Làm dịu đau do bệnh herpes bằng các liệu pháp tại nhà

Từ VLOS
Bước tới: chuyển hướng, tìm kiếm

Căn bệnh mà mọi người gọi là herpes do hai loại virus có họ gần là virus herpes đơn dạng loại 1 (HSV-1) và loại 2 (HSV-2) gây ra. HSV-1 phần lớn gây mụn rộp trong miệng hoặc môi, trong khi HSV-2 gây mụn rộp ở bộ phận sinh dục.[1] Hai loại herpes này đều gây đau và ngứa ở cả nam và nữ. Virus herpes xâm nhập vào cơ thể qua tiếp xúc trực tiếp (quan hệ tình dục, hôn, đụng chạm) hoặc gián tiếp (dùng chung các vật dụng cá nhân bị lây nhiễm) với người đã nhiễm bệnh. Mặc dù chưa có cách chữa virus, bạn vẫn có thể thực hiện các bước tại nhà hoặc qua bác sĩ để giảm đau và làm nhẹ bớt các triệu chứng khó chịu liên quan đến bệnh herpes cũng như giúp ngắn thời gian bệnh.

Các bước[sửa]

Điều trị Đau do Herpes tại Nhà[sửa]

  1. Dùng đá lạnh chườm lên chỗ đau. Cách đơn giản nhất để giảm đau do herpes tại nhà là sử dụng đá lạnh. Đá giúp giảm đau đáng kể ở hầu hết các dạng đau nhờ tác dụng làm tê da và khiến các thụ thể đau ở vùng tổn thương bớt nhạy cảm.[2]
    • Bọc túi đá bằng khăn để tránh quá lạnh và chườm lên vùng da có vết mụn rộp.
    • Dùng khăn sạch bọc túi đá mỗi lần chườm, đồng thời giặt khăn bằng xà phòng và nước nóng sau khi dùng để ngăn lây nhiễm.
  2. Đắp gạc ấm. Nếu nhiệt độ lạnh không giúp giảm đau, bạn có thể thử giảm đau bằng gạc nóng/ấm. Dùng khăn cotton hoặc vải sạch gấp vào sao cho đủ rộng để phủ được hoàn toàn chỗ đau. Nhúng khăn vào nước không quá nóng, vắt bớt nước và đắp lên chỗ đau.
    • Dùng khăn hoặc vải sạch mỗi lần chườm và giặt trong nước xà phòng nóng để ngăn ngừa lây lan.
  3. Bôi keo ong lên chỗ đau. Keo ong là một chất nhựa như sáp do ong tiết ra, có đặc tính chống virus và đẩy nhanh quá trình chữa lành vết đau.[3][4] Bạn có thể dùng thuốc mỡ hoặc dầu xoa có chứa keo ong để giúp chữa lành vết mụn rộp.[5]
    • Sản phẩm này có bán tại nhiều cửa hàng thực phẩm thiên nhiên và hiệu thuốc.
    • Đảm bảo mua đúng thuốc mỡ hoặc dầu xoa (không mua loại viên con nhộng hoặc cồn thuốc) và sử dụng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
    • Khi sử dụng keo ong hoặc bất cứ liệu pháp tại nhà nào khác, bạn cần thử trước bằng cách bôi một lượng nhỏ lên vùng da lành và chờ 24 tiếng (để chắc chắn không có phản ứng dị ứng) trước khi bôi lên chỗ đau.
  4. Bôi lô hội để giảm đau. Bạn có thể dùng gel lô hội hoặc thuốc mỡ lô hội để giảm đau.[6] Bôi trực tiếp lên da bằng cách bẻ một nhánh lô hội và lấy nước bên trong hoặc dùng sản phẩm thương mại theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
    • Bạn có thể để cho khô gel hoặc thuốc mỡ lô hội, sau đó rửa sạch vảy cứng. Cách bốn tiếng bôi lại một lần nếu cần.
    • Công dụng làm mát từ cây lô hội tươi hoặc từ sản phẩm thương mại có thể làm dịu đau và hỗ trợ quá trình chữa lành. Nếu có nguyên một cây lô hội, bạn hãy bẻ một nhánh cây, dùng dao cắt làm đôi. Xát trực tiếp phần gel bên trong lá lên vùng da tổn thương.
