Chăm sóc chó con mới sinh

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Chờ chó con ra đời là một trải nghiệm khá thú vị, nhưng quan trọng là bạn phải biết cách chăm sóc chó mẹ và chó con. Chăm sóc tốt sẽ đảm bảo an toàn cho sức khỏe cả hai mẹ con. Các phương pháp trong bài viết này giúp bạn chuẩn bị cho chó mẹ và nhà cửa trước khi chó con ra đời, cũng như cách chăm sóc chó con mới sinh.

Các bước[sửa]

Chuẩn bị ổ đẻ[sửa]

  1. Chọn một chiếc hộp đủ rộng để chó mẹ nằm thoải mái. Ổ đẻ là nơi chó sinh con, có thể giữ ấm chó con và bảo vệ nó không bị đè bẹp nếu con mẹ vô tình nằm lên.[1]
    • Chiếc hộp cần có 4 cạnh và đáy. Chọn hộp có chiều dài và chiều rộng đủ để chứa hết đầu và chân của chó mẹ khi duỗi thẳng. Chiều rộng hộp đủ cho chó mẹ nằm cộng với phân nửa chiều cao của nó, đây là phần không gian cho các chó con.
    • Đảm bảo các cạnh đủ cao để chó con không chồm ra ngoài nhưng cho mẹ có thể nhảy ra dễ dàng.
    • Ổ đẻ có bán ở hầu hết các tiệm bán thú cưng. Ngoài ra bạn có thể sử dụng hộp giấy bìa cứng, hoặc tự đóng bằng ván ép hay gỗ dán. Lấy 2 chiếc hộp lớn, như hộp đựng tivi hay đồ điện gia dụng, cắt một bên đầu của mỗi hộp và nối chúng lại tạo thành một hộp dài hơn.
  2. Tạo không gian cho chó con. Chó con cần một nơi an toàn trong hộp mà chó mẹ không thể nằm lên (có thể làm chúng ngạt thở). Phân cách phần không gian này trong hộp bằng cách lắp một hàng rào gỗ chắc chắn cao xấp xỉ 10-15 cm từ đáy hộp.[1]
    • Cán chổi có thể làm hàng rào rất tốt.
    • Điều này đặc biệt quan trọng khi chó con đã qua 2 tuần tuổi và năng động hơn.
  3. Lót đáy ổ đẻ. Lót nhiều giấy báo và vài chiếc khăn tắm cũ vào đáy hộp, hoặc bạn sử dụng đệm lót chuyên dụng cho thú cưng làm bằng nhựa polyester, có thể hút ẩm khỏi chó mẹ lẫn chó con.
  4. Lót đệm làm ấm vào khu vực dành cho chó con. Sau khi chuẩn bị xong khu vực cho chó con, bạn đặt đệm làm ấm bên dưới lớp giấy báo. Khi chó con sinh ra, bạn mở công tắc của đệm và đặt ở mức nhiệt thấp. Nó giúp giữ ấm chó con sau khi rời khỏi bụng mẹ.[1]
    • Nếu không muốn sử dụng đệm bạn có thể dùng đèn làm ấm, hướng đèn vào một góc hộp để tập trung hơi ấm. Tuy nhiên đèn cung cấp nhiệt khô nên sẽ làm khô da chó con. Nếu phải sử dụng đèn bạn phải định kỳ kiểm tra da chó để tránh bị bong tróc hay đỏ. Tắt đèn nếu tình trạng này xảy ra.[1]
    • Sử dụng bình nước nóng bọc trong khăn tắm để tạo hơi ấm tạm thời.
  5. Phủ vải trên miệng ổ đẻ. Trong khi sinh con, chó mẹ thường thích nằm trong hang, khi đó nó cảm thấy an toàn và dễ dàng trở dạ hơn. Phủ một chiếc khăn tắm lớn hay chăn lên một phần miệng hộp để che bớt chó mẹ.[2]
  6. Sau đó bạn đặt hộp vào một căn phòng yên tĩnh trong nhà. Chó mẹ không muốn bị làm phiền khi sinh, do đó bạn nên chọn một nơi yên tĩnh để đặt ổ đẻ.
  7. Cung cấp thức ăn và nước uống gần chiếc hộp. Tạo điều kiện cho chó mẹ ăn uống thuận tiện bằng cách đặt thức ăn và nước uống gần đó. Bạn vẫn có thể để thức ăn và nước uống ở chỗ hằng ngày, nhưng nếu chó mẹ biết có thức ăn và nước gần ổ đẻ nó sẽ cảm thấy an tâm hơn.

