Dạy con đọc 2 thứ tiếng

Song ngữ đi với nhiều lợi ích cho con, bao gồm khả năng tốt hơn để làm việc với sự đãng trí và xử lý tâm lý nhanh hơn. Khả năng đọc song ngữ là phần quan trọng trong việc nuôi dạy con song ngữ; vâng, đối với các gia đình song ngữ, để con bắt đầu đọc theo cả 2 ngôn ngữ một cách tự nhiên có thể là thách thức. Để tránh phải dùng tới kế sách giám hộ những năm sau này, hãy sử dụng cửa sổ cơ hội mà bố mẹ có thể tận dụng để dạy đọc song ngữ ở nhà. Bài viết này giải thích kỹ thuật để sử dụng sớm trong cuộc đời con bạn, và là kỹ thuật dễ dàng, vui và không mất tiền.

Các bước

1. Hãy bắt đầu sớm. Nếu có thể, bạn hãy bắt đầu kỹ thuật này trước tuổi đi học cho con, vì điều đó là cửa sổ cơ hội tốt nhất, dù cũng chưa quá trễ để bắt đầu ở tuổi mới đi học. Từ 6 tháng tuổi tới 4 năm tuổi là thời gian tối ưu cho việc học ngôn ngữ thứ 2 (learning a second language).
2. Hãy giải quyết ngôn ngữ dùng ở nhà. Dù bước này là tùy chọn, sự kiên định trước sau như một (consistency) là quan trọng. Nếu bạn quyết định chỉ nói một ngôn ngữ ở nhà (ví dụ, tiếng mẹ đẻ ở quốc gia với ngôn ngữ khác), hãy giải quyết để gắn với điều này. Điều đó sẽ không cản trở con bạn nếu bạn nói tiếng mẹ đẻ của bạn nếu bạn bắt đầu sớm và gắn chặt với nó. Một vài gia đình cũng chọn để người mẹ nói tiếng mẹ đẻ của người mẹ, và người bố nói tiếng mẹ đẻ của người bố; bất kể điều gì là tốt nhất cho bạn đều OK nhưng vẫn là quan trọng nếu con bạn có thể thấy sự nhất quán trước sau như một.
   • Hãy lưu ý rằng phương pháp được nêu trong bài viết này là chưa phù hợp cho các gia đình 3 ngôn ngữ (nơi mà người mẹ nói một thứ tiếng, người cha nói thứ tiếng khác, và con bạn đang học một thứ tiếng khác nữa ở trường).
3. Hãy làm cho nó thành một trò chơi. Giống như trong các hoạt động khác, con bạn sẽ học được nhiều hơn một cách dễ dàng nếu điều đó được biến thành một trò chơi và nó là “vui vẻ”. Khi con bạn thoải mái, hãy nói về “trò chơi trường học”, hoặc “trò chơi con chữ” bạn có thể chơi. (Hãy tránh nói “học” hoặc “dịch(translation)” vì chúng nghe giống như một nhiệm vụ phải tránh vậy). Hãy thử phản ứng của con bạn và đừng ép nó.
   • Hãy làm cho nó ngắn gọn và không ép buộc. Hãy chơi nó trong một thời gian ngắn hoặc hãy để kệ trò chơi ở đó và chờ cho tới khi con bạn khởi xướng.
4. Hãy có kế hoạch khởi xướng trò chơi. Một khi bạn có sự hợp tác để con bạn tự khởi xướng, hãy triển khai kế hoạch trò chơi đó. Hãy đi theo các bước bên dưới, và đừng vội vã. Một khi quá trình là tự nhiên thì bạn sẽ tự thấy làm ngay được (improvising) ngày một nhiều hơn.
   • Vài cuộc đầu tiên: hãy chơi loanh quanh với các con chữ không vì lý do nhất định nào trong đầu. Điều này sẽ làm cho con bạn quen và tạo cảm giác môi trường bình yên không có sự đe dọa nào.
   • Tiếp theo hãy yêu cầu một từ ngắn yêu thích. Hãy đề xuất một từ từ bộ phim yêu thích hoặc từ chương trình trên TV (TV show) nếu bạn cần đưa ra sự trợ giúp.
   • Hãy làm việc với các tên đó. Hãy nghĩ cách bạn có thể “làm việc” với cái tên đó. Nó (hoặc cái tên có âm thanh tương tự) sẽ là phù hợp để tuân theo với các bước tiếp theo. Hãy sắp xếp các con chữ và đọc to nó, từng con một và mỗi lần nhanh hơn một chút.
