Chữa chứng tê bàn chân và ngón chân

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Chứng tê bàn chân và ngón chân có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau và thường kèm theo cảm giác như kim châm. Chứng tê bàn chân có thể đơn giản như bàn chân của bạn sắp "ngủ" hoặc có thể nghiêm trọng như bệnh tiểu đường hay bệnh đa xơ cứng. Việc xử lý chứng tê bàn chân và ngón chân là điều cần thiết vì chứng bệnh này không những ảnh hưởng đến khả năng đi lại của bạn mà còn có thể là một triệu chứng của bệnh lý nghiêm trọng hơn.

Các bước[sửa]

Xử lý chứng tê thỉnh thoảng xảy ra[sửa]

  1. Vận động. Hiện tượng tê bàn chân và ngón chân thường xảy ra khi bạn ngồi hoặc đứng một chỗ trong thời gian dài. Cách tốt nhất để chữa tình trạng này là kích thích lưu thông máu ở bàn chân bằng cách cử động. Thử đứng dậy đi vài bước hoặc chỉ cần đung đưa bàn chân khi ngồi.
    • Ngoài việc giúp hết tê, việc tập thể dục thường xuyên còn giúp bạn ngăn ngừa chứng tê ngay từ đầu. Bạn hãy cố gắng đưa hoạt động thể chất vào thời gian biểu hàng ngày, cho dù chỉ là đi dạo một vòng ngắn.
    • Các bài tập tác động mạnh đến bàn chân như chạy bộ có thể gây tê bàn chân và ngón chân ở một số người, do đó bạn hãy thử những bài tập ít tác động hơn như bơi hoặc đạp xe.
    • Giãn cơ thật kỹ trước khi luyện tập, đi giầy thể thao thích hợp và tập trên bề mặt bằng phẳng.
  2. Thay đổi tư thế. Hiện tượng tê thường xảy ra do ngồi ở tư thế chèn ép các dây thần kinh ở chân và/hoặc bàn chân. Tránh ngồi trên bàn chân hoặc ngồi bắt chéo chân trong thời gian dài.[1]
    • Nếu phải ngồi lâu, có thể bạn nên thỉnh thoảng nâng cao chân để giúp tăng lưu thông máu.
  3. Cởi bớt quần áo chật. Quần lót, tất hoặc trang phục chật mặc ở nửa người dưới có thể cản trở sự lưu thông máu đến bàn chân và gây tê. Cởi hoặc nới lỏng trang phục hoặc các phụ kiện để giúp máu lưu thông tốt hơn.
  4. Xoa bóp bàn chân. Nhẹ nhàng xoa bóp bàn chân tê để giúp tăng lưu thông máu và bớt tê nhanh hơn.
  5. Làm ấm bàn chân bằng chăn sưởi hoặc túi chườm nhiệt. Việc tiếp xúc với nhiệt độ thấp có thể gây tê và cảm giác bị kim châm. Sưởi ấm bàn chân có thể giúp bạn hết tê.
  6. Đi giày thích hợp. Giày cao gót hoặc những đôi giày bóp chặt ngón chân có thể gây tê. Bạn cũng có thể cảm thấy tê bàn chân khi đi giày quá chật, nhất là khi tập luyện. Chọn giày thoải mái và vừa cỡ chân. Đế lót giày có thể giúp đôi giày thêm dễ chịu.
  7. Biết khi nào cần đến bác sĩ. Chứng tê bàn chân và ngón chân thỉnh thoảng xảy ra thường không nghiêm trọng lắm, nhất là khi có nguyên nhân rõ rệt như tư thế ngồi không thoải mái hoặc mặc quần áo chật. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên bị tê, hoặc hiện tượng tê kéo dài quá vài phút, bạn nên đến bác sĩ để loại trừ các nguyên nhân tiềm ẩn khác.[2]
    • Gọi cấp cứu nếu chứng tê bàn chân đi kèm với các triệu chứng như yếu ớt, tê liệt, mất kiểm soát tiểu tiện hoặc đại tiện, nói líu lưỡi.
    • Thai nghén thường làm sưng bàn chân và ngón chân, từ đó có thể gây tê. Nếu bác sĩ cho rằng hiện tượng tê ở bạn là do mang thai mà không phải căn bệnh nào khác, bạn hãy làm theo lời khuyên của bác sĩ để giảm chứng tê bàn chân thỉnh thoảng xảy ra.[3]

