Chấm dứt mối quan hệ bạo hành

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Bạo hành có thể xuất hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, nhưng cả hai dạng bạo hành thể chất và tinh thần đều phải được xử lý nhanh chóng và an toàn. Nếu đang ở trong mối quan hệ bạo hành, bạn cần phải hành động ngay lập tức để bảo toàn cuộc sống của chính bạn và tìm lại những gì đã mất. Bạn hãy lên kế hoạch thích hợp để chấm dứt mối quan hệ bạo hành, giữ an toàn cho bản thân và tiếp tục cuộc sống.

Các bước[sửa]

Đánh giá tình hình[sửa]

  1. Tìm sự giúp đỡ. Thông thường có các tổ chức hỗ trợ nạn nhân bị bạo hành ở địa phương. Nếu không biết bắt đầu từ đâu hoặc chỉ muốn nói chuyện với ai đó để biết mối quan hệ của bạn có mang tính bạo hành hay không, bạn hãy thử một trong các nguồn sau đây. Cẩn thận khi sử dụng máy tính ở nhà hoặc điện thoại di động của bạn, vì các trang web bạn tìm kiếm và các cuộc gọi có thể được lưu lại.
  2. Nhận diện hành vi bạo hành. Nếu bạn là đối tượng bị bạo hành thể chất bởi bạn tình hoặc người hôn phối thì nghĩa là bạn đang ở trong mối quan hệ bạo hành. Tuy nhiên, bạo hành có thể xuất hiện dưới nhiều hình thức khác khó phát hiện hơn và thông thường nạn nhân cũng khó xét đoán hơn. Không phải cứ ra tay đánh đập mới bị coi là bạo hành.[1]
    • Bạo hành thể xác nghĩa là đánh đập, xô đẩy hoặc bất cứ sự hành hung nào lên cơ thể nạn nhân. Không có lời biện hộ nào dành cho sự hành hung thể xác, dù chỉ một lần. Bạo hành thể xác là hành vi phạm pháp và cần phải chấm dứt quan hệ ngay lập tức.
    • Bạo hành tinh thần có thể bao gồm những hành vi như nhục mạ, hạ thấp, kiểm soát, đe nẹt, dọa dẫm và xúc phạm nhân phẩm. Nếu đối phương liên tục khiến bạn cảm thấy mình vô giá trị, khổ sở hoặc sợ hãi, có thể bạn đang ở trong hoàn cảnh bị bạo hành.[2]
    • Bạo hành kinh tế xảy ra khi kẻ bạo hành hoàn toàn giành quyền kiểm soát tài chính của bạn đến mức bạn cảm thấy mất tự do. Dạng bạo hành này có nhiều hình thức, bao gồm hạn chế khả năng làm việc của bạn, chiếm giữ tiền mà bạn kiếm được hoặc không cho phép bạn tiếp cận tài khoản chung.[1]
    • Bạo hành tình dục không may lại là tình trạng phổ biến trong các mối quan hệ bạo hành. Cho dù bạn đã từng đồng ý quan hệ tình dục thì cũng không có nghĩa là bạn luôn luôn phải đồng ý quan hệ tình dục, và không phải vì bạn đã quan hệ trong thời gian dài thì nghĩa là tình dục là điều “bắt buộc”. Nếu bạn cảm thấy mình đang bị ép buộc quan hệ tình dục ngoài ý muốn, không an toàn hoặc bị hạ thấp nhân phẩm thì nghĩa là bạn đang bị bạo hành.[1]
      • Một hình thức bạo hành tình dục khác là khi người đàn ông cưỡng ép người phụ nữ mang thai trái ý muốn, hoặc buộc người phụ nữ phá thai trái ý muốn.[3]
  3. Không biện hộ hoặc bỏ qua hành vi bạo hành. Một tình trạng thường xảy ra là kẻ bạo hành thường dẫn dắt để nạn nhân tin rằng bạo hành xảy ra là do lỗi của chính nạn nhân. Hành động hung hăng, bạo lực hoặc thao túng của người khác đối với bạn không bao giờ lại là lỗi của bạn. Bạn cần hiểu rằng bạn vẫn ở trong mối quan hệ bạo hành, cho dù:
    • Đối phương chưa bao giờ đánh bạn. Bạo hành tinh thần và bạo hành bằng lời nói cũng là một dạng bạo hành.[1]
    • Kẻ bạo hành có vẻ như không đến nỗi tệ như các trường hợp bạo hành mà bạn đã từng nghe kể.[1]
    • Bạo lực thể xác chỉ xảy ra một hoặc hai lần. Bất cứ hành động bạo lực thể xác nào cũng là dấu hiệu cho thấy bạo lực có thể tiếp tục xảy ra.[1]
    • Các dấu hiệu bạo hành chấm dứt khi bạn trở nên ngoan ngoãn, ngừng tranh cãi hoặc không bộc lộ những suy nghĩ và ý kiến của mình.[1]
  4. Thu thập bằng chứng bạo hành. Nếu sau cùng bạn phải đối mặt với kẻ bạo hành trước tòa, những chứng cớ vững chắc sẽ giúp bạn xin lệnh cách ly, giành quyền nuôi con, hoặc đảm bảo kiểu bạo hành này sẽ không bao giờ tái diễn.
    • Nếu có thể, bạn hãy ghi âm lại những lời dọa dẫm hoặc đe nẹt của kẻ bạo hành. Điều này rất hữu ích để phác họa tính cách của kẻ bạo hành, vì rất có thể họ sẽ có biểu hiện tốt nhất trước tòa.
    • Chụp ảnh để có bằng chứng về việc bạo hành thể xác. Ngay lập tức trình báo về vụ việc bạo hành thể xác với nhà chức trách và tìm sự chăm sóc y tế. Hồ sơ bệnh án và báo cáo của cảnh sát sẽ cung cấp đầy đủ chứng cớ về vụ bạo hành.
  5. Nhớ rằng hành vi bạo hành xảy ra không phải là lỗi của bạn. Bạn không phải chịu trách nhiệm cho những hành động của bạn tình hoặc bạn đời của mình, dù kẻ bạo hành có nói gì đi nữa. Bạn không “đáng” bị bạo hành, bạn không gây ra hành vi bạo hành, và bạn xứng đáng sống một cuộc sống hạnh phúc không có bạo lực.[4]
    • Kiểu suy nghĩ và hành vi dẫn đến hành vi bạo lực của kẻ bạo hành bắt nguồn từ những vấn đề tâm lý và cảm xúc sâu xa của họ, không phải từ hành động của bạn. Thật không may, nếu không có sự giúp đỡ chuyên môn, những vấn đề này sẽ không thể tự giải quyết.