  5. Thử uống thực phẩm bổ sung lysine. 1-3 gram lysine mỗi ngày có thể rút ngắn thời gian bệnh.[5] Một số nghiên cứu chỉ ra rằng lysine có hiệu quả trong việc giảm số lần bùng phát herpes ở miệng nhưng chỉ uống trong 3-4 tuần là nhiều nhất.[5]
    • Lysine là một loại amino acid (một loại protein “khối xây dựng”) có thể tăng mức cholesterol và triglyceride, do đó bạn nên tham khảo chuyên gia chăm sóc sức khỏe trước khi uống.
    • Bạn cũng có thể ăn các thực phẩm giàu lysine như cá, gà, trứng và khoai tây.[5]
  6. Bôi dầu ô liu. Dầu ô liu được biết là giúp làm ẩm da. Dầu ô liu giàu chất chống ô xy hóa và là một trong những liệu pháp tại nhà tốt nhất để điều trị herpes. Nó cũng chứa dinitrochlorobenzene, một chất có vai trò quan trọng trong việc chữa trị bệnh herpes.[7]
    • Đun nóng 1 cup (240 ml) dầu ô liu trong nồi, cho thêm vài nhánh oải hương và sáp ong. Để nguội và bôi hỗn hợp lên vùng da tổn thương. Sáp ong có thể giúp hỗn hợp dầu lưu lại trên da, nhưng có thể bạn vẫn cần nằm xuống để cho hỗn hợp này lưu lại ở chỗ đau.
  7. Bôi mật ong manuka honey lên chỗ đau. Mật ong manuka có đặc tính chống vi khuẩn và virus.[8] Nó có thể giúp những nốt mụn rộp và lở loét mau lành. Bạn chỉ cần bôi một lớp mật ong dày lên vùng da tổn thương. Bôi nhiều lần trong ngày để tăng hiệu quả.
    • Dùng bông gòn bôi trực tiếp lên các nốt mụn rộp. Có thể lúc đầu hơi xót, nhưng bạn sẽ nhanh chóng cảm thấy vùng da tổn thương tê đi.
    • Khi bôi mật ong vào bộ phận sinh dục, bạn nhớ nằm xuống để mật ong lưu lại lên chỗ bị tổn thương và không chảy ra.
  8. Bôi dầu lá kinh giới (oregano) lên chỗ đau. Dầu oregano có đặc tính chống virus, giúp đẩy nhanh quá trình lành bệnh.[9] Bạn chỉ cần dùng bông gòn bôi một ít dầu oregano trực tiếp lên vùng da tổn thương và để yên trong 10-15 phút. Sau đó rửa sạch và thấm khô.
    • Dầu oregano, dầu cúc xu xi hoặc dầu jojoba đều có thể bôi riêng hoặc dùng kết hợp.
  9. Bôi tinh dầu trà. Tinh dầu trà lâu nay vẫn được chào đón như một liệu pháp chữa được mọi chứng liên quan đến những vết lở loét hở. Tinh dầu trà thường được dùng để chữa viêm nhiệt miệng và đau họng, có thể hỗ trợ chữa lành mụn rộp herpes.[10] Chỉ cần dùng lọ nhỏ giọt bán kèm với chai tinh dầu trà nhỏ một giọt lên vùng da tổn thương.
    • Hầu hết tinh dầu trà được bán không cần toa bác sĩ đã được cô đặc và chưng cất đậm đặc, do đó chỉ cần một lượng nhỏ cũng đủ công hiệu.
  10. Bôi dầu dừa. Dầu dừa với đặc tính chống virus có màng bao lipid như virus herpes có thể đẩy lùi sự bùng phát virus herpes. Dầu dừa cũng có hiệu quả làm ẩm da.[11][12]
    • Mặc dù một số bác sĩ khuyên uống dầu dừa để giúp nâng cao hệ miễn dịch, bạn cũng nên dùng hạn chế. Dầu dừa là chất béo bão hòa 90%, cao hơn nhiều so với bơ (64%), thịt bò (40%) hoặc mỡ lợn (40%). Chưa có nghiên cứu nào cho thấy lợi ích của dầu dừa là vượt trội so với rủi ro mắc bệnh tim do ăn quá nhiều chất béo bão hòa.[13]