Xử lý chứng tê liên quan đến bệnh tiểu đường[sửa]

  1. Đi khám để được chẩn đoán. Tiểu đường là nguyên nhân phổ biến nhất gây tê mãn tính ở bàn chân và ngón chân. Chứng tê xảy ra là do các dây thần kinh bị tổn thương và kém lưu thông máu đến bàn chân. Hiện tượng tê thường là một trong những triệu chứng của bệnh tiểu đường, do đó bạn nên nói với bác sĩ và cần làm xét nghiệm ngay nếu thường xuyên bị tê mà không có nguyên nhân rõ rệt.
    • Chứng tê có thể cực kỳ nguy hiểm cho bệnh nhân tiểu đường, vì tình trạng này có thể khiến họ không có cảm giác đau ở bàn chân do bị bỏng, bị đâm hoặc phồng rộp.
    • Tình trạng lưu thông máu kém cũng có nghĩa là chân của người bệnh sẽ lâu lành hơn, do đó nhiễm trùng là tình trạng rất đáng lo ngại. Vì vậy, việc chăm sóc cẩn thận bàn chân là điều vô cùng quan trọng khi bị tiểu đường.
  2. Kiểm soát bệnh tiểu đường. Thường xuyên kiểm tra lượng glucose máu là cách tốt nhất để ngăn ngừa các vấn đề về lưu thông máu và thần kinh, mà cả hai đều có thể gây tê khi bạn bị tiểu đường. Bạn cần làm việc với bác sĩ để lập kế hoạch điều trị thích hợp.[4]
    • Thử đường huyết thường xuyên bằng máy đo đường huyết và xét nghiệm mức A1C mỗi năm vài lần.
    • Mặc dù chứng tê bàn chân và các triệu chứng khác của bệnh tiểu đường có thể gây khó khăn cho việc tập thể dục, bạn vẫn nên tích cực vận động. Cố gắng tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, bất kể là đến phòng tập hay đi bộ lên xuống cầu thang ở nhà.
    • Áp dụng chế độ ăn lành mạnh và cân bằng với hoa quả, rau, ngũ cốc nguyên hạt, đậu, cá và sữa ít béo. Hết sức tránh các thức ăn làm tăng đường huyết như bánh ngọt và nước soda.
    • Đều đặn dùng đủ thuốc được bác sĩ kê toa, kể cả insulin.
    • Hút thuốc lá có thể khiến các triệu chứng tiểu đường nặng thêm, do đó bạn hãy tham khảo bác sĩ để cai thuốc lá.
  3. Giảm cân. Tình trạng thừa cân và béo phì có thể góp phần làm tê bàn chân và ngón chân, do đó bạn hãy hỏi bác sĩ về cách giảm cân an toàn để giảm nhẹ các triệu chứng.
    • Việc giảm cân cũng có thể giúp bạn giảm huyết áp, nhờ đó cũng giúp giảm tê. Nếu việc giảm cân không đủ để kiểm soát huyết áp, bạn hãy trao đổi với bác sĩ về việc dùng thuốc.[5]
  4. Sử dụng các sản phẩm dành riêng cho chăm sóc bàn chân ở bệnh nhân tiểu đường. Tất áp lực giúp kích thích lưu thông máu, từ đó giảm tình trạng tê.[6] Các loại lotion đặc biệt chứa capsaicin cũng có thể giúp giảm tê.[7]
  5. Áp dụng các biện pháp giảm hiện tượng tê thỉnh thoảng xảy ra. Nếu bị tiểu đường, bạn có thể dùng các phương pháp giúp giảm tê, ví dụ như cử động bàn chân, kê bàn chân lên cao, xoa bóp bàn chân và dùng băng ép ấm. Các phương pháp này có thể giúp bạn tạm thời giảm các triệu chứng, tuy nhiên hãy nhớ là chúng không chữa được căn bệnh tiềm ẩn, do đó bạn vẫn cần chú ý kiểm soát bệnh tiểu đường và chăm sóc bàn chân.
  6. Tham khảo bác sĩ về các liệu pháp thay thế. Một số nghiên cứu cho thấy ích lợi của liệu pháp thư giãn, phản hồi sinh học và liệu pháp giảm đau trong việc điều trị chứng tê liên quan đến bệnh tiểu đường. Các phương pháp điều trị này có thể không được bảo hiểm thanh toán, nhưng chúng cũng đáng để thử nếu các liệu pháp khác không có tác dụng.[5]
    • Bác sĩ cũng có thể kê toa thuốc để chữa trị chứng tê, mặc dù thường là thuốc ngoài hướng dẫn.[8]