Lập kế hoạch đảm bảo an toàn[sửa]

  1. Ghi danh sách những người có thể che chở bạn và thông tin liên lạc của họ. Nếu cần gọi ai đó nhờ giúp đỡ, bạn hãy ghi ra số điện thoại của họ (để bạn có thể dùng điện thoại của người khác nếu cần). Người che chở của bạn không nên là người mà kẻ bạo hành nghĩ đến đầu tiên. Bạn cũng nên ghi cả số điện thoại của cảnh sát, bệnh viện và hội cứu trợ ở địa phương.[5]
    • Giấu hoặc ngụy trang danh sách này nếu bạn lo ngại nó sẽ kích động hành động bạo lực khi kẻ bạo hành tìm thấy.
    • Nếu có con, bạn cần đảm bảo con của bạn có danh sách số điện thoại cần gọi, hoặc có thể sang nhà hàng xóm hoặc bạn bè trong trường hợp khẩn cấp (ngoài việc gọi cho cảnh sát phản ứng nhanh số 113).
  2. Quy ước về mật hiệu. Bạn có thể quyết định dùng một “mật khẩu” hoặc mật hiệu để sử dụng với các con, hàng xóm, bạn bè hoặc đồng nghiệp để báo hiệu rằng bạn đang gặp nguy hiểm và cần được giúp đỡ.[4] Khi đó, người mà bạn gửi mật hiệu sẽ có kế hoạch cụ thể để phản ứng, chẳng hạn như lập tức báo cảnh sát.
  3. Lập kế hoạch khẩn cấp. Nếu đang sống trong hoàn cảnh bị bạo hành, bạn nên lập một kế hoạch đối phó với những hành động bạo lực. Biết những nơi an toàn nhất trong nhà để chạy vào (không chạy vào căn phòng nhỏ không có lối thoát hoặc trong phòng có các vật có thể sử dụng làm vũ khí).[4]
    • Kế hoạch khẩn cấp nên bao gồm cả kế hoạch chạy trốn. Bạn nên đổ đầy bình xăng và để xe ở nơi dễ đến. Nếu có thể, bạn hãy giấu một chìa khóa xe dự phòng ở đâu đó có thể lấy được trên đường chạy ra ngoài. Tập chạy thật nhanh ra khỏi nhà, vào xe, và nếu có con, bạn cần cho chúng cùng tập với bạn.[4]
  4. Mở một tài khoản riêng và để dành ít tiền. Nếu có thời gian, bạn hãy lên kế hoạch trước bằng cách mở một tài khoản hoặc thẻ tín dụng riêng chỉ đứng tên bạn, tốt nhất là dùng hộp thư bưu điện để nhận thông tin giao dịch không thông qua kẻ bạo hành. Bắt đầu chuyển tiền riêng của bạn vào tài khoản này và để dành một số tiền để bạn có thể bắt đầu mà không phải lo lắng về tiền bạc.
    • Điều này sẽ rất khó khăn nếu bạn bị bạo hành về tài chính. Đừng để sự thiếu hụt tiền bạc hoặc việc thiếu quỹ khẩn cấp trói buộc bạn trong hoản cảnh bị bạo hành. Hội cứu trợ, gia đình và bạn bè có thể giúp đỡ bạn về tài chính để bạn đứng dậy trên đôi chân của mình.
  5. Giấu túi đựng đồ thiết yếu. Để đảm bảo có thể rời nhà vào bất cứ lúc nào, bạn cần chuẩn bị túi đựng đồ thiết yếu và giấu ở một nơi an toàn mà kẻ bạo hành không phát hiện được. Bạn có thể để nhờ nhà ai đó để đề phòng kẻ bạo hành tìm ra.[5] Túi cần phải nhẹ và dễ xách để bạn có thể vớ lấy và rời khỏi nhà khi cần thiết.[6] Trong túi cần có:
    • Mọi loại thuốc kê toa mà bạn đang dùng
    • Chứng minh thư và bản sao các giấy tờ quan trọng.
    • Quần áo
    • Một số đồ dùng vệ sinh cá nhân
  6. Lên kế hoạch cho con cái. Bạn nên nói chuyện với hội cứu trợ, tư vấn viên trực đường dây nóng hoặc luật sư và hỏi xem bạn đem theo con khi rời nhà có phải là cách tốt nhất không. Nếu bọn trẻ ở trong tình huống nguy hiểm, bạn nên làm mọi việc có thể để đưa chúng thoát khỏi nguy hiểm. Nếu chúng không gặp nguy hiểm, có lẽ ban đầu bạn rời đi một mình là an toàn hơn.[5]

Rời khỏi[sửa]