Điều trị Đau do Herpes Sinh dục tại Nhà[sửa]

  1. Dùng lotion có chứa khoáng chất calamine để làm dịu đau do herpes sinh dục. Lotion calamine có thể giúp làm khô các nốt phồng rộp và làm dịu da. Chỉ dùng lotion calamine cho bộ phận sinh dục khi thương tổn không ở các mô nhầy – do đó không dùng calamine cho âm đạo, âm hộ và môi âm hộ.[14]
  2. Ngâm mụn rộp sinh dục trong bồn tắm yến mạch. Tắm bột yến mạch (hoặc chỉ cần dùng sản phẩm yến mạch như xà phòng Aveeno) có thể giúp giảm sự khó chịu của các vết đau.[15] Cho khoảng một cup (240 ml) bột yến mạch vào tất nylon và để dưới vòi nước. Cho nước thật ấm chảy qua bột yến mạch. Ngâm trong bồn tắm yến mạch chừng nào vẫn còn thấy dễ chịu.
  3. Tắm muối để làm khô mụn rộp herpes sinh dục. Muối epsom có chứa magnesium sulphate và các khoáng chất cần thiết khác có tác dụng làm khô, xoa dịu và làm sạch vết đau. Nhờ vậy, muối epsom có vai trò quan trọng giúp giảm đau và ngứa do nhiễm herpes.[16] Cách dùng liệu pháp này là:
    • Cho khoảng ½ cup (120 ml) muối epsom vào bồn tắm nước ấm. Ngâm ít nhất 20 phút.
    • Luôn nhớ thấm khô vùng da tổn thương sau khi tắm. Việc giữ cho vùng da tổn thương được khô ráo sẽ giúp ngăn ngừa tình trạng ngứa và kích ứng thêm hoặc đề phòng khả năng nhiễm nấm. Nếu khăn làm kích ứng vùng da tổn thương, bạn có thể dùng máy sấy tóc để ở chế độ mát.
  4. Bôi thuốc mỡ tinh chất tía tô đất. Thuốc mỡ tía tô đất có thể giúp giảm các triệu chứng cấp tính của bệnh nhiễm HSV.[6] Một số sản phẩm có trên thị trường là dầu xoa Wise Ways Herbals Lemon Balm và thuốc mỡ Organics Lemon Balm của Ambe. Sử dụng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.[5]
  5. Thử dùng kết hợp cây xô thơm và cây đại hoàng Trung Quốc. Một nghiên cứu cho thấy sự kết hợp của cây xô thơm và đại hoàng Trung quốc dưới dạng kem tỏ ra có hiệu quả tương tự như acyclovir (một loại thuốc kê toa dùng để trị herpes) trong việc chữa lành bệnh nhiễm HSV ở bộ phận sinh dục nữ.[17]
  6. Thử dùng thuốc bôi St John’s wort. Thuốc bôi St John’s wort là một loại thảo dược cổ truyền được dùng để chữa các bệnh nhiễm virus. Chưa có nghiên cứu nào trên người về việc sử dụng St John’s wort, nhưng những nghiên cứu trong phòng thí nghiệm đã cho thấy loại thảo mộc này có thể ngăn chặn sự nhân lên của HSV.[6]
    • Các sản phẩm có trên thị trường gồm dầu xoa St John’s wort của Organic và dầu xoa/thuốc mỡ St John’s wort của Bianca Rosa.
  7. Bôi thuốc mỡ chứa kẽm lên vết lở loét bên ngoài miệng. Thử nghiệm trong phòng thí nghiệm cho thấy thuốc mỡ chứa kẽm có hiệu quả chống HSV.[5] Bạn có thể dùng kem ô-xít kẽm 0,3% (với glycine). Hỏi dược sĩ để tìm các loại này và sử dụng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

