản mãn tính thường do hút thuốc hoặc liên tục hít phải tác nhân khác kích ứng phổi.
   • Nếu bạn bị viêm phế quản mãn tính, bác sĩ có thể kê đơn thuốc làm giãn phế quản kháng cholin hoặc thuốc steroid để giúp giãn các ống phổi bị co lại.
   • Nếu cơ thể bạn không thể đưa oxy đến máu, bác sĩ có thể đề nghị áp dụng liệu pháp oxy, ví dụ như dùng bình oxy tại nhà.
   • Ngoài ra, bác sĩ có thể khuyến nghị phương pháp phục hồi chức năng phổi - chương trình tập hít thở do chuyên viên trị liệu hướng dẫn.

Cảnh báo

• Không dùng sirô ho cho trẻ dưới 6 tuổi khi chưa có sự cho phép của bác sĩ nhi khoa.
• Không kết hợp thuốc, đặc biệt là thuốc giảm đau, với cồn (rượu bia) để tránh gây suy gan.
• Không dùng bất kì thuốc NSAID nào khi có vấn đề về phổi, thận hoặc gan.

Bài liên quan

• Điều trị polyp mũi
• Chữa lành tổn thương phổi
• Chữa viêm phế quản
• Loại bỏ chất nhầy trong cổ họng
• Chữa đau họng nhanh chóng

• « Mới nhất
• ‹ Mới hơn
• Cũ hơn ›