  1. Chấm dứt quan hệ càng sớm càng tốt. Dựa vào tính chất của mối quan hệ, có thể bạn cần chuẩn bị cho việc ra đi, đảm bảo an toàn hết sức có thể. Nếu mối quan hệ này chỉ mới bắt đầu chưa lâu, có thể bạn chỉ cần đơn giản rời khỏi nhà, nhưng một cuộc hôn nhân bạo hành sẽ phức tạp hơn nhiều. Bạn hãy lập kế hoạch và thực hiện vào thời gian sớm nhất có thể.
    • Đừng chờ cho đến khi sự bạo hành quá tồi tệ mới bắt đầu hành động. Khi mối quan hệ bắt đầu có dấu hiệu bạo hành, khả năng thay đổi của người kia là rất thấp. Sự bạo hành xảy ra không phải vì nạn nhân làm điều gì đó “sai”, mà xuất phát từ chính kẻ bạo hành.
  2. Chọn thời điểm an toàn để đi khỏi nhà. Nếu định rời khỏi nhà, bạn cần phải làm việc này khi kẻ bạo hành không ở nhà. Lên kế hoạch và chuẩn bị rời đi khi kẻ bạo hành đã ra ngoài. Như vậy bạn sẽ có nhiều thời gian để lấy túi đựng đồ khẩn cấp, giấy tờ cần thiết và đi khỏi trước khi bị đuổi theo.
    • Bạn không cần để lại tin nhắn hoặc lời giải thích tại sao bạn ra đi. Bạn chỉ cần rời khỏi nơi đó.
    • Nếu không có phương tiện để đi, bạn hãy sắp xếp nhờ ai đó đến đón. Nếu sợ rằng nguy hiểm sắp xảy ra đến nơi, bạn có thể nhờ cảnh sát đón bạn và đưa bạn ra khỏi nhà.
  3. Bỏ lại điện thoại di động. Nếu đã để số điện thoại quan trọng ở một nơi khác, bạn hãy cân nhắc bỏ lại điện thoại khi rời đi. Điện thoại của bạn có thể đã được cài đặt phần mềm theo dõi (thuận tiện cho việc định vị trong trường hợp điện thoại bị mất hoặc bị đánh cắp, nhưng không thuận tiện chút nào khi chạy trốn kẻ bạo hành). Việc bỏ lại điện thoại cũng có thể giúp bạn bỏ lại kẻ bạo hành sau lưng.[4]
    • Cân nhắc mua một số điện thoại trả trước và để vào trong túi khẩn cấp. Như vậy bạn có thể gọi các cuộc điện thoại quan trọng liên quan đến cuộc trốn chạy và sự an toàn của bạn mà không để lại manh mối cho kẻ bạo hành tìm được.[4]
  4. Xin lệnh bảo vệ cá nhân (PPO). Tại Mỹ, PPO là một văn bản pháp luật nhằm bảo vệ người dân khỏi kẻ đã từng bạo hành họ. Để xin lệnh bảo vệ cá nhân, bạn hãy thu thập mọi bằng chứng về việc bạo hành, viết tường trình mô tả tình huống bạo hành và quan hệ giữa bạn và kẻ bạo hành để gửi tới tòa án địa phương. Họ sẽ hướng dẫn thêm về việc bổ sung hồ sơ để xin lệnh PPO theo pháp luật.[7]
    • Sau khi bạn nộp đơn xin lệnh PPO, nếu được chấp thuận, lệnh này sẽ được áp dụng đối với kẻ bạo hành, và bạn sẽ cần nộp các bằng chứng cho tòa. Trao đổi với nhân viên tòa án để hoàn tất các thủ tục lấy lệnh PPO theo pháp luật.[7]
    • Khi đã có lệnh PPO, bạn cần luôn đem theo mình. Nếu kẻ bạo hành vi phạm các điều khoản trong PPO, có thể bạn cần trình cho cảnh sát. [7]