Chuẩn bị trước khi chó mẹ sinh con[sửa]

  1. Để chó mẹ khám phá ổ đẻ. Tối thiểu 2 tuần trước khi chó con ra đời, bạn cho chó mẹ tự do khám phá ổ đẻ. Nhớ để ổ ở một nơi yên tĩnh. Chó mẹ thường muốn làm ổ ở nơi yên tĩnh trong thời gian gần đến lúc sinh.
  2. Đặt thức ăn yêu thích của nó vào hộp. Để chó mẹ làm quen ổ đẻ bạn nên cho những thức ăn nó thích vào hộp. Khi đó nó sẽ liên tưởng chiếc hộp với một nơi dễ chịu có thức ăn khoái khẩu.[1]
  3. Để chó mẹ chọn nơi sinh con. Không phải lo nếu nó không chọn chiếc hộp làm nơi sinh con. Chó mẹ sẽ chọn nơi nào cảm thấy an toàn nhất, có thể là phía sau ghế sofa hay dưới giường. Bạn cứ để yên miễn là nơi đó không gây nguy hiểm cho nó.[2]
    • Nếu bạn cố gắng di chuyển, nó có thể bị căng thẳng và quá trình chuyển dạ sẽ diễn ra chậm hoặc ngừng lại.
  4. Chuẩn bị sẵn đèn pin. Nếu chó mẹ chọn nơi sinh ở dưới giường hay phía sau ghế sofa, bạn nên chuẩn bị đèn pin để dễ dàng theo dõi tình hình.
  5. Chuẩn bị sẵn số điện thoại của bác sĩ thú y. Lưu số điện thoại bác sĩ thú y vào điện thoại hoặc dán nó lên tủ lạnh. Nếu xảy ra trường hợp khẩn cấp bạn cần có số điện thoại để liên lạc ngay.
    • Hỏi bác sĩ để biết cách liên lạc với họ trong trường hợp chó sinh ban đêm.
  6. Cử một người lớn theo dõi quá trình sinh. Nhờ một người đáng tin tưởng túc trực gần ổ đẻ để đảm bảo mọi việc diễn ra suôn sẻ, họ phải là người rất thân với chó mẹ. Hạn chế người ra vào khu vực chó mẹ đang đẻ con. Điều này có thể gây căng thẳng hoặc làm xao nhãng chó mẹ, có khả năng làm chó ngừng chuyển dạ.[3]
  7. Không mời khách vào xem chó đẻ con. Chó mẹ cần có không gian tập trung vào quá trình sinh, do đó không được mời hàng xóm, trẻ con hay bạn bè đến xem. Điều này sẽ gây căng thẳng hoặc làm xao nhãng chó mẹ, có khả năng làm chó ngừng chuyển dạ.[3]

Chăm sóc trong những ngày đầu sau khi sinh[sửa]