Dùng Liệu pháp Y khoa tại Nhà[sửa]

  1. Cân nhắc uống thuốc kháng virus như zovirax (Acyclovir), famciclovir (Famvir), hay valacyclovir (Valtrex) để chữa herpes sinh dục. Bác sĩ trị liệu có thể kê toa cho bạn các loại thuốc này. Thuốc hoạt động chủ yếu bằng cách kiềm chế DNA polymerase của virus herpes, ngăn chặn sự nhân lên của chúng.[18] Nói chung các loại thuốc này dùng để trị lần phát bệnh đầu tiên và hạn chế tái phát sau đó.[2]
    • Các loại thuốc này chỉ dùng trong các trường hợp herpes nặng ở miệng.[19]
    • Zovirax có nhiều dạng như viên nén, xi-rô, thuốc tiêm và kem bôi cho da và mắt. Mỗi dạng được sử dụng tùy theo bệnh trạng và độ tuổi của bệnh nhân. Thuốc dạng kem có thể bôi trực tiếp lên vết mụn rộp ở miệng hoặc ở bộ phận sinnh dục.
    • Acyclovir được kê toa uống 800 mg, 5 lần mỗi ngày, dùng trong 7-10 ngày.
    • Kem bôi ophthalmic có hiệu quả trong điều trị herpes keratitis (herpes ảnh hưởng đến mắt, gây ngứa và chảy dịch), bôi mỗi ngày một lần trước khi ngủ.
    • Thuốc viên và thuốc tiêm hữu ích hơn khi cần điều trị toàn bộ hệ thống. Trong các trường hợp nặng, cần uống 2 lần mỗi ngày.
    • Các tác dụng phụ thường phổ biến nhất của các loại thuốc này là buồn nôn và nôn, tiêu chảy, đau đầu, mệt mỏi, chóng mặt và đau cơ.
  2. Uống thuốc chống viêm không steroid (NSAID) như ibuprofen. NSAID có thể dùng để giảm kích ứng và viêm ở vùng bị thương tổn. Chúng hoạt động bằng cách ngăn chặn hai loại enzyme chịu trách nhiệm sản xuất prostaglandin là COX-I và COX-II. Prostaglandin liên quan đến quá trình sưng viêm và gây đau. NSAID có tác dụng giảm đau, chống viêm và hạ nhiệt có thể giúp giảm sốt. Thông thường bạn có thể dùng NSAID không kê toa để giảm đau do herpes.[2]
    • Cataflam (Diclofenac salt) và Brufen (Ibuprofen) được dùng dưới dạng viên nén, xi-rô, bột sủi, thuốc đặt hoặc kem bôi. Liều lượng trung bình cho người lớn là 1 viên cataflam 50 mg, uống 2 lần mỗi ngày sau khi ăn.
    • NSAID có một số tác dụng phụ, đa số là rối loạn dạ dày như buồn nôn, nôn, loét đường tiêu hóa hoặc loét dạ dày. Bệnh nhân rối loạn chức năng gan và thận nên hỏi bác sĩ trước khi uống các lại thuốc này.
    • Uống liều lượng thấp nhất có thể để giảm đau. Không uống NSAID quá hai tuần mà không tham khảo bác sĩ. Việc dùng NSAID dài ngày có liên quan đến chứng viêm loét dạ dày và các tình trạng khác.[20][21]
  3. Thay thế bằng acetaminophen. Loại thuốc này có thể dùng giảm đau như thuốc NSAID, nhưng ít tác dụng kháng viêm hơn. Tuy nhiên acetaminophen vẫn có tác dụng giảm đau và hạ sốt, làm nhẹ một số triệu chứng.
    • Paracetamol có trong các sản phẩm thuốc như Tylenol hoặc Panadol và có thể dùng dưới dạng viên nén, xi-rô hoặc viên đặt. Liều lượng trung bình cho người lớn là 2 viên 500 mg, uống đến 4 lần một ngày sau khi ăn.
    • Dùng liều thấp nhất có thể để giảm đau. Việc uống quá liều acetaminophen có thể gây tổn thương gan.[22][23] Nó cũng có thể liên quan đến bệnh thận.[24]
  4. Thử dùng thuốc gây tê tại chỗ như lidocaine. Thuốc gây tê có thể bôi trực tiếp lên các mụn rộp, đặc biệt dùng cho bộ phận sinh dục và trực tràng để giảm kích ứng và bớt ngứa. Xylocaine (lidocaine) là thuốc thông dụng ở dạng gel. Thuốc này thấm dễ dàng qua màng nhầy để gây tê tại vùng da tổn thương.
    • Xylocaine có thể bôi hai lần mỗi ngày.
    • Đeo găng tay hoặc dùng bông gòn để bôi lidocaine để tránh tê các ngón tay.