  5. Đổi ổ khóa và mật khẩu. Những kẻ bạo hành có thể rất độc ác và nguy hiểm sau khi bạn rời khỏi họ. Để bảo vệ bản thân, bạn sẽ phải ngăn chặn người cũ can thiệp và phá hoại cuộc sống của bạn bằng mọi cách.
    • Trong trường hợp có sự vi phạm nghiêm trọng, hoặc nếu bạn lo sợ cho cuộc sống của mình, bạn cần chuyển đến nơi ở mới. Bạn có thể thực hiện các bước để giữ bí mật nơi ở mới của bạn, ví dụ như đăng ký bảo mật địa chỉ hoặc sử dụng hộp thư bưu điện để nhận thư từ, thay đổi mọi thông tin tài khoản, và sử dụng số điện thoại không công khai.[4]
    • Nếu bạn sống trong nhà hoặc căn hộ của mình và vừa cắt đứt quan hệ với người đó, bạn nên thay ổ khóa. Có thể bạn không nghĩ người cũ của bạn có chìa khóa, nhưng cũng không loại trừ khả năng anh ta đánh chìa khóa nhà bạn mà bạn không biết.
  6. Giữ an toàn thông tin trên mạng. Nếu đang tìm cách thoát ra hoặc vừa rời bỏ mối quan hệ bạo hành, bạn nên thay đổi toàn bộ mật khẩu.[4] Các mật khẩu trên mạng về tài khoản ngân hàng, mạng xã hội, email, thậm chí mật khẩu trong công việc cũng cần được thay đổi càng sớm càng tốt. Việc thực hiện bước này là điều cần thiết, cho dù bạn không nghĩ rằng kẻ bạo hành biết mật khẩu của bạn.
  7. Chặn kẻ bạo hành trên điện thoại, email và mạng xã hội. Bạn không thể thay đổi cách mà người cũ của bạn phản ứng với sự ra đi của bạn. Tuy nhiên, bạn có thể hạn chế sự tiếp cận của kẻ bạo hành sau khi bạn ra đi. Ngay khi có thể, bạn hãy chặn mọi con đường tiếp cận của người cũ. Hầu hết các thiết bị liên lạc hiện đại có sẵn tính năng ngăn chặn trong máy, nhưng bạn cũng có thể liên lạc với công ty điện thoại để yêu cầu chặn số điện thoại của kẻ bạo hành.
    • Nếu kẻ bạo hành tìm cách quấy nhiễu, bạn hãy thay đổi thông tin liên lạc. Có thể sẽ bất tiện khi bạn thay đổi mọi thông tin liên lạc và đảm bảo rằng chỉ có bạn bè thân thiết và người nhà của bạn biết thông tin mới của bạn, tuy nhiên điều này có thể giúp ngăn chặn kẻ bạo hành tiếp cận bạn lần nữa.
  8. Cân nhắc nộp đơn cáo buộc. Nếu hoàn toàn không thể thoát khỏi sự đeo bám của kẻ bạo hành, bạn cần biết rằng bạn luôn có quyền lựa chọn các biện pháp pháp lý. Quan trọng nhất trong số đó là lệnh cách ly và cáo buộc hành hung, dựa vào bằng chứng và hoàn cảnh thích đáng. Nói chuyện với nhà chức trách và chuyên viên tư vấn về bạo lực gia đình để có thêm thông tin.
    • Nếu có thể trình ra các bằng chứng bạo hành trước tòa, bạn vẫn có thể xin được lệnh cách ly đối với kẻ bạo hành cũ. Nếu người đó đến gần bạn trong một khoảng cách nào đó thì nghĩa là họ đã vi phạm pháp luật.