  1. Không cắt dây rốn trên chó con. Cắt dây rốn trước khi vách đàn hồi là nơi chứa các mạch máu co ngót lại có thể gây xuất huyết. Để yên dây rốn, nó sẽ sớm khô lại, co ngót và rụng đi.[1]
  2. Không đụng đến rốn của chó con. Không cần thiết phải bôi thuốc chống nhiễm trùng vào rốn chó con và gốc nhau thai. Nếu ổ đẻ được giữ vệ sinh tốt thì rốn sẽ không nhiễm trùng.[1]
  3. Thay khăn tắm và giấy báo cũ trong ổ đẻ. Điều quan trọng là phải giữ ổ đẻ sạch sẽ sau khi chó con ra đời, nhưng bạn cần cẩn thận để tránh làm phiền chó mẹ quá nhiều. Khi chó mẹ đi vệ sinh bạn có thể thay thế vật liệu lót đã bẩn ra ngoài. Vứt bỏ giấy báo bẩn và thay thế bằng giấy mới ngay khi có cơ hội.[3]
  4. Để chó mẹ và các chó con tạo sự gắn kết trong 4-5 ngày đầu tiên. Những ngày đầu tiên trong cuộc đời chó con là thời gian quan trọng để tạo sự gắn kết với mẹ chúng. Cố gắng không động đến chúng trong những ngày đầu tiên này.
    • Hạn chế di chuyển chó con trong thời gian đầu. Chỉ di chuyển chó con khi bạn cần vệ sinh hộp, thường từ ngày thứ 3 trở về sau.
  5. Kiểm tra thân nhiệt chó con. Dùng tay sờ cơ thể chúng, chó bị lạnh sẽ tạo cảm giác mát khi chạm tay vào, nó cũng không phản ứng và rất im lặng khi bị chạm. Chó bị nóng quá mức thường có tai và lưỡi đỏ. Chúng cựa quậy bất thường nhằm cố gắng tránh nguồn nhiệt nóng.
    • Thân nhiệt chó con lúc mới sinh thường vào khoảng 34,5-37,2 độ C. Nhiệt độ này sẽ tăng lên 37,8 độ C khi chó được 2 tuần tuổi. Tuy nhiên bạn không cần phải đo thân nhiệt chó bằng kẹp nhiệt độ. Tham khảo ý kiến bác sĩ thú y nếu bạn lo lắng hay có thắc mắc.
    • Nếu đang sử dụng đèn làm ấm bạn phải định kỳ kiểm tra da chó để tránh bị bong tróc hay đỏ. Tắt đèn nếu tình trạng này xảy ra.[1]
  6. Điều chỉnh nhiệt độ phòng. Chó con mới sinh không thể tự điều hòa thân nhiệt nên chúng dễ bị lạnh. Nếu không có chó mẹ ở đó bạn cần cung cấp nguồn nhiệt cho chúng.[1]
    • Điều chỉnh nhiệt độ phòng sao cho bạn cảm thấy thoải mái khi mặc quần đùi và áo thun.
    • Cung cấp thêm nhiệt vào chỗ chó con nằm bằng cách đặt đệm làm ấm dưới vật liệu lót. Điều chỉnh nhiệt ở mức “thấp” để tránh quá nóng. Chó con không thể tự di chuyển sang chỗ khác nếu bị nóng.[1]
  7. Cân chó con hằng ngày. Sử dụng cân điện tử cầm tay để cân chó con hằng ngày trong 3 tuần đầu tiên. Ghi lại khối lượng từng con để đảm bảo chúng khỏe mạnh và nhận đủ chất dinh dưỡng. Tiệt trùng mặt cân trước khi đặt chó lên. Sử dụng chất tiệt trùng gia dụng để vệ sinh mặt cân, sau đó lau khô.
    • Theo dõi mức tăng cân ổn định mỗi ngày. Tuy nhiên bạn không nên lo nếu có ngày chó không lên cân hoặc giảm nửa lạng. Nó vẫn ổn nếu còn linh hoạt và ăn uống bình thường, bạn có thể chờ đến hôm sau để cân lại. Liên hệ với bác sĩ thú y nếu chó con vẫn không lên cân.[1]
  8. Không để khách mang mầm bệnh đến. Khách đến xem chó con thường là nguyên nhân gây ra nhiễm trùng. Giày và tay của họ có thể mang vi khuẩn hoặc virus.
    • Yêu cầu khách tháo giày để ngoài trước khi vào phòng nơi chó mẹ đang nuôi con.
    • Yêu cầu khách rửa sạch tay hoàn toàn bằng xà phòng và nước trước khi chạm vào hay bế chó con. Tuy nhiên bạn phải hạn chế sờ hay di chuyển chó con.[3]
  9. Không để động vật không phải thú nuôi trong nhà lại gần. Các động vật khác có thể mang mềm bệnh và vi khuẩn nguy hiểm cho chó con mới sinh. Chó mẹ mới đẻ cũng rất dễ nhiễm bệnh, từ đó có thể lây cho chó con. Vì vậy bạn không được để các động vật không phải thú nuôi trong nhà mình lại gần trong vài tuần đầu tiên sau khi chó đẻ.[3]

Giúp chó con học cách bú sữa[sửa]