Ngăn chặn Phát bệnh Herpes[sửa]

  1. Dùng cây cúc dại (echinacea) để nâng cao hệ miễn dịch.[25] Cúc dại là một loại cây thảo dược và có đặc tính chống virus.[26] Loại thảo mộc này được biết là có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch. Mọi bộ phận của cây cúc dại như hoa, lá và rễ có thể dùng để chữa trị bệnh herpes. Cúc dại có thể được dùng dưới dạng trà, nước ép hoặc thuốc viên.
    • Thực phẩm bổ sung cây cúc dại có bán rộng rãi ở hầu hết các hiệu thuốc, một số cửa hàng thực phẩm và cũng có bán trên mạng.
    • Uống cúc dại 3-4 cốc một ngày nếu dùng dưới dạng trà.
    • Tuân theo hướng dẫn của nhà sản xuất nếu dùng dưới dạng thực phẩm bổ sung.
    • Tham khảo bác sĩ trước khi dùng cúc dại nếu bạn bị bệnh lao, bạch cầu, tiểu đường, rối loạn mô liên kết, đa xơ cứng, HIV và AIDS, bệnh miễn dịch hoặc rối loạn chức năng gan. Cúc dại có thể tương tác với các bệnh này.[27]
  2. Thử dùng rễ cam thảo (glycyrrhiza glabra). Rễ cam thảo có chứa glycyrrhizic acid, chất đã được chứng minh là có tác dụng điều trị bệnh herpes. Thí nghiệm cho thấy mức glycyrrhizic acid cao có thể làm mất tác dụng của virus herpes đơn dạng.[28] Tuy nhiên cũng nên lưu ý là việc sử dụng cam thảo dài ngày có thể dẫn đến tình trạng tích trữ sodium và mất potassium, vì vậy người có vấn đề về tim và phụ nữ mang thai nên tránh dùng cam thảo.
    • Chiết xuất rễ cam thảo có thể có hiệu quả trong điều trị. Hoặc 2 viên chiết xuất rễ cam thảo cũng có hiệu quả tương tự.
    • Tham khảo bác sĩ trước khi dùng rễ cam thảo. Hoạt chất glycyrrhizin trong cam thảo có thể dẫn đến tình trạng pseudoaldosteronism gây đau đầu, mệt mỏi, huyết áp cao hoặc thậm chí là lên cơn đau tim. Người bị suy tim, bệnh về gan hay thận, huyết áp cao, ung thư nhạy cảm với nội tiết tố, tiểu đường, mức potassium thấp hoặc rối loạn cương dương không nên uống cam thảo.[29]
  3. Dùng các loại dược phẩm làm từ rong biển. Các loại rong biển như Pterocladia capillacea, Gymnogongrus griffithsiae, Cryptonemia crenulata, và Nothogenia fastigiata (rong biển đỏ từ Nam Mỹ), Bostrychia montagnei (rêu biển), và Gracilaria corticata (một loại rong biển đỏ ở Ấn Độ) đều có thể ngăn chặn sự lây nhiễm HSV.[6] Các loại rong biển này có thể dùng như một loại thực phẩm thuốc bằng cách cho thêm vào món salad hay món hầm, hoặc dùng dưới dạng thực phẩm bổ sung.
    • Tuân theo hướng dẫn của nhà sản xuất nếu dùng dưới dạng thực phẩm bổ sung.
  4. Áp dụng chế độ ăn lành mạnh. Duy trì sức khỏe bằng cách ăn uống lành mạnh. Bạn (và hệ miễn dịch của bạn) càng khỏe mạnh thì bạn càng có nhiều khả năng vượt qua bệnh herpes, ngăn chặn những lần phát bệnh và giảm độ trầm trọng của bệnh.[30] "Thực đơn Địa Trung Hải" bao gồm nhiều dầu ô liu, rau và hoa quả có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch và chống lại một số bệnh viêm nhiễm.[31][32]
    • Tuyệt đối tránh thực phẩm chế biến và đóng gói sẵn.
    • Chỉ ăn thực phẩm toàn phần. Đó là các loại thực phẩm gần gũi nhất với thiên nhiên. Ví dụ, bạn nên tăng cường lượng rau và hoa quả trong thực đơn. Hạn chế thịt đỏ và tăng lượng thịt gia cầm (bỏ da). Chọn tinh bột dạng phức như tinh bột có trong ngũ cốc nguyên hạt, đậu lăng, đậu và rau xanh. Tăng lượng quả hạch và các loại hạt trong chế độ ăn, vì những thực phẩm này có hàm lượng cao các khoáng chất, vitamin và chất béo tốt.
    • Tránh đường chế biến hoặc đường thêm vào trong thực phẩm. Trong đó bao gồm đường có trong thực phẩm chế biến như xi-rô ngô đường fructose cao. Nếu bạn “thèm ngọt”, hãy thử dùng Stevia, một loại thảo mộc có thể cung cấp chất ngọt cao gấp 60 lần đường, hoặc ăn hoa quả. Ngoài ra cũng cần tránh đường nhân tạo.
    • Tăng lượng chất béo tốt. Đó là các chất béo omega-3 tìm thấy trong cá và dầu ô liu.
    • Uống rượu có chừng mực. Rượu vang là một phần của chế độ ăn Địa Trung Hải, và khi uống một cách chừng mực, rượu vang có thể giúp nâng cao sức khỏe toàn diện.[31]
  5. Uống nhiều nước. Cơ thể có đủ nước sẽ hoạt động tốt hơn, giúp đẩy lùi sự bùng phát bệnh herpes. Uống ít nhất 6-8 ly nước mỗi ngày (một ly 240 ml), ngay cả khi không bị bệnh.
  6. Tập thể dục thường xuyên. Cơ thể chúng ta hoạt động tốt nhất khi được tập luyện. Rèn luyện thể chất đều đặn giúp duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh, có khả năng giúp ngăn chặn sự bùng phát bệnh.[33][30]
    • Bắt đầu từ từ bằng cách đi bộ thường xuyên hơn. Đậu xe xa hơn một chút, dùng thang bộ thay vì thang máy hoặc thang cuốn, dẫn chó đi dạo, hoặc đơn giản chỉ cần đi bộ! Nếu muốn, bạn có thể tập gym hoặc tìm một huấn luyện viên thể hình. Tập tạ, tập cardio, tập trên máy, hoặc bất cứ hình thức nào khiến bạn hứng thú và duy trì đều đặn.
    • Nhớ tham khảo bác sĩ và cần biết những điều nên và không nên làm. Đừng quá thúc ép bản thân.
  7. Dùng các phương pháp thư giãn để đối phó với stress khi mắc bệnh herpes. Bệnh herpes có thể tác động lên mọi mặt trong cuộc sống của bạn. Hơn nữa, stress và sự căng thẳng có thể kích thích bùng phát bệnh, do đó việc tìm cách thư giãn có thể rất hữu ích. Thử tập yoga, thiền, tập thể dục hoặc hít thở sâu để lắng dịu tâm trí.[33] Bạn có thể dễ dàng giải tỏa stress bằng cách tìm một sở thích mà bạn thấy hứng thú hoặc thong thả đi dạo quanh vùng.