Tiếp tục cuộc sống[sửa]

  1. Liên lạc với người thân. Khi đã rời đi, bạn cần dành thời gian nói chuyện với những người mà bạn tin yêu. Nhiều người trở nên xa cách với bạn bè và người thân khi họ vướng vào mối quan hệ bạo hành. Nếu thuộc trường hợp này, bạn hãy cố gắng kết nối lại với những người từ lâu bạn đã không liên lạc.
    • Nếu không có nhiều bạn bè và người thân, bạn hãy thử kết bạn mới. Mời một đồng nghiệp ra ngoài uống cà phê sau giờ làm hoặc trò chuyện với hàng xóm nếu bạn chuyển đến nơi ở mới.
  2. Tham gia nhóm hỗ trợ nạn nhân bạo lực gia đình.[4] Có nhiều nạn nhân là phụ nữ và cả nam giới thoát khỏi bạo hành, và tất cả đều có nhu cầu nói chuyện. Việc tìm kiếm một cộng đồng gồm những người cũng từng trải qua hoàn cảnh như mình có thể giúp bạn xử lý cảm giác day dứt, thất vọng và những cảm xúc phức tạp mà bạn có thể trải qua sau khi chấm dứt mối quan hệ bạo hành. Đừng cố gắng giải quyết một mình. Các nhóm hỗ trợ có thể giúp bạn:
    • Xử lý cảm giác tội lỗi
    • Hiểu sự giận dữ của bạn
    • Phân tích các cảm giác của bạn
    • Tìm kiếm hy vọng
    • Hiểu về bạo hành
  3. Tìm kiếm liệu pháp điều trị. Hầu hết các nạn nhân của nạn bạo hành đều bị sang chấn về tâm lý và tình cảm từ mối quan hệ của họ.[4] Chuyên gia trị liệu có thể giúp bạn vượt qua những cảm xúc sang chấn và giúp bạn thiết lập mối quan hệ lành mạnh hơn trong tương lai.
  4. Cố gắng không vội vàng lao vào mối quan hệ mới. Nhiều nạn nhân của nạn bạo hành muốn lao vào mối quan hệ mới để lấp khoảng trống tình cảm và sự gần gũi mà mối quan hệ cũ của họ còn thiếu.[4] Về lâu dài, sau cùng bạn cũng sẽ tìm được một mối quan hệ tốt với một người biết tôn trọng, nhưng ngay lúc này bạn không nên vội vàng. Sau khi thoát khỏi một mối quan hệ bạo hành, có thể bạn sẽ cảm thấy như không bao giờ tìm được một đối tượng thích hợp. Đừng rơi vào lối suy nghĩ tự làm hại mình. Khi có nhiều thời gian, cuối cùng bạn cũng sẽ tìm được một người hợp ý và tôn trọng bạn.
  5. Không chấp nhận cho kẻ bạo hành cũ “cơ hội thứ hai”. Tình huống rất thường xảy ra là kẻ bạo hành sẽ xin lỗi và hứa không bao giờ bạo hành bạn nữa. Nếu người đó tiếp cận bạn và thề thốt rằng họ sẽ thay đổi, có thể bạn sẽ cảm thấy tội nghiệp cho anh ta. Tuy nhiên, điều quan trọng ở giai đoạn này là bạn phải kiên định. Một người trước đây đã từng bạo hành có khả năng rất cao là sẽ tiếp tục bạo hành.