  1. Giúp chó con mút núm vú. Chó con mới sinh chưa mở mắt và chưa nghe được, nó cũng chưa thể bước đi cho đến 10 ngày tuổi. Nó phải mò mẫm xung quanh để tìm núm vú chó mẹ. Một số con cần được hỗ trợ chút ít trong quá trình tìm cách mút vú mẹ.[1]
    • Trước tiên bạn phải rửa sạch và lau khô tay. Bế nó lên và đặt miệng chó vào núm vú mẹ. Nó thường mò mẫm bằng miệng để khám phá, nhưng nếu chó con không thể tìm thấy núm vú thì bạn có thể nhẹ nhàng điều chỉnh đầu nó sao cho môi nằm trên núm vú.
    • Có trường hợp bạn cần vắt vài giọt sữa từ đầu vú. Chó con sẽ ngửi thấy mùi sữa và tìm ra núm vú mẹ
    • Nếu chó con vẫn không ngậm được vú, bạn nhẹ nhàng đưa một ngón tay vào khóe miệng nó để mở hàm ra. Sau đó đặt miệng chó vào đầu vú và rút ngón tay ra. Khi đó chó con sẽ bắt đầu mút sữa.[1]
  2. Theo dõi quá trình bú sữa. Ghi nhớ con nào thường bú ở vú nào, các vú phía sau thường sản xuất ra nhiều sữa hơn vú trước. Con bú vú trước sẽ nhận được ít sữa hơn con bú vú sau.
    • Nếu có một con không tăng cân nhanh bằng các con khác, bạn cố gắng bắt nó bú ở các vú sau.[1]
  3. Không vừa cho bú bình vừa cho bú mẹ. Khi chó mẹ nuôi con cơ thể nó sẽ sản xuất ra sữa, do đó nếu chó con không bú nhiều thì lượng sữa sản xuất ra cũng giảm. Nếu cơ thể chó giảm sản xuất sữa thì có nguy cơ lượng sữa sẽ không đủ để cung cấp dinh dưỡng cho các con.[1]
    • Bạn chỉ cho bú bình nếu việc này tuyệt đối cần thiết. Đó là khi có một con không đủ mạnh để cạnh tranh với các anh em của nó trong lúc tìm vú bú. Lý do thứ hai là chó mẹ đẻ nhiều con hơn số núm vú nó có.
  4. Đặt thức ăn và nước uống ở nơi chó mẹ dễ tiếp cận. Chó mẹ thường không muốn rời các con nên bạn cố gắng để thức ăn và nước ở nơi nó dễ tiếp cận. Một số con thậm chí không rời khỏi ổ trong 2-3 ngày đầu. Trong trường hợp này bạn nên đặt thức ăn và nước trong hộp.[1]
    • Các chó con có thể quan sát mẹ chúng ăn.
  5. Để chó con khám phá thức ăn của mẹ chúng. Chó con thường sống phụ thuộc hoàn toàn vào sữa mẹ trong 3-4 tuần. Hết thời gian này chúng bắt đầu tìm tòi thức ăn của mẹ, là một phản xạ trong quá trình bỏ sữa. Đến lúc này chúng không còn được xem là chó con mới đẻ.[1]

Chăm sóc chó con mới đẻ bị bỏ rơi[sửa]