Xử lý chứng tê mãn tính do các bệnh lý khác[sửa]

  1. Điều trị chấn thương. Các chấn thương ở bàn chân, ngón chân, mắt cá, đầu, hoặc cột sống có thể gây ra hiện tượng tê. Bác sĩ chuyên khoa chấn thương chỉnh hình, chuyên gia về thần kinh hoặc chuyên gia về xương khớp có thể điều trị chấn thương để giúp giảm tê.[9]
  2. Trao đổi với bác sĩ về các loại thuốc. Các thuốc hóa trị liệu, cũng như nhiều loại thuốc kê toa để điều trị nhiều loại bệnh khác có thể gây tê ở các chi. Nếu bắt đầu cảm thấy tê khi uống một loại thuốc khác, bạn hãy trao đổi với bác sĩ để xác định xem lợi ích của thuốc có lớn hơn các tác dụng phụ không. Có thể có loại thuốc khác điều trị căn bệnh của bạn nhưng không có các tác dụng phụ tương tự.[10]
    • Không bao giờ ngưng dùng thuốc mà không tham khảo ý kiến bác sĩ. Bạn cần phải giảm liều lượng dần dần đối với một số loại thuốc.
  3. Uống thực phẩm bổ sung vitamin. Tình trạng thiếu vitamin B12 hoặc các vitamin khác có thể gây ra hiện tượng tê. Bạn có thể thử máu để biết tình trạng thiếu hụt vitamin và bắt đầu uống thực phẩm bổ sung vitamin được khuyến nghị.[11]
  4. Uống thuốc điều trị các bệnh mãn tính. Hiện tượng tê bàn chân và ngón chân kéo dài có thể là triệu chứng của một số căn bệnh tiềm ẩn, trong đó có bệnh đa xơ cứng, viêm khớp, bệnh Lyme, và nhiều căn bệnh khác. Việc uống thuốc điều trị các bệnh lý tiềm ẩn có thể giúp giảm chứng tê bàn chân.[12]
    • Nếu bạn chưa được chẩn đoán căn bệnh mãn tính nào, chứng tê bàn chân và ngón chân có thể là dấu hiệu đầu tiên. Nhớ cho bác sĩ biết về mọi triệu chứng xảy ra ở bạn để họ biết phải làm các xét nghiệm nào.
    • Nếu bạn đã được chẩn đoán một căn bệnh nào đó nhưng hiện tượng tê là triệu chứng mới, bạn cần báo cho bác sĩ biết trong lần khám sau để được bổ sung thuốc hoặc dùng các phương pháp điều trị khác.
  5. Giảm uống bia rượu. Lượng cồn cao có thể gây cảm giác tê bì ở các chi, kể cả bàn chân và ngón chân. Việc giảm bớt lượng cồn nạp vào có thể giúp ngăn chặn tình trạng tê.[11]
  6. Điều trị triệu chứng. Nếu bạn đã thực hiện mọi bước điều trị các nguyên nhân tiềm ẩn gây tê bàn chân nhưng vẫn không thuyên giảm, hãy thử làm theo các bước sau đây để giảm chứng tê. Tuy các phương pháp này không chữa khỏi bệnh, nhưng việc kê cao bàn chân, dùng băng ép ấm, xoa bóp bàn chân và vận động có thể giúp tạm thời giảm nhẹ các triệu chứng.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]