Kiềm chế sự Bùng phát Bệnh[sửa]

  1. Mặc quần áo rộng rãi bằng vải cotton. Luôn luôn mặc quần áo cotton rộng, nhất là đồ lót. Cotton là chất liệu tự nhiên, mềm mại cho da và không khiến da bị kích ứng thêm. Vải cotton cho phép da được thở và mau lành.[5]
    • Các chất liệu tổng hợp khác không thể thấm hút mồ hôi và có thể gây viêm, kích ứng và làm nặng thêm bệnh herpes sinh dục, bao gồm mọi chất liệu tổng hợp như ni lông và lụa.
    • Tránh mặc quần áo chật do không thoát mồ hôi và gây kích ứng da nhiều hơn.
  2. Giữ thân thể sạch sẽ. Chú ý giữ vệ sinh cá nhân. Tắm gội thường xuyên, nhất là vào mùa hè và những ngày nóng bức. Thay quần áo khi đổ mồ hôi hoặc dính bẩn.
    • Dùng xà phòng rửa tay và vùng da tổn thương, nhất là sau khi đi vệ sinh, sau khi bôi thuốc, sau khi tiếp xúc với những người khác và trước khi ăn.
  3. Tránh quan hệ tình dục. Nếu bị mụn rộp, bạn nên tránh mọi quan hệ tình dục để đề phòng lây nhiễm cho bạn tình. Bạn có thể lây cho bạn tình khi virus đang “ngủ đông”, nhưng khả năng lây nhiễm còn cao hơn nhiều nếu bệnh đang hoạt động.[34]
    • Luôn luôn dùng bao cao su để bảo vệ khi quan hệ tình dục để ngăn chất dịch tiếp xúc với các vết thương có thể có trên da. Bất cứ hoạt động tình dục không an toàn nào cũng có thể gây rủi ro cho bạn.
  4. Chăm sóc bản thân. Bệnh có thể bùng phát do đau yếu và stress, do đó điều vô cùng quan trọng là bạn phải chăm sóc tốt cho mình để mau khỏi lần phát bệnh hiện tại và ngăn chặn tái phát bệnh sau này. Bạn cần nhớ một số điều sau đây:
    • Ngủ mỗi ngày 7-8 tiếng. Tình trạng mệt mỏi sẽ làm suy yếu hệ miễn dịch.
    • Ăn nhiều rau và hoa quả như táo, cải bắp, rau bina, củ cải đường, chuối, đu đủ, cà rốt, xoài,v.v… Tránh đường và thức ăn nhanh. Uống rượu bia có chừng mực.
    • Kiểm soát mức độ stress. Cân nhắc tập yoga hoặc tập thiền để xua tan khả năng gây stress khiến bệnh lại bùng phát.