    • Tuy rằng có các chương trình can thiệp dành cho người bạo hành[8] để giúp họ ngừng bạo hành người khác, nhưng kết quả còn gây tranh cãi. Các chương trình này dường như chỉ có hiệu quả hơn khi người bạo hành tự nguyện tham gia chương trình thay vì theo lệnh của tòa án.
  6. Tránh các mối quan hệ bạo hành trong tương lai. Một khi bạn đã thoát khỏi mối quan hệ bạo hành, chắc chắn là bạn sẽ không muốn lại vướng vào mối quan hệ như vậy lần nữa. Mặc dù không phải tất cả các kẻ bạo hành đều như nhau, nhưng có một số đặc điểm chung thường có ở những kẻ bạo hành:[9]
    • Căng thẳng về cảm xúc hoặc quá phụ thuộc lẫn nhau
    • Có thể có sức hấp dẫn, được nhiều người ưa thích hoặc có tài năng
    • Dao động giữa các thái cực cảm xúc
    • Có thể trước đây là nạn nhân của bạo hành (đặc biệt trong thời thơ ấu)
    • Có thể nghiện rượu hoặc ma túy
    • Hành động mang tính kiểm soát
    • Tích tụ cảm xúc trong lòng
    • Có vẻ cứng nhắc và hay phán xét
  7. Duy trì sự bận rộn bằng các hoạt động khác. Trong thời gian chờ hồi phục, bạn rất dễ đắm chìm trong quá khứ. Hãy cố gắng tiếp tục cuộc sống bằng cách lập thời gian biểu mới, theo đuổi những sở thích mới và tìm những điều quan tâm mới. Bạn cần tạo nên những ký ức mới và tìm niềm vui mới, duy trì sự bận rộn và bắt đầu cuộc sống mới.
    • Tham gia các hoạt động thư giãn với bạn bè và gia đình mà bạn tin cậy và yêu thương. Ví dụ, bạn có thể tham gia một lớp học khiêu vũ, bắt đầu học chơi đàn guitar hoặc học một ngôn ngữ mới. Cho dù làm gì, bạn cũng nên nói chuyện thật nhiều với bạn bè. Họ có thể an ủi và cho bạn lời khuyên trong những thời khắc khó khăn.

Lời khuyên[sửa]

  • Nếu một người không thể tôn trọng bạn, bạn cần phải thoát ra khỏi mối quan hệ với người đó.
  • Mỗi khi có ai đó xâm hại thể chất đối với bạn, bạn hãy gọi cảnh sát. Bạn sẽ phải rời khỏi nhà hoặc bất cứ nơi nào bạn đang ở và đến nơi an toàn.
  • Một số người vẫn chịu đựng mối quan hệ bạo hành vì họ lo sợ cho sự an toàn của thú cưng nếu họ đi khỏi nhà.[10] Đừng quên rằng an toàn của bạn luôn là trên hết và đừng ở lại nếu bạn bị bạo hành.

Cảnh báo[sửa]

  • Đừng ở lại với bất cứ ai bạo hành bạn. Việc ở bên cạnh một người bạo hành thể xác rất nguy hiểm, thậm chí dẫn đến cái chết. Và ở bên cạnh một người bạo hành tinh thần bằng lời nói là rất có hại, nó sẽ làm bạn gục ngã, khiến bạn từ bỏ con người thật của mình và hủy hoại lòng tự trọng của bạn.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

Liên kết đến đây