  1. Chuẩn bị tinh thần chăm sóc 24 giờ mỗi ngày. Chăm sóc chó con mới đẻ là công việc mệt nhọc và đòi hỏi phải tận tậm, đặc biệt trong hai tuần đầu tiên. Thời gian đầu chúng cần được chăm sóc liên tục 24 giờ mỗi ngày.[3]
    • Có lẽ bạn phải xin nghỉ phép ở nhà để chăm sóc chúng, vì chó con cần được chăm sóc gần như liên tục trong 2 tuần đầu.
    • Cân nhắc điều này trước khi cho chó cái phối giống. Nếu bạn không thể dành thời gian chăm sóc chó con thì không nên cho chó cái giao phối.
  2. Mua sữa thay thế sữa chó mẹ. Nếu chó con không có mẹ nuôi bạn phải mua sữa thích hợp cho chúng. Lý tưởng nhất là loại sữa dùng để thay thế sữa chó mẹ. Sản phẩm được sản xuất dưới dạng bột (Lactol) và bạn phải pha với nước nấu sôi (rất giống với cách pha sữa cho trẻ sơ sinh).[1]
    • Loại sữa này có bán ở các phòng khám thú y hoặc tiệm bán thú cưng lớn.
    • Không sử dụng sữa bò, sữa dê hay sữa công thức cho trẻ sơ sinh. Chúng không có công thức sản xuất phù hợp với chó con.
    • Tạm thời bạn có thể dùng sữa đặc pha với nước sôi trong khi tìm mua đúng loại sữa thay thế sữa chó mẹ. Pha 4 phần sữa đặc đóng lon với 1 phần nước sôi cho chó bú.
  3. Cho chó con bú sau mỗi 2 giờ. Chúng cần bú sau mỗi 2 giờ, điều đó có nghĩa bạn phải cho bú 12 lần trong 24 giờ.
    • Tuân theo hướng dẫn trên bao bì để pha sữa thay thế (thường là 30 gam bột cho 105 ml nước sôi).
  4. Để ý dấu hiệu cho thấy chó đói. Chó con đói kêu rất ồn ào, nó sẽ kêu eng éc và rên rỉ, là cách báo hiệu chó mẹ cho bú. Nếu nó oằn mình và kêu rên rỉ nghĩa là đã không ăn trong 2-3 tiếng và cần được cho ăn.
    • Bạn cũng có thể quan sát hình dạng bụng chó. Vì cơ thể chó con có rất ít mỡ nên khi đói bụng chó sẽ phẳng hoặc hơi lõm vào. Khi no bụng nó trông giống như cái thùng.[1]
  5. Sử dụng bình và núm vú thiết kế riêng cho chó con. Núm vú thiết kế cho chó con mềm hơn núm vú cho trẻ sơ sinh. Bạn có thể mua ở phòng khám thú y và cửa hàng bán thú cưng lớn.
    • Trong trường hợp khẩn cấp bạn sử dụng chai thuốc nhỏ mắt để cho chó bú. Tuy nhiên bạn nên tránh lựa chọn này vì có nguy cơ chó bú phải sữa trộn lẫn quá nhiều không khí. Không khí vào bụng sẽ gây căng và đau.[1]
  6. Cho chó con ăn đến khi nó ngừng mút. Tuân theo hướng dẫn trên bao bì sản phẩm để ước chừng được lượng sữa cần cho chó bú. Tuy nhiên có một nguyên tắc chính xác là nên cho chó bú đến khi nó không còn đói. Nó sẽ ngừng mút khi đã no.[1]
    • Khi no chó con thường ngủ và sẽ tiếp tục đòi ăn bữa tiếp theo khi đói, hoặc khoảng 2-3 giờ sau.
  7. Lau sạch mặt chó sau khi cho ăn xong. Khi chó con bú xong bạn lau mặt nó bằng vải cotton len thấm nước ấm. Cách làm này giống như chó mẹ liếm mặt cho con nó để giảm nguy cơ nhiễm trùng da.[1]
  8. Tiệt trùng tất cả dụng cụ cho ăn. Rửa và tiệt trùng tất cả dụng cụ bạn sử dụng cho chó con bú. Sử dụng chất tiệt trùng sản xuất riêng cho dụng cụ của trẻ sơ sinh hoặc thiết bị tiệt trùng bằng hơi.[1]
    • Thay vào đó bạn có thể đun sôi các dụng cụ trong nước.
  9. Lau hậu môn cho chó con trước và sau mỗi lần cho ăn. Chó con mới sinh không tự nhiên đi tiểu hay ỉa mà cần phải kích thích chúng. Chó mẹ thường làm nhiệm vụ này bằng cách liếm vào khu vực quanh hậu môn (dưới đuôi, nơi có hậu môn), chủ yếu là trước và sau khi chó con bú.
    • Lau khu vực dưới đuôi bằng vải cotton len thấm nước ấm trước và sau mỗi lần cho ăn, như vậy nó sẽ bị kích thích bài tiết phân và nước tiểu. Lau sạch phân và nước tiểu được bài tiết ra ngoài.[3]
  10. Bắt đầu giãn biên độ cho ăn khi chó đạt 3 tuần tuổi. Dạ dày chó con lớn hơn theo thời gian nên có thể trữ thức ăn nhiều hơn. Đến tuần thứ ba bạn có thể cho ăn sau mỗi 4 giờ.
  11. Kiểm tra thân nhiệt chó con. Dùng tay sờ cơ thể chúng, chó bị lạnh sẽ tạo cảm giác mát khi chạm tay vào, nó cũng không phản ứng và rất im lặng khi bị chạm. Chó bị nóng quá mức thường có tai và lưỡi đỏ. Chúng cựa quậy bất thường nhằm cố gắng tránh nguồn nhiệt nóng.
    • Thân nhiệt chó con lúc mới sinh thường vào khoảng 34,5-37,2 độ C. Nhiệt độ này sẽ tăng lên 37,8 độ C khi chó được 2 tuần tuổi. Tuy nhiên bạn không cần phải đo thân nhiệt chó bằng kẹp nhiệt độ. Tham khảo ý kiến bác sĩ thú y nếu bạn lo lắng hay có thắc mắc.
    • Nếu đang sử dụng đèn làm ấm bạn phải định kỳ kiểm tra da chó để tránh bị bong tróc hay đỏ. Tắt đèn nếu tình trạng này xảy ra.[1]
  12. Điều chỉnh nhiệt độ phòng. Chó con mới sinh không thể tự điều hòa thân nhiệt nên chúng dễ bị lạnh. Nếu không có chó mẹ ở đó bạn cần cung cấp nguồn nhiệt cho chúng.[1]
    • Điều chỉnh nhiệt độ phòng sao cho bạn cảm thấy thoải mái khi mặc quần đùi và áo thun.
    • Cung cấp thêm nhiệt vào chỗ chó con nằm bằng cách đặt đệm làm ấm dưới vật liệu lót. Điều chỉnh nhiệt ở mức “thấp” để tránh quá nóng. Chó con không thể tự di chuyển sang chỗ khác nếu bị nóng.[1]