Hiểu về HSV-1 và HSV-2[sửa]

  1. Xác định nguyên nhân tiềm ẩn gây nhiễm herpes. Herpes có thể dễ dàng lây cho một người khỏe mạnh khi tiếp xúc trực tiếp với người bị nhiễm qua nước bọt, dịch tiết từ nốt mụn rộp hoặc quan hệ tình dục. Người đã nhiễm bệnh có thể lây cho bất cứ ai ngay cả khi virus trong trạng thái “ngủ đông”, nghĩa là khi người đó không có biểu hiện bệnh. Một số người bệnh không biết mình mang virus cho đến khi “phát bệnh”, tức là khi xuất hiện mụn rộp, dấu hiệu của bệnh herpes.
    • Virus hiện diện trong nước bọt có thể lây lan qua việc dùng chung vật dụng cá nhân như bàn chải đánh răng, chỉ nha khoa, đồ trang điểm hoặc son bóng, đồ gia dụng đã dùng, khăn tắm đã dùng hoặc qua tiếp xúc trực tiếp như hôn.
    • HSV-1 gây bệnh herpes ở miệng, mặc dù một số báo cáo có đề cập đến việc herpes sinh dục phát triển từ loại HSV-1. Nói chung loại HSV-2 gây herpes sinh dục vì tinh dịch và dịch tiết âm đạo là môi trường thuận lợi lây truyền HSV-2.
    • Luôn luôn dùng bao cao su khi quan hệ tình dục qua hậu môn, miệng và âm đạo, dù người bị nhiễm có biểu hiện triệu chứng hay không. Tuy không thể đảm bảo rằng bạn hoặc bạn tình của bạn không bị lây nhiễm, nhưng bao cao su cũng giảm đáng kể rủi ro.
    • Nếu bị thương tổn trong miệng, bạn không nên quan hệ tình dục bằng miệng mà không dùng phương tiện bảo vệ.
    • Nếu phụ nữ mang thai phát bệnh herpes sinh dục trong khi chuyển dạ, đứa trẻ có nguy cơ cao bị lây nhiễm hơn là khi người mẹ không có triệu chứng bệnh.[35]
  2. Xác định nguyên nhân phát bệnh để ngăn chặn nguy cơ bùng phát sau này. Một người nhiễn herpes sẽ mang virus trong máu suốt đời, nhưng không phải lúc nào cũng có biểu hiện bệnh. Tuy nhiên, có một số yếu tố có thể “đánh thức” HSV khỏi trạng thái ngủ đông và phát bệnh.
    • Cơ thể đau ốm có thể kích hoạt virus khiến các triệu chứng xuất hiện.
    • Stress và tình trạng mỏi mệt có thể gây căng thẳng lên các tế bào, tác động đến nhiều bộ phận trong cơ thể.
    • Bất cứ loại thuốc nào có thể gây ức chế miễn dịch như corticosteroid hoặc thuốc hóa trị chữa ung thư cũng đều tạo cơ hội cho HSV hoạt động.
    • Hoạt động tình dục mạnh mẽ có thể kích thích herpes sinh dục.
    • Chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ cũng có thể là một tác nhân kích thích, có lẽ là do xáo trộn hormon, trạng thái khó chịu chung và sự suy yếu của cơ thể.
  3. Nhận biết các triệu chứng. Các triệu chứng có thể xuất hiện trong vòng 2 tuần sau khi lây nhiễm và có thể kéo dài 2-3 tuần.[36] Mặc dù là biểu hiện chính, mụn rộp không phải là triệu chứng duy nhất của tình trạng phát bệnh herpes. Các triệu chứng bao gồm: mụn rộp, tiểu buốt, biểu hiện như cảm cúm, đau chân, tiết dịch âm đạo và sưng hạch bạch huyết.
    • Ở nam giới, mụn rộp xuất hiện trên dương vật, mông, hậu môn, đùi, bìu dái, bên trong niệu đạo hoặc bên trong dương vật. Ở nữ giới, mụn rộp xuất hiện ở mông, cổ tử cung, vùng âm đạo, hậu môn và bộ phận sinh dục ngoài.[37] Mụn rộp gây đau và ngứa, nhất là khi mới phát.
    • Bệnh nhân herpes sinh dục có thể đau khi tiểu tiện hoặc đại tiện do xuất hiện các mụn rộp xung quanh bộ phận sinh dục hoặc trực tràng. Trong một số trường hợp còn kèm theo dịch tiết âm đạo hoặc dương vật.
    • HSV là loại bệnh lây nhiễm do virus, do đó một số triệu chứng giống cảm cúm có thể xuất hiện ở một số bệnh nhân như sốt, đau đầu, yếu mệt và sưng hạch.
    • Sưng hạch bạch huyết (lymph nodes). Tình trạng sưng hạch bạch huyết thường xuất hiện ở háng những cũng có thể ở cổ.
    • Một số nguyên nhân gây đau ở bộ phận sinh dục mà bác sĩ cần loại trừ là bệnh nhiễm nấm (do nấm Candida – candidiasis), bệnh tay – chân – miệng (do virus Coxsackie A type 16), giang mai (do xoắn khuẩn Treponema) và bệnh nhiễm Herpes zoster (do Varicella zoster/virus herpes type 3 ở người) – cũng là loại virus gây bệnh thủy đậu và sởi).
  4. Tìm hiểu cách hoạt động của HSV trong cơ thể người. Hệ miễn dịch sẽ phát hiện HSV khi bạn bị lây nhiễm hoặc khi phát bệnh. Sau đó hệ miễn dịch bắt đầu phát triển một số kháng thể chống lại virus; Hạch bạch huyết sưng là kết quả của việc sản xuất và quá tải các kháng thể, đồng thời nhiệt độ cơ thể sẽ tăng cao để tạo môi trường không thuận lợi đối với hầu hết các loại vi khuẩn và virus. Một khi cơ thể đã kiểm soát được virus, các triệu chứng sẽ giảm dần, thông thường trong vài ngày.
    • Tuy nhiên hệ miễn dịch không thể loại bỏ hoàn toàn virus; người bệnh sẽ tiếp tục có HSV trong cơ thể. Như vậy, các kháng thể được hình thành sẽ giúp ngăn chặn bùng phát bệnh trong tương lai. Điều này đúng trong cả hai trường hợp HSV-1 và HSV-2, và trong các trường hợp cá biệt có cả hai loại trên.[38]
  5. Tiếp nhận chẩn đoán khi bạn bị nhiễm herpes đang hoạt động. HSV-1 và HSV-2 có thể được chẩn đoán trong quá trình phát bệnh bằng cách khám chỗ đau và lấy mẫu xét nghiệm. Cũng có các xét nghiệm máu để tìm kháng thể chống virus.[39] Bác sĩ sẽ hỏi bạn về tiền sử bệnh, về những người có thể dùng chung vật dụng cá nhân với bạn và tình trạng hôn nhân của bạn. Bác sĩ cũng có thể hỏi về việc quan hệ tình dục của bạn với một hoặc nhiều bạn tình và phương tiện phòng ngừa an toàn mà bạn sử dụng.
    • Xét nghiệm đầu tiên và quan trọng nhất gọi là nuôi cấy herpes. Chất lỏng hoặc dịch tiết từ các nốt mụn rộp sẽ được lấy mẫu xét nghiệm để loại trừ những chẩn đoán về các căn bệnh khác.
    • Trong một số trường hợp có thể làm xét nghiệm máu nếu không có các mụn rộp. Các xét nghiệm này đếm số lượng kháng thể được tạo ra để chống lại HSV-1 và HSV-2. Tuy nhiên các xét nghiệm này không phải lúc nào cũng chính xác.[40] Do đó, tốt nhất là làm xét nghiệm nuôi cấy.

