Cổ học tinh hoa. Nguyễn Văn Ngọc, Trần Lê Nhân/79
CÁCH ĐÂM HỐ
Hai con hổ đang ăn thịt một con trâu. Biện Drang‘‘ muốn ra đâm hổ. Có thằng trẻ con bảo rằng:
"Hãy hượm, ông ạ. Hổ là giông tàn bạo, trâu là mồi ngon ngọt. Bây giờ hai con hổ đang cùng ãn một con trâu, thấy thịt trâu ngon, tất tranh nhau, đánh nhau. Đánh nhau, thì hổ nhỏ chết mất mà hổ nhớn cũng bị thương. Ông đợi đến bấy giờ hãy ra, thì có phải chỉ đâm một con, mà rồi được cả hai con không? Như thế, thì chẳng là công dùng có ít mà lợi được nhiều ư?"
Biện Trang cho nhời nói là phải, làm theo y như thê quả nhiên bắt được cả hai con hổ.
GIẢI NGHĨA[sửa]
- Biện Trang: người nước Lỗ, thời Xuân Thu, làm quan Đại phu ở ấp Biện, là người khoẻ có tiếng, thường hay đâm được hổ.
- Tàn bạo: ác nghiệt, hung tợn hay làm hại,
- Bị thương: phải dấu hay phải vết đau.
NHỜI BÀN[sửa]
Bài này cốt ý dạy ta làm việc gì biết thừa cơ mà làm, thì ít khó nhọc, mà lại dễ thành công. Như Biện Trang đây, bắt hai con hổ ngay, công phu nhiều mà chưa chắc đà được. Đơinó đánh nhau, một con chết, một con bị thương, thì ra chỉ mất công bắt một con hổ yếu (vì mới bị thương) mà rồi được cả hai con hổ vậy.