Chăm sóc y tế cho chó con[sửa]

  1. Sau hai tuần tuổi bạn có thể sử dụng sản phẩm chống giun cho chúng. Chó thường mang giun và các ký sinh vật khác có thể gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe, vì vậy bạn nên sử dụng thuốc chống giun ngay khi chó con đủ lớn. Không có sản phẩm chống giun nào được khuyến nghị dùng cho chó con mới đẻ. Tuy nhiên fenbendazole (Panacur) phù hợp cho chó từ 2 tuần tuổi trở lên.
    • Panacur có dạng lỏng và được sử dụng bằng cách dùng ống tiêm bơm vào miệng chó sau khi bú sữa. Liều lượng uống là 2 ml mỗi ngày cho mỗi kilôgam cân nặng. Cho uống mỗi ngày 1 lần trong 3 ngày.
  2. Chờ đến khi chó đủ 6 tuần tuổi trước khi thoa thuốc chống bọ chét. Thuốc chống bọ chét không bao giờ được sử dụng cho chó con mới đẻ. Đa số các sản phẩm này đều có khuyến cáo về khối lượng và độ tuổi tối thiểu khi sử dụng, và hiện nay không có sản phẩm nào dùng cho chó con mới sinh.
    • Chó con phải đạt tối thiểu 6 tuần tuổi trước khi thoa selamectin.
    • Đối với fipronil (Frontline) thì chó phải đạt tối thiểu 8 tuần tuổi và trên 2 kg.
  3. Bắt đầu tiêm chủng chó con khi đạt 6 tuần tuổi. Chó con đã có một mức miễn dịch nhất định từ sữa mẹ, nhưng chúng vẫn cần tiêm chủng bổ sung để đảm bảo. Hỏi bác sĩ thú y về kế hoạch tiêm chủng thích hợp.

Lời khuyên[sửa]

  • Không bế chó con cho đến khi nó đã mở mắt và bắt đầu bước đi, vì lúc đó chó mẹ rất hung dữ!

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 1,20 1,21 1,22 1,23 1,24 1,25 The Book of the Bitch. Evans & Kay. Publisher: Henston
  2. ↑ 2,0 2,1 The Book of the dog. Evans & Kay. Publisher: Henston
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 Reproduction in the Dog and Cat. Christiansen. Publisher Bailliere Tindall
  • « Mới nhất
  • ‹ Mới hơn
  • Cũ hơn ›
Lấy từ “https://tusach.thuvienkhoahoc.com/index.php?title=Chăm_sóc_chó_con_mới_sinh&oldid=145494”