Lời khuyên[sửa]

  • Bạn đừng quên rằng HSV rất phổ biến, cho dù người mang virus có nhận ra hay không. Đa số người trưởng thành đều có HSV-1 và đang gia tăng số người có HSV-2.[41]
  • Một số bệnh nhân chỉ phát bệnh một lần, một số khác lại phát bệnh nhiều lần. Phản ứng của cơ thể và tình trạng bệnh lý của mỗi người là khác nhau, tạo ra sự khác nhau trong HSV.
  • Cách điều trị HSV thiên về việc giảm khả năng phát bệnh HSV. Mục đích của việc điều trị là giữ virus trong trạng thái không hoạt động càng lâu càng tốt, hạn chế rủi ro lây nhiễm cho người khác và giảm các triệu chứng, tình trạng ngứa, đau đi kèm với các mụn rộp.

Nguồn và Trích dẫn[sửa]

  1. Nhảy lên ↑ http://www.womenshealth.gov/publications/our-publications/fact-sheet/genital-herpes.html
  2. ↑ Nhảy lên tới: 2,0 2,1 2,2 http://umm.edu/health/medical/reports/articles/herpes-simplex
  3. Nhảy lên ↑ Schnitzler, P. (2010). Mechanism of herpes simplex virus type 2 suppression by propolis extracts. Phytomedicine: International Journal Of Phytotherapy And Phytopharmacology, 17(2), 132-138.
  4. Nhảy lên ↑ Huleihel, M., & Isanu, V. (2002). Anti-herpes simplex virus effect of an aqueous extract of propolis. The Israel Medical Association Journal: IMAJ, 4(11 Suppl), 923-927.
  5. ↑ Nhảy lên tới: 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 http://umm.edu/health/medical/altmed/condition/herpes-simplex-virus
  6. ↑ Nhảy lên tới: 6,0 6,1 6,2 6,3 Yarnell, E., Abascal, K., & Rountree, R. (2009). Herbs for herpes simplex infections. Alternative & Complementary Therapies, 15(2), 69-74
  7. Nhảy lên ↑ Yamaji M, Shudo J. Immunomodulatory roles of topical dinitrochlorobenzene treatment in Herpes simplex virus infection. Int Immunopharmacol. 2009 Jul;9(7-8):984-9. doi: 10.1016/j.intimp.2009.04.004. Epub 2009 Apr 9
  8. Nhảy lên ↑ Lu J, Turnbull L, Burke CM, Liu M, et al. Manuka-type honeys can eradicate biofilms produced by Staphylococcus aureus strains with different biofilm-forming abilities. PeerJ. 2014 Mar 25;2:e326. doi: 10.7717/peerj.326. eCollection 2014
  9. Nhảy lên ↑ Gilling DH, Kitajima M, Torrey JR, Bright KR. Antiviral efficacy and mechanisms of action of oregano essential oil and its primary component carvacrol against murine norovirus. J Appl Microbiol. 2014 May;116(5):1149-63. doi: 10.1111/jam.12453. Epub 2014 Feb 12
  10. Nhảy lên ↑ Schnitzler P, Reichling J. [Efficacy of plant products against herpetic infections]. HNO. 2011 Dec;59(12):1176-84. doi: 10.1007/s00106-010-2253-0. German
  11. Nhảy lên ↑ http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1995764511600783
  12. Nhảy lên ↑ http://online.liebertpub.com/doi/abs/10.1089/act.2006.12.310?src=recsys&journalCode=act
  13. Nhảy lên ↑ http://www.health.harvard.edu/staying-healthy/coconut-oil
  14. Nhảy lên ↑ http://goaskalice.columbia.edu/herpes-mdash-home-remedies-symptoms
  15. Nhảy lên ↑ http://www.atlanticobgyn.com/genital-herpes/
  16. Nhảy lên ↑ Kumar M, Dayal N, Rautela RS, Sethi AK. Effect of intravenous magnesium sulphate on postoperative pain following spinal anesthesia. A randomized double blind controlled study. Middle East J Anesthesiol. 2013 Oct;22(3):251-6
  17. Nhảy lên ↑ Saller R, Buechi S, Meyrat R, et al. Combined herbal preparation for topical treatment of herpes labialis. Forsch Komplementmed Klass Naturheilkd 2001;8:373–382
  18. Nhảy lên ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6359082
  19. Nhảy lên ↑ http://www.emedicinehealth.com/oral_herpes/page7_em.htm
  20. Nhảy lên ↑ http://www.medicine.ox.ac.uk/bandolier/booth/painpag/nsae/nsae.html
  21. Nhảy lên ↑ http://www.health.harvard.edu/pain/pain-relief-taking-nsaids-safely
  22. Nhảy lên ↑ http://www.health.harvard.edu/staying-healthy/overdoing-acetaminophen
  23. Nhảy lên ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/druginfo/meds/a681004.html
  24. Nhảy lên ↑ https://www.kidney.org/atoz/content/painMeds_Analgesics
  25. Nhảy lên ↑ Yarnell, E., Abascal, K., & Rountree, R. (2009). Herbs for herpes simplex infections. Alternative & Complementary Therapies, 15(2), 69-74
  26. Nhảy lên ↑ Schneider S, Reichling J, Stintzing FC, Messerschmidt S, et al. Antiherpetic properties of hydroalcoholic extracts and pressed juice from Echinacea pallida. Planta Med. 2010 Feb;76(3):265-72. doi: 10.1055/s-0029-1186137. Epub 2009 Sep 29.
  27. Nhảy lên ↑ http://umm.edu/health/medical/altmed/herb/echinacea
  28. Nhảy lên ↑ Pompei R, Flore O, Marccialis MA, Pani A, et al. Glycyrrhizic acid inhibits virus growth and inactivates virus particles. Nature. 1979 Oct 25;281(5733):689-90
  29. Nhảy lên ↑ http://umm.edu/health/medical/altmed/herb/licorice
  30. ↑ Nhảy lên tới: 30,0 30,1 http://www.health.harvard.edu/staying-healthy/how-to-boost-your-immune-system
  31. ↑ Nhảy lên tới: 31,0 31,1 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25244229
  32. Nhảy lên ↑ http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20204249
  33. ↑ Nhảy lên tới: 33,0 33,1 http://cas.umkc.edu/casww/brethexr.htm
  34. Nhảy lên ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/genital-herpes/basics/prevention/con-20020893
  35. Nhảy lên ↑ http://www.babycenter.com/0_herpes-during-pregnancy_1360877.bc
  36. Nhảy lên ↑ http://www.cdc.gov/std/herpes/stdfact-herpes-detailed.htm
  37. Nhảy lên ↑ http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/cold-sore/basics/definition/con-20021310
  38. Nhảy lên ↑ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/herpessimplex.html
  39. Nhảy lên ↑ http://labtestsonline.org/understanding/analytes/herpes/tab/test/
  40. Nhảy lên ↑ http://www.cdc.gov/std/treatment/2010/genital-ulcers.htm#hsv
  41. Nhảy lên ↑ http://medweb.mit.edu/wellness/programs/herpes.html#testing

Liên kết đến đây

Lấy từ “https://tusach.thuvienkhoahoc.com/index.php?title=Làm_dịu_đau_do_bệnh_herpes_bằng_các_liệu_pháp_tại_nhà&oldid=143696”