5. Hãy mỉm cười (Smile) với mẹo đó. Hãy mỉm cười và nói cho con bạn rằng có “phần mẹo mực” ở đây. Con bạn cần nhắm mắt nó lại. Con sẽ được kích thích trí tò mò và vui mừng chơi suốt. (Bạn sẽ thật ngạc nhiên vì bao nhiêu lần điều này làm việc được).
   • Hãy nói cho con bạn không lé mắt nhìn. Bây giờ hãy lấy đi ký tự đứng đầu.
   • Hãy cho phép con bạn nhìn và nói một lần nữa “Điều này là rất mẹo mực”. (Hãy nói cho con bạn những gì bạn đã làm bằng việc nhắc lại con chữ bạn đã loại bỏ ký tự đứng đầu).
   • Bây giờ hãy yêu cầu con bạn “đọc” to. Hãy thử nó và bạn sẽ ngạc nhiên vì với một chút khuyến khích, con bạn sẽ làm điều đó.
6. Hãy công nhận những nỗ lực của con bạn. Hãy để con bạn cảm thấy tự hào vì nỗ lực và thành công của bé. Nhắc lại là sự tăng cường phần thưởng dễ dàng nhất, tốt nhất.
   • Bây giờ hãy nhắc lại y hệt như ở trên với ký tự cuối.
   • Hãy làm với 1 hoặc 2 từ mỗi cuộc chơi. Hãy nhắc lại với những biến thể vui.
7. Hãy bắt đầu trò chơi dịch. Một khi bạn vừa có vài dạng thói quen nơi bạn vừa chấp nhận các quy tắc của trò chơi đó (con bạn cũng sẽ đi theo vài quy tắc, nên hãy sẵn sàng chấp nhận 1 hoặc 2 quy tắc), là tới lúc bắt đầu trò chơi dịch. Điều này cũng cần một chút kế hoạch; một lần nữa, các từ được chọn sẽ là dễ dàng và phù hợp.
   • Hãy nghĩ về từ mà có thể hấp dẫn con bạn, điều có thể được sắp xếp trong từ theo ngôn ngữ “của bạn”.
8. Hãy biến đổi nó. Một khi bạn đã thấy được từ hay, hãy tuân theo các bước:
   • Sau trò chơi ký tự đầu và cuối, hãy sắp xếp lại như trước, trong khi con bạn vẫn nhắm mắt. Hãy nói cho con bạn rằng bây giờ sẽ còn mẹo mực nhiều hơn!
   • Hãy đọc to ra từ đó. Hãy nói cho con bạn rằng đây là theo ngôn ngữ của bạn và yêu cầu con bạn những gì nó nghĩ từ đó có nghĩa gì. Rồi hãy nói cho con bạn biết. Đừng nói cho con bạn rằng đây là một sự dịch được bắt đầu; chỉ làm điều này sau khi quá trình đó đã trở nên rất tự nhiên.
9. Hãy tăng cường nó vài lần nữa. Hãy tăng cường quy trình này với các kinh nghiệm tích cực hơn nữa.
   • Hãy để con bạn chọn từ sự lựa chọn của bạn. Hãy để con bạn xem các video theo 2 ngôn ngữ khác nhau. Bằng cách này con bạn “sẽ” yêu cầu ngôn ngữ này hoặc kia, hãy luyện tập cho con bạn sự tự do lựa chọn. Bạn có thể chọn ký tự chính và nói về các cái tên khác của nó theo 2 ngôn ngữ đó.
   • Cũng hãy chơi trò chơi khối ký tự với cái tên đó.
   • Hãy tìm bạn chơi, người nói cùng thứ ngôn ngữ thứ 2 (second language) tới và thường xuyên chơi. Điều đó sẽ làm cho cả 2 con tốt lên, và điều đó làm cho có nhiều thú vui hơn.
10. Hãy có óc sáng tạo. Không có lý do: con bạn đương nhiên có óc sáng tạo, đó là cách mà con bạn học được. Vì thế đừng tụt hậu. Hãy có óc sáng tạo trong việc có được các từ mới từ các kinh nghiệm mới của con bạn.
11. Hãy giữ mối quan tâm trong việc đọc cả 2 ngôn ngữ sinh động bằng việc đầu tư vào các cuốn sách đẹp và thú vị theo ngôn ngữ không được nói bên ngoài nhà bạn. Hãy ngồi thường xuyên với đứa con đang ngày càng lớn của bạn và tiếp tục đọc các cuốn sách đó với con bạn.
12. Hãy sử dụng thời gian hè để có lợi thế cho bạn.
    • Nhiều gia đình thấy rằng họ có thể nhúng các con họ vào ngôn ngữ khác suốt kỳ nghỉ hè. Vì thế nếu chúng ở trường theo ngôn ngữ này, thì bạn có thể bỏ ra nhiều giờ gửi chúng tới đâu đó, nơi mà chúng có được ngôn ngữ kia trong kỳ nghỉ hè của chúng.

Video

Video này đưa ra ví dụ dạy các con tiếng Anh như là những đứa trẻ nói tiếng Tây Ban Nha bẩm sinh. Có vài tư vấn hữu ích về việc sử dụng âm học, các tiếng động, hình ảnh, và cử chỉ (giàn dựng), để giúp các con học ngôn ngữ khác.

Lời khuyên

• Hãy luôn chơi trong thời gian ngắn. Dấu hiệu chán là dấu hiệu tốt về sự mệt mỏi; hãy dừng khi có dấu hiệu đó và bắt đầu lại lần khác. Bạn không muốn biến điều này thành một việc vặt.
• Hãy thử lặp đi lặp lại trước mỗi phiên mới với trò chơi nhỏ ở trường học, lần cuối bài học từng là gì. Hãy đặt chú gấu đồ chơi hoặc con vật đồ chơi bên cạnh và hỏi ai muốn trả lời. Hãy chăm chú nhìn các “học trò” khác. Chúng “sẽ” muốn trả lời, đảm bảo đấy!
• Hãy sử dụng những điều xung quanh bạn để biến việc đọc thành trò chơi và để dạy ABC, các con số, và các từ đầu tiên. Ví dụ, hãy chỉ vào số các bánh ô tô, vào các số và ký tự trong siêu thị, hoặc các dấu hiệu trên đường và các sản phẩm hàng ngày bạn có trong gia đình bạn.
• Hãy sử dụng Internet như là công cụ học tập bằng việc gửi các thư điện tử tới gia đình và bạn bè sao cho con có thực hành về ngôn ngữ. Hãy sử dụng nó để tìm các video và các câu chuyện theo cả 2 ngôn ngữ.
• Hãy đọc về các kỹ thuật dạy ai đó đọc trước tiên. Nền tảng tốt trong việc đọc là có khả năng áp dụng được.
• Thậm chí nếu bạn không phải là người nói song ngữ nhưng bạn muốn con bạn trở thành như vậy, là có khả năng để làm điều này, miễn là bạn chuyên tâm, có chủ ý và kiên định, và bạn cố gắng tối đa để học những điều cơ bản bạn đang dạy. Hãy sử dụng các đĩa CD, Internet, và các trợ giúp khác để giúp bạn.
• Hãy viết thư, các podcard, thiệp chúc mừng sinh nhật và Giáng sinh cho các bạn bè và gia đình. Đây là cách tuyệt vời cho các con lớn lên trong môi trường song ngữ để tăng cường các kỹ năng viết vì thế học được xa hơn trong ngôn ngữ thứ 2 của chúng.

Cảnh báo

• Phương pháp này không phù hợp với các gia đình 3 ngôn ngữ, nơi mà bố mẹ nói các ngôn ngữ khác với ngôn ngữ chính mà con bạn học ở trường.
• Đây là phương pháp không phù hợp nếu bộ ký tự là khác trong 2 ngôn ngữ được học, như tiếng Anh và tiếng Nhật.
• Mấu chốt là phải duy trì nó thú vị. Một khi con bạn ở trong trường, thì việc thực hiện đọc theo ngôn ngữ của bạn thú vị là gần như không có khả năng! Một khi các con biết được rằng chúng đang nói ngôn ngữ không được nói bên ngoài ngôi nhà, sẽ có rủi ro tạo ra sự phản kháng. Hãy cố gắng nói cho con bạn rằng bạn thích nó khi chúng nói cho bạn theo ngôn ngữ bẩm sinh của bạn; các con có thể rất có trách nhiệm đối với yêu cầu của bạn.

Điều bạn cần

• Trò chơi khối ký tự - cơ bản. Không có nó, việc dạy sẽ là quá khó và không đủ trực quan. Cũng là ít vui hơn nhiều khi không có nó.

Bài viết có liên quan

• Teach Reading (Dạy đọc)
• Make Letters of the English Alphabet (Tạo các ký tự ABC tiếng Anh)
• Encourage Your Child to Love Learning (Khuyến khích con bạn yêu việc học)
• Homeschool Your Children (Dạy học con bạn ở nhà)
• Handle Your Child's Temper Tantrum (Điều khiển tâm trạng cơn giận của con bạn)
• Teach Your Children a Second Language (Dạy con bạn ngôn ngữ thứ 2)
• Teach Kids to Garden (Dạy trẻ làm vườn)
• Teach Languages (Dạy các ngôn ngữ)

Bài liên quan

• Ngăn ngừa táo bón ở trẻ sơ sinh
• Chăm sóc trẻ đang mọc răng
• Nhận biết khi trẻ bị sốt tinh hồng nhiệt
• Bảo vệ trẻ nhỏ khỏi muỗi
• Chữa tiêu chảy ở trẻ sơ sinh

• « Mới nhất
• ‹ Mới hơn
• Cũ hơn ›

Liên kết đến đây

• Dạy con bạn ngôn ngữ thứ 2